TÜRKİYE DE CEZA VE ADALET SİSTEMİ

Transkript

1 TÜRKİYE DE CEZA VE ADALET SİSTEMİ

2 TÜRK HUKUK SİSTEMİ İdari Yargı Adli Yargı Askeri Yargı Sayıştay Anayasa Mahkemesi

3 İDARİ YARGI SİSTEMİ İdarenin eylem ve işlemlerine karşı açılan davaların görüşüldüğü, kendine özel bir yargılama sisteminin bulunduğu yargı sistemidir. İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır (Anayasa md 125) İdare mahkemeleri Vergi mahkemeleri Bölge idare mahkemeleri Danıştay Temel hukuk normu 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunudur. Ancak idari yargının baktığı dava konuları kapsamında oldukça geniş bir mevzuat söz konusudur.

4 İDARİ YARGI SİSTEMİ İdare mahkemelerindeki dava türleri: İptal davaları Tam yargı davası Yürütmenin Durdurulması İdari Dava Karar Hiyerarşisi: İdari mahkeme Bölge İdare mahkemesi Danıştay ilgili dairesi Danıştay içtihadı birleştirme kurulu kararları AYM AİHM

5 ADLİ YARGI İSTEMİ/CEZA ADALET SİSTEMİ (CAS) CAS güvenlik ve suç ile ilgili hizmetleri yürüten kurumların tamamı için yapılan bir tanımlamadır. Güvenlik teşkilatlarının genel adlandırması kolluk kuvvetleri dir. Kolluk kuvvetleri kamu düzenini korumak (önleme/idari) ve bozulduğunda eski haline getirme (soruşturma/adli) yetkisine sahiptir. Güvenlik teşkilatları (ör: polis, jandarma, sahil güvenlik) yürütmenin altında yer almasına rağmen suç soruşturması alanında yargıya bağlı olarak görev yaparlar.

6 CEZA ADALET SİSTEMİ (CAS) İlk halka önleme idari görev yetkili amir İkinci halka adli görev- cumhuriyet savcısı Üçüncü halka yargılama- mahkemeler Dördüncü halka infaz- ceza infaz kurumları

7 TÜRK İÇ GÜVENLİK SİSTEMİ KAMU İÇ GÜVENLİK KURUMLARI ÖZEL İÇ GÜVENLİK KURUMLARI

8 Kamu İç Güvenlik Kurumları Genel kolluk Özel Kolluk Yardımcı Kolluk Polis Gümrük Muhafaza Köy korucuları Jandarma Orman Muhafaza Liman kolluğu Sahil Güvenlik Belediye Zabıtası Kıyı Emniyeti

9 GÖREV ALANLARI Polis (EGM), il ve ilçelerin belediye sınırları içerisinde kalan yerleşim yerleridir. İdari görevlerle ilgili amiri Bakan, Vali, Kaymakam ve birim amirleri. Jandarma (JGK), belediye sınırları dışında kalan alanlardan sorumludur. Kır polisi olarak da adlandırılır. İdari görevlerle ilgili amiri Bakan, Vali, Kaymakam ve birim amirleri.askeri görevler komutanlık Sahil Güvenlik (SGK), denizlerde işlenen veya denizlerde başlayıp karada devam eden suçlar.. İdari görevlerle ilgili amiri Bakan, Vali, Kaymakam ve birim amirleri.askeri görevler komutanlık

10 ÖZEL KOLLUK ve YARDIMCI KOLLUK Gümrük muhafaza, orman muhafaza, belediye zabıtası gibi kuruluşlar genel kolluğa ihtiyaç duymadan kendi sorumluluk alanlarında adli veya idari görev yapabilirler Yardımcı kolluk; köy korucuları, kır bekçileri, liman kolluğu gibi birimler genel kolluğa yardımcı olan birimlerdir. Adli işlem başlatsa bile bu işlemi tamamlayamaz.

11 ÖZEL GÜVENLİK (Özel Sektör) Denetimi devlet tarafından yapılır ama kamu sektörü içerisinde yer almaz. Genel kolluk gelinceye kadar görevli bulunduğu alanda ilk müdahaleyi yapar. Bu anlamda yardımcı kolluk görevi görür. İç güvenliğin önemli bir unsurudur ve her geçen gün sayı ve önemini artırmaktadır.

12 Ceza Adalet Sistemi (Adli Yargı) İç Güvenlik Savcılık Mahkeme İnfaz Polis İlk Derece Mahkemeleri Cezaevleri Hakimlik Jandarma İstinaf Denetimli Serbestlik Sahil Güvenlik Temyiz Şartlı Salıverme

13 Adli Görev ve Kolluk Adli görevleri yerine getirirken kolluğun amiri Cumhuriyet savcılıklarıdır. Arama, yakalama, gözaltına alma ve tutuklama gibi eylemler savcıların gözetim ve denetimleri altında yerine getirilir

14 SAVCILIK Kamu yararının savunucusudur, müdde-i umumi. Cumhuriyet savcısı olarak adlandırılır Görevi: suçları soruşturmak, ceza davası açılıp açılmayacağına karar vermek ve dava açılmışsa açılan davayı takip etmek. Arama, yakalama, gözaltına alma vb. işlemleri kolluk yaparken savcı adına yapar. Emir ve görevlendirmeler genellikle yazılı olarak bildirilir Ayrıca hakkında mahkemeler tarafından hüküm verilen kişilerin infaz işlemleri de savcıların sorumluluğundadır İhbarlar doğrudan kolluğa yapılabildiği gibi, savcılıklara da yapılabilir. Soruşturma (iddianame süreci)-kovuşturma (mahkeme süreci) Dava açılmamasına karar verilmesi durumlarında, suçtan zarar gören kişinin tebliğ tarihinden itibaren 15 gün itiraz süresi vardır. İtiraz makamı en yakın ağır ceza mahkemesidir.

15 İlk Derece Mahkemeleri (Esas Mahkemeleri) Sulh Hakimlikleri Sulh Ceza Mahkemesi Asliye Ceza Mahkemesi Ağır Ceza Mahkemesi

16 İhtisas Mahkemeleri Çocuk Mahkemesi Fikri ve Sınai Haklar Mah. İcra Ceza Mahkemesi Özel yetkili mahkemeler

17 MAHKEMELER Cumhuriyet savcıları tarafından hazırlanan iddianameleri inceleyerek karara bağlayan birimlerdir. Hakim/yargıç tarafından idare edilir Hakim ve savcıların görev dokunulmazlığı vardır. Görevlerini yaparken ve aldıkları kararlarda deliller ışığında vicdani kanaatle verilmesi esastır. Mahkemeyi etkilemek suç kabul edilmektedir. Mahkemede yapılan işlemler yargılama/kovuşturma olarak adlandırılır. İddianamenin kabulüyle şüpheli sanık durumuna dönüşür Bu aşamada ayrıca avukat, tanık ve bilirkişiler dava sürecine katılırlar İnceleme sonucunda beraat, mahkumiyet, davanın reddi vb. kararlar verilebilir.

18 ADLİ YARGI SİSTEMİ Adli Dava Karar Hiyerarşisi: İlk derece mahkeme Bölge Adliye (İstinaf) mahkemesi Yargıtay ilgili dairesi Yargıtay Ceza Genel kurulu kararları AYM AİHM

19 İNFAZ Mahkemeler tarafından verilen cezaların yerine getirilmesinden sorumlu birimlerdir. İnfaz türleri Hapis cezası, hürriyeti bağlayıcı cezalar Kamuya ait bir işte çalıştırma Adli para cezası Koşullu Salıverme (örgütlü 3/4, diğer 2/3) Denetimli serbestlik

20 İNFAZ KURUMLARI Kapalı ceza infaz kurumları Kadın kapalı ceza infaz kurumları Çocuk kapalı ceza infaz kurumları Gençlik kapalı ceza infaz kurumları Yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumları Açık ceza infaz kurumları Çocuk eğitimevleri