2 BOYUTLU ÇİZİM KOMUTLARI

Transkript

1 AUTOCAD DERS NOTLARI AutoCad Programı: Autocad programı çizim, 3 boyutlu modelleme, görsel modelleme, vs gibi konularda çizim yapmamızı sağlayan, dünyada bu konuda en yaygın kullanılan programdır. Ekran Görünümü ve Menülerin ayarlanması: 2010 versiyonunda Ekran menüleri tamamen değiştirilmiştir. Fakat klasik görünümüde muhafaza ettiğinden kullanımda sorun yaşanmamaktadır. Klasik görünümde komutlar Araç çubukları içerisinde grublar halinde verildiği için bu ders notlarında da klasik görünüm üzerinden anlatım yapılacaktır. Araç çubuklarını çıkarmak için Mouse ile üst kısımda boş bir alan üzerinde sağ tuşa tıklarız. Çıkan menüden istediğimiz araç çubuğunu seçeriz. Bu işlem için en az bir tane araç çubuğu ekranda görünüyor olmalı. Koordinat sistemleri: 2 tane koordinat sistemini kullanacağız. Bunlar Kartezyen (x,y) ve Silindirik (L<θ) koordinat sistemleridir. Bu koordinat sistemleri izafi olarak kullanılır. Yani kullanıcının bir önceki tıkladığı noktayı 0 noktası olarak alınır. Ġzafi kullanabilmek işareti koordinat değerlerinin başına getirilir. Bu işaret konmaz ise koordinat merkezi programın içerisinde tesbit edilmiş olan 0 noktasına göre yapılır ki bu kullanım pek yaygın değildir. a) Kartezyen Koordinat Sistemi: x, y koordinat sistemi üzerinde çizim yapmak için kullanılan koordinat sistemidir. Herhangi bir noktaya tıkladıktan sonra en son tıklanan bu noktayı merkez kabul eder. Her seferinde en son tıklanan noktaya koordinat sistemi taşınır. Yani burasını (0,0) koordinatı olarak kabul eder. Bunun için (@ x,y) şeklinde koordinatlar verilir. c) Silindirik koordinat sistemi: Çizgilerin yada koordinatların orijine göre boy ve açısını vererek çizim yapmak istediğimizde kullanılır. Bunun için (@ L < θ ) şeklinde boy ve açı verilir. Aynı şekilde bu koordinat sistemide mutlak ve izafi olarak kullanılabilir. (L< θ) şeklinde boy ve açıyı verirsek mutlak sistemi, (@ L < θ ) şeklinde verirsek izafi sistemi kullanmış oluruz. 2 BOYUTLU ÇİZİM KOMUTLARI DRAW (ÇİZİM) ARAÇ ÇUBUĞU KOMUTLARI Temel çizim komutlarının bulunduğu araç çubuğudur Line: Bu komut ile düzgün çizgi çizebiliriz. Bunun için değişik koordinat sistemleri kullanarak çizimler yapabiliriz. a) Serbest çizim ile: Tıklanan iki nokta arasına çizgi çizer. 1

2 b) Kartezyen mutlak koordinat sistemini kullanarak çizgi çizme: Çizginin ilk noktası ve bitiş noktası x,y şeklinde verilirse ekranda görülen mutlak koordinat merkezine göre çizim yapmış olur. Bu yöntem pek kullanılmaz. c) Kartezyen izafi koordiat sistemi kullanılarak: Tıklanan en son nokta koordinat merkezi olarak alır. Tıklanan ikinci noktanın koordinatı bu ilk noktaya göre verilir. Ġlk noktaya tıklandıktan sonra ikinci nokta şeklinde koordinat yazılır. En çok kullanılan bu yöntemdir. d) Silindirik mutlak koordinat sistemi kullanılarak: Ekrandaki ilk koordinat merkezine göre boy ve açı vererek koordinatlar belirtilir. Yazım şekli x<y dir. Mutlak koordinatın kullanışsız olması sebebiyle pek kullanılmaz. e) Silindirik izafi koordinat sistemi kullanılarak: Tıklanan en son nokta koordinat merkezi olarak alınır ve buna göre boy ve açı verilerek çizgi çizilir. Bunun yazım şekli kullanılır. Circle: a) Serbest çizim: b) Merkez ve Yarıçap vererek: c) 3P yöntemi: d) 2P yöntemi: e) Ttr yöntemi: Rectangle: a) Serbest çizim: b) iki köşe noktasını vererek çizim c) Açı vererek çizim: Poligon (Çokgen): a) Serbest çizim b) Kenar Sayısı, Merkez Noktası, yarıçap vererek çizim: c) Kenar uzunluğunu vererek çizim: d) Dairenin içine (C ya dışına poligon (I) çizimi: Arc (yay) komutu: a) Üç noktadan geçen yayın çizimi b) Start, End, Radius vererek yay çizimi c) Start, Center, Angle vererek yay çizimi d) Start, End, Center vererek yay çizimi Polyline komutu (bitişik çizgi çizme): bu komut bitişik doğru, yay gibi çizgileri çizmek için kullanılır. 2

3 MODIFY ARAÇ ÇUBUĞU KOMUTLARI 2 boyutlu ortam için düzeltme komutlarının bulunduğu araç çubuğudur. Erase komutu: Çizgileri silmemizi sağlar. a) Tek tek elmanları seçme: b) Çerçeve ile soldan sağa doğru seçim (tam seçim): c) Çerçeve ile sağdan sola doğru seçim (kısmi seçim): d) All (tümünü) seçimi: Copy komutu: Çizgileri kopyalamamızı sağlar. Önce çigiler seçilir (Select objects), sonra sağ tuşa tıklanıp Base point (temel nokta, tutma noktası) seçilir. Ardından second point (ikinci nokta yada kopyalanacak nokta) verilir. a) Single seçeneği: Tek bir sefer kopyalar sonra komuttan çıkar. b) Multiple seçeneği: Sürekli olarak kopyalamaya devam eder. Move komutu: Tıpkı copy komutu gibi çalışır. Tek fark seçilen eleman yerinden alınıp taşınır ve istenilen yere bırakılır. Önce çigiler seçilir (Select objects), sonra sağ tuşa tıklanıp Base point (temel nokta, tutma noktası) seçilir. Ardından second point (ikinci nokta yada kopyalanacak nokta) verilir. Trim (budama) komutu: Çizgilerin fazlalık kısımlarını budamak için kullanılır. Bunun için önce sınırı oluşturan çizgiler seçilir. Daha sonra sağ tuşa tıklanır ve budanacak çizgiler seçilir. Extend (uzatma) komutu: Bu komut çizgileri belli bir sınır çizgisine kadar uzatmak için kullanılır. Önce sınırı oluşturacak çizgi seçilir. Daha sonra sağ tuşa tıklanıp uzatılacak çizgi seçilir. Break (parçalama) komutu: Çizgileri belli tek noktadan yada iki nokta arasını silecek şekilde parçalara ayırmak için bu komut kullanılır. a) Tek noktadan çizgiyi iki parçaya ayırma: Bunun için önce çizgi seçilir, daha sonra parçalanacak nokta seçilir. Enter a basıldığında çizgi iki parça olmuş olur. b) iki nokta seçerek çizginin belli bir bölgesini kaldırma: Bu işlemde önce çizgi seçilir (burası 1. nokta kabul edilir) daha sonra başka bir noktaya tıklanır (burası ikinci nokta kabul edilir) bu iki nokta arasını silecektir. Eğer tıklanan ilk noktayı cismi seçmek daha sonra 1. ve 2 noktaları ayrı ayrı vermek istiyorsanız, ilk tıklamada cismi seçin, ardından F (firs point anlamında) harfine basın 1 ve 2 noktalara tıklayarak iki nokta arasını silin. 3

4 Champfer (pah) kırma: Köşelere keskin olarak pah kırmak için bu komut kullanılır. a) Distance ile iki kenar uzaklığını vererek: Köşelere pah kırar. Komutu girildikten sonra ilk olarak pah kırılacak mesafeler ayarlanmalıdır. Bunun için D (distance) harfine basılır pah kırma mesafeleri ayarlanır. Bunun için iki tane mesafe isteyecektir. Ardından pah kırılacak 1. çizgi ve 2. çizgi seçilir. b) Angle ile kenar uzaklığı ve açı vererek: Bunun için komuta girildikten sonra A harfine basılır. Daha sonra bizden önce birinci kenarın kenar uzaklığını isteyecektir. Ardından ikinci kenar için açıyı isteyecektir. Kenar ve açıyı aldıktan sonra ona bağlı olarak köşeyi yuvarlatacaktır. Join (birleştir) komutu; Bu komut birçok polyline birleştirmek için kullanılır. 3 BOYUTLU ÇİZİM KOMUTLARI Cismi 3 Boyutlu olarak oluşturmak istediğimizde bu komutlar kullanılacaktır. 3 boyutlu çizim yaparkende yine 2 boyutlu çizim komutları kullanılacaktır. Bu bölümde sadece 3 boyutlu çizimler için geçerli olan Araç çubukları ve komutları anlatılmıştır. MODELING ARAÇ ÇUBUĞU Bu araç çubuğunda hazır 3 boyutlu cisimler ile 2 boyutlu alanları işlemek için kullanılan Extrude (uzat), Swept ( ), revolve ( ), Loft ( ) komutları bulunur. Bunun dışında yine 3 boyutlu cisimleri birleştirmek, çıkarmak, arakesitini almak için gerekli olan komutlar da bulunur. Extrude Komutu: Bu komut iki boyutlu kapalı ve birleşik bir çerçeveyi 3 boyuta sürükleyerek dönüştürmek için kullanılır. Bu işlem önce çerçeve Polyline ile çizilir. Eğer iki farklı Polyline kullandıysak bu iki polyline Join komutu ile önce birleştirilir. Çerçevenin üzerine mouse ile geldiğimizde tüm çizgilerin bitişik olduğu görülmelidir. VIEW ARAÇ ÇUBUĞU Bu araç çubuğu 3 boyutlu cisme belli açılardan bakmamızı sağlar. Bunun yanında ileri göreceğimiz Kullanıcı koordinat sistemlerini otomatik olarak ayarlar. 4

5 ORBIT ARAÇ ÇUBUĞU Bu araç çubuğu serbest açılardan bakmak için kullanılır. Free Orbit (serbest bakış) komutu: Bu komut 3 boyutlu cisimlere serbest olarak bakmamızı sağlar. Bunun için ekranın ortasında çıkan klavuz daire kullanılır. YARCIMCI KOMUTLARI OBJECT SNAP ARAÇ ÇUBUĞU Bu araç çubuğu, şekillerin önemli noktalarını yakalamak için kullanılır. Çizim esnasında bize yardımcı olur. Endpoint: Uç noktaları yakalar Midpoint: orta noktayı yakalar Intersection: Ġki çizginin kesiştiği noktayı yakalar Center: dairelerin merkez noktasını yakalar. Quadrant: Dairelerin çeyrek noktalarını yakalar Tangent: Daireye teğet olunan noktayı yakalar. Perpendicular: Çizgiye dik olunan noktayı yakalar. Osnap Settings: Sürekli olarak yakalanacak noktaların ayarlamalarının yapıldığı pencereyi açar. Osnap komutlarını sürekli olarak çalışır yapmak için F3 e basılır. F3 bastığımızda sürekli olarak ayarlanan Osnap komutları çalıştırılır. Eğer F3 açık değilse, Shift + Sağtuş a bastığımızda yine aynı komutları görebiliriz. ROTATE3D: 3 Boyutlu ortamda bir cismi eksenler etrafında çevirmeyi sağlar. 1. Yolu: Home>Modify>3D Rotate. 2. Cismin döndürüleceği eksenin başlangıç ve son noktasını seç. 3. Döndürme açısı verildiğinde sağ el kuralına göre döndürecektir. Negatif değer girilirse tersine döndürecektir. 5

6 6