Farmakoloji. Opioidler. Farmakoloji. Farmakoloji. Klinik Özellikleri. Farmakokinetik. Dr. Erkan Göksu Acil Tıp Anabilim Dalı

Transkript

1 Opioidler Dr. Erkan Göksu Acil Tıp Anabilim Dalı Opioidler MSS ve PSS afferent nöronlarında ağrı algısını modüle ederler µ, σ, κ reseptör agonisti κ: OP2 σ :OP1 µ:op3 (OP3a ve OP3b) İlaçların reseptörlere bağlanması ve afinitesi değişkendir 1 2 OP3a reseptör uyarılması: Analjezi Öksürüğün baskılanması Nadiren öfori OP3b Belli oranda solunumsal etkilenim OP2 reseptörünün uyarılması: Spinal analjezi Diürez OP1 reseptör etkileri tam olarak bilinmiyor Diğer ve opioid reseptörleri arasında etkileşim vardır NMDA reseptör blokajı Morfinin analjezik etkisini artırır 3 4 Farmakokinetik Etki süresi ve eliminasyon yarı ömürleri bilmek önemlidir Parenteral>oral İlk geçiş eliminasyonu Oral potansiyeli iyi Kodein Oksikodon Levorphanol metadon Klinik Özellikleri Solunum baskılanması Bilinç durum değişiklikleri Analjezi Miyozis (çok güvenme) Ortostatik hipotansiyon Bulantı-Kusma Histamin salınımı Lokalize ürtiker ve bronkospazm Azalmış GİS motilitesi İdrar retansiyonu 5 6 1

2 Tanı Opioid aşırı alım ve çekilme tanısı kliniktir Klasik Triad: Koma Klinik öngörücü kriterler Naloksana cevabı belirlemede sensitivite %92 Solunum 12/dakika varlığı Opioid kullanım kanıtları Havayolu Solunum Dolaşım İpeka verme Gastrik lavaj uygulama İlk bir saat ve çok aldıysa 1gr/kg aktif kömür Naloksan: OP reseptörlerinin saf antagonisti Gönlü biraz OP3 ten yana Kompetetif olarak OP reseptörlerine bağlanır 7 8 Naloksan Opioid tarafından oluşturulmuş Mental durum değişikliği Analjezik etkileri geri çevirir. Naloksan her yerden verilir IV yol mübah olandır Etki başlangıcı 1-2 dakika Etki süresi dakika Eliminasyon yarı ömrü dakika Hangi doz? Hastaya göre belirlemekte fayda var: Opioid bağımlısı, bilinci bozuk, hafif solunum depresyonunda 0.05 mg IV 9 10 Opioid bağımlısı olmayan, mental durum değişikliği ile hafif solunum baskılanmasında 0.4 mg IV Amaç opioid çekilme semptomları yaratmamaktır. Naloksan ın artan dozları, istenen etkiye kadar mg IV Ciddi solunum baskılanmasında Beklemeden 2 mg IV (bağımlı olsun, olmasın) Her 3 dakikada bir 2 mg toplam 10 mg V veya solunum depresyonu düzelinceye kadar. Yenidoğanda solunum ve bilinç baskılanmasında 0.01 mg/kg IV

3 Kimlere infüzyon? Naloksana cevap veren ve çoklu doza ihtiyaç gösterenler Nasıl infüze edilir? Hastanın cevap verdiği Naloksan dozunun 2/3 ünü hesaplayın (saatlik doz) Bulunan değeri 10 ile çarpın Hesaplanan değer, 1L D5W, 100 ml/saat İnfüzyon hızını azaltmak yada artırmak? Yoksunlukta azalt Solunum depresyonunda artır Naloksan yan etkiler: Aslında oldukça güvenilir Anksiyete, bulantı, kusma, diyare Piloereksiyon, abdominal kramp, rinore Hasta Naloksana cevap vermezse? Endotrakeal entübasyon Acil serviste ne kadar kalsınlar? Tüm semptomlar geçti 4-6 saat gözlem Kimler yatsın? Orta-ciddi toksisite bulguları olanlar Uzun etkili ajanları alanlar Kontrollü salınımlı tablet alanlar saat hastanede Meperidin: Meperidin ve normeperidin Nöbete eğilimi artırır (nörotoksik) Böbreklerden atılır Yaşlı Böbrek yetmezliği Orak hücre anemi Kanser hastaları Myoklonustan-JTK ya Benzodiyazepin Propoksifen: Propoksifen ve norpropoksifen Kardiyotoksik İntraventriküler iletim defekti Kalp bloğu QT uzaması Ventriküler bigemine Hızlı Na kanal blokajı Nörotoksik: Nöbet Naloksan ile geri döndürülemez Hastayı güvenlik çemberine al Altı saat asemptomatik ise DC Anormal EKG durumunda saat gözlem için yatış 1 meq/kg NaHCO

4 Difenoksilat HCl-Atropin Sülfat (Lomotil) İshal olan hastalarda Antikolinerjik toksidrom Opioid benzeri belirtiler Emilim 6-12 saate kadar gecikebilir 6 yaşın altındakiler yatar 24 saat gözlenir Yetişkinler 6 saat acilde gözlenir Çoklu doz aktif kömür faydalı olabilir Tramadol: Aşırı alımlarda Ajitasyon Hipertansiyon Solunum depresyonu Nöbet Ölüm Özellikle 500 mg üzerinde alımlarda Naloksan işe yaramaz Destek tedavi Opioid kullanımı ile reseptörlerde downregülasyon Opioid kesilince upregülasyona izin vermez Anksiyete Uykusuzluk Esneme Gözde yaşarma Terleme Rinore Yaygın kas ağrısı Daha sonraki aşamada: Piloereksiyon Midriyazis Bulantı Yoğun kusma Diyare Abdominal kramp Çekilme semptomları hayatı tehdit etmez Kusmuk aspirasyonu Kusma ve diyareye bağlı dehidratasyon Opioid çekilmesi ne zaman başlar? Eroinden 12 saat sonra Metadondan 30 saat sonra Opioid çekilmesini presipite eden durumlar? Naloksan Naltrekson Buprenorfin (parsiyel agonist) Opioid çekilmesi ne verelim? Klonidin α-2 agonist Antiemetik Antidiyare ilaçlar

5 Metadon tedavi alan hastalar? Önerilen dozu PO ve ½ IM alabilir Metadon tedavisi altında olmayanlarda? Metadon 20 mg PO veya 10 mg IM Hastanın mutlaka çekilmede olması gerekir 25 5