Hasar Kontrol Cerrahisi yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır.

Transkript

1 Doç. Dr. Onur POLAT

2 Hasar Kontrol Cerrahisi 1992 yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır.

3 Hasar Kontrol Cerrahisi İlk aşama; Kanama ve kirlenmenin önlenmesine yönelik araştırıcı laparotomi, packing ve hızlı yara kapatılmasını, İkinci aşama; Yoğun bakım şartlarında fizyolojik ve biyokimyasal parametrelerin düzeltilmesini, Üçüncü aşama; Tekrar ameliyat ve mevcut yaralanmaların kalıcı onarımlarını içermektedir.

4 Hasar Kontrol Cerrahisi Son 10 yıl Yaralanması olan ve metabolik dengesi bozulmuş olan hastalarda, Ameliyatta sınırlı tekniklerin kullanılması ve yaralı olan organların onarılmasının tam olarak bitirilmeden ameliyatı sonlandırmaktır. Sağ kalım oranları artmıştır.

5 Hasar Kontrol Cerrahisi Temel Prensip Öncelik hastayı yaşatmaktır Belirgin oranda sakatlık göze alınmalıdır.

6 Hasar Kontrol Cerrahisi Hayat kurtarma karşılığında komplikasyon ve sıkıntılarla dolu uzun bir takip süreci söz konusudur. Hasar Kontrol Cerrahisi lojistik açıdan değerlendirildiğinde sonucu en iyi şartlar altında bile %50 ye yakın ölüm oranı mevcuttur. Multisistem yaralanması olan hastalarda karına yönelik Hasar Kontrol Cerrahisi sıklıkla kafa travmasının ciddiyeti tam olarak belirlenmeden tamamlanır çünkü hemodinamik stabilite amaçlanır.

7 Hasar Kontrol Cerrahisi Endikasyonları Organ Yaralanma Ciddiyeti skorunun (ISS) 35 in üzerinde olması Belirgin hipotansiyon ( <70mmHg ) Hipotermi ( <34 ) Koagülopati ( PT > 19 sn ve/veya PTT > 60 sn ) Ciddi Asidoz ( ph < 7.2, baz açığının; 55 yaşın altındaki hastalarda 15 mmol/l, 55 yaşın üzerindeki hastalarda 6 mmol/l olması veya Serum laktat düzeyinin 5 mmol/l olması )

8 Patofizyoloji Kanaması devam eden hasta, derin hipovolemi nedeniyle ciddi fizyolojik sorunlarla karşı karşıyadır. Bu hastaların çoğunda hipotermi, koagülopati ve derin asidoz mevcuttur. Bu kombinasyon literatürde ölüm triadı olarak tanımlanmıştır. Hipotermi ciddi travmalar ve bunun için yapılan resüsitasyonun kaçınılmaz bir sonucudur ve bu hastalarda önemli bir ölüm nedeni olmaya devam etmektedir.

9 Patofizyoloji Büyük damar yaralanmaları nedeni ile ameliyata alınan hastalarda, ameliyat öncesi hipotermi varlığında ölüm oranının 4 kat arttığı, Bu nedenle ciddi travması olan hastaların ameliyatı hızlı bir şekilde bitirilmelidir.

10 Patofizyoloji Hipotermi aritmiye eğilimi arttırır, kardiyak debiyi azaltır, sistemik vasküler rezistansı artırır 35 derece altında ısılar intrensek ve ekstrensek pıhtılaşma mekanizmaları ve trombositlerde fonksiyon bozukluklarına yol açarak koagülopatiye neden olur.

11 Koagülopati En önemli faktör vücut ısısıdır. Hipotermisi ve asidozu olan travma hastalarında koagülasyonun her aşaması olumsuz etkilenir.

12 Asidoz Şokun yol açtığı doku hipoperfüzyonu nedeni ile hücrelerde aerobikten anaerobik metabolizmaya geçiş ve laktik asit üretimi gerçekleşir. Asidoz bir taraftan hastaları ventriküler aritmilere duyarlı hale getirirken diğer yandan kalp atım hacminin azalmasına ve hipotansiyona neden olur.

13 Hasar Kontrol Cerrahisi 1 İlk Cerrahi İlk cerrahi hasta acil servise başvurduğu anda planlanır

14 Hasar Kontrol Cerrahisi 1 İlk Cerrahi Bu aşamanın primer amacı kanama ve kirlenmenin kontrol altına alınmasıdır sonrası hızlı bir biçimde sonlandırılır. Kanamanın tam olarak kontrol altına alınamadığına dair şüphe olan seçilmiş olgular, girişimsel radyoloji bölümüne gönderilmelidir. Kompleks karaciğer, retroperitoneal, pelvik ve derin kas yaralanmalarında hasar kontrol cerrahisi yapılır.

15 Hasar Kontrol Cerrahisi 2 Yoğun Bakım Resüsitasyonu Post op, saat boyunca hastanın metabolik durumunun stabillenmesi ve ikinci operasyona hazırlık için geçirilen süredir.

16 Hasar Kontrol Cerrahisi 2 Yoğun Bakım Resüsitasyonu Amaç fizyolojik ve biyokimyasal düzelmeyi sağlamaktır. Hasta yatağı ısıtılmalı, yeterli kan ve kan ürünleri sağlanmalıdır. Gerekirse infüzyon pompaları ile vücut ısısı normale getirilebilir. Koagülopatinin düzeltilmesinde donör kanı, TDP ve trombosit süspansiyonu anahtar rol oynar.

17 Hasar Kontrol Cerrahisi 2 Yoğun Bakım Resüsitasyonu Fizyolojik düzelme sağlandıktan sonra hastanın detaylı bir değerlendirilmesi yapılmalıdır. Laparotomide tespit edilen yaralanmaları daha net ortaya koymak ve eşlik eden başka karın dışı travmaların olup olmadığı tespit etmek için görüntüleme yöntemleri kullanılmalıdır.

18 Hasar Kontrol Cerrahisi 3 İkinci Ameliyat Hedefi, ideal tekniklerle yaralı organların anatomik onarımının gerçekleştirilmesi ve karnın kapatılmasıdır. Hastalar genellikle saat içinde alınmaya hazır hale gelir. Cerrahi yara enfeksiyon oranları yüksektir. Cilt enfeksiyonlarından kaçınmak için cilt sekonder kapatılmalı yada oldukça seyrek kapatılarak enfeksiyon gelişimi açısından izlenmelidir.

19 İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM