MİLLİ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR

Transkript

1 MİLLİ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR

2 MİLLİ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR ( ) Memleket edebiyatı anlayışıyla eserler verdiler. Milliyetçilik akımından etkilenmişlerdir. Milli kaynaklardan beslenmişlerdir. Milli yerel unsurlar, modern şiirin yapısıyla birleştirilmiştir. Memleket kavramı, memleket sevgisi ve sorunları ana temalardır. Tarih ve kahramanlık temaları da işlenmiştir. Kurtuluş savaşı ile ilgili konuların işlenmesine önem vermişlerdir. Faruk Nafiz Çamlıbel in Sanat adlı şiiri bir bakıma memleket edebiyatı anlayışının bildirisi niteliği taşır.

3 Hece ölçüsü ve dörtlük nazım birimini kullanmışlardır. Sade dil anlayışını benimsemişlerdir. Yabancı dillerin dil kurallarını dikkate almamışlar, Türk diline büyük önem vermişlerdir. Yabancı sözcükler yerine mümkün olduğunca, onların Türkçe karşılıklarını kullanmışlardır. Sözcükleri daha çok ilk anlamlarıyla kullanmışlardır. Memleket manzaraları ile ilgili söyleyişlerden yararlanmışlardır. Lirik şiirler yazmakla birlikte didaktik tutumları ağır basmaktadır. Şiirlerini Kültür Haftası, Çınaraltı, Hisar gibi dergilerde yayımladılar.

4 Beş Hececiler Halit Fahri Ozansoy Enis Behiç Koryürek Yusuf Ziya Ortaç Orhan Seyfi Orhon Faruk Nafiz Çamlıbel Ahmet Kutsi Tecer Arif Nihat Asya Behçet Kemal Çağlar Kemalettin Kamu Mithat Cemal Kuntay Orhan Şaik Gökyay Ömer Bedrettin Uşaklı Zeki Ömer Defne Şükufe Nihal Başar Coşkun Ertepınar Halide Nusret Zorlutuna Necmettin Halil Onan

5 AHMET KUTSİ TECER ( ) Halk edebiyatından, efsanelerden ve günlük yaşamdan yararlanarak duygulu şiirler yazmış, memleket şiirleriyle tanınmıştır. Batılı şiir anlayışından âşık tarzı şiir anlayışına yönelmiş, bu iki anlayışı şiirlerinde birleştirmiştir. Halk şiirinin koşma şekli üzerinde yoğunlaşmış, onu redif ve kafiyeden kurtararak modernleştirmiştir. Şiirlerinde iç duygu ve bununka birlikte gelişen hafif bir musiki havası vardır. Orda Bir Köy Var Uzakta, Nerdesin, Halay Çeken Kızlar şiirleri ünlüdür. Sivas ta Halk Şairleri Bayramı düzenlemiş, Âşık Veysel i keşfedip onun tanınıp sevilmesine katkıda bulunmuştur. Şiir: Şiirler Tiyatro: Köşebaşı, Köroğlu, Bir Pazar Günü, Yazılan Bozulmadan, Satılık Ev

6 ARİF NİHAT ASYA ( ) Bayrak Şairi olarak ünlenmiştir. Şiire aruzla yazdığı gazel ve rubailerle başlamıştır. Aruzun yanı sıra hece ölçüsü ve serbest ölçüyle de şiirler yazmıştır. Fikrin ağır bastığı şiirlerinde Türkçülük büyük bir yer tutar. Son şiirlerinde mistisizme yönelmiştir. Şiirlerinde vatan, yiğitlik, tarih bilinci, yurt güzellikleri, din, aşk temalarına yer vermiştir. Biçim güzelliğinden çok içeriğe önem vermiştir. Şiir: Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor, Kubbe-i Hadra, Rubâiyyat-ı Arif, Kökler ve Dallar, Dualar ve Aminler, Emzikler, Ses ve Toprak, Aynalarda Kalanlar, Kıbrıs Rubaileri, Yastığımın Rüyası, Ayetler... Düz yazı: Kanatlar ve Gagalar (özdeyiş), Enikli Kapı (makale), Terazi Kendini Tartmaz, Top Sesleri

7 BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR ( ) Şiirlerinin kaynağını Atatürk, milli duygular, yurt güzellemeleri ve halk şiiri oluşturur. Ankaralı Âşık Ömer mahlasıyla da şiirler yazmıştır. Söylev yönü ağır basan, kalabalıklar için şiirler yazmıştır. Faruk Nafiz Çamlıbel ile birlikte Onuncu Yıl Marşı nı yazmıştır. Şiir: Erciyes ten Kopan Çığ, Burada Bir Kalp Çarpıyor, Benden İçeri. Tiyatro: Çoban (manzum), Atilla (manzum), Ergenekon Diğer yapıtları: Halkevleri (inceleme), Hür Mavilikte (gezi yazısı), Battal Gazi Destanı...

8 KEMALETTİN KAMU ( ) Gurbet şairi olarak da bilinir. Şiirleri önce Büyük Mecmua da daha sonra Dergah, Varlık ve Oluş dergilerinde yayımlanmıştır. Şiirlerinde aşk, gurbet, vatan sevgisi, Mehmetçik konularını işlemiştir. İlk şiirlerini aruz ölçüsüyle yazan şair, daha sonra hece ölçüsünü kullanmıştır. Halk şiiri geleneğinden yararlanmış; sade, açık, içten bir söyleyişi benimsemiştir. Lirik ve epik şiirleriyle memeleket edebiyatının önde gelen şairleri arasına girmiştir. Bingöl Çobanları adlı şiiri edebiyatımızda pastoral şiirin en önemli örneklerinden biridir. Hicret, Bingöl Çobanları, Gurbet, Kimsesizlik gibi şiirlerinde kendi uzşamından görüntüler vermiştir. Şiirleri, Rıfat Necdet Evrimer in Kemalettin Kamu, Hayatı, Şahsiyeti, Şiirleri adlı eserinde toplanmıştır.

9 MİTHAT CEMAL KUNTAY ( ) Dil açısından Milli edebiyat anlayışına bağlıdır ancak aruz ölçüsünü kullanmıştır. İlk şiirlerinde ağır bir dil kullanırken zamanla dilini sadeleştirmiştir. Yurt ve millet sevgisi temalı lirk ve epik şiirler yazmış, aşk konusunu neredeyse hiç işlememiştir. Geleneksel nazım biçimlerinin dışına çıkarak sözcük yinelemesi ve aliterasyonlarla uyum sağlamıştır. Şiir: Türk ün Şehnamesi Roman: Üç İstanbul Tiyatro: Kemal, Yirmi Sekiz Kanun-ı Evvel

10 ORHAN ŞAİK GÖKYAY ( ) Şairliği ve edebiyat araştırmalarıyla tanınmıştır. Aruzla yazdığı ilk şiirlerini Çağlayan ve Açıkgöz dergilerinde yayımlamıştır. Daha sonra hece ölçüsünü kullanmaya başlamış; tekke ve âşık edebiyatından, özellikle de koçaklama türünden sentezlediği güçlü bir şiire ulaşmıştır. Şiirlerinde Köroğlu nu anımsatan destansı (hamasi) bir hava görülür. Bu Vatan Kimin, Yas şiirleriyle tanınmıştır. Eleştiri: Destursuz Bağa Girenler Araştırma: Dede Korkut, Mercimek Ahmet, Katip Çelebi

11 ÖMER BEDRETTİN UŞAKLI ( ) Anadolu Şairi olarak bilinir. Şiirlerinde Anadolu nun güzelliklerini, Mehmetçiği, Atatürk ü, gurbet duygusunu, yalnızlığı ele almıştır. Hece ölçüsünü kullanmış, bütün şiirlerinde halk edebiyatı geleneğinden yararlanmıştır. Simgeler ve betimlemelerle hayal i ön plana çıkarmıştır. Şiir: Deniz Sarhoşları, Yayla Dumanı, Sarıkız Mermerleri

12 ZEKİ ÖMER DEFNE ( ) Halk edebiyatı geleneğinden yararlanarak hece ölçüsüyle lirik ve sembolik şiirler yazmıştır. Son dönemlerinde serbest nazma kaymıştır. Şiirlerinde günlük hayattan ve eşyalardan ilham alır. Erzurum, Eğin, Isparta, Bursa, İstanbul, Konya üzerine yurt güzellemeleri yazmıştır. Şiir: Denizden Çalınmış Ülke, Sessiz Nehir, Kardelenler

13 ŞÜKUFE NİHAL BAŞAR ( ) İlk şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır. Milli edebiyat akımını benimsedikten sonra hece ölçüsüne yönelmiştir. Şiirlerinde sevgi ve doğa en çok kullandığı temalardır. Toplumsal konuları romantik bir üslupla ve kadın duyarlığı ile şiirlerine yansıtmıştır. Şiir: Yıldızlar ve Gölgeler, Hazan Rüzgârları, Gayyâ, Su, Şile Yolları, Sabah Kuşları,Yerden Göğe Hikaye: Tevekkülün Cezası Roman: Renksiz Izdırap, Yakut Kayalar, Çöl Güneşi, Yalnız Dönüyorum, Çölde Sabah Oluyor, Domaniç Dağlarının Yolcusu Gezi: Finlandiya

14 COŞKUN ERTEPINAR ( ) Milli edebiyat akımna uygun olarak hece ölçüsüyle uyaklı şiirler yazmıştır. Şiirlerinde memleket sevgisi, barış, kardeşlik, iyilik ve dostluk gibi konulara yer vermiştir. Şiir: Dönülmez Zamanın İçinde, Tek Adam, Kaderden Yana, Mevsimlerin Ötesinden, Şu Dağlar Bizim Dağlar, Zaman Bahçesinde, Destan Atatürk, Küçük Dünyanın İçinden, Dorukta Rüzgar Var, Sevginin Yedi Rengi, Bir Ömür

15 HALİDE NUSRET ZORLUTUNA ( ) Hece ölçüsüyle ve sade bir dille yazdığı şiirleriyle ün kazanmıştır. Şiirlerinde yurdun çeşitli güzelliklerini, milli ve manevi değerlerini dile getirmiştir. Romanlarında konuşulan Türkçeyi, şiirlerinde halk şiiri geleneğini ve hece ölçüsünü kullanmıştır. Şiir: Geceden Taşan Dertler, Yayla Türküsü, Yurdumun Dört Bucağı, Ellerim Bomboş Kaldı Roman: Küller, Sisli Geceler, Gülün Babası Kim, Beyaz Selvi, Büyük Anne, Aydınlık Kapı, Aşk ve Zafer Anı: Benim Küçük Dostlarım, Bir Debrin Romanı

16 NECMETTİN HALİL ONAN ( ) İlk şiirlerinde Nedim dergisinde aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, daha sonra Milli edebiyat etkisiyle hece ölçüsüne yönelmiştir. Geçmişi, yurt sevgisini, ulusal ve bireysel konularda şiirler yazmıştır. Yahya Kemal den etkilenen şair, şiirin en öenmli ögelerinin içtenlik ve söyleyiş güzelliği olduğunu vurgulamıştır. Bir Yolcuya (Dur Yolcu) adlı şiiri hamaset edebiyatının en güzel örneklerindendir. Şiir: Çakıl Taşları, Bir Yudum Daha Roman: İşleyen Yara, Kolejli Nereye Araştırma: İzahlı Divan Şiiri Antolojisi