ESKİÇAĞ DA BİLİM HİNT MEDENİYETİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ESKİÇAĞ DA BİLİM HİNT MEDENİYETİ"

Ilkin Hanım
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ESKİÇAĞ DA BİLİM HİNT MEDENİYETİ Hindistan hem coğrafyası hem de kültürüyle başlı başına bir dünyadır. Her türlü iklimin görüldüğü, 650 milyonu aşkın insanı barındıran, dillerin, dinlerin ve kültürlerin beşiği olan bu dev ülke, arkeolojinin saptayabildiğine göre, en az dört beş bin yıl gerilere giden tarihiyle insanlığın ilk uygarlıklarından birini oluşturmaktadır de yapılan kazılarla Indus vadisinde iki büyük gelişmiş şehir Mohenjo-Daro ve Harappa ortaya çıkarıldı. Bu şehirler mükemmel kuyu, kanal, banyo ve tuvaletlere sahipti. Sağlam ve birkaç katlı evleri, dükkanları ve geniş caddeleri olan ve birbiri üstünde kat kat yükselen kentlerin yapılış tarihini, uzmanlar MÖ 3. veya 4. binyıla kadar çıkarmışlardır. 2.bin yılın ortalarına doğru, aşağı yukarı MÖ.1600 yıllarında kuzeyden gelen, kendilerine aryas(aryalar) diyen bir kavim Hindistan ı yavaş yavaş ele geçirmeye başlamıştır. Dilbilimciler, 19.yynin başında, Aryaların dilinin Batı dillerine olan yakınlığının farkına varınca Hint, İran, Yunan, Latin Slav, Cermen, Kelt dillerini kapsayan dil ailesine aryan veya Hint-Cermen(Indogerman) adını verdiler. Eski Hint felsefesi Hint Aryaların düşünceleriyle başlar. Ancak Hint felsefe tarihini kesin çizgilerle belirli dönemlere ayırmak güçtür. Bu güçlüğün nedeni, Hint düşüncesinin eskiden beri sonsuzluğa yönelmiş olmasına ve tarihleri kesin olarak belirlemeye önem vermemesine dayanmaktadır. Hindistan da önemli olayların tarihlerini kesin olarak bildiren bir tarih yazılmamıştır. Hindistan da M.Ö ile 500 yılları arasında olan çağa Vedalar Çağı denir. Bu ad, bu çağ üzerine bilgilerimizi borçlu olduğumuz ve hepsine birden Veda lar denen metinlerden alınmıştır. Vedalar denince, bir tek kitapta toplanmış olan yazılar değil, geniş bir yazın akla gelir ve bu çağın değişik dönemlerinde, kimlikleri bilinmeyen pek çok yazarın, ozanın katkısıyla oluşmuş olan bu metinler, çok daha eski çağların izlerini taşıyan mitleri ve dini düşünceleri de içermektedir. Veda, tanrı bilgisi, din bilgisi anlamına gelir ve eski çağlardan kalma pek çok bilgiyi günümüze taşır. Vedalar şunlardır: Rigveda Yakarış ve tanrıları övme bilgisi Samaveda İlahiler vedası, ilahi okuma bilgisi Yayurveda Kurban töreni bilgisi Atharvaveda Atharvan ın vedası, büyü bilgisi Her kurban töreninde tanrıya yakaran, ilahi okuyan, tören işlerini yürüten rahipler ve bir de başrahip olmak üzere dört rahibin katılması gerektiğinden her birinin görevine uygun olarak bu dört Veda oluşmuştur. Aryaların doğuya, Ganj çatalağzına yayıldıkları ve orada başka ırktan olan yerlileri alt ettikleri dönemde, Hint toplumunu kalıcı bir düzene ve biçime sokacak olan Kast Sisteminin oluştuğu görülmüştür. Kast oluşumuna yol açan temel neden: çoğunluğu oluşturan yerli halka karışarak eriyip gitmekten korkan bir yönetici ve egemen azınlığın üstün ve ayrıcalıklı kalabilme isteğidir. Brahmanlar=Din Adamları Kşatriyalar=Soylular ve Askerler Vaysiyalar=Tüccarlar ve Zanaatkarlar

2 Südralar=İşçiler Paryalar=Köleler Siddhartha Gautama (Budha)

Hint Bilimi Hint biliminin, diğer bir ifadeyle İslamiyet in Hindistan a Moğol sülalesi ile 16.yy de girişinden önce Hindistan da gelişen bilimin, tarihi henüz yeterince araştırılmamıştır.

5 Hint Bilimi Hint biliminin, diğer bir ifadeyle İslamiyet in Hindistan a Moğol sülalesi ile 16.yy de girişinden önce Hindistan da gelişen bilimin, tarihi henüz yeterince araştırılmamıştır. Ancak konu bünyesinde zorluklarla doludur. Tarihlendirmede ve yazılı kaynakların temininde ciddi sorunlar vardır. Çok şeyin karanlık olduğu bir sahada, diğer medeniyetlerle yapılan kültür ve bilim alışverişi veya fikirlerin bağımsız gelişmeleri gibi konularda sorulacak sorulara cevap vermek bir hayli zordur. Hindistan'daki bilimsel etkinliklerin başlangıcını M.Ö. 5000'lere kadar geriye götürmek mümkündür; ancak bilim gibi düzenli bir bilgi topluluğunun oluşumu için yaklaşık M.Ö. 2500'leri beklemek gerekmiştir. Erken dönemlere ilişkin bilgileri Vedik metinlerden ve nispeten daha geç tarihli olan Siddhantalardan edinmek olanaklıdır. Hindistan'da kullanılan sayı sistemi, on tabanlı (yani desimal) olup, erken tarihlerden itibaren konumsal rakamlandırma yönteminin benimsendiği görülmektedir. Sıfırı ilk defa Hintli matematikçiler kullanmıştır. Sayı sistemindeki bu erken tarihli gelişme, aritmetiğin gelişim hızını büyük ölçüde etkilemiştir. Daha sonra Pythagorasçılara mal edilecek olan Pythagoras Teoremi'nin çözümü ile ilgili erken çözüm örneklerine Hintlilerin geometrik metinlerinde rastlamak mümkündür. Cebir alanında birinci ve ikinci derece denklem çözümleriyle ilgilenmişler ve trigonometri alanında ise, sinüs ve kosinüs fonksiyonlarını kullanmışlardır.

6 Daha sonra Hintlilerin aritmetik, cebir ve trigonometri konusundaki bilgileri Sanskrit dilinden Arapça'ya yapılan çeviriler yoluyla İslâm Dünyası'na aktarılacak ve buradaki bilimsel uyanışta önemli bir rol oynayacaktır; on ikinci yüzyıldan itibaren Arapça'dan Latince'ye yapılan çeviriler sonucunda ise, Hıristiyan Dünyası bu bilgilerle tanışacaktır. Hintlilerin evreni Yer merkezlidir ve astronomiden söz eden metinlerde Ay ve Güneş'in hareketleri ve tutulmaları, Yer, Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn'ün hareketleri, Yer ve Güneş'in birbirlerine uzaklıkları hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiştir. M. S. beşinci ve on ikinci yüzyıllar arasında konuyla ilgili yapmış oldukları çalışmalarda ise, trigonometrik oranları da dikkate almak suretiyle, Güneş- Yer, Ay-Yer uzaklıklarını, Güneş, Ay ve diğer gezegenlerin konumlarını ve dolanım periyotlarını hesaplamaya çalışmışlar ve bunlarla ilgili sayısal değerleri içeren eserler bırakmışlardır. Bunlardan Aryabhata adındaki bir astronom ilk defa Yer'in kendi etrafındaki hareketinden söz etmiştir. Hint tıbbı, başlangıcından itibaren Hint felsefesi ve kozmolojisiyle iç içe gelişmiştir. Onlara göre, canlı varlıklar evrenin küçük bir modelidir ve doğadaki diğer varlıklar gibi, toprak, su, hava, ateş ve eterden meydana gelmiştir. M.Ö. üçüncü yüzyıldan itibaren gelişen tıpla ilgili sistemler konuya yeni bakış açıları getirmiştir. Bunlardan Yoga Okulu, sağlıklı olabilmek için beden disiplinin yanı sıra, zihin disiplinini de şart koşarken, yine aynı dönemlerde ortaya atılan bir başka görüş, beden yapısının temelde kimyasal esaslara dayandığını, dolayısıyla tedavinin de aynı esaslara dayanması gerektiği tezini savunmuştur. Hint uygarlığındaki bilimsel uğraşlar, bilimin gelişimi üzerinde oldukça etkili olmuştur. Bu etki ilk dönemlerde tacirlerin, seyyahların ve askerlerin yardımlarıyla gerçekleşirken, daha sonraki dönemlerde, doğrudan doğruya bilginler ve çevirmenler yoluyla gerçekleşmiştir.

Benzer belgeler

BİLİM TARİHİ VE JEOLOJİ 5

BİLİM TARİHİ VE JEOLOJİ 5 Çin ve Hindistan da Bilim http://www.cultural-china.com/chinawh/html/en/10kaleidoscope1658.html https://tr.wikipedia.org/wiki/%c4%b0ndus_vadisi_uygarl%c4%b1%c4%9f%c4%b1#/m edia/file:indusvalleyseals.jpg