Dr. Fatih AY Tel: fatihay@fatihay.net

Transkript

1 Bilgisayar Programlama Ders 9 Dr. Fatih AY Tel: fatihay@fatihay.net

2 Dizileri Fonksiyonlara Dizileri Fonksiyonlara Bir dizi argümanını fonksiyon içinde bir değer olarak kullanabilmek için, dizinin ismini parantez kullanmadan belirtmeliyiz. int saatliksicaklik[24]; diziayarla (saatliksicaklik,24); Bu çağrı saatliksicaklik dizisini ve boyutunu diziayarla fonksiyonuna geçirir. Bir diziyi fonksiyona geçirirken, fonksiyonun dizinin belirli sayıdaki elemanını işleyebilmesi için, dizinin boyutu da geçirilir. C, dizileri otomatik olarak referansa göre çağırma yöntemi ile geçirir. 2

3 Dizileri Fonksiyonlara Dizileri Fonksiyonlara Çağırılan fonksiyonlar çağrıcının orijinal dizilerindeki elemanları değiştirebilir. Dizinin ismi gerçekte dizinin ilk elemanının adresidir ( d[0], n[0], saatliksicaklik[0] gibi) Çağırılan fonksiyon dizinin nerede tutulduğunu kesin olarak bilir. Bu yüzden fonksiyon gövdesinde dizinin elemanlarını değiştirebilir. Dizileri referansa göre çağırmak için dizi &dizi [0] &dizi ifadeleri kullanılır ve %p dönüşüm belirteci ile yazdırılır. 3

4 4

5 5

6 6

7 7

8 8

9 Dizileri Fonksiyonlara Program, tamsayı dizisi a nın ilk 5 elamanını yazdırmaktadır. Daha sonra a dizisi ve dizinin boyutu, a nın elemanlarının her birinin 2 ile çarpıldığı, diziayarla fonksiyonuna geçirilmiştir. Program a[3] ün değerini yazdırmakta ve a[3] ü elemaniayarla fonksiyonuna geçirmektedir. elemaniayarla fonksiyonu, argümanı 2 ile çarpmakta ve yeni değeri yazdırmaktadır. a[3], main içerisinde yeniden yazdırıldığında değişmemiştir çünkü bağımsız dizi elemanları değere göre çağırılmıştır. 9

10 Dizileri Fonksiyonlara Programlarda fonksiyonun diziyi değiştirmemesi gerektiği bazı durumlar olabilir. const tip belirteci bir fonksiyonun dizi içindeki değerleri değiştirmesini engeller. const int a[ ] 10

11 11

12 Dizileri Sıralamak Dizileri Fonksiyonlara Verileri sıralamak (örneğin, verileri artan ya da azalan bir sırada yerleştirmek) en önemli bilgisayar uygulamalarından biridir. Kabarcık sıralama (buble sort) tekniğine göre sıralama işleminde en küçük değer dizinin en üstüne çıkarken büyük değerler aşağı doğru çökerler (inerler). 12

13 13

14 14

15 Dizilerde Arama Yapmak Dizileri Fonksiyonlara Bir dizinin, belli bir arama değerine eşit olan bir değer içerip içermediğine karar vermek gerekirse istenen elemanı bulma sürecine arama denir. Basit Lineer Arama Arama Teknikleri İkili Arama 15

16 16

17 17

18 Dizileri Fonksiyonlara Lineer arama dizinin her elemanını arama değeriyle karşılaştırmaktadır. Dizi herhangi bir şekilde sıralanmadığından değer ilk ya da son elemanda bulunabilir. Bu sebepten program ortalama olarak, arama değerleriyle dizinin elemanlarının yarısını karşılaştırmaktadır. 18

19 Lineer arama, küçük ya da sıralanmış dizilerde iyi bir şekilde çalışır. Ancak büyük diziler için lineer arama yetersiz kalmaktadır. Dizileri Fonksiyonlara İkili arama tekniği, her karşılaştırmadan sonra sıralanmış dizideki elemanların yarısını elemektedir. Algoritma dizinin ortasındaki elemanı bulur ve eğer aranan değerse cevap olarak döndürür. Değilse dizinin yarısını elemiş olur ve geri kalan kısımda orta noktayı tespit eder. En kötü durumda ikili arama 1024 elemanlı bir dizide en fazla on karşılaştırma ile doğru sonucu bulur. (Dizi elemanlarının yerini sürekli ikiye böldüğünüzde 512, 256, 128, 64, 32, 16, 8, 4, 2 ve 1 değerleri bulunur) 2 20 elemanlı bir dizide doğru elemanı bulmak için en fazla 20 karşılaştırma yapılır. 19

20 20

21 21

22 22

23 23

24 Örn: 601 sayısı için deneme tablosu Dizileri Fonksiyonlara Alt Limit - Üst Limit

25 Örn: 343 sayısı için deneme tablosu Dizileri Fonksiyonlara Alt Limit - Üst Limit

26 Çok Boyutlu Diziler Dizileri Fonksiyonlara Çok boyutlu dizilerin genel kullanımı, satırlar ve sütunlar biçiminde düzenlenmiş değerler içeren tabloları göstermektedir. Bir tablo elemanını belirleyebilmek için iki belirteç kullanılır: İlk belirteç : satır İkinci belirteç: sütun 26

27 Dizileri Fonksiyonlara Satır 0 Satır 1 Satır 2 Sütun 0 Sütun 1 Sütun2 Sütun 3 a [0][0] a [0] [1] a [0] [2] a [0] [3] a [1] [0] a [1] [1] a [1] [2] a [1] [3] a [2] [0] a [2] [1] a [2] [2] a [2] [3] Sütun belirteci Satır belirteci Dizi ismi 27

28 Çok Boyutlu Diziler Dizileri Fonksiyonlara int b[2][2]={({1,2},{3,4}}; b[0][0] =1 b[0][1] =2 b[1][0] =3 b[1][1] =4 değerleri atanmıştır. 28

29 Çok Boyutlu Diziler Dizileri Fonksiyonlara int b[2][2]={({1},{3,4}}; b[0][0] =1 b[0][1] =0 b[1][0] =3 b[1][1] =4 değerleri atanmıştır. 29

30 ALIŞTIRMALAR Dizileri Fonksiyonlara 1. tablo isminde bir diziyi göz önünde bulundurarak aşağıdaki soruları cevaplayınız. a) Diziyi 3 satır 3 sütun içerecek şekilde BOYUT sembolik değişkeni de 3 olacak şekilde bildiriniz. int tablo [BOYUT] [BOYUT] b) Bu dizinin kaç elemanı vardır? 9 30

31 ALIŞTIRMALAR Dizileri Fonksiyonlara c) Dizinin elemanlarına, belirteçleri toplamını ilk değer olarak atayacak bir for döngüsü yazınız. x ve y tamsayı değişkenlerinin kontrol değişkenleri olarak daha önce bildirildiğini kabul ediniz. for (x=0; x<= BOYUT-1; x++) for (y=0;y<= BOYUT-1; y++) tablo[x][y] =x + y 31

32 ALIŞTIRMALAR Dizileri Fonksiyonlara d) tablo dizisinin içerdiği bütün değerleri yazdırınız. Dizinin ilk değerinin int tablo [BOYUT][BOYUT] = {{1,8},{2,4,6},{5}}; şeklinde atandığını ve x ve y kontrol değişkenlerinin daha önceden bildirildiğini kabul ediniz. for (x=0; x<= BOYUT-1; x++) for (y=0;y<= BOYUT-1; y++) printf ( tablo[%d][%d]=%d\n;x,y,tablo[x][y]); Çıktı: tablo [0][0] = 1 tablo [1][2] = 6 tablo [0][1] = 8 tablo [2][0] = 5 tablo [0][2] = 0 tablo [2][1] = 0 tablo [1][0] = 2 tablo [2][2] = 0 tablo [1][1] = 4 32

33 Dizileri Fonksiyonlara 9. DERSİN SONU 33