Doç. Dr. Ahmet M. GÜNEŞ Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi ÇEVRE HUKUKU

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Doç. Dr. Ahmet M. GÜNEŞ Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi ÇEVRE HUKUKU"

Ata Şirin
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Doç. Dr. Ahmet M. GÜNEŞ Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi ÇEVRE HUKUKU

2 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XXI Birinci Bölüm Çevre Hukukunun Temelleri I. Genel Olarak...1 II. Çevre Kavramı...2 III. Ekoloji...5 IV. Çevre Sorunları...8 V. Çevre Sorunsalı...12 VI. Çevreye İlişkin Etik Yaklaşımlar...13 VII. Çevre Hukukunun Konusu ve Amacı...15 VIII. Çevre Hukukunun Kaynakları...17 IX. Çevre Hukukunun Nitelikleri...21 X. Çevre Hukukunun Tarihsel Gelişimi A. İlk Çağlardan 1950 lere B lerden Günümüze...27 C. Türk Çevre Hukukunun Gelişim Seyri...32

Çevre Hukukunun Konusu ve Amacı...15 VIII. Çevre Hukukunun Kaynakları...17 IX. Çevre Hukukunun Nitelikleri...21 X.

3 X İkinci Bölüm Çevre Hukukunun Temel İlkeleri I. Genel Açıklamalar...37 II. Önleme İlkesi A. İçerik ve İşlev B. Uygulamaya Aktarım...43 C. Türk Hukukundaki Yansımalar...45 III. İhtiyat İlkesi A. Genel Olarak B. Risk Toplumu Teorisi...47 C. Uygulama Alanı D. Üç Aşamalı Güvenlik Modeli E. Uygulamaya Aktarım...52 F. Türk Hukukundaki Yansımalar IV. Kirleten Öder İlkesi...58 A. Genel Olarak...58 B. Tanım ve İçerik...59 C. Kirleten ve Dışsallıklar...61 D. Uygulamaya Aktarım E. Eleştiriler...65 F. Kullanan Öder İlkesi ve Toplum Öder İlkesi G. Türk Hukukundaki Durum...67 V. Sürdürülebilir Kalkınma İlkesi A. Genel Olarak B. Ortaya Çıkış ve Gelişim...71 C. Kavramsal Çerçeve...76 D. Uygulamaya Aktarım...79 E. Türk Hukukundaki Yansımalar VI. Katılım İlkesi... 83

Kirleten Öder İlkesi...58 A. Genel Olarak...58 B. Tanım ve İçerik...59 C. Kirleten ve Dışsallıklar...61 D. Uygulamaya Aktarım... 63 E. Eleştiriler...65 F. Kullanan Öder İlkesi ve Toplum Öder İlkesi.

4 A. Genel Olarak B. Gelişim Seyri...85 C. Çevresel Bilgiye Erişim D. Türk Hukukundaki Durum VII. Entegrasyon İlkesi...91 A. Genel Olarak...91 B. Dış Entegrasyon C. İç Entegrasyon D. Uygulamaya Aktarım...95 E. Türk Hukukundaki Yansımalar VIII. İşbirliği İlkesi...98 XI Üçüncü Bölüm Çevre Hukukunun Araçları I. Genel Açıklamalar II. Düzenleyici Araçlar A. Yasaklama B. İzin C. Bildirim D. Yükümlülükler E. Standartlar F. Koruma Alanlarının Oluşturulması G. Çevresel Etki Değerlendirmesi III. Piyasaya Dayalı Araçlar A. Mülkiyet Hakları B. Emisyon Ticareti C. Çevresel Vergiler D. Kirlilik Ücretleri E. Teşvikler

Düzenleyici Araçlar... 105 A. Yasaklama... 105 B. İzin... 107 C. Bildirim... 108 D. Yükümlülükler... 109 E. Standartlar...111 F. Koruma Alanlarının Oluşturulması... 113 G.

5 XII IV. Katılımcı Araçlar A. Planlama B. Bilgi Edinme C. İdari ve Yargısal Başvurular D. Gönüllü Uygulamalar Çevre Sözleşmeleri Örgütsel Uygulamalar Bilgilendirmeye Dayalı Uygulamalar Dördüncü Bölüm İnsan Hakları ve Çevre I. Genel Açıklamalar II. Çevrenin Anayasal Düzeyde Korunması III. Çevre Hakkı A. İnsan Haklarının Evrimi Bağlamında Dayanışma Hakları B. İnsan Hakkı olarak Çevre Hakkı Çevre Hakkının Gelişimi Çevre Hakkının Konusu Çevre Hakkının Sahipleri Çevre Hakkının Yükümlüleri Çevre Hakkının Diğer Haklarla İlişkisi C. Çevre Hakkının Güvenceleri Olarak Usuli Haklar D. Türk Hukukunda Çevre Hakkı Anayasal Düzeyde Yasal Düzeyde IV. Bölgesel ve Uluslararası İnsan Hakları Belgelerinde Çevre A. Genel Olarak B. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Genel Saptamalar

İnsan Haklarının Evrimi Bağlamında Dayanışma Hakları... 142 B. İnsan Hakkı olarak Çevre Hakkı... 147 1. Çevre Hakkının Gelişimi... 147 2. Çevre Hakkının Konusu... 149 3. Çevre Hakkının Sahipleri.

6 XIII 2. Özel Hayata Saygı Hakkı Yaşam Hakkı Adil Yargılanma Hakkı ve Etkili Başvuru Hakkı Bilgi Edinme Hakkı Mülkiyet Hakkı C. Diğer Sözleşmeler Beşinci Bölüm Çevresel Etki Değerlendirmesi I. Genel Açıklamalar II. ÇED in Tanımı ve Özellikleri III. Tarihsel Gelişim IV. Düzenleme Biçimleri V. ÇED in Hukuki Niteliği VI. ÇED in Usul Aşamaları A. Genel Saptamalar B. Projenin Gerçekleştirilmesine İlişkin Başvurunun Yapılması C. Ön İnceleme D. Kapsam Belirleme E. ÇED Raporunun Hazırlanması F. ÇED Raporunun Yetkili Makamlarca İncelenmesi G. Projeye İlişkin Nihai Kararın Verilmesi H. İzleme ve Denetim I. ÇED Sürecine Katılım VII. Stratejik Çevresel Değerlendirme VIII. Türk Hukukunda ÇED A. Genel Olarak B. ÇED e Tabi Projeler

ÇED in Hukuki Niteliği... 186 VI. ÇED in Usul Aşamaları... 187 A. Genel Saptamalar... 187 B. Projenin Gerçekleştirilmesine İlişkin Başvurunun Yapılması... 188 C. Ön İnceleme... 189 D.

7 XIV C. ÇED Sürecinin Aşamaları Bakanlığa Başvuru Ön İnceleme Kapsam Belirleme ÇED Raporunun Hazırlanması ÇED Raporunun İncelenmesi Kararın Verilmesi İzleme ve Kontrol Halkın Katılımı D. ÇED Sürecindeki İdari İşlemler E. ÇED Sürecinin Etkililiği Altıncı Bölüm Çevre İdare Hukuku I. Genel Olarak II. İdari Örgütlenme A. Üniter ve Federal Örgütlenme Biçimleri B. Merkezi, Yerel, Sektörel ve Danışsal Yapılanmalar C. Türkiye de Çevre İdaresi Tarihsel Gelişim Merkezi İdare a. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı b. Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve Diğer Bakanlıklar Yerel Yönetimler a. Belediyeler b. Büyükşehir Belediyeleri c. İl Özel İdareleri ve Köyler Sektörel ve Danışsal Birimler III. Kamu Hizmetleri

.. 215 II. İdari Örgütlenme...217 A. Üniter ve Federal Örgütlenme Biçimleri...217 B. Merkezi, Yerel, Sektörel ve Danışsal Yapılanmalar... 220 C. Türkiye de Çevre İdaresi... 222 1. Tarihsel Gelişim.

8 XV A. Genel Açıklamalar B. Çevresel Kamu Hizmetleri IV. Kolluk Faaliyetleri A. Genel Açıklamalar B. Çevre Kolluğu V. Yargısal Korunma A. Genel Açıklamalar B. Türk Hukukundaki Durum Yedinci Bölüm Çevre Ceza Hukuku I. Genel Açıklamalar II. Çevrenin Korunmasında Ceza Hukukunun Rolü III. Çevre Suçu Kavramı IV. Çevrenin Ceza Hukuku Aracılığıyla Korunmasına İlişkin Modeller V. Çevrenin Ceza Hukuku Uygulamasında Karşılaşılan Temel Sorunlar A. Tüzel Kişilerin Sorumluluğu B. Hukuka Aykırılık Bağlamında İdari İzinler C. Nedensellik Bağı D. Manevi Unsur VI. Türk Hukukunda Çevresel Suçlar ve Kabahatler A. Genel Olarak B. Türk Ceza Kanunu nda Düzenlenen Çevre Suçları Çevrenin Kasten Kirletilmesi Suçu a. Genel Görünüm b. Atık ve Artıkların Toprağa, Suya ve Havaya Kasten Verilmesi Suçu

Çevrenin Ceza Hukuku Aracılığıyla Korunmasına İlişkin Modeller...264 V. Çevrenin Ceza Hukuku Uygulamasında Karşılaşılan Temel Sorunlar... 267 A. Tüzel Kişilerin Sorumluluğu... 267 B.

9 XVI c. Atık ve Artıkları İzinsiz Olarak Ülkeye Sokma Suçu d. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu Çevrenin Taksirle Kirletilmesi Suçu a. Suçun Unsurları b. Suça İlişkin Diğer Hususlar c. Suçun Nitelikli Hali Gürültüye Neden Olma Suçu a. Suçun Unsurları b. Suça İlişkin Diğer Hususlar C. Çevre Kanunu nda Düzenlenen Suçlar D. Çevre İle İlgili Kabahatler Kabahatler Kanunu Çevre Kanunu Sekizinci Bölüm Çevre Özel Hukuku I. Genel Açıklamalar II. Komşuluk Hukuku A. Genel Olarak B. Türk Hukukundaki Durum Genel Görünüm Taşınmaz Mülkiyetinin Çevresel Etkiler Nedeniyle Sınırlanması (TMK md. 737) a. Çevresel Etkiler Doğuran Müdahaleler b. Müdahalelerin Taşkınlığı c. Yerel Âdete Uygun Kaçınılmaz Taşkınlıklar Taşınmaz Malikinin Çevresel Etkiler Doğuran Müdahalelerden Sorumluluğu (TMK md. 730) a. Sorumluluğun Koşulları

Çevre Kanunu nda Düzenlenen Suçlar... 295 D. Çevre İle İlgili Kabahatler... 296 1. Kabahatler Kanunu... 297 2. Çevre Kanunu... 299 Sekizinci Bölüm Çevre Özel Hukuku I. Genel Açıklamalar... 301 II.

10 XVII b. Kirletene Karşı Açılabilecek Davalar III. Çevresel Sorumluluk Hukuku A. Genel Olarak B. Sorumluluğun Koşulları C. Çevresel Sorumluluğun Uygulanması Bağlamında Karşılaşılan Güçlükler D. Çevre Kanunu na Göre Sorumluluk Genel Görünüm Sorumluluğun Hukuki Niteliği Sorumluluğun Koşulları a. Çevrenin Kirletilmesi b. Hukuka Aykırılık c. Zarar d. Nedensellik Bağı Çevre Kanunu nun 28. Maddesinin Diğer Sorumluluk Halleri ile İlişkisi Dokuzuncu Bölüm Uluslararası Çevre Hukuku I. Genel Açıklamalar II. Tarihsel Gelişim A. İlk Dönemler B. Yetmişli Yıllar C. Seksenli Yıllar D. Doksanlı Yıllar E. İkibinli Yıllar III. Uluslararası Çevre Hukukunun Kaynakları A. Uluslararası Antlaşmalar Genel Olarak

Sorumluluğun Koşulları... 327 a. Çevrenin Kirletilmesi... 328 b. Hukuka Aykırılık... 329 c. Zarar... 331 d. Nedensellik Bağı... 334 4. Çevre Kanunu nun 28.

11 XVIII 2. Çevrenin Korunmasına İlişkin Bazı Uluslararası Antlaşmalar Uluslararası Çevre Antlaşmalarının Türk Hukukundaki Değeri B. Uluslararası Teamül Hukuku Genel Olarak Çevrenin Korunmasına İlişkin Uluslararası Teamül Hukuku Kuralları a. Ciddi Nitelikteki Sınıraşan Çevresel Kirliliklere Neden Olma Yasağı b. İşbirliği Yükümlülüğü c. İhtiyat İlkesi d. Hakça Kullanım İlkesi Oluşum Sürecindeki Uluslararası Teamül Hukuku C. Hukukun Genel İlkeleri D. Yardımcı Kaynaklar E. Esnek Hukuk (Soft Law) IV. Uluslararası Çevre Hukukunda Temel Aktörler A. Devletler B. Uluslararası Örgütler C. Sivil Toplum Örgütleri V. Uluslararası Çevre Hukukunun Gelişim Perspektifleri Onuncu Bölüm Avrupa Birliği Çevre Hukuku I. Genel Açıklamalar II. Tarihsel Gelişim III. Birincil Hukuk A. Genel Çerçeve

İhtiyat İlkesi... 371 d. Hakça Kullanım İlkesi... 372 3. Oluşum Sürecindeki Uluslararası Teamül Hukuku... 373 C. Hukukun Genel İlkeleri... 375 D. Yardımcı Kaynaklar... 376 E. Esnek Hukuk (Soft Law).

12 XIX IV. B. Avrupa Birliği Çevre Politikasının Hedefleri C. Avrupa Birliği Çevre Politikasının İlkeleri Genel Olarak Yüksek Seviyede Koruma İlkesi İhtiyat İlkesi Önleme İlkesi Kaynakta Önleme İlkesi Kirleten Öder İlkesi Entegrasyon İlkesi Diğer İlkeler D. Temel Haklar Şartı nda Çevre İkincil Hukuk KAYNAKÇA EK-I: Çevre Kanunu EK-II: Çevreye İlişkin Diğer Düzenlemeler

Kaynakta Önleme İlkesi...404 6. Kirleten Öder İlkesi...404 7. Entegrasyon İlkesi...406 8. Diğer İlkeler...407 D.

Benzer belgeler

İÇİNDEKİLER İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...VII BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...IX İÇİNDEKİLER...XI KISALTMALAR...XXI

İÇİNDEKİLER İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...VII BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...IX İÇİNDEKİLER...XI KISALTMALAR...XXI BİRİNCİ BÖLÜM ÇEVRENİN KORUNMASI, ÇEVRE HAKKI 1. ÇEVRENİN KORUNMASI...1 I. Çevre Kavramı...1 Çevresel