Türkiye de Petrol Sektörünün Öncelikli Konuları, Sorunları ve Dünya Piyasaları ile Etkileşimi. ICCI 2012, Nisan 2012 İstanbul

Transkript

1 Türkiye de Petrol Sektörünün Öncelikli Konuları, Sorunları ve Dünya Piyasaları ile Etkileşimi ICCI 2012, Nisan 2012 İstanbul

2 Sunum planı Türkiye petrol piyasasına ilişkin gelişmeler Dünya petrol fiyatlarındaki hareketlerin Türkiye pompa fiyatlarına yansıması Sektörün önemli güncel konuları, öneri ve beklentiler

3 2011 yılında otomotiv yakıtlarındaki % 4,4 büyüme ekonomik büyümenin gerisinde ama umut verici otomotiv yakıtları tüketimi Milyon m Fark Benzinler 2,771 2,622-5,4% Motorin 16,504 17,438 5,7% LPG 4,445 4,714 6,0% Toplam 23,721 24,775 4,4%

4 Otomotiv yakıtlarında 2012 ilk çeyrek büyümesi 2,9% Ocak-Mart otomotiv yakıtları tüketimi Milyon m Fark Benzinler ,1% Motorin ,2% LPG ,7% Toplam ,9%

5 Türkiye de 2012 yılının ilk çeyreğinde tüketiciler fiyat artışlarından Akdeniz ülkelerindekilere göre daha az etkilendi. 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 28,5% 31,2% 25,0% 26,1% 20,2% 29,1% 20,6% 0,0% Brent (TL) Benzin CIF (TL) Türkiye Vergisiz Benzin (TL) Motorin CIF (TL) Türkiye Vergisiz Motorin (TL) LPG CIF (TL) Türkiye Vergisiz LPG (TL)

6 AK 4 ile Türkiye için Pompa Fiyat Karşılaştırması (Vergisiz /lt ( Ocak Mart 2012 ) 1,20 Motorin-Vergisiz pompa fiyatları (tavan) 1,00 0,80 0,84 0,94 0,97 0,87 0,91 0,86 0,80 İspanya (Madrid) Fransa (Paris-Lyon) 0,60 Yunanistan (Atina) 0,40 İtalya (Roma) AK-4 Ortalama 0,20 0, Ocak-Mart Türkiye (İstanbul Avrupa Yakası) AB Raporu

7 AK 4 ile Türkiye için Pompa Fiyat Karşılaştırması (Vergisiz /lt ) (Ocak Mart 2012 )

8 AB ve Türkiye vergisiz k.benzin tavan pompa fiyatlarının karşılaştırması İlan edilen tavan fiyatlar esas alınarak yapılan karşılaştırmalar referans kabul edilen 4 Akdeniz ülkesi ile Türkiye arasında pompa fiyatlarının uyumlu olduğunu göstermektedir.

9 AB ve Türkiye vergisiz motorin tavan pompa fiyatlarının karşılaştırması İlan edilen tavan fiyatlar esas alınarak yapılan karşılaştırmalar referans kabul edilen 4 Akdeniz ülkesi ile Türkiye arasında pompa fiyatlarının uyumlu olduğunu göstermektedir.

10 Türkiye Petrol Endüstrisinden önemli başlıklar Son iki yılda sektörde ki büyüme ekonomik büyümenin gerisinde kaldı. Yasadışı akaryakıt & 10 numara yağ sorunu büyümektedir. Pompa fiyatları Akdeniz ülkeleri ile uyumludur. Türk tüketicisi fiyat hareketlerinden daha az etkilenmektedir. Türkiye petrol piyasasındaki liberal ve rekabetçi yapı diğer enerji piyasaları için önemli bir örnektir.

11 Sektörün güncel ve önemli sorunları Dünya petrol fiyatları nedeniyle pompa fiyatları üzerinden gelişen olumsuz kamuoyu algısı Devam eden kaçak, kayıt dışı, sahte akaryakıt sorunları. Giderek artan düzenleme baskısı ve belirsizlik içeren hususların yarattığı riskler.. Sektörde fiyat yönlü baskılar, tavan fiyat söylemleri 10 numara yağ -Otomasyon / 96 saatlik yükümlülük - Düzenlemelerde ki belirsizlikler-bioyakıtlar -Ulusal marker- kaçak akaryakıt ilişkisi

12 2008 den beri vergi kaybı en az 5 Milyar TL Yıllık 1,5 milyon tonu aşan bir faaliyet

13

14 * Yağlama Yağları ve 10 numara yağ da kullanılan ürün fiyatı ortalama baz yağ girdisi olup gerçek madeni yağlarda bulunan katkı maddelerinin maliyetini içermemektedir. Otomotiv yağlarında bu tür katkılar önemli bir maliyet unsurudur. Motorin ve AHÜ Fiyatları Arasında Ne Kadar Bir Fark Fiyat Farkı Vardır? 4,72 TL/kg Motorin Ürün Fiyatı; 2,54 ÖTV 1,46 KDV 0,72 Gazyağı Ürün Fiyatı 2,60 ÖTV 0,95 KDV 0,64 Yağlama Yağları * Ürün Fiyatı 2,30 ÖTV 1,056 KDV 0,60 10 Numara Yağ * Ürün Fiyatı 3,33 ÖTV 0,00 KDV 0,00 1,39 TL/kg Atık Yağ Ürün Fiyatı 0,45 ÖTV 0,00 KDV 0,00 4,27 TL/kg 0,00 0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00 4,50

15 Türkiye ye Reel Madeni Yağ Tüketiminin enaz 1.0 Milyon Ton Üzerinde Bir Miktarda Baz Yağ/Madeni Yağ /Müstahzar Girişi Olmaktadır? Talep Fazlası (ton) İthalat serbestleşti ÖTV düşürüldü ÖTV düzenlemesi ve Tecil / Terkin

16 Sektörün güncel ve önemli konuları Kurumsal oyuncular üzerinde artan düzenleme baskısı ve belirsizlik içeren hususların yarattığı riskler.. -Otomasyon sistemi : -96 saat içinde bakım onarım yapılamaz ise satış durdurulacak -!! - Ceza riski, ilave maliyet, - Biyo yakıt Tebliği - Biyo dizel konusundaki kaygılar ve belirsizlik!!! -Kaçak kayıt dışı tehditleri için önlemler?? - Ulusal Marker / Kaçak akaryakıt riski

17 Sektörün güncel ve önemli konuları Şirket ve bayilerin ticari karlılıkları faaliyetlerin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor! Petrol Piyasası Kanununda güncelleme gerektiren konular beklemekte Rekabet kurumu kararının ikinci dönem aşamasında oluşabilecek muhtemel konular. Son dört yılda TL bazında toplam marj aynı kalmıştır. Ulusal marker / kaçak petrol Cezalar Kaçak sahte yakıta önlem Dağıtım sektöründe yaklaşık 1.5 Milyar $ civarında varlık transferi oldu

18 PETROL SEKTÖRÜNÜ ZOR BİR 2012 BEKLİYOR!! Fiyat/ düzenleme baskısı ve daralan karlılık Artan ticari riskler Ceza riski Biriken sorunlar 10 Numara yağ / Kaçak ve sahte akaryakıt / haksız rekabet

19 Avrupa Pompa Fiyatları TEŞEKKÜR EDERİZ

20 BACK UP SLIDES

21 Türkiye Reel Madeni Yağ Tüketimi Ne Seviyededir? Baz Yağ (TON/YIL) Gerçekleşen Baz Yağ İthalatı Gerçekleşen Madeni Yağ İthalatı Gerçekleşen Katkı ve Müstahzar İthalatı Rafineri Baz Yağ Satışı Piyasaya ARZ (A) Gerçekleşen Baz Yağ İhracatı Gerçekleşen Madeni Yağ İhracatı Gerçekleşen Katkı ve Müstahzar İhracatı Madeni Yağ Yurt İçi Satışı Toplam TALEP (B) FARK (A-B) yılı rakamlarına göre Türkiye reel madeni yağ ihtiyacı 411 bin ton seviyesindedir.

22 Türkiye petrol endüstrisi 4 Rafineri 46 Dağıtıcı 103 Tesisat & Depo, 4,46 Milyon m 3 depolama kapasitesi İstasyon Rakamlarla Türkiye petrol endüstrisi ve LPG pazarı LPG Pazarı 70 Dağıtıcı 78 Tesisat & Depo LPG Otogaz İstasyonu

23 June 08 July 08 Aug 08 Sep 08 Oct 08 Nov 08 Dec 08 Jan 09 Feb 09 Mar 09 Apr 09 May.09 June 09 July 09 Aug 09 Sep 09 Oct 09 Nov 09 Dec 09 Jan 10 Feb 10 Mar.10 Apr.10 May.10 Jun.10 Jul.10 Aug.10 Sep.10 Oct.10 Nov.10 Dec.10 Jan.11 Feb.11 Mar.11 Apr.11 May.11 Jun.11 July.11 Aug.11 Sept.11 Oct.11 Nov.11 Dec.11 Jan.12 Feb.12 Mar Petrol fiyatları 2009 dan beri sistematik olarak artmaya devam ediyor. $/Ton; Benzin, Motorin, Otogaz LPG $/varil; Brent Benzin Motorin Otogaz LPG Brent

24 Dağıtım sektörünün masraf ve kar payı son dört yıldır ortalama olarak TL bazında aynı seviyede kalmıştır Gasoline gross margin (Kuruş/lt) 38 Diesel gross margin (Kuruş/lt) Gasoline gross margin (Kuruş/lt) Diesel gross margin (Kuruş/lt) Dağıtım masraf payı enflasyona karşı değer kaybetmektedir.

25 16% 15% 14% 13% 12% 11% 10% 9% Dağıtım sektörünün (Dağıtıcı + Bayi) toplam masraf kar payının pompa fiyatı içindeki oranı gerilemektedir. 8% Motorin Dağıtım Masraf Payı Benzin Dağıtım masraf Payı

26 Milyar TL Petrol sektörü üzerinden toplanan dolaylı vergiler, toplam akaryakıt tüketimi büyümemesine rağmen sürekli artış göstermektedir. Akaryakıt ve LPG'den Elde Edilen Dolaylı Vergiler (Milyar TL) 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0, ÖTV KDV 2010 yılında petrol sektörü 42.5 Milyar TL, son beş yılda ise 160 Milyar TL vergi geliri sağlamıştır. Türkiye benzinde dünyanın en yüksek, motorinde ise çok yüksek vergi uygulayan ülkesi konumundadır.