KONAKLAMA IŞLETMELERİNDE STRATEJİK YÖNETİM. Pazarlama Yönetmeni ve Eğitmen

Transkript

1 KONAKLAMA IŞLETMELERİNDE STRATEJİK YÖNETİM SEVGİ ÖÇVER Pazarlama Yönetmeni ve Eğitmen 1

2 Stratejik yönetim, uzun vadeli planlamalar ve kararlar ile konaklama isletmelerinin en üst düzeyde etkin ve verimli çalışmalarında önemli rol oynayan bir yönetim biçimidir. Amaç stratejik yönetim çerçevesinde geliştirilen stratejiler ve alınan kararların yardımıyla, konaklama işletmelerinin faaliyet gösterdikleri çevre koşulları ile işletme kaynakları arasında maksimum uyumun sağlanmasıdır. İyi bir stratejik plan Kuruluşun bulunduğu nokta ile ulaşmayı arzu ettiği durum arasındaki yolu tarif eder. Yapıya önem veren klasik yönetim şekillerinin aksine İnsana önem veren ve tesisi bir sistem olarak ele alan yaklaşımlar günümüz yönetimini temsil etmekte ve bu noktada da stratejik yönetim yerini almaktadır. Konaklama tesislerinin sermaye devri yavaş olan ve geri dönüşü on onbeş yılı bulan uzun vadeli yatırımlardır. Bu yatırımlar sabit yatırım özelliğinde olup tesis tamamlandıktan sonra konum, ebat gibi özelliklerinde değişiklik yapmak mümkün olamaz. Bu sebeple tesisisin stratejik planlaması ve yönetimi büyük önem taşımaktadır. Konaklama işletmelerinin başarısız olması halinde değerleri hızla kaybolur ve geri dönüşü ise uzun zaman alır. Konaklama tesissi yatırımları karlılıkları ile bağdaştırılamayacak risk yapısına sahiptir. Bu nedenle bir konaklama tesisinin kurulmadan önce profesyonel bir fizibilite etüdünün yapılması gerekmektedir. Tesisisin kurulacağı yer ve konumu, Tesisisin ne kapasitede olacağı ve Hedef Pazar ve bağlı olarak hizmetin şekli önem kazanmaktadır. Küreselleşme sonucunda rekabetin yoğunlaşması stratejik yönetimin artarak önem kazanmasına sebep olmuştur. Özellikle konaklama işletmeleri sürekli rekabetçi bir ortamda faaliyet gösterdiklerinden, rekabetin sadece bulunduğu bölgedeki tesislerle değil tüm dünya ile olduğunu unutmamalı sürekli değişiklikleri, trendleri yakından takip ederek yeni yeni stratejiler geliştirmelidir. Bu noktada stratejik plan hazırlanırken tesisisin amaçlarını, hedeflerini ve bunlara ulaşmayı mümkün kılacak yöntemlerini belirlerken, uzun vadeli ve geleceğe dönük bir bakış açısı gerekir. 2

3 Stratejik Yönetimin amacı gelecekteki performansın arttırılması, karlılık ve verimliliğin yükseltilmesidir. Buradan yola çıkarak iyi bir stratejik planlama için önce Nerdeyiz? i çalışmak ve iyi bir durum analizi yapmak gereklidir. İşletmenin o an nerde olduğu doğru ve yansız bir şekilde ortaya konulmalıdır. Bu konudaki en önemli araç ise SWOT analizidir. SWOT analizi ile işletmenin iç ve dış durum değerlendirmesi yapılır. Kelime anlamı olarak ise S: Strenght (güçlü yönler) W: Weakness (zayıf yönler) O: Oportinity (fırsatlar) T: Theat (tehditler, tehlikeler) Kelimelerinin baş harflerinin birleşmesinden oluşmuştur. Bu bilgiler tablo haline getirilir, güçlü ve zayıf yönler ile önce iç durum incelenir daha sonra da dış durum analizi yapılarak rakip tesisler hakkında detaylı bilgiler toplanır. Böylece o tesisin organizasyondaki ortak amaç, ilke ve değerleri belirlenir. Bunu çeşitli plan ve programlarla desteklemek ve netice olarak da hedef kitle ve ilgili tarafların belirlenmesi takip eder. Neredeyiz e verilen cevaplar bizi, nereye ulaşmak istiyoruz a götürecektir. Görüldüğü gibi Stratejik Yönetim süreçlerinin birinci basamağı planlama aşaması ve stratejilerin geliştirilmesidir. Buradaki en önemli konu kararların iyi bir fizibilite yapılarak doğru alınması, doğru seçimlerin yapılmasıdır. Buraya kadar yapılanlar bir işletmenin kuruluş aşaması için gerekli çalışmalardır. Bu çalışmaları amaç ve faaliyetlerin belirlenmesi takip eder, nereye ulaşmak istenildiğinin tespitine sıra gelir. Bu süreçte Vizyon, misyon ve değerler belirlenir. 3

4 Vizyon ve misyon bulunmadan bir organizasyonda strateji ve aksiyon planlarının oluşturulması anlamsızdır. Strateji ve aksiyon planları organizasyon amaçlarına uygun olarak oluşturulmalıdır. Gerçekçi ve uygulanabilir olmalıdır. Misyon o konaklama tesisinin varlık sebebidir. Özlü, açık ve çarpıcı şekilde ifade edilir. Süreci değil sadece amacını ve gelecekteki başarı beklentilerini tanımlar Örneğin; Misafir memnuniyetini en üst düzeyde tutarken, bir yandan çalışanlarımızın ihtiyaç ve tatminini de hedefleyen ve bu yolla bölgenin en iyi hizmet veren, çevreye ve toplum ihtiyaçlarına duyarlı tesisi olmak. Vizyon ise tesisin uzun vadede neleri yapmak istediğinin güçlü bir anlatımıdır. İddialı ancak ulaşılabilir olmalıdır. Bir yandan çalışanları ve yöneticileri ilerlemeye teşvik etmeli diğer taraftan da gerçekçi olmalıdır. Yürekten hissedilmesi açısından idealist, işletmenin diğerlerinden ayırt edici olması bakımından özgün, aynı zamanda hem çalışanların hem de diğer paydaşların da dikkatine çekmesi açısından da ilginç olması gerekmektedir. Bir tesisin vizyon çalışması aşağıdaki hazırlıklarla tamamlanır. 1. Pazar payı: Tesisisin bulunduğu bölgedeki diğer tesisler ile o bölgenin toplam dolulukları ele alınarak tesisisin kendi payına ne kadarını aldığı ve bu payın ne kadar olması gerektiği, Pazar payını yükseltebilmek veya koruyabilmek için yapılması gerekenlerdir. 2. Fiziksel ve finans kaynaklarının geliştirilmesi 3. Yenilik ve yeni teknolojiler (İnnovasyon) 4. Araştırma geliştirme ARGE 5. Yönetim modeli geliştirme 6. Verimlilik 7. Karlılık 8. Sosyal sorumluluk 9. İnsan kaynaklarının ve performansın geliştirilmesi, 4

5 O tesisin işleyişi içinde de yapılması gereken ve tesisin başarılı olabilmesi için mutlaka olması gerekenlerdir. Değerler: Tesisin süreç içinde karşılaştığı olaylar karşısında duruşunu ifade eder. İlkeler tesisin temel değerlerinin bir ifadesidir. Örneğin şeffaflık, eşitlik, katılımcılık, kalite anlayışı gibi İkinci adım ise Stratejilerin Uygulanmasıdır. Üst yönetimin sorumluluğunda ve özellikle orta kademe yöneticiler ile işbirliği yapılarak stratejilerin uygulanmasına geçilir. Bu aşamada daha önce belirlenen strateji ve aksiyon planlarının uygulaması yapılır. Stratejik yönetimde başarıya ulaşılabilmesi için öncelikle üst yönetimin bu konuda kararlı olması büyük önem taşımaktadır. Başarılı olabilmek için üst yönetimin göstereceği kararlılık ve samimiyet çok önemlidir. Bu destek ve kararlılık olmaksızın Stratejik yönetimden başarı beklemek mümkün değildir. Diğer bir değişle planlama ve raporlar ne kadar profosyonel hazırlanırsa hazırlansın tüm tesisin farkındalığı, iş bölümü ve üst yönetimin desteği ve kararlılığı olmaksızın başarılı olmam mümkün değildir. Tüm bunları bir araya getirip hayata geçirebilen tesisler performanslarını arttırır, karlılık ve verimliliğini yükseltebilirler. Son adım ise uygulanan Stratejilerin Gözden Geçirilmesi ve Denetimidir. Değerlendirme safhası aslında planlama ve kontrol süreci gibi, devam eder, hem sondur hem başlangıçtır. Değerlendirmelerde alınan sonuçlara göre geriye dönülerek Strateji geliştirme safhası yeniden başlatılır ya da gerekli görülen değişiklikler gerçekleştirilir. Görüldüğü gibi stratejik planlama ve yönetim asla durağan değil aksine yaşayan, devamlı değişen ve hiç bitmeyen bir süreçtir. Sonuç olarak bir konaklama işletmesinde stratejik planın olması, o tesisin tüm departmanlarının aynı yönde hareketinin sağlanmasını sağlar. Tüm bölümlerin arasında iş bölümü sağlanır, birimlerin kendi alanlarına doğru kopması önlenir. Stratejik plan ile yönetilen tesisler öncelikle çalışan-müşteri memnuniyetini en üst seviyeye getirirken, karlılığı ve emsalleri arasında lider olmayı da beraberinde getirir. 5