T.C. VELÎ SEMPOZYUMU. Prof. Dr. Ali Rafet ÖZKAN KASTAMONU

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C. VELÎ SEMPOZYUMU. Prof. Dr. Ali Rafet ÖZKAN KASTAMONU"

Umut Gönül
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 T.C. ST MO U VE S TES III. ULUSL SI EY -I VELÎ SEMPOZYUMU E T Prof. Dr. Ali Rafet ÖZKAN E T Y IMCIL I Doç. Dr. Burhan BALTACI Ar. r. Be a A i e D C r. Do. Dr. A o an A DO DU Ar. r. Nuran SARICI 06-0 Ma 0 6 KASTAMONU

2 -ATÛFÎ ve HISNÜ L- -I ZÂM EZCAN*207F 252 S - II.Bayezid döneminde ( En am Suresinin i - - -isti cal ile Hamd ve Allah, ecel, kadâ, -çözümünde -Sehâvi gibi lügat alimlerinin görü Anahtar kelimeler: Atûfî, En am Sûresi, Kastamonu, Hamd, Ecel, Kadâ, Allah, II. Bayezid Han -i - -i Nu maniyye, s. 4), Sicilli Osmânî gibi F 253 ilelerine dair bilgiler bahsedilmektedir. Mesela, Bahtî efendiden Tefsir ve Hadis -i serinde - * Yrd. Doç. Dr., 253 Tefsi - -Âyati l-i zâm Min Tefsir-i Evâil-i Süreti l-en âm, nr. 06 Mil Yz A4160 varak 3a), ancak Risale fi Necâti l

3 - s.100) Atûfî nin Tefsir, Had a. - -Sagânî nin, Buhari ve Müslimdeki hadisleri bir araya -Envâri n- Kütüphanesi, 516 varak, nr. 230) b. El-Cevheratü l-cinâiyye fi Mesâili l- c. El- - - Ehâdîs ve l-a d. Mirâtü r- e. Ravzu l- -Ebdân -i - konusunda kendisinin sanatsal gö -Müellifin, s.672) f. Zehru l- - - Ârifîn, c.1,s. 346) g Cürcânî li Mukaddimeti l- h. Risale fil-kelâm, (Hediyyetü l-ârifîn, c.1,s. 346) i. -i Îsâgoji, (Hediyyetü l-ârifîn, c.1,s. 346) j. -i Kasîde-i Bürde (Hediyyetü l-ârifîn, c.1,s. 346) k. Kitâbü l-attâs, (Hediyyetü l-ârifîn, c.1,s. 346) l. - -Envâr, (Hediyyetü l-ârifîn, c.1,s. 346) m. Mir âtü r-ru yâ fi t-ta bîr (Hediyyetü l-ârifîn, c.1,s. 346) Tefsirle ilgili Eserleri: a. - -Hall - - diye nitelenen bu esere - - n Risalet-ü Necâti l-akabât isimli bir - - hm, basar, tûlü l-ömr. b. -ü ala Envâri t- Mirâtü t- 130

4 Envâru t-tenzîl -Te vîl fî mâ hüve Enmûzecü t-tegvîl ismiyle Hediyyetü l- c. -i Kavlihî Teâlâ Fe Suhkan Li Eshâbi s-saîr, 1a- krem renkli bir cilt içindedir. Mülk süresi 5- d. -Âyati l-i zâm Fi Tefsir-i Evâil-i Süreti l- i: düzeltecek bir eser ort olur. Son olarak, kaynak eserlerin uzun ve usa s ) h vs. veya Kur an- lar içerisinde kendisine - örtülü olarak ifade edilmekle birlikte, Müellif -i Enam ruh haliyle bu risalesi -Âyati l-i zâm Fi Tefsir-i Evâil-i Süreti l- demektir. boyayan nefsani amaç ise, cahillerin dünya ve ona ait zinetlere sahip olmak için, her türlü hile ve -ayati l- tefsir-i evail-i sureti l

5 birincisi, risalede bizatihi Hayreddin H ) -Âyati l- n am suresinin bu ilk üç ayetini kendilerine arzetmek ister. Nedeni ise peygamber efendimizin kim yürü, cennetimin meyvelerinden ye, kevserden iç, selsebil suyunda guslet çünkü sen benim kulumsun ben de rabbinim, sana hadistir. (Atûfî, s. 2b) Atûfî, risaleyi, ellifi ve ve har Kur an- denilse ki, " -esah/ en sahih n ifade edilen " fiili o zaman " s. 3a-4b) Bazen sözüne delil getirmek için hadislere Yedi kat sema Müsned-ü Bezzar, c. 16, s. 199; Taberani(h.360), Müsned- - Nisâbûrî, el-müstedrek ales- 132

6 - - - yükledikleri 1. (Enam 6/1) 2. (Enam 6/1) 3. (Enam 6/1) a. : Ayetin ilk kelimesi olan el-hamdü kelimesi üzerind el- olur -yani Allah-kadim bi zat için ihtisas yoluyla hamd sabit -Hamdü lillah cümlesini dilek, eli bir zata has olur. - Müellif sonra, " fî, s. 3a-4b) Müellif, ifadesindeki ceale/ fiili ile yaratmada böyle bir irtibat yoktur. Bunun için nur îcâd kelimesiyle, zulmet te ceale fiiliyle ifade -5b) Bu arada es- ki, sanki Allah Teala gölgeleri ve -5b) Atufi, ifadesi içindeki / sümme ve 133

7 / el- sonra hemen nimetini inkar ederler. / ba harfi cerr-i ise /ya dilûn kelimesine mütealliktir. /ya dilûn, te sahip olmamakla birlikte, kafirler rabblerini putlarla bir tutuyorlar. / keferû ifadesine taalluk ederse o zaman den gelir ve yüz çevirmek demek olur. nler onu hamdetmekten yüz çevirirler yani -6b). Çünkü putperestler onlara hasrediyorlar. (Atûfî, 6b) / sümme ve / ba ile ilgilidir. burada noktalamak istiyoruz. b. lah O önce ifadesindeki elü l-mevt. Bu belirli bir vakittir. Ölümüm - /ecelen sözü muhas tiremez. Allah 134

8 salih rüya, bedeni alametler ile bilinebilece -b) -Tenzîl, c.2, s.153) c. : A g ifadesindeki fi s- berden sonra haber olarak takdir edersen o ancak mübteda bu -semâi ilahün ve fil a vasfi anlamlara da tealluk eder.(atûfî, s.14b) - s- - nra hemzenin harekesi Lâm harfine nakledildi sonra da lâm - mahzuf hem mezler. Cevherî de Kasem ve nidâ harflerindeki lâm- - sözleri böyledir: " -17a) (Enam 6/1) ayetindeki Arzda ve - endirmektedir. - fi s-semâvât ifadesinde Allah ismiyle maziye teallük söz konusu olur. O takdirde vasfî mana -ki - SONUÇ Ömer el-atûfî, ayet tefsiri de bulunan 135

9 Ancak imkan n Hamd, KAYNAKÇA -i Nu maniyye, Musahhih, Seyyid Ali Efendi, Matbaa-i Amire, l-âyati l-i zâm Min Tefsir-i Evâil-i Süreti l-en âm, nr. 06 Mil Yz A4160 Muhammed Tahir, Sebîlür Müellifin, Müessesetür Ziriklî, A lâm, Daru l- -Melâyîn, Eyâr/Mâyô, 2002 t.2009) Bezzar(h.292), Müsned-ü Bezzar, Mektebetü l-ulûm ve l-hukm, Medine 2209 Taberani(h.360), Müsned- -Risâle, Beyrut, 1984 Hakim en-nisâbûrî, el-müstedrek ales-sahihayn, Daru l-kütübi l- ru l-kütübi l-arabiyye, Beyrut,1407 -Türâsi l-arabiyyi, Beyrut,

Benzer belgeler

T.C. VELÎ SEMPOZYUMU. Prof. Dr. Ali Rafet ÖZKAN KASTAMONU

T.C. VELÎ SEMPOZYUMU. Prof. Dr. Ali Rafet ÖZKAN KASTAMONU T.C. ST MO U VE S TES III. ULUSL SI EY -I VELÎ SEMPOZYUMU E T Prof. Dr. Ali Rafet ÖZKAN E T Y IMCIL I Doç. Dr. Burhan BALTACI Ar. r. Be a A i e D C r. Do. Dr. A o an A DO DU Ar. r. Nuran SARICI 06-0 Ma