Plastik, 1850'li yıllarda sert kauçuğun kullanılmasıyla birlikte doğal maddeler yerine kullanılabilen kimyasal bir maddeden elde edilmiştir.

Transkript

1 İÇİNDEKİLER PLASTİK SEKTÖRÜ... 2 Plastik Sektörüne Genel Bakış... 2 DÜNYA PLASTİK SEKTÖRÜ... 3 TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ... 4 Türkiye de Plastik Mamul Üretimi... 5 Plastik Mamul Üretiminin Sektörel Dağılımı... 5 Plastik Mamul İhracatı... 6 Ülkelere Göre Plastik Mamul İhracatı... 7 Plastik Mamul İthalatı... 8 Ülkelere Göre Plastik Mamul İthalatı Plastik Mamul İç Pazar Tüketimi Türkiye de Plastik Hammadde Üretimi Plastik Hammadde İhracatı Ülkelere Göre Plastik Hammadde İhracatı Plastik Hammadde İthalatı Ülkelere Göre Plastik Hammadde İthalatı Plastik Hammadde İç Pazar Tüketimi PLASTİK SEKTÖRÜ SWOT ANALİZİ Sektörün Güçlü Yanları Sektörün Zayıf Yanları Fırsatlar Tehditler

2 PLASTİK SEKTÖRÜ Plastik Sektörüne Genel Bakış Plastik, 1850'li yıllarda sert kauçuğun kullanılmasıyla birlikte doğal maddeler yerine kullanılabilen kimyasal bir maddeden elde edilmiştir. Bugün plastik; temel olarak termo plastikler (sanayide yoğun olarak kullanılan), termoset plastikler ve polimer alaşımları olmak üzere üç grupta değerlendirilmektedir. Termo plastikler ısıtılıp tekrar soğutulduğunda eski şeklini alabilirken (Ör: PVC), termoset plastikler eski şekillerini alamamakta ve bozulmaktadırlar (Ör: Kauçuk). Plastik ürünleri; cam, metal, ağaç gibi maddelerle birlikte kullanıldığı gibi demir, tahta ve cam gibi malzemelerin alternatifi olarak da kullanım alanı bulmaktadır. Plastik Sektörü girdilerinin %90 ını petrokimya sanayinden temin edilmektedir. Plastiğin en önemli tüketicileri ise ambalaj ve inşaat sektörleri olup, bunların yanı sıra otomotiv, elektrik, beyaz eşya ve ayakkabı gibi birçok alanlarda da yoğun olarak plastik kullanılmaktadır. Kısaca, plastikten mamul ürünler çok basit kullanımların yanı sıra yüksek teknoloji gerektiren sektörlerde de tüketilmektedir. 2

3 DÜNYA PLASTİK SEKTÖRÜ Yüksek kaynak verimi, düşük üretim ve geri kazanım maliyeti ve tasarım ve uygulama zenginliği nedeni ile plastik üretimi tüm dünyada 50 yıldır hızlı gelişimini sürdürmektedir. Plastikler küresel bir başarı hikayesi olarak kabul edilmektedir yılında 1,5 milyon ton olan plastik üretiminin yılları arasında % 4,1 büyüme hızı ile artarak, bu yıl da büyümeye devam etmektedir yılında 324 milyon tona çıkan dünya toplam plastik üretiminin % 25 i Çin, % 21 i tüm Avrupa, % 20 si NAFTA ülkeleri, % 16 sı da Çin dışındaki Asya ülkeleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Toplam üretimde Orta Doğu ve Afrika ülkelerinin payı % 8, Latin Amerika nın payı ise % 7 düzeylerindedir. Kaynak: PAGEV Dünya toplam plastik üretiminin yaklaşık % 25 i Çin ve % 53 ü Çin, ABD, Almanya, S. Arabistan ve Hindistan olmak üzere 5 ülke tarafından gerçekleştirilmektedir. Türkiye 2015 yılında eriştiği 8,6 milyon tonluk üretimi ile küresel üretimden % 2,7 pay alarak dünyada altıncı, AB de ise Almanya dan sonra ikinci büyük plastik üretimine sahiptir. 3

4 Kaynak: PAGEV TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ Kimya endüstrisinin alt kolu olan Plastik Sektörü nün Türkiye de geçmişi 1960 lı yıllara dayanmaktadır. En hızlı büyüyen sektörlerden biri olarak dikkat çeken plastik, Türkiye de özellikle 90 lı yıllardan sonra hızlı büyüme trendi yakalamıştır. Türkiye de yıllık kişi başı plastik tüketimi bugün ortalama 40 kg civarındadır. Türkiye de Plastik Sektörü, genç ve doymamış bir pazara sahip olduğundan tüketim her geçen gün artış göstermektedir. Plastik Sektöründe %90 ı KOBİ olmak üzere civarında firma faaliyet göstermekte ve yüzlerce çeşit mamul üretilmektedir. Firmaların yaklaşık olarak %30 u ambalaj, %15 i inşaat, %11 i tekstil, %10 u ev eşyası, %10 u otomotiv ve %9 u teknik parça sektörlerine mamul üretmektedir. %15 i ise geri kalan diğer sektörlere yönelik üretim yapmaktadır. 4

5 Türkiye de Plastik Mamul Üretimi 2016 yılının 8 ayında 6,0 milyon ton ve 22,9 milyar dolarlık plastik mamul üretimi gerçekleşmiş olup, aynı trendle sürmesi halinde 2016 sonunda üretimin 9,0 milyon ton ve 34,4 milyar dolara çıkması beklenmektedir. Bu durumda 2016 yılı sonunda toplam plastik mamul üretiminin 2015 yılına kıyasla miktar bazında % 5,1değer bazında da % 4,8 artacağı tahmin edilmektedir. Plastik Mamul Üretiminin Sektörel Dağılımı 2016 yılının 8 ayında5,2 milyon ton olarak gerçekleşen toplam plastik mamul üretimi içinde yaklaşık 2,4 milyon ton ile plastik ambalaj malzemelerinin başı çektiği, plastik yapı ve inşaat malzemeleri üretiminin ise 1,3 milyon ton ile plastik ambalaj malzemelerini takip ettiği görül mektedir. 5

6 Plastik Mamul İhracatı 2016 yılının 8 ayında 1 milyon 29 bin ton ve 2 milyar 756milyon dolarlık plastik mamul ihracatı yapılmıştır. Aynı trendle sürmesi halinde plastik mamul ihracatının yılsonunda 1 milyon 544 bin tona ve 4 milyar 134 milyon dolara çıkması ve 2015 yılına kıyasla miktar bazında %2 değer bazında 5% gerilemesi beklenmektedir yılının 8 ayında miktar ve değer bazında en büyük ihracat 3920 (plastikten diğer levha, yaprak, pelikül ve lamlar) ve 3923 (eşya taşıma ambalajı için plastik mamuller, tıpa, kapak, kapsül) GTİP lerdeki mamul gruplarında gerçekleşmiştir. Bu GTİP gruplarında yer alan mamullerin ihracatı toplam plastik mamul ihracatının miktar bazında % 46 sını, değer bazında da % 43 ünü oluşturmuştur. GTİP Bazında Plastik Mamul İhracatı ( 1000 Ton ) 6

7 GTİP Bazında Plastik Mamul İhracatı ( 1000 $ ) Ülkelere Göre Plastik Mamul İhracatı Türkiye, yaklaşık 150 ülkeye plastik mamuller ihraç etmektedir yılında 207 ülkeye plastik mamul ihraç edilmiştir yılında 10 ülke, toplam ihracattan miktar bazında 46%, değer bazında da 45% pay alırken 2016 yılının 8 ayında10 ülkenin toplam ihracattan aldığı pay miktar bazında % 47 ye çıkmış ve değer bazında da aynı düzeyde kalmıştır yılının 8 ayında 2015 yılında olduğu gibi Irak, Almanya, İngiltere, Fransa ve İsrail en çok plastik mamul ihraç edilen dış pazarları oluşturmuştur /8 7

8 Rusya Federasyonu 2015 yılında Türkiye plastik ihracatında 2,8 payla ilk 10 ihracat pazarı içinde yer alırken, 2016 yılının 8 ayında toplam ihracatımızdan %1 pay alarak 24 üncü sıraya gerilemiştir yılında en büyük 10 ihracat pazarında yer almayan Bulgaristan ve İspanya nın 2016 yılının ayında ilk 10 büyük ihracat pazarı içinde yer aldığı görülmektedir. Plastik Mamul İthalatı 2016 yılının 8 ayında 399 bin ton ve 1 milyar 980 milyon dolarlık mamul ithal edilmiştir. Aynı trendle devamı halinde toplam plastik mamul ithalatının yılsonunda 598 bin ton ve 2 milyar 969 milyon dolara erişebileceği ve 2015 yılına kıyasla miktar bazında %2 değer bazında da %3 artacağı tahmin edilmektedir. 8

9 2016 yılının 8 ayında miktar ve değer bazında en yüksek ithalat 3920 GTİP no lu ( plastikten diğer levha, yaprak, pelikül, varak ve lamlar ) mamul grubunda gerçekleşmiştir. Bu GTİP no da yer alan mamullerin ithalatı, toplam plastik mamul ithalatının miktar bazında %50 sini değer bazında da 31% ini oluşturmuştur. GTİP Bazında Plastik Mamul İthalatı ( 1000 Ton ) GTİP Bazında Plastik Mamul İthalatı ( 1000 $ ) 9

10 Ülkelere Göre Plastik Mamul İthalatı Türkiye her yıl 100 ün üzerinde ülkeden plastik mamul ithalatı yapmaktadır yılının 8 ayında plastik mamul ithalatı yapılan ülke sayısı 137 olarak gerçekleşmiştir yılında 10 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın miktar bazında % 72 sini değer bazında da % 76 sını oluşturmuştur yılının 8 ayında ilk 10 ülkenin toplam ithalattan aldığı pay aynı düzeylerde kalmıştır yılından buyana Çin, plastik mamullerde en çok ithalatın yapıldığı ülke konumundadır yılının 8 ayında Çin in toplam plastik mamul ithalatımızdan ton bazında % 28 ve değer bazında da % 21 pay aldığı ve Almanya, İtalya, Güney Kore ve Fransa nın toplam plastik mamullerde Çin den sonra en büyük ithalat yaptığımız ülkeler konumunu koruduğu görülmektedir. Plastik Mamul İç Pazar Tüketimi 2016 yılının 8 ayında5,4milyon ton ve 22,5 milyar dolarlık iç pazar tüketimi gerçekleşmiştir. Tüketimin aynı trendle sürmesi halinde yılsonunda 8,1 milyon ton ve 33,3 milyar dolar olarak gerçekleşeceği ve 2015 yılına kıyasla miktar bazında % 7 değer bazında da % 6 artacağı tahmin edilmektedir. 10

11 Plastik İç Pazar Tüketimi 2016 yılının 8 ayında 5,4 milyon tonluk plastik mamul iç tüketimin yaklaşık 2,7 milyon tonu otomotiv, ambalaj, inşaat ve elektronik gibi ihracatçı sektörler kanalı ile yarı mamul ve mamul şeklinde dolaylı olarak ihraç edilmiştir. Kalan 2,7 tonluk kısım ise iç pazarda doğrudan tüketici tarafından tüketilmiştir. Türkiye de Plastik Hammadde Üretimi 2016 yılının 8 ayında toplam plastik hammadde üretiminin 676 bin ton civarında gerçekleştiği tahmin edilmektedir. 11

12 Plastik Hammadde Yerli Üretimi ( 2016/8 ) Kaynak: PETKİM ve diğer üreticiler Türkiye de 2016 yılının 8 ayında üretilen toplam plastik hammaddenin 31% ini AYPE,9% unu YYPE, 14% ünü PVC, 13% ünü PP, 9% unu PS, 24% ünü de PET oluşturmuştur. Kaynak: PETKİM ve diğer üreticiler 12

13 Plastik Hammadde İhracatı 2016 yılının 8 ayında 515 bin ton ve 632 milyon dolarlık plastik hammadde ihraç edilmiştir. Aynı trendle sürmesi halinde ihracatın 2016 sonunda 2015 yılına kıyasla miktar bazında % 12 değer bazında da % 2 artarak 773 bin ton ve 948 milyon dolara çıkacağı tahmin edilmektedir. Plastik Hammadde İhracatı 8 ayında miktar ve değer bazında en büyük ihracat 3907 GTİP no daki poliesataller ve 3906 GTİP no da yer alan akrilik polimerlerinde gerçekleşmiştir. Bu gruptaki hammaddeler toplam ithalattan miktar bazında % 51 değer bazında da % 54 pay almıştır. GTİP Bazında Plastik Hammadde İhracatı ( 1000 Ton ) 13

14 GTİP Bazında Plastik Hammadde İhracatı ( 1000 $ ) Ülkelere Göre Plastik Hammadde İhracatı Türkiye 100 ün üzerinde ülkeye plastik hammadde ihracatı yapmaktadır yılının 8 ayında 164 ülkeye plastik hammadde ihraç edilmiştir yılının 8 ayında 10 ülke toplam ihracattan 2016 yılının 8 ayında miktar bazında % 52değer bazında % 50 pay almıştır yılının 8 ayında İtalya, Almanya, Mısır, İran ve Bulgaristan Türkiye nin plastik ham madde ihracatında önde gelen ilk 5 pazarını oluşturmuştur. 14

15 Plastik Hammadde İthalatı 2016 yılının 8 ayında 4 milyon 429 bin ton ve 5 milyar 913 milyon dolarlık plastik hammadde ithalatı yapılmıştır. Yılın diğer aylarında da aynı trendin dürmesi halinde plastik hammadde ithalatının 2016 sonunda 2015 e kıyasla miktar bazında % 6 artarak, değer bazında da % 6 azalarak 6 milyon 644 bin ton ve 8 milyar 870 milyon dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Plastik Hammadde İthalatı 2016 yılının 8 ayında miktar ve değer bazında en yüksek ithalat polietilen ve polipropilen de gerçekleşmiştir. Bu iki hammadde de yapılan ithalat toplam plastik hammadde ithalatı içinden miktar bazında % 57 değer bazında da % 53 pay alıştır. 15

16 GTİP Bazında Plastik Hammadde İthalatı ( 1000 Ton ) GTİP Bazında Plastik Hammadde İthalatı ( 1000 $ ) Türkiye plastik sektörünün plastik hammadde tedariğinde ithalata olan yüksek bağımlılığının sürmekte olduğu ve ithalatın toplam arzın içinden % 87 pay aldığı görülmektedir. Ülkelere Göre Plastik Hammadde İthalatı Türkiye, 100 ün üzerinde ülkeden plastik hammadde ithal etmektedir yılının 8 ayında 102 ülkeden plastik hammadde ithal edilmiştir yılının 8 ayında toplam ithalatın miktar bazında yaklaşık % 64 üdeğer bazında da % 66 sı10 ülkeden yapılmıştır. 16

17 2016 yılının 8 ayında toplam plastik hammadde ithalatında ilk 3 sırayı 2015 de olduğu gibi S.Arabistan, G. Kore ve Almanya almış olup bu 3 ülkenin toplam plastik hammadde ithalatımızdan aldığı pay miktar bazında % 33 değer bazında da % 35 civarındadır. Plastik Hammadde Üretiminde İlk 10 Ülke Plastik Hammadde İç Pazar Tüketimi 2016 yılının 8 ayında plastik hammadde iç pazar tüketimi 4,6 milyon ton olarak gerçekleşmiş olup yıl sonunda 6,9milyon tona çıkması ve 2015 yılına kıyasla % 5 artması beklenmektedir. Plastik Hammadde İç Pazar Tüketimi ( Milyon Ton ) 17

18 PLASTİK SEKTÖRÜ SWOT ANALİZİ Sektörün Güçlü Yanları Güncel teknolojiye uyum ve hızlı üretim yeteneği Mesleki örgütlenmenin kuvvetli olması Geniş üretim kapasitesi Kurumlaşan firmalar Devlet Sanayi işbirliği Gelişmiş ülke standartlarına uyum/uygun mevzuat Teknolojinin yakından takip ediliyor ve hayata geçiriliyor olması KOGB özelliğinden dolayı esnek üretim yapılabilmesi ve hızlı karar alınabilmesi İnovasyona ve ürün çeşitliliğine uygun bir sektör olması Alternatife göre düşük maliyet ve düşük karbon ayak izi Girişimcilik gücü Kaliteli üretim Sektörün Zayıf Yanları Ölçek ekonomisine uygun yeterli firma eksikliği Sektör olarak ortak hareket edememek Ar-Ge çalışmalarının zayıf olması nedeniyle katma değeri yüksek ürünlerin üretilememesi (standartların olmaması) Standartlardaki yetersizlik Tasarım, inovasyon ve patent konusundaki yetersizlik Markalaşmanın yetersiz olması Kurumsallaşmanın yetersiz olması Kapasite fazlalığı ve düşük karlar nedeniyle şirketlerin zayıflaması Fırsatlar Coğrafi konum olarak ihracat pazarlarına yakınlık Değişime ve gelişime açık iç pazar AB üretiminin Türkiye ye kayması Raf ömrünün uzamasında plastik ambalajın önemli rolü Toplumun girişimci yapısı Plastik ambalaj malzemelerine olan talebin artması Genç nüfusun tüketimi arttırıcı etkisi Kişi başına ambalaj tüketiminin az olması büyüme için bir potansiyel içeriyor Güçlü ekonomi, siyasi istikrar dolayısıyla kuvvetli ülke imajı Devlet destekleri Ucuz ve kalifiye iş gücü Ortadoğu gibi yakın hammadde kaynaklarının sektöre kazanılması Yurtdışı yatırımlar (satın alma, yeni yatırım) 18

19 Tehditler Enerji, işçilik ve hammadde maliyetlerinin yüksek olması Hammadde ve teknoloji açısından dışa bağımlılık Özellikle belirli ülkelerde ithalat ve ihracatta vergi dengesizlikleri Uzakdoğu ve Ortadoğu üretim maliyetlerinin düşük olmasının rekabet gücünü azaltması Plastikle ilgili tüketici gözündeki yanlış algı Petrol üreten ülkelerin ambalaj üretimine girmeleri Kayıt dışı ekonomi Dış pazarlardaki siyasi istikrarsızlık Ambalaj temel ihtiyaç olmasına rağmen yüksek KDV uygulanması Pazar ülkelerinin mevzuattan kaynaklanan engelleri (ticaret politikaları ve teknik düzenlemeler) Plansız yatırım Uluslararası yatırımların Asya ya yönelmesi AB nin diğer ülkelerle yaptığı serbest ticaret anlaşmaları Mevzuat konusunda kraldan çok kralcılık Kalifiye eleman eksikliği 19