DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ: TÜRKİYE KUVEYT

Transkript

1 DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ: TÜRKİYE KUVEYT TÜRKİYE KUVEYT DIŞ TİCARET VERİLERİ 19 Şubat 2012 T.C. KUVEYT BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ

2 DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ: TÜRKİYE KUVEYT TÜRKİYE KUVEYT DIŞ TİCARET VERİLERİ 1- TÜRKİYE KUVEYT DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ Kuveyt ile Türkiye arasında yapılan ticaretin son on yıllık dönemine göz atıldığında, genel itibariyle ülkemizin ticaret fazlası verdiği görülmekle beraber, 2011 yılında uzun bir aradan sonra bir açık söz konusudur (Tablo:1). TÜRKİYE KUVEYT DIŞ TİCARETİ ( $ / Bin) İTHALAT İHRACAT YIL İthalat İthalat Değişim % Genel İthalata Oranı % İhracat İhracat Değişim % Genel İhracata Oranı % HACİM DENGE ,39 92,30% 0,30% ,53-11,20% 0,26% , , ,05-23,60% 0,30% ,92 42,70% 0,33% , , ,48-78,50% 0,05% ,81 32,70% 0,39% , , ,21-40,00% 0,02% ,76 19,40% 0,35% , , ,58 61,50% 0,03% ,30 60,40% 0,42% , , ,98 61,90% 0,04% ,24-20,90% 0,29% , , ,40 34,70% 0,04% ,82 4,10% 0,26% , , ,28 61,50% 0,05% ,33 1,00% 0,21% , , ,50-10,90% 0,04% ,39 122,80% 0,37% , , ,14 128,50% 0,13% ,02-57,10% 0,21% , , ,54 16,40% 0,12% ,32 87,00% 0,35% , , ,82 88,40% 0,17% ,45-24,80% 0,22% , ,38 Tablo 1: Kuveyt le Dış Ticaret Son on yıllık dönem göz önüne alındığında ihracatımızın artış yönelimli olduğu ve ithalatımızın 2011 yılı hariç olmak üzere ithalatımızdan daha fazla değerde gerçekleştiği görülmektedir (Tablo:2) 1

3 Tablo:2 İthalat İhracat grafiği 2010 yılında 395 milyon dolar seviyesinde gerçekleşen ihracatımız, 2011 yılında yaklaşık %25 oranında azalarak 297 milyon dolar seviyesinde gerçekleşirken; ithalatımız 2010 yılındaki 214,5 milyon dolar seviyesinden, %87 lik bir artış ile 404 milyon dolar seviyesine yükselmiştir. Bu da uzun bir aradan sonra (bir önceki açık 2001 yılında gerçekleşmiştir) iki ülke arasında gerçekleşen dış ticaret verilerinde, ülkemiz aleyhine 106,8 milyon dolarlık bir açık ortaya çıkmasına mesnet teşkil etmiştir. Kuveyt ile olan ihracat ve ithalat değerlerinin, rakamsal olarak artış eğiliminde olduğu; ihracatımızda demir çelik ihracatındaki artış ve azalışlardan kaynaklanan bir dalgalanmanın yaşandığı, bu nedenle de genel ihracatımız içindeki payın binde 20 ila 40 arası bir seviyede seyrettiği, buna karşılık gerçekleştirdiğimiz ithalatın genel ithalatımız içindeki payının ortalama olarak binde 4 seviyesinden son 3 yıl itibariyle binde 14 seviyesine yükseldiği görülmektedir. Bunun neticesinde de iki ülke arasındaki ticaret hacminde de atışı ortay çıkmaktadır (tablo:3) yılında ticaret hacmi ilk kez 500 milyon doları geçmiş (573,6 milyon dolar), 2010 yılında 600 milyon dolar seviyesi (609,5 milyon dolar) ve 2011 yılında ise yeni rekor seviye olan 700 milyon dolar (701,2 milyon dolar) aşılmıştır. 2

4 Tablo:3 Ülke denge hacim grafiği 2- DIŞ TİCARETE KONU ÜRÜNLER Sektörler itibariyle iki ülke arasındaki ihracat ve ithalat durumu incelendiğinde; esas itibariyle sanayi ürünlerinin iki ülke arasındaki ticaretin temelini oluşturduğu görülmektedir (Tablo:4). Bunun yanında madencilik ürünlerinde ortaya çıkan değişimler, iki ülke arasındaki ticarette keskin değişimler yaratabilmektedir. Sektör Adı İHRACAT İTHALAT İHRACAT İTHALAT İHRACAT İTHALAT 1- TARIMSAL ÜRÜNLER ,50 126, ,58 5, ,30 15,00 i-gıda Maddeleri ,13 126, , ,57 (0) Canlı hayvanlar ve gıda maddeleri ,84 126, , ,26 (04) Hububat ve mamulleri 4.216, , ,64 (05) Meyva, sebze ve mamulleri ,21 126, , ,33 (06) Tabii bal, şeker ve mamulleri 3.349, , ,84 (08) Hayvan yemleri 226,85 11,61 23,09 (01, 02, 03, 07, 09) Diger Gida mad , , ,35 3

5 (1) İçkiler, tütün ve mamülleri 3.134, , ,93 (11) Alkollü ve alkolsüz içkiler 28,80 124,73 413,65 (12) Tütün ve mamulleri 3.105, , ,29 (4) Hayvansal ve bitkisel yağlar ve mumlar 1.748,61 759, ,25 (22) Yağlı tohumlar ve meyvalar 2,03 1,39 0,13 ii-tarımsal Ham maddeler 19,37 127,75 5,84 265,72 15,00 (23) Tabii, sentetik ve rejenere kauçuk 145,49 (24) Tabii mantar ve yuvarlak ağaçlar 5,84 2,64 15,00 (26) Dokumaya elverişli lifler ve döküntüleri 6,81 14,67 18,45 (29) Bitkisel ve hayvansal diğer ham maddeler 12,56 113,08 99,15 2- MADENCİLİK ÜRÜNLERİ , , ,78 276, , ,15 i- (27, 28) Maden cevherleri ve döküntüleri 222,25 365,94 16,77 545,81 0,24 i- (27, 28) Maden cevherleri ve döküntüleri 222,25 365,94 16,77 545,81 0,24 ii- Mineral yakıtlar ve mineral yağlar (3) , , ,03 24, , ,63 (33) Petrol ve ürünleri , , ,03 24, , ,63 iii- Demir dışı metaller (68) 781,80 94, ,81 235,72 777,35 972,29 iii- Demir dışı metaller (68) 781,80 94, ,81 235,72 777,35 972,29 3- SANAYİ , , , , , ,67 i-demir ve çelik (67) ,53 0, ,18 291, ,39 0,12 i-demir ve çelik (67) ,53 0, ,18 291, ,39 0,12 ii-kimyasallar 7.353, , , , , ,23 (57, 58) Plastikler 2.481, , , , , ,05 (54) Eczacılık ürünleri 49,99 53,30 66,04 (51, 52, 53, 55, 56, 59) Diğer kimyasallar 4.821, , , , , ,18 iii-diğer yarı mamuller ,16 1, ,42 176, ,65 19,55 (61) Hazırlanmış deriler, postlar ve mamulleri 1,44 9,72 15,73 0,81 (62) Kauçuk mamulleri 964, , ,91 0,31 (63) Mantar ve ağaç mamulleri 73,24 305,70 724,69 (64) Kağıt-karton ve kağıt, karton esaslı m , , ,27 (66) Metal dışı mineral mamuller ,35 0, , ,46 16,75 (661) Alçı, çimento vb. inşaat mal , , ,77 (664, 665) Cam ve cam eşya 2.069, , ,38 0,85 (66-( )) Diğerleri 1.668,76 0, , ,31 15,90 (69) Metal eşya ,44 1, ,19 176, ,59 1,68 iv- Makinalar ve ulaşım araçları ,91 860, ,75 68, ,63 89,93 4

6 (781, 782, 783, 784, 7132, 7783) Otomotiv sanayii ürünleri 2.447,06 2, ,65 1, ,66 3,48 (75, 76, 776) Büro makinaları ve haberleşme cihazları 91,07 0, , ,88 4,50 Diğer makina ve ulaşım araçları ,77 857, ,54 66, ,09 81,95 (71-713) Enerji üreten makina 102,41 428,54 524,84 0,48 141,68 0,32 (72, 73, 74) Diğer elektriksiz makinalar 5.908,61 6, ,78 54, ,07 76,51 (79, 785, 786, 7131, 7133, 7138, 7139) Diğer ulaşım araçları 797,27 87, ,13 11, ,90 (77- ( ) ) Elektrikli makina ve cihazlar 9.533,49 334, ,79 1, ,44 5,12 v- Dokumacılık ürünleri (65) ,43 0, ,82 6, ,60 44,66 v- Dokumacılık ürünleri (65) ,43 0, ,82 6, ,60 44,66 vi- Hazır giyim (84) ,64 5, ,20 35, ,24 3,07 (848.1, 848.3) Deri ve kürkten giyim 35,63 61,20 35,80 (84-(848.1, 848.3)) Diğer giyim eşyası ,01 5, ,00 35, ,43 3,07 vii - Diğer tüketim malları (81, 82, 83, 85, 87, 88, 89 (-891) ) 7.925,17 10, ,27 31, ,22 61,12 (81) Sıhhi tesisat, ısıtma ve aydınlatma malzemeleri 1.472,64 0, ,63 0, ,52 (82) Mobilyalar 3.111, , ,35 1,40 (83) Seyahat eşyası 32,97 27,07 50,94 2,72 (85) Ayakkabı 961,89 844,58 6,59 652,14 (87) Mesleki, bilimsel ölçü ve kontrol cihazları 490,91 692,79 4,23 778,78 26,20 (88, 89-(891)) Diğer tüketim malları 1.855,00 10, ,98 19, ,49 30,81 4- DİĞER ÜRÜNLER (9+891) 491,12 407,05 5, ,58 DİĞER ÜRÜNLER (9+891) 491,12 407,05 5, ,58 GENEL TOPLAM , , , , , ,82 Tablo:4 Dış Ticaretin Sektörel Dağılımı Tablo:4 den de görüleceği üzere sanayi ürünleri ihracatımız, Kuveyt e olan ihracatımız içinde önemli yer tutmaktadır yılı içerisinde gerçekleşen 297,2 milyon dolarlık ihracatımızın yaklaşık 240 milyon dolarını sanayi ürünleri oluşturmaktadır. Sanayi sektörünün içerisinde ise özellikle demir-çelik ihracatımız önemli yer tutmaktadır. Bu kalemde meydana gelen artış ve azalışlar ihracatımız üzerinde büyük etkide bulunmaktadır. 5

7 3- TÜRKİYE NİN İHRACATINDA BAŞLICA ÜRÜN GRUPLARI 2010 yılında 232 milyon Dolar olan demir çelik ihracatımız 2011 yılı sonunda azalarak 98 milyon Dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Bir önceki yıla kıyasla % 57 lik bir azalma yaşanan bu kalemdeki önemli azalışa bağımlı olarak, 2010 yılında 395,1 milyon Dolar olarak gerçekleşen ihracatımız, 2011 yılında %25 azalarak 297,2 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. GTİP GTİP ADI Demir Ve Çelik Halılar Ve Diğer Dokumaya Elverişli Maddeden Yer Kaplamaları Elektrikli Makina Ve Cihazlar,Aksam Ve Parçaları Demir Veya Çelikten Eşya Örülmemiş Giyim Eşyası Ve Aksesuarları Nükleer Reaktörler,Kazan;Makina Ve Cihazlar,Aletler,Parçaları Süt Ve Süt Mamulleri,Kuş Ve Kümes Hay.Yumurtaları,Bal Vb Yenilen Sebzeler Ve Bazı Kök Ve Yumrular Mobilyalar,Aydınlatma,Reklam Lambaları,Prefabrik Yapılar Motorlu Kara Taşıtları,Traktör,Bisiklet,Motosiklet Ve Diğer Şeker Ve Şeker Mamulleri Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya Yenilen Çeşitli Gıda Müstahzarları Taş,Alçı,Çimento,Amyant,Mika Vb Maddelerden Eşya Örme Giyim Eşyası Ve Aksesuarları İnciler,Kıymetli Taş Ve Metal Mamulleri,Madeni Paralar Cam Ve Cam Eşya Sebze,Meyva,Bitki Parçaları,Sert Kabuklu Yemiş Konserveleri Esasını Hububat,Un,Nişasta,Süt Teşkil Eden Müstahzarlar Kakao Ve Kakao Müstahzarları Dokumaya Elverişli Suni Ve Sentetik Lifler Yenilen Meyvalar,Kabuklu Yemişler,Turunçgil Ve Kavun Kabuğu Özel Dokunmuş Mensucat,Dantela,Duvar Halıları,İşlemeler Kağıt Ve Karton;Kağıt Hamurundan Kağıt Ve Kartondan Eşya

8 24 Tütün Ve Tütün Yerine Geçen İşlenmiş Maddeler Hayvansal Ve Bitkisel Yağlar Ve Bunların Müstahsalları Mensucattan Mamul Diğer Eşya,Kullanılmış Eşya,Paçavralar Uçucu Yağlar,Rezinoitler,Parfümeri,Kozmetikler Vb Kauçuk Ve Kauçuktan Eşya Seramik Mamulleri Mineral Yakıtlar,Mineral Yağlar Ve Müstahsalları,Mumlar Debagat Ve Boyacılıkta Kullanılan Hülasa,Boya,Macun,Sakızlar Sabunlar,Yüzey Aktif Organik Maddeler,Yıkama-Yağlama Madde Aluminyum Ve Aluminyum Eşya Fasıllar Toplamı Diğerleri Genel Toplam Tablo:5 İhracatımızda başlıca ürün grupları. Kuveyt e ihracatımızda 2010 yılı rakamları ile 2011 yılı rakamları kıyaslandığında Demir ve Çelik 232 milyon Dolardan 98 milyon Dolara, Elektrikli Makina ve Cihazlar,Aksam ve Parçaları 19,5 milyon Dolardan 14,5 milyon Dolara gerilemiştir. Halılar ve Diğer Dokumaya Elverişli Maddeden Yer Kaplamaları 14,6 milyon Dolardan 25,5 milyon Dolara, Demir veya Çelikten Eşya 8,3 milyon Dolardan 14,2 milyon Dolara, Örülmemiş Giyim Eşyası ve Aksesuarları 8,2 milyon Dolardan 13,6 milyon Dolara, Nükleer Reaktörler,Kazan;Makina Ve Cihazlar,Aletler,Parçaları 11,2 milyon Dolardan 12,6 milyon Dolara, Yenilen Sebzeler ve Bazı Kök Ve Yumrular 7,2 milyon Dolardan 9 milyon Dolara, Mobilyalar,Aydınlatma,Reklam Lambaları,Prefabrik Yapılar 4,5 milyon Dolardan 7,8 milyon Dolara, Motorlu Kara Taşıtları,Traktör,Bisiklet,Motosiklet Ve Diğer 3 milyon Dolardan 6,7 milyon Dolara, Şeker Ve Şeker Mamulleri 3,8 milyon Dolardan 6,5 milyon Dolara, İnciler,Kıymetli Taş Ve Metal Mamulleri,Madeni Paralar 716 bin Dolardan 4 milyon Dolara yükselen kalemler olmuşlardır. Kuveyt e mevcut ihracatımızın yapısı içinde demir çelik ürünlerinin hakim olması nedeniyle bu üründeki dalgalanmalar yıllık ihracat rakamımızı etkilemektedir. Ayrıca Kuveyt in ithalatında önde gelen ürün gruplarından olan otomotiv ürünleri ile makine ve teçhizat ekipmanlarında ülke olarak etkin yer alamayışımız, buna ilaveten 7

9 Irak güzergâhının kapanması sonrasında gıda ürünleri ihracatımızda Kuveyt pazarındaki potansiyelimizi gösteremememiz de genel ihracat seviyemizi olumsuz etkileyen önemli bir unsurdur. 4- TÜRKİYE NİN İTHALATINDA BAŞLICA ÜRÜN GRUPLARI Kuveyt ten gerçekleştirilen ithalatımız göz atıldığında, Organik Kimyasal Müstahsallar ve Plastik ve Plastikten Mamul Eşya nın ithalatımızın nerede ise tamamına yakın kısmını oluşturmakta iken özellikle 2009 ve 2011 yıllarında Mineral Yakıtlar,Mineral Yağlar ve Müstahsalları,Mumlar ürün grubunda meydana gelen artışlar, ithalatımızda önemli seviyede yükselişe neden olmuştur. (Tablo:6) GTİP GTİP Adı Organik Kimyasal Müstahsallar Mineral Yakıtlar,Mineral Yağlar Ve Müstahsalları,Mumlar Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya Muhtelif Kimyasal Maddeler İnorganik Kimyasal Müstahsallar,Organik,İnorganik Bileşikler Aluminyum Ve Aluminyum Eşya Fasıllar Toplamı Diğerleri Genel Toplam Tablo:6 İthalatımızda başlıca ürün grupları yılında Kuveyt ile olan ticaret dengesinde açık vermemizde önemli neden olarak, Tablo:7 de görüleceği üzere, 133,6 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiş bulunan Ham Petrol ithalatıdır. Ham petrol ithalatında bulunduğumuz ülkeler arasında yer almayan Kuveyt ten, bu kalemden gerçekleştirilen ithalat ticaret hacminde bir artışa yol açarken, bu ani sıçrama ticaret dengesinin ülkemiz aleyhine bozulmasına yol açmıştır yılında da buna benzer bir şekilde 90 milyon dolar üzerinde gerçekleşen jet yakıtı ithalatımızda ani sıçramalara bir örnek olarak gösterilebilir. 8

10 GTİP GTİP adı Ham Petrol (Petrol Yağları ve Bitümenli Minerallerden Elde Edilen Yağlar) Dioller-Etilen Glikol (Etandiol) Stiren (Vinil Benzen) Polipropilen (İlk Şekilde) Diğer Yağlar ve Müstahzarlar Özgül Kütlesi >=0, 94 Olan Polietilen Özgül Kütlesi < 0,94 Olan Polietilen Dietilen Glikol (2, 2'-Oksidietanol) (Digol) Diğer Kimya ve Bağlı Sanayide Kullanılan Kimyasal Ürünler Sodyum Hidroksit (Kostik Soda) Katı Halde Aluminyumdan Yaprak Ve Şeritler-Mesnetsiz Kalınlık<0, 2mm. Diğer Tablo:7 İthalatımızda başlıca ürünler. KAYNAK: T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI VERİLERİ 9