:55:27 BÖLÜM 4 KALİTE VE AKREDİTASYON

Transkript

1 :55:27 BÖLÜM 4 KALİTE VE AKREDİTASYON 1

2 4.1. KALİTE :55:27 Türk Dil Kurumu na göre kalite; Bir ürünün bilinen en iyi özellikleri bünyesinde taşıması durumudur. Diğer tanımlar Amerikan Kalite Kontrol Derneği Bir mal ya da hizmetin belirli bir gerekliliği karşılayabilme yeteneklerini ortaya koyan karakteristiklerin tümü 2

3 Avrupa Kalite Kontrol Organizasyonu belirli bir mal ya da hizmetin tüketicinin isteklerine uygunluk derecesi William Edwards Deming ( ) ABD li istatistikci Kalite ihtiyaçları tatmin edebilme kapasitesidir. Joseph Moses Juran ( ) Kalite kullanıma uygunluktur. 3

4 KALITENIN TARIHSEL GELIŞIMI DÖRT BAŞLıK ALTıNDA ELE ALıNABILIR 1. Muayene Tüketiciye hatalı ürünlerin gitmemesini sağlamaktır. 2. Kalite kontrol Tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılayan kaliteli mal ya da hizmetleri ekonomik olarak üreten bir üretim yöntemleri silsilesi 3. Kalite ve güvence Bir üründe, kalitenin müşterinin güvenle satın alabileceği ve uzunca bir süre güven ve tatminle kullanabileceği şekilde sağlanması 4. Toplam kalite 4

5 4.2. Toplam Kalite Yönetimi (TKY) Müşterinin mevcut ve gelecekteki beklentilerinin tam ve ekonomik olarak ve zamanında karşılanması için çalışanların katılımı ile tüm faaliyetlerin sürekli geliştirilmesinin ve iyileştirilmesini öngören bir yönetim anlayışıdır. 5

6 TKY'nin :55:28 T'si toplamı, tüm çalışanların katılımını, yapılan işlerin tüm yönlerini, müşterilerin ve üretilen ürün ve hizmetin tümünü kapsıyor. K'sı kaliteyi yani müşterilerin beklenti ve ihtiyaçlarını tam ve zamanında karşılayıp onlara bugün ve gelecekteki beklentilerini aşan ürün ve hizmetler sunmayı ifade ediyor. Y'si ise yönetimin her konuda çalışanlara liderlik yapması, çalışanlara örnek model oluşturması ve şirket çapında katılımcı yönetimin sağlanması anlamına geliyor. Bu noktada katılımcı yönetim anlayışı, her seviyedeki çalışanların önerilerini rahatça sunma imkanlarının olması ve şirket içinde verilecek kararlarda söz söyleme hakkının bulunması için gerekli hale geliyor. 6

7 TKY nin 5 temel öğesi, 1. Herkesin katılımı 2. Yönetimin kararlılığı 3. İç ve dış müşteri memnuniyeti 4. Sürekli iyileştirme 5. Verilere dayanma 7

8 KALITE YÖNETIM SISTEMI STANDARDı ISO 9000:2000 SERİSİ Üç standarttan oluşmaktadır: ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistem Gereklilikleri ISO 9004:2000 Kalite Yönetim sistemleri Performans Geliştirme için Kılavuz ISO 9000:2000 Kalite Yönetim sistemleri Temeller ve Sözlük ISO 9001:2015 kalite standardı revizyonu, 2015 yılı sonlarına doğru uygulamaya girecektir. 8

9 International Organization for Standardization (ISO) (Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu) Ürün, hizmet ve sistem için çeşitli standartlar oluşturan bir organizasyondur yılında kurulmuş olup 146 ülkenin üye olduğu kuruluşun merkezi Cenevre / İSVİÇRE dedir. Kalite yönetim sistemi standardıdır :55:28 ISO 9001 belgesi ilgili kuruluşun ürün ya da hizmetlerinin uluslararası kabul görmüş bir yönetim sistemine uygun olarak sevk ve idare edilen bir yönetim anlayışının sonucunda ortaya konduğu ve dolayısı ile kuruluşun ürün ve hizmet kalitesinin sürekliliğinin sağlanabileceğinin bir güvencesini belirler. 9

10 İşletmelerde kalite sorunu 2 düzeyde ele alınır: 1. Kalite kontrolu: Üretimin normal koşullarda seyrettiğini denetlemek üzere belirli nokta ve zaman aralarında yapılan düzenli testler 2.Kalite güvence denetimi Kalite Kontrol Mühendisliği Kalite kontrolünden sorumlu mühendisler, üretilen ara, yan ve son ürünlerin kalite standartlarına uygunluğunu kontrol ederler. Satın alınan hammaddeler ve diğer kimyasallar ile yardımcı işletmelerin kalite kontrolü de onların sorumluluğundadır. 10

11 Satış biriminden iletilen kalite konusundaki müşteri şikayetlerini inceleyerek sonucu satış birimine, kullanılan hammadde ya da yardımcı malzemede tespit ettikleri kalite sorunlarını da tedarikçiye iletilmek üzere satın alma birimine bildirirler. Kalite Güvence Mühendisliği Kalite Güvence Mühendisi işletmenin sahip olması gereken kalite yönetim sistemlerini (ISO 9001) kurmak, yürütmek ve denetlemekten sorumludur. Kimya sektöründeki firmalarda bu görev için kimya mühendisleri tercih edilebilir. 11

12 4.3. AKREDITASYON Uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca gerçekleştirilen çalışmaların ve dolayısıyla bu çalışmalar sonucunda düzenledikleri uygunluk teyit belgelerinin (deney ve muayene raporları, kalibrasyon sertifikaları, yönetim sistemi belgeleri, ürün belgeleri, personel belgeleri vb) güvenilirliğini ve geçerliliğini desteklemek amacıyla oluşturulmuş bir kalite altyapısıdır. Eğitim açısından, Eğitim programlarının toplam kalite güvence kriterlerine uyduğunun belgelendirilmesidir. 12

13 Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (MÜDEK), ülkemizdeki çeşitli mühendislik eğitim programları için akreditasyon, değerlendirme ve bilgilendirme çalışmaları yaparak, Türkiye'de mühendislik eğitimi kalitesinin yükseltilmesine katkıda bulunmak amacıyla faaliyet gösteren bağımsız bir kuruluştur. 13

14 MÜDEK, 2002 yılında Türkiye ve KKTC'de mühendislik eğitimi veren fakültelerin dekanlarından oluşan Mühendislik Dekanları Konseyi (MDK) tarafından, bu fakültelerin mühendislik lisans programlarının değerlendirmesi için ayrıntılı bir program düzenlemek ve uygulamak üzere, Mühendislik Değerlendirme Kurulu adı ile bağımsız bir platform olarak kurulmuş ve 2007 yılında dernekleşmiştir. 14

15 MÜDEK, 2003 yılında mühendislik programlarının değerlendirmesine başlamıştır. 17 Kasım 2006 tarihinde Avrupa Mühendislik Eğitimi Akreditasyon Ağı (ENAEE - European Network for Accreditation of Engineering Education) adlı kuruluşa üye olmuştur. 25 Ocak 2007 tarihinde MÜDEK kısa adını kullanmaya devam ederek Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği adında bir sivil toplum kuruluşuna dönüşerek tüzel kişilik kazanmış, 15

16 16 Kasım 2007 tarihinde Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından yükseköğretim kurumlarının mühendislik programlarında ulusal, sektörel ve program yeterlilikleri odaklı ulusal bir kalite güvence kuruluşu olarak resmen tanınmıştır. 21 Ocak 2009 tarihinden itibaren akredite edeceği mühendislik eğitimi programlarına EUR-ACE etiketi vermek üzere ENAEE tarafından 31 Aralık 2013 tarihine kadar yetkilendirilmiş ve bu yetkilendirme 16 Ekim 2013 tarihinde 31 Aralık 2018 tarihine kadar yenilenmiştir. 25 Haziran 2011 tarihinde IEA (International Engineering Alliance) şemsiyesi altında Washington Accord'a (Washington Anlaşması) aday üye ve 15 Haziran 2012 tarihinde de tam üye olmuştur. 16

17 4.4. MÜDEK Değerlendirme Ölçütleri 1. Öğrenciler 2.Program Eğitim Amaçları 3. Program Çıktıları 4. Sürekli İyileştirme 5. Eğitim Planı 6. Öğretim Kadrosu 7. Altyapı 8. Kurum Desteği ve Parasal Kaynaklar 9.Organizasyon ve Karar Alma Süreçleri 10. Programa Özgü Ölçütler 17

18 Ölçüt 2.Program Eğitim Amaçları Program mezunlarının yakın bir gelecekte (mezuniyetten birkaç yıl sonra) erişmeleri istenilen kariyer hedeflerini ve mesleki beklentilerini tanımlayan genel ifadeler Eğitim Amaçları(EA) EA 1. Mal ve hizmet üretimi yapabilen kamu ve özel kuruluşlarda üretimden yönetime kadar görev alan, EA 2. Yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek akademik çalışmalar yapan, EA 3. Mesleki ve etik sorumluluk bilincine sahip, bireysel ve ekip çalışması yapabilen girişimci Mezunlar yetiştirmektir. 18

19 Ölçüt 3. Program Çıktıları Öğrencilerin mezun oluncaya kadar kazanmaları gereken ve mezuniyetlerinden sonra program eğitim amaçlarına ulaşabilmeleri için gerekli olan bilgi, beceri ve davranış bileşenlerinin tümü Program Çıktıları (PÇ) PÇ1.Temel matematik, fen ve mühendislik bilgilerini kimya mühendisliği problemlerine uygulayabilme becerisi PÇ2.Kimya mühendisliğiyle ilgili mühendislik problemlerini tanımlama, modelleme ve çözme becerisi PÇ3.Bir sürecin bütününü ya da bir kısmını belirlenen amaç doğrultusunda çözümleyebilme ve tasarlayabilme becerisi 19

20 PÇ4. Mühendislik uygulamalarının evrensel ve ulusal düzeyde sağlık, güvenlik ve çevre sorunlarına etkilerini değerlendirebilme becerisi PÇ5. Deney tasarlama, uygulama ve elde edilen verileri çözümleme ve yorumlama becerisi PÇ6. Mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern hesaplama araçlarını kullanabilme becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi PÇ7. Disiplin içi ve disiplinler arası ekip çalışması yapabilme becerisi 20

21 PÇ8. Yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyip bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleyerek kendini sürekli geliştirebilme becerisi PÇ9. Bireysel çalışma ve yaratıcılık becerisi PÇ10. Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurabilme becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi PÇ11. Mesleki ve etik sorumluluk bilincine sahip olabilme becerisi PÇ12. Ulusal ve uluslararası düzeyde çağın sorunlarını takip edebilme becerisi PÇ13. Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi hakkında bilgi sahibi olma; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürülebilir kalkınma hakkında farkındalık 21

22 Ölçüt 5 Eğitim Planı Ölçüt 6 Öğretim Kadrosu Ölçüt 7 Altyapı Ölçüt 1 Öğrenciler Ölçüt 2 Program Eğitim Amaçları 22

23 4.5.İNÖNÜ ÜNIVERSITESI KIMYA MÜHENDISLIĞI PROGRAMı AKREDITASYON BAŞVURU SÜRECI 02 Şubat 2015: MÜDEK'e yapıldı. Akreditasyon başvurusu 31 Temmuz 2015: Özdeğerlendirme Raporu MÜDEK'e teslim edildi. Kasım-Aralık 2015: Kurum ziyareti yapılacak. 23