PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA KARDİYOVASKÜLER HASTALIK GELİŞME RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Transkript

1 PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA KARDİYOVASKÜLER HASTALIK GELİŞME RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Erol Demir¹, Sevgi Saçlı¹,Ümmü Korkmaz², Ozan Yeğit², Yaşar Çalışkan¹, Halil Yazıcı¹, Aydın Türkmen¹, Mehmet Şükrü Sever¹, Nilgün Aysuna¹, Semra Bozfakıoğlu¹ 1 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı 2 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı

2 GİRİŞ Aterosklerotik kardiyovasküler hastalıklar periton diyalizi (PD) hastalarında ölümün en önemli nedenidir. USRDS 2014 Annual Data Report Periton diyaliz hastalarında koroner mikrovasküler fonksiyonların bozukluğu ve transtorasik ölçülen koroner akım rezervi (KAR) azalması bildirilmiştir. Gorgulu N et al. Trans Proc 2009; 41:

3 Koroner Akım Koroner Akım Rezervi (KAR) KAR Trans-torasik Doppler harmonik ekokardiyografi (TTDE) 4 Maksimal akım İskemi 3 2 Koroner reserv 1 Bazal akım % koroner stenoz da Gould KL et al. Am J Cardiol 1974;34:48

4 Koroner Akım Rezervi (KAR) Ortalama diastolik pik hızı (Bazal ADPV) Hiperemi döneminde ADPV dipiridamol (0.56 mg/kg ) ADPV (hiperemi) : ADPV (bazal) < 2 Bozuk koroner akım rezervi

5 GİRİŞ Periton diyaliz hastalarında KAR bozulması ve karotis intima media kalınlığı (İMK) subklinik koroner aterosklerozun invazif olmayan göstergeleridir. Gorgulu N et al. Trans Proc 2009; 41: Bu invazif olmayan kardiyovasküler risk belirteçlerinin (KAR karotis IMK) periton diyalizi hastalarının uzun dönem kardiyovasküler olay geçirme riski ile ilişkileri bilinmemektedir.

6 AMAÇ Bu prospektif çalışmada, periton diyalizi hastalarında KAR ve karotis İMK nın uzun-dönem prognostik değerlerini ve bu kardiyovasküler risk belirteçlerinin aralarındaki ilişkiyi araştırmak amaçlanmıştır.

7 YÖNTEM ve GEREÇLER Çalışma Tasarımı Periton diyaliz hastaları Hasta seçim kriterleri (n=37) Kontrol grubu Renal tx alıcıları (n=20) Karotis İMK Koroner akım rezervi Biyokimyasal kan testleri Karotis İMK Koroner akım rezervi Biyokimyasal kan testleri 96 ay KVS olayı açısından takip Karotis İMK Koroner akım rezervi Biyokimyasal kan testleri Karotis İMK Koroner akım rezervi Biyokimyasal kan testleri

8 Hasta Seçim Kriterleri Dahil etme kriterleri < 75 yaş 6 ay periton diyalizi veya tx uygulanmış hastalar Dahil etmeme kriterleri Kalp kapak hastalığı Daha önce koronerlere yönelik müdahale Konjestif kalp yetersizliği, kardiyak aritmi Aktif infeksiyon LAD koroner arterin Doppler EKO ile yeteri kadar gözükmemesi

9 Veri Toplanması YÖNTEM ve GEREÇLER Demografik veriler, RRF ve diyaliz yeterliliği ölçümü Biokimyasal analizler hemogram, glikoz, BUN, kreatinin, elekt., ÜA, Ca, P, T. protein, albumin, hscrp, total-, LDL- ve HDL kolesterol KAR Vivid 7 ekokardiyografi cihazı (General Electrics, USA), 3-8 MHz, TTDE ile LAD ölçümü Karotis İMK 10 mhz linear transducers (Vingmed System V)

10 BULGULAR Hasta Özellikleri Demografik özellikler PD grubu Kontrol tx grubu p değeri (n=37) (n=20) Yaş yıl SD 48 ± ± Cinsiyet (E : K) 14 : : BKİ (kg/m 2 ) 23.4 ± ± RRT süresi (ay) 54 ± ± Sigara içimi, n (%) 3 (8.1%) 3 (15%) 0.65 Primer hastalık, n (%) Kronik GN 13 (%35.1) 6 (%30.0) Bilinmeyen 14 (%37.8) 6 (%30.0) Primer nefroskleroz - 3 (%15.0) 0.12 Kronik PYN 5 (%13.5) 2 (%10.0) Polikistik Böbrek Hast. 4 (%10.7) 2 (%10.0) Amiloidoz 1 (%2.7) 1 (%5)

11 BULGULAR Periton diyalizi özellikleri PD tipi n (%) SAPD : APD 16 (%43.2) : 21 (%56.8) PD Geçirgenlik H : HA 5 (%13.5) : 12 (%32.4) LA : L 20 (%54) : 0 Rezidüel Renal Fonksiyon RRF varlığı n (%) 15 (%40.5) Diürez (ml/gün) ( ) Diyaliz yeterliliği kt/v ( ) Total klirens (L/hafta) (37-117) npna (g/kg) ( )

12 BULGULAR Hasta Özellikleri Laboratuar verileri PD grubu (n=37) Kontrol tx grubu (n=20) p değeri Hemoglobin (g/dl) 10.4 ± ± 2.0 <0.01 Kreatinin (mg/dl) ± ± 0.23 <0.01 Kalsiyum (mg/dl) 9.51 ± ± Fosfor (mg/dl) 5.16 ± ± 0.48 <0.01 T. kolesterol (mg/dl) 196 ± ± HDL-kol. (mg/dl) 46 ± ± LDL-kol. (mg/dl) 119 ± ± Trigliserid (mg/dl) 158 ± ± Albumin (g/dl) 3.70 ± ± 0.53 <0.01 hs-crp 1.58 ± ±

13 BULGULAR Bazal kardiyovasküler parametreler Kardiyovasküler PD grubu Kontrol tx p parametreler (n=37) grubu (n=20) değeri Bazal KAR 1.79 ± ± İMK (mm) 0.66 ± ±

14 8 yıllık takip sonuçları BULGULAR 100 PD Grubu (n=37) 80 % Hasta n=8 n=10 PD devam HD'e geçiş Tx Ölüm 38 n=14 14 n=5

15 8 yıllık takip sonuçları BULGULAR n=18 Tx Grubu (n=20) % Hasta n=2 Tx devam Ölüm Graft kaybı 0

16 BULGULAR 8 yıllık takipteki kardiyovasküler olaylar PD Grubu (n=37) Tx Grubu (n=20) 20 p= % Hasta n=5 5 5 n=4 0 KVS nedenli ölüm n=2 0 0 Akut koroner sendrom n=2 Angina pektoris PD grubunda 8 yıl içinde toplam 9 olay meydana gelirken, tx grubunda 8 yıl içinde 4 kardiyovasküler olay meydana geldi (p=0.16).

17 BULGULAR 8 yıllık takipteki mortalite oranları Mortalite 20 p=0.16 % Hasta n=5 n=2 0 PD Grubu (n=37) Tx Grubu (n=20)

18 BULGULAR Hasta Özellikleri 8. Yıl PD grubu Kontrol tx grubu p değeri Laboratuar verileri (n=8) (n=18) Hemoglobin (g/dl) 10.4 ± ± 1.9 <0.01 Kreatinin (mg/dl) 9.97 ± ± 0.22 <0.01 T. kolesterol (mg/dl) 193 ± ± LDL-kol. (mg/dl) 116 ± ± hs-crp (mg/l) 2.08 ± ±

19 BULGULAR Bazal ve 3. yıl kardiyovasküler parametreler Kardiyovasküler parametreler PD grubu (n=37) Kontrol tx grubu (n=20) p değeri Bazal KAR 1.79 ± ± İMK (mm) 0.67 ± ± yıl KAR 1.68 ± ± İMK (mm) 0.85 ± ±

20 BULGULAR 3 yıllık takipteki KAR sonuçları PD (n=22) Tx (n=18) PD grubunda; (1.68 ± 0.43) bazal KAR değerine (1.79 ± 0.49) göre anlamlı bir fark saptanmadı (p=0.535). Tx grubunda; (1.72 ± 0.33) bazal KAR değerine (1.85 ± 0.49) göre anlamlı bir fark saptanmadı (p=0.625).

21 BULGULAR KVS olayı geçiren hastaların KAR ve karotis İMK sonuçları p=0.9 p=0.05 KVS olay geçiren hastaların 3. yıl KAR değerleri KVS olay geçirmeyenlere göre anlamlı fark saptanmadı. KVS olay geçiren hastaların 3. yıl İMK değerleri KVS olay geçirmeyenlerden anlamlı derecede yüksek bulundu.

22 BULGULAR 8 yıllık takipteki sonuçları Her iki hasta grubunda da; KV olay gelişen hastaların ortalama karotis İMK (0.78 ± 0.10 mm) değerleri KV hastalık gelişmeyen hastalar ile karşılaştırıldığında anlamlı derecede yüksek bulundu (0.66 ± 0.09 mm) (p=0.03).

23 SONUÇ 8 yıllık takip sonucunda; PD hastalarında koroner akım rezerv ölçümü, PD hastalarında KV olay ve mortaliteyi öngörücü olarak bulunmadı. Ancak aralıklı ölçülen karotis İMK değerleri yüksek saptanan hastaların, KV olay geçirme risklerinin daha yüksek olduğu görüldü.