COĞRAFİK UYGARLIKLAR. Mezopotamya ya kurulmuş devletler: Sümerler, Akadlar, Babiller, Assurlar ve Elamlılar dır. SÜMERLER AKADLAR ASSURLAR BABİLLER

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "COĞRAFİK UYGARLIKLAR. Mezopotamya ya kurulmuş devletler: Sümerler, Akadlar, Babiller, Assurlar ve Elamlılar dır. SÜMERLER AKADLAR ASSURLAR BABİLLER"

Ata Çolak
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 COĞRAFİK Mezopotamya, günümüz sınırlarına göre çoğu Irak ta bulunan ve arabistana kadar uzanan dar ve uzun bir platodur. Dicle ve Fırat nehirlerin arasına kurulmuş bu yer varlığının en önemli kısımlarını bu Anadolu topraklarına borçludur.nehirlerin oluşturduğu bu dar toprak şeridi çölle çevrelenmiştir. Dicle ve Fırat nehirlerinin arasında olması da bu toprakların verimliliğini ve dolayasıyla da değerini artırmıştır.bu verimli toprakların yanı sıra, iklimin de tarıma uygun olması orada bulunan kişileri uygarlığa geçmeye itmiştir. Bu uygarlıkta, toprağı verimli olmayan kesimleri tarıma kazandırılıabilmek için sulama kanalları ile donatılmıştır.bataklıklar drene edilmiştir ve su baskınları sonrası oluşan alüvyon birikintileri de düzeltilmiştir. Bu uğraşlar sayesinde zamanla var olan köyler gelişmiş, kent haline gelmiştir. Bu coğrafi konumun avantajlarının yanı sıra, çok sade yer şekillerine sahip olduğu için, Mezopotamya çok sık istilaya uğramıştır. Bu nedenle çok farklı kültürler vardır. (Wikipedia) (Lise Coğrafya) UYGARLIKLAR Mezopotamya ya kurulmuş devletler: Sümerler, Akadlar, Babiller, Assurlar ve Elamlılar dır. SÜMERLER AKADLAR ASSURLAR BABİLLER

Dicle ve Fırat nehirlerinin arasında olması da bu toprakların verimliliğini ve dolayasıyla da değerini artırmıştır.

2 HUKUK ANLAYIŞI İlk gerçek yasa metnini bir Sümer kralı hazırlamıştır. Ticaret ve borç hukuku alanlarına derinleşmişlerdir. Ayrıca sözleşme hukukunu derinlemesine islemişlerdir. Arazi kiralanmasına ilişkin sözleşmeler çıkarmışlardır ve bu alandan önemli birikimlere ulaşmışlardır. Hayvanların çalışması ile insanların çalışması eş görülürdü, bu nedenle hayvanları kiralayanların yükümlülükleri vardır ve onlara zarar verilmesi durumunda tazmin yükümlülüğü getirilirdi. Kanunlardan bazıları: Eğer bir köle, evin hanımı gibi davranıp beye veya hanıma küfrederse ağzı bir ölçü tuzla ovulur. Eğer bir adam, başka bir adamın kölesinin kızlığınnı o adama kötülük olsun diye bozarsa, sahibine beş gin gümüş vermelidir. Bir adam kız olarak aldığı eşini boşadığı taktirde ona bir mana gümüs verecek. Dul olarak aldığı eşini boşarsa ise ona yarım mana gümüş verecektir. Eğer bir adamın karısı için birisi, Başasıyla yatıyor derse kadın nefre atılır. Eğer nehir tanrısı onu temize çıkarırsa, suçu atan kişi kadına 1/3 mana gümüş verecektir. (Ankara Barosu) Monarşi vardır. Tüm kararlar tek bir kral tarafından alınırdı. Halkın kendi istediklerini yapmaya hakları yoktu. Bilinen en eski yazılı kanunlardandır. Kral Hammurabi tarafından yazdırılmıştır. Bazı kanunlar: Borcun zamanında ödenmemesi durummunda her bir mina için aylık 3 segellik bir gecikme faizi uygulanır.

Hayvanların çalışması ile insanların çalışması eş görülürdü, bu nedenle hayvanları kiralayanların yükümlülükleri vardır ve onlara zarar verilmesi durumunda tazmin yükümlülüğü getirilirdi.

3 İkinci biriyle evlenilemez. Evlenilirse ve onunla boşanırsa 5 mina gümüş tartmalıdır. (Ankara Barosu) Asurlara ait bir kanun derlemesi bulunmuştur. Bu kanunlarda kadına ana hedeftir. Kadınlara uygulanan cezalar, Babil dekine kıyasla çok daha sert ve disiplinlidir. Kısas yasası vardır. Asurlulardaki mülkiyet duygusu oldukça yüksektir. Yöentim Anlayışı Devlet yönetimi vardı. İlk başlarda site adı verien devletler oluşturdular. Her site bir devlet olarak sayılıyordu ve her şehir devletlerininin başında Ensi veya Patesi adlı bir kral vardı. Patesi aynı zamanda başrahipti. Bu Patesi, birkaç şehri kendi himayesi altına alırsa ona Lugal Kalma ismi verilirdi. Bunun yanı sıra Aksakallılar denilen bir meclis ulunurdu. Bu meclis kralın yanında bulunurdu. Sümerlerin yönetim biçimi hem dini hem de siyasaldı. Akadlar, hemen Sümerlerin ardından oluşan bir devlettir. Bu nedenle Sümerlerin kültürlerini benimsemişlerdir. Bunun yanı sıra ilk düzenli ordu sistemini kurmuşlardır. Teokrat tapınak yönetim biçimine son verip, yerrine güçlü bir memur mekanzması tarafından yönetilen bir devlet kurmuşlardır. Babiller, yönetimin dine dayalı olmasını reddetmiş, onun yerine gücünü ordudan alan mutlak bir krallık inşa etmişlerdir. Ayrıca Hammurabi Kanunlarıyla, döenmin en gelişmiş ceza, mülkiyet ve ticaret kanunlarını çıkarmışlardır. Assurlar: Assur uygarlığının merkezi Ninova dır. Kolonicilik yapmışlardır.

İlk başlarda site adı verien devletler oluşturdular. Her site bir devlet olarak sayılıyordu ve her şehir devletlerininin başında Ensi veya Patesi adlı bir kral vardı. Patesi aynı zamanda başrahipti.

4 Yöentim Anlayışı Devlet yönetimi vardı. İlk başlarda site adı verien devletler oluşturdular. Her site bir devlet olarak sayılıyordu ve her şehir devletlerininin başında Ensi veya Patesi adlı bir kral vardı. Patesi aynı zamanda başrahipti. Bu Patesi, birkaç şehri kendi himayesi altına alırsa ona Lugal Kalma ismi verilirdi. Bunun yanı sıra Aksakallılar denilen bir meclis ulunurdu. Bu meclis kralın yanında bulunurdu. Sümerlerin yönetim biçimi hem dini hem de siyasaldı. Akadlar, hemen Sümerlerin ardından oluşan bir devlettir. Bu nedenle Sümerlerin kültürlerini benimsemişlerdir. Bunun yanı sıra ilk düzenli ordu sistemini kurmuşlardır. Teokrat tapınak yönetim biçimine son verip, yerrine güçlü bir memur mekanzması tarafından yönetilen bir devlet kurmuşlardır. Babiller, yönetimin dine dayalı olmasını reddetmiş, onun yerine gücünü ordudan alan mutlak bir krallık inşa etmişlerdir. Ayrıca Hammurabi Kanunlarıyla, döenmin en gelişmiş ceza, mülkiyet ve ticaret kanunlarını çıkarmışlardır. Assurlar: Assur uygarlığının merkezi Ninova dır. Kolonicilik yapmışlardır. Ekonomik geçim kaynakları: Mezopotamya nın verimli toprakları nedeniyle tarım en büyük geçim kaynaklarıdır. Mezopotamya nın sahip olduğu yeryüzü şekilleri, iklim, nem vb. uygunluğundan dolayı Sümerler bu alanda yoğunlaşmıştır. Bunun yanında

Bu Patesi, birkaç şehri kendi himayesi altına alırsa ona Lugal Kalma ismi verilirdi. Bunun yanı sıra Aksakallılar denilen bir meclis ulunurdu. Bu meclis kralın yanında bulunurdu.

5 avcılık da hala devam ettiriliyordu. Yaban domuzu gibi hayvanlar avlanılıyordu. Ayrıca çok az da olsa toplayıcılık da bu uygarlığın geçim kaynaklarındandı. Akadlar kültürlerinin çoğunu Sümerler den almışlardır. Bu nedenle onların da geç,m kaynağı tarımdır. Tıp ve astronomi alanında gelişmelere yol açmışlardır. Fakat başlıca geçim kaynakları tarım ve ticarettir. Asurlar ticaretle uğraşmışlardır. Ağırlık ve uzunluk ölçüleri geliştirmişlerdir. Asurların kurulduğu bölgenin elverişsiz bi bölge olması nedeniyle bu uygarlık tarıma yoğunlaşmamıştır. Onun yerine hayvancılık ve ticaret üzerinde durmuşlardır. (MEB 9. Sınıf Tarih Kitabı) Dinsel İnançlar: Çok tanrılı bir dine sahipler. Her etnik grubun, belki de her kentin kendine ait tanrıları bulunurdu. Bazı kanunlar da bu tanrılar üzerine kurulmuştur. Tapınaklarına çok önem verirlerdi. Bu tapınaklara ziggurat adı verilirdi. Tanrıların yanı sıra cinlere, ruhlara da inanılırdı. Tanrılarından bazılar: Anu: Gök tanrısı Enlil: Hava tanrısı Ki: Yer tanrısı Enki: Bilgelik tanrısı Nimmah: Ana tanrıça Nanna: Ay tanrısı Utu: Güneş tanrısı İnanna: Aşk tanrısı

Fakat başlıca geçim kaynakları tarım ve ticarettir. Asurlar ticaretle uğraşmışlardır. Ağırlık ve uzunluk ölçüleri geliştirmişlerdir.

6 (Açık Bilim) Dini inanışları diğer herşeyleri gibi Sümerlere benziyordur. Fakat Akadlarda ayrıca putperestlik de vardır. (Dinler Tarihi) Sümerlerin dini inançlarını farklı bir isimle uygulamaya devam etmiştirler. Marduk en yüce görülen tanrılarıydı. Marduk un dünyadaki gölgesi kraldı. (Mitolojik Tripod) Çok tanrıcılık vardır. Ayrıca put perestlikde baş gösterir. İnandıkları tanrıların yanında iyilik perilerine de inanırlar. Babillerde olduğu gibi kral en büyük din adamıdır ve otoritesi oldukça yüksektir. Toplumsal Sınıflar: Tüm uygarlıklar için aynıdır. 1.Sınıf à din adamları ve askerler Din adamları= kral, patesi. Tanrının dünya üzerindeki gölgesi olduğuna inanılırdı. 2.Sınıf à halk 3.Sınıf à köleler (Wikipedia) Kültür- Edebiyat ve bilimsel alandaki gelişmeler: Matematik ve geometrinin temellerini atmışlardır.( dört işlem, dairenin alanı,çarpma ve bölme cetvelleri). Astronomide de gelişmelerde bulunmuşlardır. Bir ayı 30 bir yılı 360 gün olarak hesaplamışlardır. Ayrıca ilk güneş saatini bulanlar da yine Sümerlerdir. Ayrıca ilk yazıyı bulan kişidirler.çivi yazısı vardır.

(Mitolojik Tripod) Çok tanrıcılık vardır. Ayrıca put perestlikde baş gösterir. İnandıkları tanrıların yanında iyilik perilerine de inanırlar.

7 (Wikipedia) Sümer yerine Sami dilini kullanmaya başlamışlardır. Çivi yazısı vardır. (wikipedia) Babiller, bir tam dönüşü açı olarak 60 birime bölmüşlerdir. Astronomi çalışmaları yapmışlardır. Bir yılı 354 güne bölmüşlerdir. Babil in Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi çok ünlüdür. İlk kütüphaneyi kurmuşlardır. Buna rağmen en çok ticaretleriyle tanınırlar. SARP ABADİ

Astronomi çalışmaları yapmışlardır. Bir yılı 354 güne bölmüşlerdir.

Benzer belgeler

İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI

İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI Kelime anlamı İki nehrin arası olan Mezopotamya,