25 SERİ NOLU ÖTV GENEL TEBLİĞİ KAPSAMINDA İADE ALINAN ÖTV NEDENİYLE KDV İADESİ DOĞAR MI?

Transkript

1 25 SERİ NOLU ÖTV GENEL TEBLİĞİ KAPSAMINDA İADE ALINAN ÖTV NEDENİYLE KDV İADESİ DOĞAR MI? Seçkin BİÇER 56 I- GİRİŞ Maliye Bakanlığı nın tarihli ve sayılı Yazısı üzerine, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu(ÖTVK) nun 8 ve 12. maddelerine göre, Bakanlar Kurulunca tarihinde kararlaştırılmış olan tarihli ve 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı nın 1, 2 ve 3. maddelerinde, 4760 sayılı ÖTVK ya ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki vergi tutarları uygulanarak teslim edilen malların, imalatçılar tarafından imalatta kullanılmaları halinde vergi tutarlarının indirimli uygulanmasına yönelik düzenlemeler yapılmıştır. İlgili Kararname de düzenlenen indirimli vergi uygulamalarından kaynaklanan vergi farklılaştırmalarının alıcılara iade yöntemi ile uygulanması, ÖTVK nın 12 inci maddesinin (4) numaralı fıkrasında Maliye Bakanlığı na verilen yetkiye istinaden uygun görülmüş ve bu düzenlemelerin uygulama usul ve esaslarına ilişkin olarak, tarihli ve sayılı Resmi Gazetede 25 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği yayımlanmıştır. Belirtilen tebliğe göre iade uygulaması sadece; 1. ÖTV Kanunu na Ekli (I) Sayılı Listenin (B) cetvelindeki malların bu listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılması, 2. ÖTV Kanunu na Ekli (I) Sayılı Listenin (B) cetvelindeki malların aynı cetvelde yer alan malların imalinde kullanılması 3. Baz yağların ihracata konu edilecek madeni yağ veya yağlama müstahzarı imalinde kullanılması, durumlarında söz konusu olacaktır Bu yazımızda, 25 seri nolu ÖTV Genel Tebliği kapsamında ÖTV iadesi alan mükelleflerin, aynı zamanda KDV iadesine de hak kazanıp kazanamayacakları konusunda açıklamalar yapılacaktır. II- ANA HATLARI İLE 25 SERİ NOLU ÖTV GENEL TEBLİĞİ KAPSAMINDA YAPILACAK ÖTV İADESİ: Bakanlar Kurulunun tarihli ve 2012/3792 sayılı kararının 1, 2 ve 3 üncü maddelerinde, 4760 sayılı ÖTVK ya ekli (I) sayılı listenin (B) 56 * Vergi Müfettişi * Makale Geliş Tarihi: Yayın Kurulu Kabul Tarihi: TEMMUZ - AĞUSTOS

2 cetvelindeki vergi tutarları uygulanarak teslim edilen malların, imalatçılar tarafından imalatta kullanılmaları halinde vergi tutarlarının indirimli uygulanmasına yönelik düzenlemeler yapılmıştır. İlgili Kararname de düzenlenen indirimli vergi uygulamalarından kaynaklanan vergi farklılaştırmalarının alıcılara iade yöntemi ile uygulanması, ÖTVK nın 12 inci maddesinin (4) numaralı fıkrasında Maliye Bakanlığı na verilen yetkiye istinaden uygun görülmüş ve bu düzenlemelerin uygulama usul ve esaslarına ilişkin olarak, tarihli ve sayılı 25 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği yayımlanmıştır. 25 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinde iade uygulamasını üç ana başlık halinde düzenlenmiştir. Buna göre: a) ÖTV Kanunu na Ekli (I) Sayılı Listenin (B) Cetvelindeki Malların Bu Listeye Dahil Olmayan Malların İmalinde Kullanılması Durumunda ÖTV İade Uygulaması: (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malların; ÖTV mükellefleri tarafından bu listeye dâhil olmayan malların imalinde kullanılmak üzere imalatçılara tesliminde, diğer alıcılara teslimlerde olduğu gibi, bu malların birimi itibariyle (B) cetvelinde yer alan yürürlükteki vergi tutarları üzerinden vergi beyan edilerek ödenecektir. İthalatçı imalatçılar tarafından doğrudan ithal edilen (B) cetvelinde yer alan malların; (I) sayılı listeye dâhil olmayan malların imalinde kullanılması, ÖTVK nın 2/3-a maddesi uyarınca teslim sayılacaktır. Buna göre ithalatçı imalatçılar, bu mallar için yurt içindeki ÖTV mükelleflerinin teslimlerinde olduğu gibi birimi itibariyle (B) cetvelinde yer alan yürürlükteki vergi tutarları üzerinden vergi beyan ederek ödeyeceklerdir. Bu uygulama kapsamında Sanayi Sicil Belgesi ne haiz alıcı imalatçılar, ÖTV mükelleflerinden satın aldıkları malları satın alma tarihini, ithal ettikleri malları ise ithal tarihini takip eden aybaşından itibaren 12 ay içinde imalatta kullanmaları durumunda bu mallar için daha önce ödenen ÖTV ile söz konusu Kararname nin eki Karar ın 1 inci maddesinde belirlenen oranlara göre hesaplanan vergi tutarları arasındaki farkı, malları imalatta kullanmaları gereken 12 aylık süre içerisinde KDV (KDV mükellefiyetinin bulunmaması halinde Gelir veya Kurumlar Vergisi) yönünden bağlı bulundukları vergi dairesinden ÖTV iadesi olarak geri alabileceklerdir. 284 TEMMUZ - AĞUSTOS

3 b) ÖTV Kanunu na Ekli (I) Sayılı Listenin (B) Cetvelindeki Malların Aynı Cetvelde Yer Alan Malların İmalinde Kullanılması Durumunda ÖTV İade Uygulaması: (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malların; ÖTV mükellefleri tarafından aynı cetveldeki vergi tutarı daha düşük malların imalinde kullanılmak üzere imalatçılara tesliminde, diğer alıcılara teslimlerde olduğu gibi, bu malların birimi itibariyle ÖTVK ya ekli (I) sayılı listede yer alan yürürlükteki vergi tutarları üzerinden vergi beyan edilerek ödenecektir. İthalatçı imalatçılar tarafından doğrudan ithal edilen (B) cetvelinde yer alan malların, aynı cetveldeki vergi tutarı daha düşük malların imalinde kullanılması, ÖTVK nın 2/3-a maddesi uyarınca teslim sayılmayacaktır. Bu uygulama kapsamında Sanayi Sicil Belgesi ni haiz alıcı imalatçılar, bu uygulama kapsamında kullanılmak üzere ÖTV mükelleflerinden satın aldıkları malları satın alma tarihini takip eden aybaşından itibaren 12 ay içinde imalatta kullanmaları durumunda bu mallar için ödedikleri ÖTV ile bu mallardan imal edilen mallar için beyan ederek ödedikleri ÖTV arasındaki farkı, bu mallardan imal ettikleri malın teslimine ilişkin verginin beyan dönemini takip eden aybaşından itibaren 3 ay içerisinde KDV (KDV mükellefiyetinin bulunmaması halinde Gelir veya Kurumlar Vergisi) yönünden bağlı bulundukları vergi dairesinden ÖTV iadesi olarak geri alabileceklerdir. c)baz Yağların İhracata Konu Edilecek Madeni Yağ veya Yağlama Müstahzarı İmalinde Kullanılması Durumunda ÖTV İade Uygulaması: Kararname nin eki Karar ın 3 üncü maddesinde G.T.İ.P. numaraları ile yer alan (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki baz yağların; yine aynı maddede G.T.İ.P. numaraları yazılı malların imalinde kullanılarak, imal edilen malların ÖTVK nın 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca ihraç edilmesi veya 8 inci maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca teslim edilmesi amaçlarıyla satın alınmasına yönelik teslimlerinde; diğer alıcılara teslimlerde olduğu gibi, ÖTV mükellefleri tarafından yürürlükteki vergi tutarları üzerinden vergi beyan edilerek ödenecektir. İthalatçı imalatçılar tarafından doğrudan ithal edilen (B) cetvelinde yer alan baz yağların, aynı cetveldeki bu Kararname nin eki Karar ın 3 üncü maddesinde GTİP numaraları yazılı malların imalinde kullanılması, ÖTVK nın 2/3-a maddesi uyarınca teslim sayılmayacaktır. Bu uygulama kapsamında Sanayi Sicil Belgesi ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından verilen Madeni Yağ Lisansı nı haiz TEMMUZ - AĞUSTOS

4 olan alıcı imalatçılar bu uygulama kapsamında kullanılmak üzere ÖTV mükelleflerinden satın aldıkları baz yağları satın alma tarihini takip eden aybaşından itibaren 3 ay içinde imalatta kullanmak ve imal edilen malları aynı süre içerisinde ÖTVK nın 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca ihraç etmek veya 8 inci maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca teslim etmek şartıyla baz yağlar için ödenen ÖTV ile söz konusu Kararname nin eki Karar ın 3 üncü maddesinde belirlenen tutar (0,0500 TL/Kg.) arasındaki farkı imal edilen malların ÖTVK nın 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca ihraç edilmesi halinde, ihracatın gerçekleştiği tarihi takip eden aybaşından itibaren; 8 inci maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca teslim edilmesi halinde ise ihracatın gerçekleştiği tarihi takip eden aybaşından itibaren 3 ay içinde KDV (KDV mükellefiyetinin bulunmaması halinde Gelir veya Kurumlar Vergisi) yönünden bağlı bulunulan vergi dairesinden ÖTV iadesi olarak geri alabileceklerdir. III- ÖTV NİN KDV MATRAHINA ETKİSİ VE İADE ALINAN ÖTV NEDENİYLE FAZLA VE YERSİZ ÖDENEN KDV OLUŞUP OLUŞMA- DIĞINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME Katma Değer Vergisi Kanunu nun 1/1 maddesine göre, Türkiye de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler KDV ye tabidir. Kanunun 8 inci maddesinde mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde verginin mükellefinin bu işleri yapanlar olduğu, 10 uncu maddesinde ise mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde vergiyi doğuran olayın malın teslimi veya hizmetin yapılması ile meydana geleceği hüküm altına alınmıştır. Katma Değer Vergisi Kanunu nun 20 nci maddesinde teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamı olduğu belirtilmiştir. Kanunun 24 üncü maddesinde matraha dahil olan unsurlar sayılmış olup b bendinde ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi, resim harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların matraha dahil olacağı hüküm altına alınmıştır. İşte kanunun 24/b maddesindeki bu hüküm gereği Özel Tüketim Vergisi KDV nin matrahına dahil edilmektedir. KDV Kanunu nun 8 inci maddesinin 2 numaralı fıkrasında, Vergiye tabi 286 TEMMUZ - AĞUSTOS

5 bir işlem söz konusu olmadığı veya katma değer vergisini fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde; düzenlediği bu tür vesikalarda katma değer vergisi gösterenler, bu vergiyi ödemekle mükelleftirler. Bu husus kanuna göre borçlu oldukları vergi tutarından daha yüksek bir meblağı gösteren mükellefler için de geçerlidir. Bu gibi sebeplerle fazla ödenen vergiler, Maliye Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre ilgililere iade edilir. hükmü yer almaktadır. Bu hüküm uyarınca mükellefler yanlışlıkla bile olsa tahsil ettikleri KDV yi vergi dairesine beyan edip ödemek zorundadırlar. Bu düzenleme ile vergi adı altında para tahsil edilip haksız kazanç sağlanmasının önlenmesi amaçlanmıştır. Böylelikle indirim mekanizmasının da tam olarak işletilebilmesi mümkün olacaktır. Yapılan bu açıklamalara göre 25 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliği kapsamında imalatta bulunacak imalatçıların, ÖTV mükelleflerinden satın aldıkları hammadde için ödedikleri ÖTV aynı zamanda KDV matrahına dahil edilmekte ve bu tutar üzerinden de KDV hesaplanmaktadır. İmalatçılar tarafından ödenmiş olan ÖTV nin 25 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde iade alınması durumunda, iade alınan ÖTV üzerinden hesaplanan KDV de fazla veya yersiz hesaplanan KDV niteliğine dönüşmektedir. Fazla veya yersiz ödenen vergi ise Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde yer alan açıklamalar doğrultusunda mükelleflere iade edilecektir. Fazla veya yersiz ödenen KDV tutarı ise aşağıda yer alan örnek olay üzerinde şu şekilde hesaplanacaktır: ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listede yer almayan Alkid Reçine isimli malın imalatını yapan Sanayi Sicil Belgesine sahip ABC Ltd.Şti. imalatta kullanmak üzere ÖTV kanununa ekli (I) sayılı listede yer alan ve ÖTV oranı 2,2985.-TL/ kg olan White Spirit isimli kg hammaddeyi ÖTV mükellefi olan VYZ A.Ş. den ÖTV ve KDV hariç TL bedelle satın almıştır. VYZ A.Ş. tarafından düzenlenen faturada ÖTV ve KDV şu şekilde hesaplanmıştır: Mal Bedeli ( kg * 2,00.-TL) : ,00.- ÖTV ( kg * 2,2985.-TL) : ,00.- KDV (( )*0,18) : 7.737,30.- Toplam : ,30.- ABC Ltd.Şti. 25 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslar dahilinde üretimini gerçekleştirdiği ve ,00.-TL ÖTV yi iade aldığını varsayalım. Buna göre ABC Ltd.Şti. nin KDV kanunu 8/2 inci maddesi TEMMUZ - AĞUSTOS

6 kapsamında iadesini talep edebileceği tutar (22.813,00*0,18=) 4.106,34.-TL olarak hesaplanacaktır. Bu tutarın ise Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde yer alan açıklamalar doğrultusunda iade edileceği ise kuşkusuzdur. IV- SONUÇ: Bakanlar Kurulunun 8/10/2012 tarihli ve 2012/3792 sayılı kararının 1, 2 ve 3 üncü maddelerinde, 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki vergi tutarları uygulanarak teslim edilen malların, imalatçılar tarafından imalatta kullanılmaları halinde, vergi tutarlarının indirimli uygulanmasına yönelik düzenlemeler yapılmıştır. Söz konusu Kararnamede düzenlenen indirimli vergi uygulamalarından kaynaklanan vergi farklılaştırmalarının alıcılara iade yöntemi ile uygulanması, ÖTV Kanununun 12 nci maddesinin dördüncü fıkrasında Maliye Bakanlığına verilen yetkiye istinaden uygun görülmüş olup, bu düzenlemelerin uygulama usul ve esasları, 25 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinde belirlenmiştir. Bu uygulamada, satıcılar tarafından teslime konu mallar için hesaplanan ÖTV, KDV matrahına dâhil olduğundan, bu ÖTV nin 25 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde imalatçılara iade edilen kısmı üzerinden hesaplanan KDV de fazla veya yersiz hesaplanan KDV niteliğine dönüşmektedir. Bu şekilde fazla veya yersiz hesaplanan KDV niteliğine dönüşen vergi ise mükelleflere Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde yer alan açıklamalar doğrultusunda iade edilebilecektir. KAYNAKÇA Maliye Bakanlığı ( ). 25 Seri Nolu Özel Tüketim Vergisi Kanunu Genel Tebliği. Ankara: Resmi Gazete (28438 sayılı) Maliye Bakanlığı ( ) Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği. Ankara: Resmi Gazete sayılı) T.C. Yasalar ( ) Katma Değer Vergisi Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (18563 Sayılı) T.C. Yasalar ( ) Özel Tüketim Vergisi Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (24783 Sayılı) 288 TEMMUZ - AĞUSTOS