PANKREAS ANATOMİ VE FİZYOLOJİSİ

Transkript

1 PANKREAS ANATOMİ VE FİZYOLOJİSİ

2 ANATOMİ Pankreas bezi; Retroperitoneal, Ekzo ve endokrin 100 gr, cm, Bölümleri; Baş, Korpus, Kuyruk, Ünsinat proses Başın postero-inferiorunda Sup. mezenterik ven ve arterin arkasına uzanır

3

4

5

6

7

8 Lesser sac- A.pankreatit kalsifikasyonlar

9

10 Oddi-boyden sfinkteri

11 LENFATİKLERİ: Venöz drenajı her yönde takip ederler. SİNİRLERİ: Sempatik lifler splanknik ganglionlardan Parasempatetik lifler vagustan da... Ağrı duyusu çölyak pleksus ve viseral afferent liflerle taşınır. Çölyak ganglion destrüksiyonu (Kanser ve kronik pankreatit)...

12

13

14 AKUT PANKREATİT Pankreatit, Hafif ödemden hemorajik nekroza enflamasyon.. Fibrozis ve kalıcı ekzokrin-endokrin bozukluğu... Akut pankreatit te; Primer nedenin tedavisi ile morfolojik değişiklikler normale döner Tekrarlayan ataklara rağmen kr. pankreatite dönüşme eğilimi yoktur. Kronik pankreatit te; Tekrarlayan ataklar ve inflamasyonla kalıcı ve ilerleyici doku hasarı

15

16 PATOGENEZ Kesin sebebi bilinmez?? Bilinenler; 1. Enzimlerin aktive olur 2. Proinflamatuar kaskadın aktive olur Başlatan ve ilerleten mekanizmalar olmak üzere iki başlık altında inceleyebiliriz.

17 A. BAŞLATAN MEKANİZMALAR Teoriler; A. Pankreas kanalı tıkanması teorisi Ortak kanal teorisi Taşa bağlı oddi sfinkter disfonksiyonu Tıkanmaya bağlı pankreatik kanal basınç artışı B. Pankreatik iskemi teorisi C. Zimojen granüllerin asini içerisinde aktivasyonu teorisi

18

19

20

21 Safra taşı

22 Alkolik pankreatit

23

24

25 Semptom ve bulgular

26 Grey Turner belirtisi

27

28

29

30

31 Ayırıcı Tanı; Organ perforasyonu, özellikle peptik ülser Akut kolesistit ve biliyer kolik. Akut intestinal obstrüksiyon. Mezenterik vasküler tıkanıklık. Renal kolik. Akut miyokard infarktüsü. Aort anevrizma diseksiyonu. Vaskülitle seyreden konnektif doku hastalıkları. Pnömoni. Diabetik ketoasidoz. Ektopik gebelik

32 Prognostik değerlendirme %90 hafif %10 ağır (komp. ve yüksek mortalite..) Prognozu değerlendiren skorlama sistemleri; Skorlama Tanı için izlem (48 saat) Tanı değeri 48 saat sonra RANSON Gerekir Yok GLASGOW (İMRİE) Gerekir Yok APACHE-II (*) Gerekmez Var *acute physiologic and chronic health evaluation

33 RANSON KRİTERLERİ Başvuru esnasında (5 adet) YAŞ >55 Lökosit Glikoz LDH AST >16 000/mm3 >200 mg/dl >350 U/L >250 U/L İlk 48 Saatte (6 adet) Htc düşüşü >%10 BUN artışı Ca +2 pao 2 Baz defisiti >5 mg/dl <8 mg/dl <60 mmhg >4 meq/l Sıvı sekestrasyonu >6 LT Skor Mortalite oranı 0-2 <%5 5-6 %40 7-8> %100 **ilk 48 saatten sonra değeri yoktur.

34 GLASKOW (İMRİE) SKORLAMASI Lökosit pao 2 Glikoz Üre LDH AST Ca +2 Albümin İlk 48 Saatte (8 adet) >15 000/mm3 <60 mmhg >180 mg/dl >44 mg/dl >600 U/L >200 U/L <8 mg/dl <3.2 g/dl Ranson kriterlerinin modifikasyonudur. Ağır pankreatite ilk 48 sa içinde 3 ve daha fazlası pozitiftir. Ransondan eksik olanlar: Yaş (>55) Htc düşüşü (>%10) Baz açığı (>4 meq/l) Sıvı sekestrasyonu (>6 LT) Ekstra ilaveler: Albumin (<3.2 g/dl)

35 VİTAL DEĞERLER (4 adet) a. Isı (Ateş) b. Kan Basıncı c. Kalp hızı d. Solunum sayısı LABORATUAR (9 adet) Na + K + Klor Kreatinin Htc Lökosit HCO 3 PO 2 (Arterial) Ph (Arteriyel) Toplam: 13 parametre APACHE-II Kriterleri Özellikleri;Avantajı; İlk başvuruda değerlendirilebilir Prognostik tahmin mümkün olmaktadır. Fatal sonuçlarda skor 13 > **Sensitivite ve spesifitesi en yüksek testtir.

36 McMahon peritoneal sıvı ölçümleri: Alfa-2-makroglobulin ve tripsin bağlama kapasitesi: Nekrotizan pankreatitte bunların serum düzeyleri düşer. Bu düşüşün en önemli prognostik kriter olduğu söylenir. Alfa-1- proteaz inhibitörü C3 ve C4 Antikimotripsin ve pankreatik tripsin inhibitörü CRP : Nekrotizan pankreatitte daha fazla yükselir... Hastalığın ciddiyeti ile paralel yükselir.

37

38 ŞİDDETLİ (NEKROTİZAN) PANKREATİT Şok ve Organ fonk bozukluğu: Ciddi sıvı kaybı ve şok: Periton boşluğuna ve peripankreatik alana sıvı kaybı olur.. Organ fonks. Bozulma: Erken dönemde oç. SIRS ve MOY: SIRS (Systemic immune response syndrome): İlk 7 günde.. Multiorgan yetmezliği:: Kardiovasküler, akciğer ve böbrek yetmezliği oç

39

40

41 Nekrozektomi

42 Pankreatit komplikasyonları

43 Lokal komplikasyonlar

44

45

46

47

48

49

50

51 KRONİK PANKREATİTTE, KALSİFİYE VE GENİŞLEMİŞ DUKTUSLAR İZLENMEKTEDİR.

52 KRONİK PANKREATİTTE BÜYÜK BİR PSÖDOKİST İnce duvarlı ve mideye komşu, endoskopik drenaj için uygun bir vaka.

53 PSÖDOKİSTİN ENDOSKOPİK YOLLA MİDEYE DRENAJI

54

55

56

57

58

59

60

61 WHİPPLE AMELİYATI Pankr. başı, Antrum, Distal koledok Safra kesesi, Duodenum, Prok.jejenum Bölgesel lenf nod Jejen.pankreas (Uç-uca) Jejen.-koledok (Uç-yan) (10 cm distal) Mide-jejen (Uç-yan) (40 cm distal) Jejen-jejen (Braun) (10 cm distal) Omega Roux en Y Pilor koruyucu

62

63

64

65 Teşekkürler