TÜİK TARIM SEKTÖRÜ. Dr. Ali CAN. T.C.BAŞBAKANLIK Türkiye İstatistik Kurumu

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜİK TARIM SEKTÖRÜ. Dr. Ali CAN. T.C.BAŞBAKANLIK Türkiye İstatistik Kurumu"

Pinar Ayik
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TARIM SEKTÖRÜ Dr. Ali CAN

2 6. TARIM Türkiye de, tarımdan kaynaklanan sera gazı emisyonları tarımsal ürünlerin üretimi ve işlenmesi, hayvan nüfusu (enterik fermantasyon, gübre yönetimi) ve tarımsal artıkların açıkta yakılmasından kaynaklanmaktadır. Tarımsal faaliyetler ve süreçler genel olarak CH 4 and N 2 0 emisyonu üretmektedir. Tarımsal artıkların açıkta yakılması sonucu ise N 2 O, CO ve NO X emisyonları salınır. Tarımsal veriler, tarafından üretilmiştir

Tarımsal faaliyetler ve süreçler genel olarak CH 4 and N 2 0 emisyonu üretmektedir.

3 6.Tarım Methane (CH 4 ): Bu sektörde, en yüksek metan emisyonu enterik fermantasyondan kaynaklanmaktadır. CH 4 emisyon trendi, hayvan sayısının düşmesinden dolayı 1990 yılından sonra azalmaktadır

4 Hayvan sayıları

5 İklim bölgesine göre hayvan yüzdeleri ve gübre yönetimi ve enterik fermantasyon emisyon faktörleri

6 6. Tarım Türkiye de iklim bölgeden bölgeye, büyük değişiklik göstermektedir. Yıllık ortalama sıcaklık göz önüne alındığında, şehirler soğuk (0 ve 14 santigrad derece) ve sıcak (15 ve 25 santigrad derece) iklim bölgesindedir. Tarımsal topraktan gelen doğrudan nitroz oksit emisyonu, 2009 yılında ilkkez 2007 yılı için tahmin edilmiştir. Tarımsal artıkların açıkta yanmasından kaynaklanan emisyon önemli bir emisyon kaynağıdır. Emisyon eğilimi yılları arasında dalgalanma göstermekte olup, anız yakmadan kaynaklanan CO emisyonu 2005 yılında Gg ile en yüksek değerini almaktadır. N 2 0 ve NO X emisyonları için en yüksek değerler 2005 yılında sırasıyla, 0.51 Gg ve Gg olarak hesaplanmıştır

Tarımsal topraktan gelen doğrudan nitroz oksit emisyonu, 2009 yılında ilkkez 2007 yılı için tahmin edilmiştir.

7 Tarımsal artıkların açıkta yanmasından kaynaklanan N 2 O, NO X ve CO emisyonları

8 6.1. Enterik fermantasyon (4.A) Kaynak kategori tanımı: Enterik fermantasyon karbonhidratların mikro organizmalar tarafından basit moleküllere ayrıştırıldığı, sindirim sürecidir. Ana ürün CH 4 gazıdır. Her tür hayvan besin alımı sırasında ve sonrasında CH 4 üretir. Türkiye de tarım sektöründe en yüksek metan emisyonu enterik fermantasyon sonucunda oluşur

tarafından basit moleküllere ayrıştırıldığı, sindirim sürecidir. Ana ürün CH 4 gazıdır.

9 6.1. Enterik fermantasyon (4.A) Metodolojik konular : İl bazında hayvan sayıları ten alınmış ve şehirlerin iklimlerine göre kategorize edilmiş sonrasında CH4 emisyonlarının tahmini için uygun emisyon faktörleri uygulanmıştır. Metan emisyon faktörleri IPCC varsayılan Tier 1 faktörleridir. IPCC- Rehberi (2000) ülkelerden envanterleri için anahtar kaynak olarak hayvancılıkta metan emisyonları listeleyen ülkelerde detaylı çalışılması istenmiş bu doğrultuda büyükbaş hayvanlar kategorize edilebilmiştir.. Uzmanlarımızın ülkeye özgü kaba emisyon faktörü tahminleri hemen hemen IPCC Tier 1 metodolojisi ile aynıdır

uygun emisyon faktörleri uygulanmıştır. Metan emisyon faktörleri IPCC varsayılan Tier 1 faktörleridir.

10 6.2. Gübre Yönetimi (4.B) Kaynak kategori tanımı : Hayvan gübresi organik materyallerden oluşur ve anaerobik çevrede çözünür ve metanojik bakteriler metan üretir. Bu kategori anahtar kaynak değildir. Metodolojik Konular: İl bazında hayvan sayıları ten alınmış ve şehirlerin iklimlerine göre kategorize edilmiş sonrasında gübre yönetiminden kaynaklanan CH 4 emisyonlarının tahmini için uygun emisyon faktörleri ile emisyonlar tahmin edilmiştir. Bu kaynaktan kaynaklanan (N 2 0) tahmini 2009 yılında 2007 yılı için hesaplanmıştır

üretir. Bu kategori anahtar kaynak değildir.

11 6.3. Pirinç Ekimi (4.C) Kaynak kategori tanımı: Organik materyallerin sulak prinç alanlarında anaerobik çözünmesi metan (CH 4 ) üretir. Bu kategori Türkiye de anahtar kategori değildir. Metodolojik konular: Pirinç ekilen alan ten alınıp uygun emisyon faktörleri ile çarpılarak emisyon hesaplanmıştır. Metan emisyon faktörleri IPCC 1996 faktörleridir

çözünmesi metan (CH 4 ) üretir. Bu kategori Türkiye de anahtar kategori değildir.

12 6.6. Tarımsal artıkların açıkta yakılması (4.F) Kaynak kategori tanımı: Tarımsal artıkların açıkta yanması net bir karbondioksit kaynağı olmasına rağmen büyüme sezonunda atmosfere salınan CO 2 atmosferden emilmektedir. Anız yanması net olarak CH 4, CO, N 2 0 ve NOx emisyon kaynağıdır. Bu kaynak kategorisi Türkiye de anahtar kategori değildir. Metodolojik konular: Tarımsal artıklardan kaynaklanan emisyonlar tarım altında değerlendirilmiştir. Tahminler IPCC emisyon faktörleri ve buğday, arpa, mısır, yulaf, çavdar dahil ürün üretimine göre yapılmıştır. Veriler tarafından derlenmiştir

atmosferden emilmektedir. Anız yanması net olarak CH 4, CO, N 2 0 ve NOx emisyon kaynağıdır. Bu kaynak kategorisi Türkiye de anahtar kategori değildir.

Benzer belgeler

ATIK SEKTÖRÜNÜN MEVCUT VERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

ATIK SEKTÖRÜNÜN MEVCUT VERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ F. Betül BAYGÜVEN 10.03.2010 60 8. ATIK - 8.1. Genel Bu sektördeki emisyonlar esas olarak atık bertarafı sonucunda meydana gelir. Bu sektörde üretilen