Sekreterlik ve Büro Hizmetleri. Ders-9 Bürolarda Mobbing (Psikolojik Taciz)

Transkript

1 Sekreterlik ve Büro Hizmetleri Ders-9 Bürolarda Mobbing (Psikolojik Taciz)

2 Akran Baskısı 2

3 Mobbing Nedir? İş yerlerinde belirli bir kişiyi hedef alarak söz konusu kişinin çalışmalarını baltalama, huzursuz olmasına neden olma, yıldırma, dışlama ve gözden düşürme olarak tanımlanabilmektedir. 3

4 Bir Davranışın Mobbing Olabilmesi İçin; Sürekli olması gerekir. Sistematik olması gerekir. Dışlamayı içermelidir. Psikolojik baskı oluşturmalıdır. 4

5 Mobbing Davranış Türleri Kendinizi Göstermeye ve İletişim Oluşumunu Etkilemeye Yönelik Davranışlar Sürekli sözler kesilir. Yüksek sesle başkaları da duyacak şekilde azarlanır. Özel yaşam sürekli eleştirilir. Yapılan her iş iş sürekli eleştirilir. 5

6 Mobbing Davranış Türleri Sosyal İlişkilere Saldırı İletişim kanalları kapatılır. Diğerlerinden ayrılmış oturma yeri veya iş yeri verilir. Yokmuş gibi davranılır. Meslektaşlarınızın sizinle konuşması yasaklanır. 6

7 Mobbing Davranış Türleri İtibar ve Saygınlığınıza Yönelik Saldırı Milliyet, din ve ideolojik görüşler yüzünden alay konusu yapılır. Hakkında asılsız iddialarda bulunulur. Psikoloğa gitmesi yönünde telkinlerde bulunulur. Çabalar yanlış ve küçültücü biçimde yargılanır. Küçük düşürmek maksadıyla her hareket ve eylem taklit edilir. Cinsel imalarla karşılaşılır. Doğrudan cinsel tacizde bulunulur. 7

8 Mobbing Davranış Türleri Yaşam Kalitenize ve Mesleki Durumunuza Yönelik Saldırılar Sürdürülmesi için anlamsız işler verilir. Verilen görevlendirme ve yetkiler geri alınır. Mali külfeti olabilecek işler özellikle verilir. Sahip olunandan daha az beceri isteyen işler verilir. Kariyer olanaklarınızın önü kesilir. 8

9 Mobbing Davranış Türleri Sağlık Durumuna Yönelik Saldırılar Fiziksel olarak ağır işlerde çalışmaya zorlanır. Doğrudan cinsel tacizde bulunulur. Fiziksel şiddetlere ve tehditlerine maruz bırakılır 9

10 Mobbing Süreci Çatışmanın Başlaması Mobbing Eylemlerinin Başlaması Yönetimin Devreye Girmesi Yanlış Teşhis İstifa veya İşine Son Verilme 10

11 Mobbing Nedenleri Kişisel Nedenler Örgütsel Nedenler Sosyal Nedenler 11

12 MobbingYapan Şahsın Kişisel Özellikleri Kötü Kişilik; başkaları kendi amaçları doğrultusunda kullanan kişiler. Narsist Kişilik; sürekli olarak kendisini diğerlerinden daha güçlü olması gerektiğini düşünen ve tehlike olarak gördükleri kişileri kontrol altında tutmak isteyen hastalıklı kişilik tipi. Antipatik Kişilik; Aşırı denetleyici, korkak ve sinirli olan ve hep güçlü olmak istedikleri için her türlü ahlaksız ve hukuksuz işleri yapmaktan çekinmezler. Sadist Kişilik; yapmış olduğu kötülüklerden zevk duyan kişilik tipi. 12

13 Mobbing Uygulanan Şahsın Özellikleri Yalnızdırlar; düşünce, cinsiyet, inanç, ırk yönünden vs. Acayip Görülürler; farklı tarzda giyinen, farklı kelimeleri seçen, davranış ve tutumlarıyla diğerlerinden ayrışırlar vs. Başarılıdırlar; çalışkandırlar, yöneticileri tarafından takdir edilmişlerdir ve kendilerinin hata yapmaları için özellikle çalışılır. Yeni Gelen Kişilerdir; Yeni gelenin diğerlerinden daha üstün özelliklere sahip olması veya yeni gelen kişinin diğerlerine benzememesi vs. 13

14 Örgütsel Nedenler Takım çalışması kültürünün gelişmemiş olması İletişim kanallarının düşük olması Günah keçisi bulma anlayışının yaygın olması Yetersiz liderlik Örgütsel iş disiplinin sağlanamaması Örgüt içi rekabetin gereğinden fazla teşvik edilmesi Çatışma kaçınılmaz olmaktadır. 14

15 Sosyal Nedenler Aşırı rekabetçilik Bireyselleşme, bencillik ve egoizmin yaygınlaşması Ahlaki ilke ve değerlerde yozlaşma Sınırsız özgürlük isteğinin yaygınlaşması 15

16 Mobbingin Sonuçları Kişisel Sonuçlar Örgütsel Sonuçlar Psikolojik Maliyet Ekonomik Maliyet 16

17 Mobbingin Kişisel Sonuçları Benlik kaybı Özgüven kaybı Sosyal ilişkilerde içine kapanma Stres ve ileriki aşamalarda ağır depresyon Madde kullanımına yönelme İntihar 17

18 Mobbingin Örgüsel Sonuçları Psikolojik Maliyetler Şikayetlerin artması Motivasyon azalması Çatışma kültürünün yaygınlaşması Örgütsel güvensizlik Ekonomik Maliyetler Hastalık izinlerinin artması Yüksek iş gücü devir hızı İşten ayrılma ve nitelik iş gücünün kaybedilmesi Yasal işlem ve mahkeme masrafları İş kalitesinde düşüklük Erken emeklilik veya tazminat ödemeleri 18

19 Ancak; Artık şunu biliyoruz ki her çalışan özellikle üstlerine karşı olmak üzere mobbing davası açmaya başlamıştır. Bu tip çalışanların büyük çoğunluğunun mobbing bahanesi ile daha üst mevkilere yükselme ya da sorun yaşadığını düşündüğü kişileri kurumdan uzaklaştırma aracı olarak mobbingi kullanmaya başladığı kabul edilmelidir. Bu tip kişiler çalışmak istemedikleri X tipi kişiliğe sahip oldukları için kendisinden beklenen performansı yerine getirediklerinde ve bunun karşılığında cezalandırıldıklarında kendilerine mobbing yapıldığını iddia etmektedir. 19

20 Peki ne mobbing değildir?

21 Mobbing Ne Değildir? Mobbing yöneticinin sizin olumsuz performansınızı cezalandırması değildir? Mobbing çalışanlar arasında bilgi, liyakat ve becerilere göre görev paylaşımı yapmak değildir? Mobbing herkese eşit davranmamak değildir? Mobbing çalışanda görülen hatalı davranışları kendisine söylemek değildir? Mobbing çalışandan çalışma koşulları gereğince adaptif performans beklemek değildir? 21

22 Bu sunumdakiler sadece ders notu amaçlı hazırlanmıştır; akademik makalelere kaynak olarak gösterilemez. 22