ADIM ADIM YGS-LYS 43. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-3 BAKTERİLER ALEMİ

Transkript

1 ADIM ADIM YGS-LYS 43. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-3 BAKTERİLER ALEMİ

2 BAKTERİLER ALEMİ Prokaryot hücre yapısına sahip olan tek hücreli canlıların oluşturduğu alemdir. Mikroskobun icadından sonra keşfedilmişlerdir. Mikroskoplar geliştirildikçe daha fazla bilgi edinilmektedir. Keşfedilmemiş bakteri türü sayısının keşfedilmişlerden fazla olduğu düşünülmektedir. Bakterilerin çok büyük bir kısmı yararlıdır.

3 BAKTERİLERİN YAPISI Bakteriler prokaryotturlar ve tek hücrelidirler. Hücre duvarları vardır. Yapısında PEPTİDOGLİKAN bulunur. Peptidoglikan protein ve karbonhidrattan oluşmuş özel bir kompleks organik maddedir. Peptidoglikandan oluşmuş bu hücre duvarı bazı bakterilerde ince bazılarında ise kalındır. Bu durum bakterilerin sınıflandırılmasında kullanılır. Hücre duvarının altında hücre zarı vardır. Bazı bakterilerde hücre duvarının üzerinde KAPSÜL denilen bir yapı bulunur. Kapsül bakteriyi fagositozdan korur. Kapsüllü bakteriler genellikle patojendir. Bazı bakterilerde hareket etmesini sağlayan hücreden çıkan az sayıda uzun uzantılar bulunur. Bunlara KAMÇI denir. Kamçının yeri ve sayısı sınıflandırmada önemlidir. Bazı bakterilerde hareket etme ve bir yere tutunmasını sağlayan hücreden çıkan çok sayıda kısa uzantılar bulunur. Bunlara SİL denir.

4 BAKTERİLERİN YAPISI Sitoplazmasında DNA ve RNA bulunur. Genetik maddesi (DNA) sitoplazma içine dağılmış durumdadır. DNAsı halkasaldır. Kromozom yapısı yoktur. Hepsi n kromozomlu canlılardır. Ribozom haricinde organeli bulunmaz. Oksijenli solunum yapma yeteneğinde bulunan bakterilerde hücre zarı sitoplazmaya doğru kıvrımlar oluşturarak kendini mitokondri iç zarına benzetmiştir. Bu yapıya MEZOZOM denir. Fotosentez yapma yeteneğinde olanlarda hücre zarı fotosenteze yardım eder ve KLOROFİL PİGMENTİ taşır. Bazı bakterilerde gerçek DNA dan ayrı olarak halkasal küçük DNA parçaları bulunur. Bunlara PLAZMİT denir. Plazmitler genellikle antibiyotiklere karşı direnç genleri taşırlar. Plazmitler sayesinde çevre şartlarına daha dayanıklı bakteriler oluşur. Plazmitler KONJUGASYONda görev alır.

5 BAKTERİLERİN YAPISI Depo polisakkaritleri GLİKOJENdir. Bazı bakteriler çevre şartları olumsuz hale geldiğinde metabolizma hızını azaltarak korunaklı ve sert bir zar içerisine bürünürler. Bu yapıya ENDOSPOR denir. Endospor halindeki bir bakteri yüzlerce yıl bu halde kalabilir. Yüksek sıcaklık, basınç, tuz ya da asit ve bazik duruma dayanabilir. ENDOSPOR YAPISI ÜREME İLE ALAKALI DEĞİLDİR. HER BAKTERİDE BULUNANLAR DNA, RNA PEPTİDOGLİKANLI HÜCRE DUVARI GLİKOJEN RİBOZOM SİTOPLAZMA PLAZMİT HÜCRE ZARI BAZILARINDA BULUNANLAR MEZOZOM KLOROFİL KAPSÜL ENDOSPOR SİL KAMÇI

6 Bakteriler ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir? A) Plazmit DNA, bakterilerin bazı antibiyotiklere dirençli olmasını sağlar. B) Endospor halindeki bakteride metabolizma hızı çok düşüktür. C) Kapsüllü bakterilerin çoğu hastalık yapıcıdır. D) Kamçılı bakteriler fagositozla besin alabilirler. E) Bakteriler monoploit hücre yapısına sahiptir. Endospor oluşturmakta olan bir bakteride, 1. DNA nükleotit dizilimi 2. Sitoplazmadaki su oranı 3. Metabolizma hızı Özelliklerinden hangilerinde bir değişim gerçekleşmez? A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3 D) 1 ve 2 E) 1 ve 3 Bazı bakteriler ortam koşulları kötüleşmesine rağmen canlılıklarını uzun süre devam ettirebilirler. Bakterilere dayanıklık kazandıran bu özellik aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Hücre duvarı içermeleri B) Tek hücreli olmaları C) Endospor oluşturmaları D) Halkasal DNAya sahip olmaları E) Kapsül içermeleri Aşağıdaki hücresel yapılardan hangisi tüm bakterilerde ortak olarak bulunmaz? A) Hücre zarı B) Ribozom C) Sitoplazma D) Kamçı E) Hücre duvarı