Balkanlar ve Balkan Ülkeleri Coğrafyası

Transkript

1 Balkanlar ve Balkan Ülkeleri Coğrafyası Ramazan ÖZEY 2. Baskı

2 Ramazan Özey BALKANLAR VE BALKAN ÜLKELERİ COĞRAFYASI ISBN DOI / Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 2017, PEGEM AKADEMİ Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca tanınan yükseköğretim kurumlarının kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevrimiçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye de kurulan Turcademy.com ve Pegemindeks.net tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı yazarlara ait 1000 in üzerinde yayını bulunmaktadır. Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere adresinden ulaşılabilmektedir. 1. Baskı: Eylül 2016, Ankara 2. Baskı Ekim 2017, Ankara Yayın-Proje: Özlem Sağlam Dizgi-Grafik Tasarım: Didem Kestek Kapak Tasarımı: Pegem Akademi Baskı: Ay-bay Kırtasiye İnşaat Gıda Pazarlama ve Ticaret Limited Şirketi Çetinemeç bulvarı 1314.Cadde No:37A-B Yayıncı Sertifika No: Matbaa Sertifika No: İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: Yayınevi Belgeç: Dağıtım: Dağıtım Belgeç: Hazırlık Kursları: İnternet: E-ileti: pegem@pegem.net

3 Bu kitabımı, Merhum Anneme ve Babama, Sevgili Eşim ve Çocuklarıma, Değerli Hocalarıma ve Sevgili öğrencilerime İthaf ediyorum R.Ö

4

5 Prof. Dr. Ramazan ÖZEY *1955 yılında, Aydın ili, Bozdoğan ilçesi, Akseki Köyü nde doğdu. *1979 yılında, Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü nden mezun oldu. *1981 yılında Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Türkiye ve Ülkeler Coğrafyası kürsüsünde asistan oldu. *1991 yılında, Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı na naklen ataması yapıldı. *1985 de doktor, 1987 de Yardımcı Doçent, 1993 yılında Doçent, 1999 yılında Profesör oldu. * yıllarında, Marmara Üniversitesi, Ortadoğu ve İslam Ülkeleri Enstitüsü Müdür Yardımcılığı ve aynı yıllarda enstitünün Coğrafya ve Demografi Anabilim programı başkanlığını yapmıştır. * Öğretim Yılında, Harp Akademileri, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü nde (SAREN), Jeopolitik ve Jeostratejik derslerini yürütmüştür. * yılları arasında, bölüm başkanlığı ve anabilim dalı başkanlığı görevlerini yürütmüştür. 26 Aralık Aralık 2015 yılları arasında, Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi dekanı olarak görev yapmıştır. *Halen Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Orta Öğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Bölümü, Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı nda, öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır den beri Ortadoğu ve İslam Ülkeleri Enstitüsü, Coğrafya ve Jeopolitik Anabilim Dalı program başkanlığını yürütmektedir. *Evli, dört çocuklu olup, İngilizce bilmektedir. *40 ı aşkın kitabı, 135 i aşkın Türkçe ve İngilizce dillerinde yazılmış bilimsel makalesi, aylık dergilerde 320 yi aşkın makalesi ve çeşitli gazetelerin düşünce köşelerinde gündem ile ilgili çok sayıda yazıları yayınlanmıştır. Özey in kitaplarından ve makalelerinden bazıları değişik dillere çevrilmiştir. Afetler Coğrafyası- Hazards Geography kitabı, Tebriz Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Muhammed Zaheri tarafından Farsça ya çevirisi yapılarak yayınlanmıştır. * Özey, bugüne kadar Türkiye nin çeşitli şehir ve kasabalarında, gündem ile ilgili çok sayıda konferanslar vermiş ve vermeye devam etmektedir. *Özey, Yesevi 2001 Yılı Sevgi ve Hoşgörü Ödülleri töreninde, Türk Dünyası Araştırmaları dalında, Yılın Bilim Adamı Ödülü nü almıştır. Özey, Prof.Dr. Mümtaz Turhan Sosyal Bilimler Lisesi tarafından, 2014 Yılı, Coğrafya Dalında, Kristal Lale Ödülü nü almıştır.

6

7 ÖN SÖZ Balkanlar ve Balkan ülkeleri, coğrafi açıdan büyük önem taşıyan bölge ve ülkelerdir. Bu önemi, hem doğal hem de beşeri ve ekonomik özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Coğrafi konum olarak, büyük avantajları vardır. Doğal yapısı itibariyle, insan yaşamı için en elverişli topraklara sahiptir. Balkanlar, Avrupa kıtasının güneydoğusunda yer alan bir yarımadadır. Balkanlar, adını bölgede bulunan Balkan dağlarından alır. Balkan adı, 19. yüzyıl başlarından beri kullanılagelmekte ve sık ormanlarla kaplı sıradağ ya da çalılıklarla kaplı engebeli arazi anlamlarına gelmektedir. Balkanlar, aynı zamanda Güneydoğu Avrupa olarak da adlandırılır. Balkan yarımadası; batıda Adriyatik, doğuda Karadeniz ile Kuzeyde ise Tuna ve Sava Nehirlerinin oluşturduğu ovalarla çevrilidir. Güneyde ise birçok ada ve yarımada ile Akdeniz in ortalarına kadar ilerler. Yarımadaya adını veren Balkan Dağları, yarımadanın kuzeyinde yer alır. Balkan yarımadasının ilk dikkati çeken özelliği, dağlık oluşudur. Balkan yarımadasının hemen her yerinde dağlara rastlamak mümkündür. Balkan yarımadasında bulunan dağlar, dört ana grupta toplanır. Bunlar; Dinar dağları, Karpatlar, Balkanlar ve Rodop dağlarıdır. Balkan coğrafyası içinde, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Karadağ, Kosova, Makedonya ve Yunanistan ülkeleri topraklarının tamamı yer alır. Ayrıca Balkanlar da yer alan ülkelerden Hırvatistan ın % 54,8 i, Romanya nın % 6,5 i, Sırbistan ın % 72,2 si, Slovenya nın % 26,7 si, Türkiye nin % 3 ü Balkan sınırları içinde yer alır. İtalya topraklarının % 0.1 i (295,1 km²) Balkan coğrafyası içinde yer alır. Ancak topraklarının çok az bir kısmı Balkanlar içinde kalan İtalya, Balkan ülkesi sayılmamaktadır. Balkanlar bölgesinin jeopolitik önemini kat kat artıran çok neden vardır. Bunlar arasında, eski kara kütlelerinin kavuşum noktasında oluşu, Hristiyan ve Müslüman dünyanın karşılaşma bölgesinde oluşu, Haçlı Seferleri nin yolu üzerinde olması bakımından jeopolitik önemi daha da artmıştır. Öte yandan dünya ticaretinde, bölge; tam geçiş noktasını oluşturmaktadır. Yani Uzakdoğu Ülkeleri nin ve Avrupa Ülkeleri nin malları Balkanlar bölgesinden geçer ve burası Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının kavuşum noktasıdır. Kitabı, siz değerli okuyucularımıza yakışan bir baskı kalitesiyle yayınlayan Pegem Yayınları yetkililerine, teşekkürü bir borç biliriz. En büyük teşekkürü, eşim ve çocuklarıma yapmam gerekiyor. Çünkü uzun süren bu çalışmalarım sırasında, her zaman maddi ve manevi desteklerini benden hiçbir zaman esirgemediler.

8 viii Balkanlar ve Balkan Ülkeleri Coğrafyası Maddi olarak evde olmama rağmen bilgisayarın başında çalışmaların içine çok yoğun bir şekilde dalışım ve uzun süre manevi anlamda evden uzak kalışıma, büyük bir sabır ve metanetle karşıladılar. Desteklerinden ve sabırlarından dolayı aile bireylerime, ayrı ayrı teşekkürü bir borç bilirim. Kitabı başından sonuna kadar, büyük bir titizlikle okuyup, gerekli düzeltmeleri yapan meslektaşım Dr. Ali Osman Kocalar a teşekkür ederim. Her kitabımızda hatırlattığımız gibi, bu eser de hatasız değildir. Gözümüzden kaçmış ve özellikle yazım hatası diyebileceğimiz küçük hatalar olabilir. Doğrular okuyucuya, hatalar bize aittir. Hatalar tarafımıza bildirildiği takdirde, kitabın bundan sonraki baskılarında şüphesiz düzeltilecektir. Hatalarımızı, hatırlatmalarınızı, isteklerinizi ve kitap hakkındaki görüş ve düşüncelerinizi, adresimize (ramozey@hotmail.com veya rozey@marmara.edu.tr) göndermeniz halinde, kitabımızı gelecek baskılarında daha mükemmel görmeniz mümkün olacaktır. Bu kitap, üniversitelerimizin coğrafya bölümleri, coğrafya eğitimi ile sosyal bilgiler eğitimi anabilim dallarında öğrenim gören lisans ve yüksek lisans öğrencileri için hazırlanmıştır. Dünyanın en büyük adamı öğrencidir. Dünyanın en küçük adamı ise öğrenecek bir şeyi kalmayandır. Dolayısıyla bu kitap, dünyanın en büyük adamları için hazırlanmıştır. Balkanlar ve Balkan Ülkeleri arasındaki ilişkiler, son yıllarda gittikçe iyiye gitmekte ve eski düşmanlıklarda yumuşama görülmektedir. Balkanlar ve Balkan ülkeleri hakkında ayrıntılı bilgi edinmek isteyenlere, önemli bir başvuru kaynağı olacağı beklenmektedir. 10 Ağustos 2016 Prof. Dr. Ramazan ÖZEY Maltepe-İSTANBUL

9 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...vii BİRİNCİ KİTAP BALKANLAR COĞRAFYASI BİRİNCİ BÖLÜM BALKANLAR COĞRAFYASI 1.Balkanlar Nedir ve Neresidir? Balkanlar ın Konumu, Sınırları ve Alanı...5 İKİNCİ BÖLÜM BALKANLAR IN DOĞAL COĞRAFYASI 1.Balkanlar ın Yeryüzü Şekilleri Özellikleri Balkanlar ın İklim Özellikleri Balkanlar ın Akarsuları ve Gölleri Balkanlar ın Toprak ve Bitki Örtüsü Özellikleri Balkanlar da Doğal Yaşam Balkanlar da Doğal Afetler...30 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BALKANLAR IN BEŞERİ COĞRAFYASI 1. Balkanlar ın Tarihi Gelişim Özellikleri Balkanların Geçmişteki Nüfusu Balkanların Bugünkü Nüfusu Balkanlar da Dil ve Dini Yapı Balkanlar da Etnik Yapı Balkanlardaki Müslüman Nüfus ve Göçler...51

10 x Balkanlar ve Balkan Ülkeleri Coğrafyası 7. Balkanlarda Bölünmüş Halklar Balkanlarda Bölünmüş Topraklar Kültürel Etkileşim Balkanlar ın Jeopolitik Önemi Balkanlar ın Yerleşme Özellikleri...68 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BALKANLARIN EKONOMİK COĞRAFYASI 1. Balkanlar ın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Balkanlar ın Madenleri ve Sanayi Özellikleri Balkanlar ın Turizm Özellikleri Balkanlar ın İletişim ve Ulaşım Özellikleri Balkan Ülkelerinin Ticaret Özellikleri...81 İKİNCİ KİTAP BALKAN ÜLKELERİ COĞRAFYASI BİRİNCİ BÖLÜM ARNAVUTLUK CUMHURİYETİ 1. Arnavutluk un Coğrafi Kimliği Arnavutluk un Doğal Coğrafya Özellikleri Arnavutluk un Yeryüzü Şekilleri Arnavutluk un İklim Özellikleri Arnavutluk un Akarsuları ve Gölleri Arnavutluk un Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri Arnavutluk un Beşeri Coğrafya Özellikleri Arnavutluk un Tarihi Gelişimi Arnavutluk un Nüfus Miktarları ve Özellikleri Arnavutluk un Yerleşme Özellikleri...99

11 İçindekiler xi 4. Arnavutluk un Ekonomik Coğrafya Özellikleri Arnavutluk un Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Arnavutluk un Madenler ve Sanayi Özellikleri Arnavutluk un Haberleşme ve Ulaşım Özellikleri Arnavutluk un Turizm Özellikleri Arnavutluk un Ticaret Özellikleri Türkiye-Arnavutluk İlişkileri Sayılarla Arnavutluk İKİNCİ BÖLÜM BOSNA HERSEK CUMHURİYETİ 1. Bosna-Hersek in Coğrafi Kimliği Bosna-Hersek in Doğal Coğrafya Özellikleri Bosna-Hersek in Yeryüzü Şekilleri Bosna-Hersek in İklim Özellikleri Bosna-Hersek in Akarsuları ve Gölleri Bosna-Hersek in Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri Bosna-Hersek in Beşeri Coğrafya Özellikleri Bosna-Hersek in Tarihi Gelişimi Bosna-Hersek in Nüfus Miktarları ve Özellikleri Bosna-Hersek in Yönetimi Bosna-Hersek in Yerleşme Özellikleri Bosna-Hersek in Ekonomik Coğrafya Özellikleri Bosna-Hersek in Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Bosna-Hersek in Madenler ve Sanayi Özellikleri Bosna-Hersek in Haberleşme ve Ulaşım Özellikleri Bosna-Hersek in Turizm Özellikleri Ticaret Özellikleri...157

12 xii Balkanlar ve Balkan Ülkeleri Coğrafyası 5. Sancak Bölgesi Türkiye-Bosna-Hersek İlişkileri Sayılarla Bosna Hersek ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BULGARİSTAN CUMHURİYETİ 1. Bulgaristan ın Konumu ve Sınırları Bulgaristan ın Doğal Coğrafya Özellikleri Yeryüzü Şekilleri İklim Özellikleri Akarsular ve Göller Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvanlar Doğal Afetler Bulgaristan ın Beşeri Coğrafya Özellikleri Bulgaristan ın Tarihi Gelişim Özellikleri Bulgaristan ın Nüfus Özellikleri Bulgaristan ın Nüfus Miktarları Bulgaristan Nüfusunun Cins ve Yaş Yapısı Bulgaristan Nüfusunun Diğer Özellikleri Bulgaristan Türkleri Bulgaristan ın Yerleşme Özellikleri Bulgaristan ın Ekonomik Coğrafya Özellikleri Bulgaristan ın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Bulgaristan ın Enerji Kaynakları ve Madenleri Bulgaristan ın Sanayi Özellikleri Bulgaristan ın İletişim Teknolojisi Özellikleri Bulgaristan ın Ulaşım Özellikleri Bulgaristan ın Turizm Özellikleri Bulgaristan ın Ticaret Özellikleri Türkiye-Bulgaristan İlişkileri Sayılarla Bulgaristan...198

13 İçindekiler xiii DÖRDÜNCÜ BÖLÜM HIRVATİSTAN 1. Hırvatistan ın Coğrafi Kimliği Hırvatistan ın Doğal Coğrafya Özellikleri Hırvatistan ın Yeryüzü Şekilleri Özellikleri Hırvatistan ın İklim Özellikleri Hırvatistan ın Akarsu ve Gölleri Hırvatistan ın Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri Hırvatistan ın Beşeri Coğrafya Özellikleri Hırvatistan ın Tarihi Gelişim Özellikleri Hırvatistan ın Nüfus Miktarları ve Özellikleri Hırvatistan ın Yerleşme Özellikleri Hırvatistan ın Ekonomik Coğrafya Özellikleri Hırvatistan ın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Hırvatistan ın Madenler ve Sanayi Özellikleri Hırvatistan ın Ulaşım Özellikleri Hırvatistan ın Turizm Özellikleri Hırvatistan ın Ticaret Özellikleri Türkiye-Hırvatistan İlişkileri Sayılarla Hırvatistan BEŞİNCİ BÖLÜM KARADAĞ 1. Karadağ ın Coğrafi Kimliği Karadağ ın Doğal Coğrafya Özellikleri Karadağ ın Yeryüzü Şekilleri Özellikleri Karadağ ın İklim Özellikleri Karadağ ın Akarsu ve Gölleri Karadağ ın Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri...226

14 xiv Balkanlar ve Balkan Ülkeleri Coğrafyası 3. Karadağ ın Beşeri Coğrafya Özellikleri Karadağ ın Tarihi Gelişim Özellikleri Karadağ ın Nüfus Miktarları ve Özellikleri Karadağ ın Yerleşme Özellikleri Karadağ ın Ekonomik Coğrafya Özellikleri Karadağ ın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Karadağ ın Madenler ve Sanayi Özellikleri Karadağ ın Ulaşım Özellikleri Karadağ ın Turizm Özellikleri Karadağ ın Ticaret Özellikleri Türkiye-Karadağ İlişkileri Sayılarla Karadağ ALTINCI BÖLÜM KOSOVA CUMHURİYETİ 1. Kosova nın Coğrafi Kimliği Kosova nın Doğal Coğrafya Özellikleri Kosova nın Yeryüzü Şekilleri Özellikleri Kosova nın İklim Özellikleri Kosova nın Akarsu ve Gölleri Kosova nın Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri Kosova nın Beşeri Coğrafya Özellikleri Kosova nın Tarihi Gelişim Özelikleri Kosova nın Nüfus Miktarları ve Özellikleri Kosova nın Yerleşme Özellikleri Kosova nın Ekonomik Coğrafya Özellikleri Kosova nın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Kosova nın Madenler ve Sanayi Özelikleri Kosova nın Ulaşım Özellikleri Kosova nın Turizm Özellikleri...259

15 İçindekiler xv 4.5. Kosova nın Ticaret Özellikleri Türkiye-Kosova İlişkileri Sayılarla Kosova YEDİNCİ BÖLÜM MAKEDONYA CUMHURİYETİ 1. Makedonya nın Coğrafi Kimliği Makedonya nın Doğal Coğrafya Özellikleri Makedonya nın Yeryüzü Şekilleri Özellikleri Makedonya nın İklim Özellikleri Makedonya nın Akarsu ve Gölleri Makedonya nın Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri Makedonya nın Beşeri Coğrafya Özellikleri Makedonya nın Tarihi Gelişim Özellikleri Makedonya nın Nüfus Miktarları ve Özellikleri Makedonya nın Yerleşme Özellikleri Makedonya nın Ekonomik Coğrafya Özellikleri Makedonya nın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Makedonya nın Madenler ve Sanayi Özellikleri Makedonya nın Ulaşım Özellikleri Makedonya nın Turizm Özellikleri Makedonya nın Ticaret Özellikleri Türkiye-Makedonya İlişkileri Sayılarla Makedonya...286

16 xvi Balkanlar ve Balkan Ülkeleri Coğrafyası SEKİZİNCİ BÖLÜM ROMANYA 1. Romanya nın Coğrafi Kimliği Romanya nın Doğal Coğrafya Özellikleri Romanya nın Yeryüzü Şekilleri Özellikleri Romanya nın İklim Özellikleri Romanya nın Akarsu ve Gölleri Romanya nın Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri Romanya nın Beşeri Coğrafya Özellikleri Romanya nın Tarihi Gelişim Özellikleri Romanya nın Nüfus Miktarları ve Özellikleri Romanya nın Yerleşme Özellikleri Romanya nın Ekonomik Coğrafya Özellikleri Romanya nın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Romanya nın Madenler ve Sanayi Özellikleri Romanya nın Haberleşme ve Ulaşım Özellikleri Romanya nın Turizm Özellikleri Romanya nın Ticaret Özellikleri Türkiye-Romanya İlişkileri Sayılarla Romanya DOKUZUNCU BÖLÜM SIRBİSTAN 1. Sırbistan ın Coğrafi Kimliği Sırbistan ın Doğal Coğrafya Özellikleri Sırbistan ın Yeryüzü Şekilleri Özellikleri Sırbistan ın İklim Özellikleri Sırbistan ın Akarsu ve Gölleri Sırbistan ın Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri...321

17 İçindekiler xvii 3. Sırbistan ın Beşeri Coğrafya Özellikleri Sırbistan ın Tarihi Gelişim Özellikleri Nüfus Miktarları ve Özellikleri Sırbistan ın Yerleşme Özellikleri Ekonomik Coğrafya Özellikleri Sırbistan ın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Sırbistan ın Madenler ve Sanayi Özellikleri Sırbistan ın İletişim ve Ulaşım Özellikleri Sırbistan ın Turizm Özellikleri Sırbistan ın Ticaret Özellikleri Voyvodina Özerk Bölgesi Türkiye-Sırbistan Ticaret İlişkileri Sayılarla Sırbistan ONUNCU BÖLÜM SLOVENYA 1. Slovenya nın Coğrafi Kimliği Slovenya nın Doğal Coğrafya Özellikleri Slovenya nın Yeryüzü Şekilleri Slovenya nın İklim Özellikleri Slovenya nın Akarsu ve Gölleri Slovenya nın Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri Slovenya nın Beşeri Coğrafya Özellikleri Slovenya nın Tarihi Gelişim Özellikleri Slovenya nın Nüfus Miktarları ve Özellikleri Slovenya nın Yerleşme Özellikleri Slovenya nın Ekonomik Coğrafya Özellikleri Slovenya nın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Slovenya nın Madenler ve Sanayi Özellikleri Slovenya nın Ulaşım Özellikleri...353

18 xviii Balkanlar ve Balkan Ülkeleri Coğrafyası 4.4. Slovenya nın Turizm Özellikleri Slovenya nın Ticaret Özellikleri Türkiye-Slovenya İlişkileri Sayılarla Slovenya ONBİRİNCİ BÖLÜM YUNANİSTAN CUMHURİYETİ 1. Yunanistan ın Konumu ve Sınırları Yunanistan ın Doğal Coğrafya Özellikleri Yunanistan ın Yeryüzü Şekilleri Özellikleri Yunanistan ın İklim Özellikleri Yunanistan ın Akarsu ve Gölleri Korint Kanalı Yunanistan ın Toprak ve Bitki Örtüsü Özellikleri Yunanistan ın Doğal Afetleri Yunanistan ın Beşeri Coğrafya Özellikleri Yunanistan ın Tarihi Gelişim Özellikleri Yunanistan ın Nüfus Özellikleri Yunanistan ın Nüfus Miktarları Yunanistan ın Nüfusun Cins ve Yaş Yapısı Yunanistan ın Nüfusunun Diğer Özellikleri Yunanistan ın Yerleşme Özellikleri Yunanistan ın Ekonomik Coğrafya Özellikleri Yunanistan ın Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Yunanistan ın Enerji Kaynakları ve Madenleri Yunanistan ın Sanayi Özellikleri Yunanistan ın İletişim ve Teknoloji Özellikleri Yunanistan ın Ulaşım Özellikleri Yunanistan ın Turizm Özellikleri Yunanistan ın Ticaret Özellikleri...385

19 İçindekiler xix 4.8. Batı Trakya Bölgesi Adalar Türkiye-Yunanistan İlişkileri Sayılarla Yunanistan ONİKİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE CUMHURİYETİ 1. Türkiye nin Coğrafi Kimliği Türkiye nin Doğal Coğrafya Özellikleri Türkiye nin Yeryüzü Şekilleri Özellikleri Türkiye nin İklim Özellikleri Türkiye nin Akarsu ve Gölleri Türkiye nin Toprak, Bitki Örtüsü ve Doğal Hayvan Özellikleri Türkiye de Doğal Afetler Türkiye nin Beşeri Coğrafya Özellikleri Türkiye nin Tarihi Gelişim Özellikleri Türkiye nin Nüfus Miktarları ve Özellikleri Türkiye nin Yerleşme Özellikleri Türkiye nin Ekonomik Coğrafya Özellikleri Türkiye nin Tarım ve Hayvancılık Özellikleri Türkiye nin Madenler ve Sanayi Özellikleri Türkiye nin İletişim ve Ulaşım Özellikleri Türkiye nin Turizm Özellikleri Türkiye nin Ticaret Özellikleri Türkiye nin Dış İlişkileri Sayılarla Türkiye YARARLANILAN KAYNAKLAR...437

20

21 1. KISIM BALKANLAR COĞRAFYASI

22

23 1. BÖLÜM BALKANLAR COĞRAFYASI 1. Balkanlar Nedir ve Neresidir? Balkanlar, Avrupa kıtasının güneydoğusunda yer alan bir yarımadadır. Balkanlar, adını bölgede bulunan Balkan dağlarından alır. Balkan adı, 19. yüzyıl başlarından beri kullanılagelmekte ve sık ormanlarla kaplı sıradağ ya da çalılıklarla kaplı engebeli arazi anlamlarına gelmektedir. Balkanlar, aynı zamanda Güneydoğu Avrupa olarak da adlandırılır. Kelime, Osmanlı Türkçesinde yaygın bir kullanıma sahiptir. Osmanlı Devleti nin son döneminde sözlük yazarı Şemseddin Sami tarafından kaleme alınan Kamus-ı Türkî adlı ünlü sözlükte Sarp ve müselsel veya ormanla mestur dağ, silsile-i cibal şeklinde Balkan sözünü belirtmiş, ayrıca Rumeli kıtasını garbdan şarka bölen silsile-i cibal ki buna izafetle kıta-i mezkûreye Balkan şibh-i ceziresi denir şeklinde de kelimenin gelişimini açıklamıştır. Bölge adının yapısında bir kelime ve ona eklenen çokluk eki vardır. Türkçe çokluk eki ile kurulan Balkanlar ismi, bu ekin aile, boy, millet, topluluk, grup anlamını veren işlevi ile sarp ve ormanlık sıradağların olduğu yer anlamında kullanılmıştır. Türkiye Türkçesi literatüründe, Rumeli adlandırması da Balkanlar adlandırmasına denk veya ona yakın bir kullanıma sahiptir. Rumeli adı, Osmanlı Devleti nin Doğu Roma İmparatorluğu ndan Avrupa da fethettiği topraklara verdiği isimdir. Osmanlı Türkleri, Avrupa ya ayak bastıktan sonra, burada fethettikleri yerlere Rumeli adını verdiler. Hâlbuki bu isim evvelce bugünkü Anadolu için kullanılmış, hatta Orta Çağ Avrupa kaynaklarında Romanie şeklinde tercüme edilmiş iken bu son şekil, Rumeli nin Anadolu ya mütenazır olarak kullanılması gibi, Balkan yarımadasına tatbik olunmuş ve garp kaynaklarında Peninsule romaine