6 AŞAMADA LYS EDEBİYAT NETLERİ NASIL ARTAR?

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "6 AŞAMADA LYS EDEBİYAT NETLERİ NASIL ARTAR?"

Emel Seyfi
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 6 AŞAMADA LYS EDEBİYAT NETLERİ NASIL ARTAR? 1. LYS EDEBİYAT SORULARIN GELDİĞİ KONULAR LYS 3 adı verilen test türünden toplam 56 soru geliyor. Bu sorular dil anlatım ve edebiyat bilgileri olmak üzere ikiye ayrılıyor. Dil Anlatım Bölümünde: Sözcük ve söz öbeklerinin anlamı, cümle anlamı, dil bilgisi, ses bilgisi, noktalama bilgisi, yazım bilgisini ve paragraf konularını içeren 21 soru var. (Sözcük ve söz öbeklerinin anlamı: 1, Cümle Anlamı: 5, Dil Bilgisi: 5, Noktalama İşaretleri: 1, Paragraf düzeyinde anlam: 9) Edebiyat Bölümünde Yazınsal türler, söz sanatları, İslamiyet Öncesi ve Dönemi edebiyatımız, Halk edebiyatı, Divan edebiyatı, Tanzimat edebiyatı, Servet- i Fünun edebiyatı, Milli edebiyat, Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı ve edebiyat akımları konularını içeren 35 soru var. 2. LYS EDEBİYAT SORU TİPLERİNDE BİR DEĞİŞİM VAR ÖSYM YGS de de LYS de de içerik bakımından eski soru tiplerinden uzaklaşmaya başladı. Artık KPSS yi ALES i andıran sorularla karşılaşıyoruz. Eskiden soru metinleri tümüyle yazınsal içerikli parçalardan seçilirken artık günlük yaşamdan herhangi bir konu veya bir bilimsel metin soru olarak karşımıza çıkabiliyor. Öğrencilerden aldığımız bilgilere göre bu yılki YGS soruları da bu tarzdaydı. Mesela bu yılki YGS de 3 tane Hangisi kesin olarak çıkarılabilir türünden bir soru varmış. Geçen yılki LYS de de bir deney sorusu vardı nitekim. Biz de yayın kurulu olarak sorulardaki bu değişime yazım kuralları olsun soru tipleri olsun kendimizi hemen adapte ediyoruz. Öğrencilerimizin sınav esnasında tereddüt yaşamamaları için bu tarz soru tiplerine hemen denemelerimizde yer veriyoruz. Bu sınavda da dil bilgisinden, ses bilgisinden, yazım bilgisinden, noktalama işaretlerinden sorular gelebilir. Öğrencilerimizin bu konularda eksikleri varsa sınava kadar mutlaka bunları gidermeliler. Edebiyat sorularının niteliğine gelince. ÖSYM genel edebiyat kültürü yüksek, yorum gücü gelişmiş ve bilgiyi kullanabilen nitelikli öğrenciler seçmek istiyor. Bunun için yorum gücünü ve bilgiyi harmanlayan, klasik edebiyat bilgilerinin yanında bu bilgilerin yorumlanmasını da içeren edebiyat soruları hazırlanıyor. Sorular içinde genel bilgiler içereni de var ayrıntılı bilgiye yönelen sorular da var. Yaklaşık 35 soru da bu türden oluşuyor. 1

Dil Anlatım Bölümünde: Sözcük ve söz öbeklerinin anlamı, cümle anlamı, dil bilgisi, ses bilgisi, noktalama bilgisi, yazım bilgisini ve paragraf konularını içeren 21 soru var.

2 3. ÖĞRENCİLER EDEBİYAT ÇALIŞMALARINDA DİKKAT ETMESİ GEREKENLER 1998 yılına kadar ÖYS soruları vardı, 2006 dan itibaren yeniden edebiyat sorulmaya başlandı yılındaki edebiyat sorularıyla 2013 yılında gelen edebiyat soruları arasındaki makasın gittikçe açıldığını görüyoruz. Son yıllarda - özellikle son birkaç yılda- daha ayrıntılı bilgi içeren, daha çok yorum gücünü kullanmayı gerektiren sorularla karşılaşıyoruz yılında edebiyat sorularının tamamını doğru cevaplayabilen öğrenci çıkmadı. Bu da yüzeysel bir çalışmayla edebiyat dersinin başarılamayacağını gösteriyor. Edebiyatta yüksek netler yapabilmek için ÖSYM nin soru dokusunu, konu kapsamlarını iyi analiz etmemiz neye ihtiyacımız olduğunun iyi belirlememiz gerekiyor. ÖSYM'nin bakış açısını yakalamamız adına bu önemli. Bizler edebiyat konularını anlatırken çıkmış soruları baz alıyoruz. ÖSYM nin hangi konuda ne kadar ayrıntıya girdiğini tespit edip konu içeriklerimizi buna göre belirliyor gerekirse zenginleştiriyoruz. Ders anlatımımızı buna göre şekillendiriyoruz. Bu yüzden öğrencilerimizin öğretmenlerin anlattığı konuları çok iyi dinlemeleri gerekiyor. 1. Edebiyatla ilgili teknik bilgiler içeren sorular var bu yüzden terim kavram ve bilgi içeriğinden haberdar olunmalı. Yazınsal türler, şiir Bilgisi, (şiir türleri, şiirin yapısal özellikleri, şiirde ahengi oluşturan unsurlar, şiirin teması, şiir dili, söz sanatları gibi konuları içeriyor.) 2. Edebiyat Dönemlerinden sorular geliyor. İslamiyet Öncesi ve İslamiyet Dönemi Türk edebiyatının genel özellikleri Bu dönemin ilk ürünleri: Kutadgubilig, Atabet ül Hakayık, Divan- ı Lügat it Türk, Divan- ı Hikmet gibi eserlerin ayrıntıları içerikleri, Halk edebiyatı Divan edebiyatı, edebiyat akımları Tanzimat edebiyatı Servet- i Fünun edebiyatı Milli edebiyat, Cumhuriyet Dönemi edebiyatını içeriyor bu tür sorular. Burada en çok soru Cumhuriyet Dönemi nden geliyor ve bu sorular daha seçici nitelikte. Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatıyla ilgili soruların niteliği, öğrencilerin özellikle son dönem sanatçıların eserlerini, bu eserlerin içeriğini ve kahramanlarını iyi bilmeleri gerektiğini ortaya koymuştur. Özellikle Cumhuriyet Dönemi nde seçici sorulara yer veriyor ÖSYM. Sanatçı ve eserlere ilişkin ayrıntılı bilgiler istenmesi, bu sınavın öğrencileri zorlayıcı bir sınav olduğunun göstergesi. Metin dönem ilişkilerini ve eser içeriklerini bilmeyi ve kullanmayı gerektiren sorular geliyor. Dil ve anlatım ve edebiyat terimlerini bilen ve konular arası bağlantıyı kurabilen öğrencilerin yapabileceği sorular var. Konuları ezberlemekten çok konular arası ilişkilere, benzerliklere, farklılıklara odaklanılmalıdır. İşlenen konuyu daha önceki konularla kıyaslama yapmalı, benzerlikleri ve farklılıkları bulup birbirlerine etkisi olup olmadığını iyice irdelemelidir. Cumhuriyet döneminde 2012'de 12 soru geldi. Bu tür sorularda başarılı olabilmek için dönemlerin özellikleri çok iyi öğrenilmeli çünkü karşılaştırmalı sorular var: Edebiyat dersi dinlenirken öğretmenin uyarıları çok önemli, bunlar dikkate alınmalı. Önemli yerler işaretlenmeli, anlatılanların benzerlik ve zıtlıkları karşılaştırılarak mukayese edebilme bilinci geliştirilmelidir. Türkçe ve edebiyat dersinde bilgiler özümsenmeye çalışılmalıdır. 2

Son yıllarda - özellikle son birkaç yılda- daha ayrıntılı bilgi içeren, daha çok yorum gücünü kullanmayı gerektiren sorularla karşılaşıyoruz.

3 4. EDEBİYATTA HAKKINDA FİKİR SAHİBİ OLMADIĞIMIZ BİR İSİMLERLE KARŞILAŞABİLİRİZ. Bu durumda hemen paniğe kapılmamalıyız. Ancak bu tür sorularda ÖSYM genellikle mutlaka bilmemiz gereken bir isme ya da esere yer veriyor. Seçeneklerden hareketle doğru cevaba gidilebiliyor. 3

Ancak bu tür sorularda ÖSYM genellikle mutlaka bilmemiz gereken bir

4 5. EDEBİYAT ÇALIŞILIRKEN DÖNEMLERİN ÖN PLANA ÇIKAN YAPITLARI VE SANATÇILARI ÇOK İYİ BİLİNMELİ Örneğin, Yakup Kadri, Halit Ziya, Ahmet Haşim, Kemal Tahir, Orhan Kemal, Haldun Taner, Sait Faik, Oğuz Atay gibi. Kavramlar çok iyi bilinmelidir. Önceki yıllarda sorulmayan kavramlardan da soru gelebiliyor. Modernizm, postmodernizm, leitmotiv gibi kavramlara dikkat edilmeli. Nazlı Eray, Latife Tekin, Buket Uzuner gibi. Yakın dönem sanatçılarımızın da özelliklerinin çok iyi bilinmesi gerekli. Son yıllarda yakın dönem sanatçılarımızdan da soru çıkıyor. Edebiyatta yapıt içerikleri ve kahramanlar iyi bilinmeli, yapıtların türleri hemen hemen her yıl çıkıyor. Örneğin, 4

Modernizm, postmodernizm, leitmotiv gibi kavramlara dikkat edilmeli. Nazlı Eray, Latife Tekin, Buket Uzuner gibi.

5 Edebiyat yorum sorularına hazırlıklı olunmalı Örneğin, Edebiyatta müfredatta olmayan kişilerden soru gelebilir. Örneğin, Örneğin, Kemal Özer, Nazlı Eray, Latife Tekin gibi. 5

6 6. EDEBİYAT ÇALIŞAN ÖĞRENCİLER EN ÇOK NELERDEN YAKINIYOR? 1. yakınılan konu Bu kadar çok sanatçı var, yapıt var, kahraman var, karakter özellikleri var, dönemsel özellikler var bunların hepsini nasıl aklımızda tutacağız? sorusuyla karşılaşıyoruz. 2. yakınılan konu Çalışıyorum ama öğrendiklerimi kısa bir süre sonra unutuyorum. Öğrenilenlerin unutulması son derece doğal karşılanması gereken bir durumdur. Öğrendiklerimizi unutmamanın yolu tekrar yapmaktan geçiyor. Ama bu tekrarın ritmik bir şekilde yapılması çok önemli. Düzenli bir şekilde tekrarı yapılan konuların unutulması zordur. O yüzden edebiyat çalışırken önce konuyu çok iyi anlamalı hemen ardından periyodik tekrarlar yapmalıyız. Bu yapılmazsa bilgilerin aklımızda kalması çok zor olacaktır. Zamanında yapılmayan tekrar sonraki dönemlerde işimizi daha da güçleştirir ve verim kaybına neden olur. Periyodik olarak mutlaka tekrar yapılmalı. Üniversite adaylarının Konu çalışmaya mı teste mi ağırlık vermeliyim? şeklinde bir ikileme düştüklerini görebiliyoruz. Bu son derece yanlıştır. Öncelik konunun iyi öğrenilmesidir. Sonra sorular üzerinde konu iyice pekiştirilmeli, sorudan yola çıkarak eksiklikler giderilmelidir. 6

yakınılan konu Çalışıyorum ama öğrendiklerimi kısa bir süre sonra unutuyorum. Öğrenilenlerin unutulması son derece doğal karşılanması gereken bir durumdur.

Benzer belgeler

2014 LYS-3 TESTLERİNE YÖNELİK STRATEJİLERİ

2014 LYS-3 TESTLERİNE YÖNELİK STRATEJİLERİ Adaylar LYS-3 de Türk Dili Edebiyatı ile Coğrafya-1 testlerinden sınava girecekler. Özellikle eşit ağırlık ve sözel alanda tercih yapacak adaylar için her iki