Çek Kanunu neleri getiriyor? Gönderen : abana - 21/03/ :39

Transkript

1 Çek Kanunu neleri getiriyor? Gönderen : abana - 21/03/ :39 Çek Kanunu'nun hangi yenilikleri getirdiðini biliyormuyuz 1- KANUNUN AMAÇ VE KAPSAM Çek kanununun amaç ve kapsamý 1. maddesinde Bu Kanunun amacý, çek defterlerinin içeriklerine, çek düzenlenmesine, kullanýmýna, çek hamillerinin korunmalarýna ve kayýt dýþý ekonominin denetim altýna alýnmasý önlemlerine katkýda bulunmaya esaslar ile çekin karþýlýksýz çýkmasý ve belirlenen diðer yükümlülüklere aykýrýlýk hâllerinde ilgililer hakkýnda uygulanacak yapt belirlemektir þeklinde tanýmlamýþtýr. 2- ÇEK KANUNU KARÞISINDA BANKALARIN YÜKÜMLÜLÜKLERÝ Çek kanunu 2. maddesinde; Bankalar, çek hesabý açýlmasý ile ilgili olarak bu Kanunla kendilerine verilen görev ve yükümlülükle yerine getirirken, çek hesabý açtýrmak isteyenin yasaklý olup olmadýðýný bu Kanun hükümlerine göre araþtýrýrlar; ayrýca ilgili k ekonomik ve sosyal durumunun belirlenmesinde gerekli basiret ve özeni gösterirler hükmü ile bankalarýn sorumluluklarýný düzenlerken, çek hesabý açtýrmak isteyenlerin yasaklýlýk durumuna iliþkin adlî sicil kayýtlarýný, açýk kimliklerini saptamak için fo nüfus cüzdaný, pasaport veya sürücü belgesi örneklerini, yerleþim yeri belgelerini, vergi kimlik numaralarýný, tacir olanlarýn ayrý ticaret sicili kayýtlarýný, esnaf ve sanatkâr olanlarýn ise esnaf ve sanatkâr sicili kayýtlarýný almak ve çek hesabýnýn kapatýlmasý bunlarý, hesabýn kapatýldýðý tarihten itibaren on yýl süreyle saklamakla yükümlüdür. Yerleþim yeri yurt dýþýnda bulunan kiþiler, kendileri ile ilgili olarak Türkiyede bir adres bildirmek zorundadýr. Çekin karþýlýðýnýn tamamen veya kýsmen bulunmamasý hâli çek düzenleyenin bankaca bilinen adresleri, talebi hâlinde hamile verilir. Çek hesabý ilgilinin, vekilin veya yasal temsilcisinin imzasý olmadan açýlamaz. Çek hesabý açýlmasýný veya mevcut çek hesabý çek defteri verilmesini isteyen kiþi, her defasýnda tacir veya esnaf ve sanatkâr olup olmadýðý ve kendisi hakkýnda çek düzenlem çek hesabý açma yasaðý bulunmadýðý hususunda bankaya yazýlý beyanda bulunur. Tüzel kiþiler adýna verilecek beyannamede tüzel kiþinin yönetim organýnda görev yapan, temsilcisi olan veya imza yetkilisi olan kiþilerin çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý bulunmadýðý belirtilir. Hakkýnda çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý kararý bulunan gerçek kiþinin, yönetim organýnda görev yaptýðý, temsilc imza yetkilisi olduðu tüzel kiþiye çek defteri verilmez. 3- ÇEK DEFTERLERÝ BASTIRMA YETKÝSÝ KÝME AÝTTÝR Çek defterlerinin baský þeklini belirleyen esaslar, Maliye Bakanlýðý, Türkiye Bankalar Birliði ve Türkiye Katýlým Bankalarý Birliðin alýnarak, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasýnca Resmî Gazetede yayýmlanacak tebliðle düzenlenir. Tacir olan ve tacir olmayan kiþilere verilecek çekler ile hamiline düzenlenecek çekler, açýkça ayýrt edilebilecek biçimde bastýrýlýr. Hamiline düzenle çekler için sadece bu çeklere iliþkin iþlemlerin iþlendiði ayrý çek hesaplarý açýlýr. Hamiline düzenlenecek çeklerde, hamiline çek yapraklarýnýn kullanýlmasý gerekir. Çek yapraklarýnýn üzerinde hamiline ibaresi matbu olarak yer alýr. Çek defterinin her bir yapraðýna; a) Çek hesabýnýn numarasý, b) Çek hesabýnýn bulunduðu banka þubesinin adý, c) Çek hesabý sahibi gerçek kiþinin adý ve soyadý, tüzel kiþinin adý, ç) Çek hesabý sahibi gerçek veya tüzel kiþinin vergi kimlik numarasý, yazýlýr. Yukardaki þekil þartlarý önemli olmakla beraber keþide edilmiþ çeklerde yukarýda belirtilen koþullara aykýrý olmasý çekin geçerli etkilemez. Bunun yaný sýra tüzel kiþi adýna çek düzenleyen kiþinin adý ve soyadý, düzenlenen çek üzerine açýkça yazýlýr. Çek hesabý, ancak sahibinin veya yasal temsilcisinin yazýlý talebi ya da mevduat veya katýlým fonu zamanaþýmý süresinin dolm üzerine kapatýlabilir. Çek hesabý kapatýldýktan sonra, üzerinde yazýlý bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içind edilen çekler karþýlýksýzdýr iþlemine tabi tutulur. Esnaf ve sanatkâr odalarýna kayýtlý olanlardan, tacir kiþilere özgü çek hesabý açtýranlar hakkýnda bu Kanunun tacirlere iliþkin h uygulanýr. 4- ÇEKÝN ÝBRAZI, ÖDEMESÝ, ÇEKÝN KARÞILIKSIZ OLDUÐUNUN TESPÝTÝ VE GECÝKME CEZASI NASIL UYGULANIR 5941 sayýlý çek kanunu 3. maddesinde Karþýlýðý bulunan çek, hesabýn bulunduðu muhatap bankanýn herhangi bir þubesine ib edildiðinde hamilin varsa vergi kimlik numarasý saptandýktan sonra ödenir. Ancak çek, hesabýn bulunduðu þubeden baþka bir þubeye ibraz edildiðinde, o þubece karþýlýðý sorulmak suretiyle ödenir denmektedir. Eðer çekin ödeme anýnda muhatap banka yoksa Karþýlýksýzdýr iþlemi, muhatap bankanýn hamile kanunen ödemekle yükümlü olduðu miktarýn dýþýnda, çek bedelinin ka kýsmýyla sýnýrlý olarak yapýlýr. Muhatap banka, ibraz eden düzenleyici dýþýndaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprað a) Karþýlýðýnýn hiç bulunmamasý hâlinde,

2 1. Çek bedeli altýyüz Türk Lirasý veya üzerinde ise altýyüz Türk Lirasý, 2. Çek bedeli altýyüz Türk Lirasýnýn altýnda ise çek bedelini, b) Karþýlýðýnýn kýsmen bulunmasý hâlinde, 1. Çek bedeli altýyüz Türk Lirasý veya altýnda ise, çek bedelini aþmamak koþuluyla, kýsmî karþýlýðý altýyüz Türk Lirasýna tama miktarý, 2. Çek bedeli altýyüz Türk Lirasýnýn üzerinde ise, çek bedelini aþmamak koþuluyla, kýsmî karþýlýða ilave olarak altýyüz Türk Lir ödemekle yükümlüdür. Bu husus, hesap sahibi ile muhatap banka arasýnda çek defterinin teslimi sýrasýnda yapýlmýþ olan dönülemeyecek bir gayri nakdî kredi sözleþmesi hükmündedir. Yukarýdaki belirtilen miktar, Türkiye Ýstatistik Kurumu tarafýndan yayýmlanan fiyat endekslerindeki yýllýk deðiþmeler göz önünde tutularak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý tarafýndan her yýl Ocak ayýnda belirlenir ve Resmî Gazetede yayýmlanýr. Hamilin talepte bulunmasý hâlinde, karþýlýksýzdýr iþlemi; çekin arka yüzüne tahsil için bankaya ibraz edildiði tarih, hesap durum bankanýn yükümlülüðü çerçevesinde ödediði miktar ve ibraz eden gerçek kiþinin adý ve soyadý yazýlmak, bu kiþinin tüzel kiþi ad etmesi hâlinde bu husus belirtilmek ve bu kiþi ile birlikte banka yetkilisi tarafýndan imzalanmak suretiyle yapýlýr. Banka tarafýndan ödenen miktar düþüldükten sonra karþýlýksýz kalan tutar açýkça belirtilir. Hamilin imzalamaktan kaçýnmasý hâlinde, iþlemi yapýlmaz. Muhatap bankanýn ödemekle yükümlü olduðu tutar dahil, kýsmî ödemenin hamil tarafýndan kabul edilmemesi hâlinde, çeke karþ iþlemi yapýlýr; ibraz tarihi ile ödememe nedeni çekin üzerine yazýlýr ve çek, üzerine imzasý alýnarak hamiline geri verilir; ön ve a yüzünün fotokopisi banka tarafýndan saklanýr. Çek hesabýnda hiç karþýlýðýn bulunmamasý ve hamilin sadece muhatap bankan ödemekle yükümlü olduðu tutarýn ödenmesini talep etmesi hâlinde de bu çerçevede iþlem yapýlýr. Muhatap bankanýn ödemekle yükümlü olduðu tutar dahil kýsmî ödeme hâlinde, çekin ön ve arka yüzünün onaylý fotokopisi ücret hamile verilir. Çek hamili, bu fotokopiyle müracaat borçlularýna veya kambiyo senetleri hakkýndaki takip usullerine baþvurabileceði gibi, Cumhuriyet baþsavcýlýðýna þikâyette bulunurken dilekçesine bu fotokopiyi ekleyebilir ve bunu icra daireleri mahkemelerde ispat aracý olarak kullanabilir. Mahkeme veya icra dairesinin istemi hâlinde çekin aslý bu mercilere gönderilir. 5- KARÞILIÐI OLMASINA RAÐMEN BANKANIN ÖDEMEYÝ GECKTÝRMESÝNDE UYGULANULACAK MÜEYÝDE NEDÝR Muhatap olan bankanýn, çekin hamiline ödemesini zamanýnda yapmamasý durumunda; " Çekin karþýlýðýnýn hesapta bulunmasýna raðmen hamiline ödenmesinin geciktirilmesi, " Kanunen ödemekle yükümlü olduðu miktarýn hamile ödenmesinin geciktirilmesi, hâllerinde, çek hamiline, her geçen gün için binde üç gecikme cezasý öder. 6- DÜZENLEME TARÝHÝNDEN ÖNCE ÝBRAZ EDÝLEN ÇEKLERE ÝLÝÞKÝN UYGULAMA NASILDIR Üzerinde yazýlý bulunan düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çekin karþýlýðýnýn Türk Ticaret Kanununun 707. inci maddesi u kýsmen veya tamamen ödenmemiþ olmasý hâlinde, bu çekle ilgili olarak hukukî takip yapýlamaz. Ýleri düzenleme tarihli çekle ilg olarak hukukî takip yapýlabilmesi için, çekin üzerindeki düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde bankaya ibraz edilmes ve karþýlýksýzdýr iþlemine tabi tutulmasý þarttýr. 7- HAMÝLÝNE ÇEK HESABI SAHÝPLERÝNÝ VE BUNLARA ÝLÞKÝN BÝLGÝLERÝ GELÝR ÝDARE BAÞKANLIÐINA VE CUM CAVCILIKLARINA KÝMLER BÝLDÝRMEKLE MÜKELLEFTÝR Hamiline çek hesabý sahiplerinin açýk kimlikleri, adresleri, vergi kimlik numaralarý, bu hesaplardan ödeme yapýlan kiþilere ait bu bilgiler ile bu kiþilere yapýlan ödemelerin tutarlarý ve üzerinde vergi kimlik numarasý bulunmayan çeklere iliþkin bilgiler, ilgili bankalar tarafýndan, dönemler itibarýyla, Gelir Ýdaresi Baþkanlýðýna elektronik ortamda bildirilir. Tacir tüzel kiþi veya onun faaliyetleri ile iliþkilendirilmek kaydýyla, tüzel kiþinin gerçek kiþi ortaklarý, ortaklarýn ilgili bulunduðu vey tüzel kiþinin veya ortaklarýnýn etkisi altýnda bulundurduðu gerçek kiþiler ile tüzel kiþinin yönetim organýnda görev alan veya tem sýfatýný taþýyan gerçek kiþiler adýna açýlmýþ olan çek hesaplarý, tacir tüzel kiþiye ait kabul edilir. Söz konusu iliþkinin varlýðýna emarelerin bulunmasý hâlinde, hesabýn bulunduðu banka þubesi durumu Gelir Ýdaresi Baþkanlýðýna bildirir. Bankalar, hamiline çek defteri yapraðýný kullanmadan hamiline çek düzenlendiðini tespit etmeleri hâlinde, mevcut delilleriyle birlikte durumu, tespit tarihinden itibaren en geç bir hafta içinde Cumhuriyet baþsavcýlýðýna ve Gelir Ýdaresi Baþkanlýðýna bildir yükümlüdür. 8- KARÞILIKSIZDIR ÝÞLEMÝ YAPILMASINA SEBEBÝYET VEREN KÝÞÝ HAKKINDA HANGÝ MÜEYÝDE LER UYGULANIR Çekte üzerinde yazýlý bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde ibrazýnda, çekle ilgili olarak karþýlýksýzdýr iþ yapýlmasýna sebebiyet veren kiþi hakkýnda, hamilin þikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeþyüz güne kadar adlî para cezasýna hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adlî para cezasý, çek bedelinin karþýlýksýz kalan miktarýndan az olamaz. Çek karþýlýðýný ilgili banka hesabýnda bulundurmakla yükümlü olan kiþi, çek hesabý sahibidir. Çek hesabý sahibinin tüzel kiþi o bu tüzel kiþinin malî iþlerini yürütmekle görevlendirilen yönetim organýnýn üyesi, böyle bir belirleme yapýlmamýþsa yönetim orga gerçek kiþi veya kiþiler, çek karþýlýðýný ilgili banka hesabýnda bulundurmakla yükümlüdür.

3 Çek hesabý sahibi gerçek kiþi, kendisi adýna çek düzenlemek üzere bir baþkasýný temsilci veya vekil olarak tayin edemez. Gerç kiþinin temsilcisi veya vekili olarak çek düzenlenmesi hâlinde, bu çekten dolayý hukukî ve cezaî sorumluluk çek hesabý sahibine aittir. Karþýlýksýz çek düzenleyen, adýna karþýlýksýz çek düzenlenen ve ileri düzenleme tarihli çek üzerinde yazýlý tarihe göre kanunî içinde ibrazýnda, karþýlýðýný ilgili banka hesabýnda bulundurmayan gerçek ve tüzel kiþi hakkýnda, soruþturma evresinde Cumh savcýsýnýn talebi üzerine, sulh ceza hâkimi tarafýndan, kovuþturma evresinde resen mahkeme tarafýndan, karþýlýksýz çýkan he çekle ilgili olarak, çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý kararý verilir. Çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý kararý ile ilgili olarak, herhangi bir adres deðiþikliði bildiriminde bulunulmadýðý süre çek hesabý açtýrýrken bildirdiði adrese tarihli ve 7201 sayýlý Tebligat Kanununun 35 inci maddesine göre derhal teblig çýkarýlýr. Adresin bankaya yanlýþ bildirilmesi veya fiilen terkedilmiþ olmasý hâlinde de, tebligat yapýlmýþ sayýlýr. Hakkýnda çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý kararý verilmiþ olan kiþi, elindeki bütün çek yapraklarýný ait olduðu banka etmekle yükümlüdür. Bu kiþi adýna yeni bir çek hesabý açýlamaz. Hakkýnda çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý kararý verilmiþ olan kiþi, kararýn kendisine teblið edildiði tarihten itibaren içinde, düzenlemiþ bulunduðu ve henüz karþýlýðý tahsil edilmemiþ olan çekleri, düzenleme tarihlerini, miktarlarýný ve varsa lehta göstermek suretiyle, muhatap bankaya liste hâlinde vermekle yükümlüdür. Çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý kararýna iliþkin bilgiler, güvenli elektronik imza ile imzalandýktan sonra, Adalet Baka Ulusal Yargý Aðý Biliþim Sistemi (UYAP) aracýlýðýyla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasýna elektronik ortamda bildirilir. Bu bildirimler ile bankalara yapýlacak duyurulara iliþkin esas ve usuller, Adalet Bakanlýðýnýn uygun görüþü alýnarak Türkiye Cumhu Merkez Bankasý tarafýndan belirlenir. Karþýlýksýz kalan bir çekle ilgili olarak yapýlan soruþturma veya kovuþturma neticesinde; a) Cumhuriyet savcýsý tarafýndan kovuþturmaya yer olmadýðýna, b) Mahkeme tarafýndan, beraat, ceza verilmesine yer olmadýðý, davanýn düþmesi veya davanýn reddine, karar verilmesi hâlinde, ayný kararda, çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðýnýn kaldýrýlmasýna da karar verilir. Bu karar, kesinleþmesi hâlinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasýna bildirilir ve ilân olunur. 9- PÝÞMAN OLMA VE YASAK KARARI NASIL KALDIRILIR Karþýlýksýz kalan çek bedelini, üzerinde yazýlý bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz tarihinden itibaren iþleyecek 3095 Kanuna göre ticarî iþlerde temerrüt faiz oraný üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte tamamen ödeyen kiþi hakkýnda; Soruþturm aþamasýnda Cumhuriyet savcýsý tarafýndan kovuþturmaya yer olmadýðýna, kovuþturma aþamasýnda mahkeme tarafýndan dav düþmesine, mahkûmiyet hükmünün kesinleþmesinden sonra mahkeme tarafýndan hükmün bütün sonuçlarýyla ortadan kaldýrýlm karar verilir. Þikâyetten vazgeçme hâlinde de yukarýdaki hükmü uygulanýr. Kiþi, mahkûm olduðu adlî para cezasý tamamen infaz edildikten veya bu cezayý ödemediði için hakkýnda hapis uygulanýp serbe býrakýldýktan itibaren üç yýl ve her hâlde yasaðýn konulduðu tarihten itibaren on yýl geçtikten sonra, hükmü veren mahkemeden düzenleme ve çek hesabý açma yasaðýnýn kaldýrýlmasýný isteyebilir; mahkemenin vereceði karara itiraz edebilir. Çek düzenlem hesabý açma yasaðýnýn kaldýrýlmasýna iliþkin karar kesinleþtiðinde, yasaðýn kaldýrýldýðý, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas maddenin sekizinci fýkrasýndaki usullere göre bildirilir ve ilân olunur. 10-ÇEK KANUNUNA GÖRE VERÝLECEK DÝÐER CEZALAR NELERDÝR 1. Tacirin ticarî iþletmesiyle ilgili iþ ve iþlemlerinde, tacir olmayan kiþinin çek defterini kullanarak çek düzenleyen ve düzenleten ki altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. 2. Tacir olmayan kiþiye tacir kiþiye verilmesi gereken çek defteri veren banka görevlisi hakkýnda elli günden yüzelli güne kadar a para cezasýna hükmolunur. 3. Bankaya gerçek dýþý beyanda bulunan kiþi, üç aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Beyanname almadan vey beyannameye raðmen, hakkýnda çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý bulunan kiþiye veya bu kiþinin yönetim organýnda yaptýðý veya temsilcisi ya da imza yetkilisi olduðu tüzel kiþiye çek defteri veren banka görevlileri elli günden yüzelli güne kadar a para cezasý ile cezalandýrýlýr. 4. Kýsmen veya tamamen karþýlýðý bulunmayan çekle ilgili olarak, talebe raðmen, karþýlýksýzdýr iþlemi yapmayan banka görev üzerine bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. 5. Karþýlýðý tahsil edilmek üzere bankaya ibraz edilen çekin karþýlýðýnýn hesapta mevcut olmasýna raðmen, hamile ödemede bulunmayan ya da bankanýn kanunen ödemekle yükümlü olduðu miktarý hamile ödemeyen banka görevlisi, þikâyet üzerine bir y kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. 6. Hakkýnda çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý kararý verilmiþ olan kiþi, buna raðmen çek düzenlerse, fiil daha aðýr ce gerektiren baþka bir suç oluþturmadýðý takdirde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. 7. Hakkýnda çek düzenleme ve çek hesabý açma yasaðý kararý verilmiþ olan kiþi adýna çek hesabý açan banka görevlisi, üç ay

4 kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. 8. Çek defteri basmaya veya bastýrmaya kanunen yetkili kýlýnanlar dýþýnda çek defteri basanlar ve bastýranlar iki yýldan beþ yý kadar hapis ve binbeþyüz güne kadar adlî para cezasýyla cezalandýrýlýr. 9. Hamiline çek defteri yapraðýný kullanmadan hamiline çek düzenleyen kiþi, bu aykýrýlýðý içeren her bir çekle ilgili olarak, bir yý hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. 10. Bulundurulmasý ve saklanmasý gereken bilgi ve belgelere iliþkin hükmüne aykýrý hareket edilmesi veya çekin karþýlýksýz çý dolayýsýyla hamili tarafýndan talep edilmesi üzerine düzenleyicinin banka kayýtlarýndaki adreslerinin kendisine verilmemesi hâlinde, ilgili bankaya Cumhuriyet savcýsý tarafýndan beþyüz Türk Lirasýndan beþbin Türk Lirasýna kadar idarî para cezasý veri 11- HESABEN ÖDEME SÝSTEMÝNÝ KURAN VE DENETLEYEN KURUM KÝMDÝR Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý, çeklerin banka þubeleri arasýnda hesaben ödenmesini saðlayacak tüzel kiþiliði haiz sistem kurmaya ve gözetimi altýnda yürütmeye yetkilidir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý, bu yetkiyi uygun göreceði baþka bir kuru aracýlýðýyla da kullanabilir. Hesaben ödeme sisteminin kuruluþ ve iþleyiþi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasýnca çýkarýlacak ve Resmî Gazetede yayýmlanacak bir yönetmelikle düzenlenir. Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde çeklerin fizikî olarak ibraz edilmeksizin sadece çek bilgileri üzerinden bankalararasý takas odalarý aracýlýðý ile elektronik ortamda muhatap bankaya gönderilerek iþlem görmesi, 6762 sayýlý Türk Ticaret Kanununu 710 uncu maddesine göre takas odasýna ibraz hükmündedir. Takas odalarý aracýlýðýyla ibraz edilmiþ çekler için, 3 üncü maddenin üçüncü fýkrasýnda belirlenen sorumluluk miktarý dâhil, kýs yapýlmaz. Bu durum, muhatap bankanýn sorumluluk tutarýný ödeme yükümlülüðünü ortadan kaldýrmaz. Ancak, takas odalarý ar ibraz edilen çekin, hesapta yeterli karþýlýðýnýn olmadýðýnýn belirlenmesi hâlinde muhatap banka tarafýndan, hesapta bulunan k karþýlýk tutarý, çeki ibraz eden hamil lehine onbeþ gün süreyle bloke edilir. 12- SONUÇ Yeni çek kanunun çýkarýlmasýyla birlikte eski çek kanunu yürürlüðünü yitirmiþ olmakla birlikte 5941 sayýlý kanunu geçici madde süreci nasýl olacaðýný tanýmlanmýþtýr. Bu çerçevede bu geçiþ sürecinde; Bankalar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasýnca bu yürürlüðe girdiði tarihten itibaren bir ay içinde, yayýmlanacak tebliðde belirlenen esaslara uygun olarak yeni çek defterleri bastýrý Bankalar, 1/7/2010 tarihine kadar müþterilerine yeni çek defterlerini verir ve ellerindeki eski çek defterlerini imha ederler. Bankalarýn müþterilerine verdikleri eski çek defterleriyle ilgili olarak, 3167 sayýlý Kanun hükümlerinin uygulanmasýna devam olunur. 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayýlý Türk Ceza Kanununun 7 nci maddesi hükmü saklýdýr sayýlý Çek Kanunun yürürlü tarihe kadar 3167 sayýlý Kanunun 16 ncý maddesinde tanýmlanan suçtan dolayý açýlmýþ olan davalar bakýmýndan asliye ceza mahkemesinin görevi devam eder. 31/12/2011 tarihine kadar, üzerinde yazýlý düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazý geçersizdir. Bu Kanunun 5 inci maddesinin sekizinci fýkrasý uyarýnca yapýlacak bildirimler, 1/7/2010 tarihine kadar yazýlý ortamda yapýlabilir. Bu Kanunla yürürlükten kaldýrýlan 3167 sayýlý Kanunun 6 ncý maddesi uyarýnca kurul olan Bankalararasý Takas Odalarý Merkezi, bu Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen tüzel kiþiliði haiz sistem kuruluncaya kada faaliyetlerine devam eder ve yeni kurulacak tüzel kiþiliðe herhangi bir iþleme gerek kalmaksýzýn devrolunur. Yeni kurulacak tüze kiþilik bu devir nedeniyle doðacak her türlü vergi, resim, harç ve fondan muaftýr sayýlý Kanunun 16 ncý maddesinde tanýmlanan suçtan dolayý, tarihi itibarýyla, haklarýnda soruþturma veya kovuþturma baþlatýlmýþ ya da kesinleþmiþ bir hükümle mahkûm olan kiþilerin; Þikâyetçi ile belirledikleri miktarýn belirli vadelerde ödenmesi hususunda anlaþmaya varmalarý ve anlaþmanýn bir nüshasýnýn þikâyetçi veya yasal temsilcisi tarafýndan Cumhuriye baþsavcýlýðýna veya mahkemeye verilmesi hâlinde, anlaþmada öngörülen süre kadar soruþturma veya kovuþturmanýn durmasý infazýnýn ertelenmesine veya durdurulmasýna karar verilir. Anlaþmaya varýlmýþ olmasý, þikâyetçi bakýmýndan þikâyetin geri al sonucunu doðurmaz sayýlý Çek kanunu 6.ncý maddesi hükmüne göre ödenmesi gereken miktarý belirli vadelerde ödeyece taahhüt etmesi ve taahhütnamenin, kendisi veya yasal temsilcisi tarafýndan Cumhuriyet baþsavcýlýðýna veya mahkemeye verilmesi hâlinde, anlaþma aranmaksýzýn, taahhütnamede belirtilen süre kadar, soruþturma veya kovuþturmanýn durmasýna, hü infazýnýn ertelenmesine veya durdurulmasýna karar verilir. Bu durumda, ödeme süresi, taahhütnamenin yapýldýðý tarihten itibar iki yýlý geçemez. Taahhütnamede yer alacak birinci yýl taksidi, borcun üçte birinden az olamaz. Taahhütnamenin bir örneði alaca gönderilir. Anlaþma veya taahhütnamenin en geç 1/4/2010 tarihine kadar düzenlenmiþ ve mercîlerine verilmiþ olmasý þarttýr. Kiþi ve ya kiþ taahhütnamede belirttiði süre içinde þikâyetçi ile anlaþmaya varmasý ve bu anlaþmanýn bir nüshasýnýn þikâyetçi veya yasal tem tarafýndan mercilerine verilmiþ olmasý hâlinde, ayný hükmünden yararlanýr. Soruþturma veya kovuþturmanýn durmasý hâlinde dava zamanaþýmý; hükmün infazýnýn ertelenmesi veya durdurulmasý hâlind ceza zamanaþýmý iþlemez. Anlaþmanýn gereði gibi ifa edilmiþ veya bu Kanunun 6 ncý maddesi hükmüne göre ödenmesi gereken miktarýn ödenmiþ olmasý kovuþturmaya yer olmadýðýna, davanýn düþmesine veya hükmün bütün sonuçlarýyla ortadan kaldýrýlmasýna karar verilir.

5 Þikâyetçinin baþvurusu üzerine, anlaþma veya taahhüde uyulmadýðýnýn tespiti hâlinde, soruþturmaya, kovuþturmaya veya hükm devam edilir. Þahýslarýn alacak borç iliþkilerini düzenlerken uymalarý gereken normatif kurallara uymamalarýnýn sonuçlarý çok aðýr olmaktad Ülkemizde kayýt dýþýlýðýn hat safhada olduðu ve ödemelerin önemli kýsmýnýn elden yapýldýðý bir ekonomi konseptinde bireyle müþavir veya hukuk müþaviri hava kadar su kadar önemli olduðunu düþünüyor. Çalýþmamýzýn hayýrlara vesile olmasýný diliyor Abdullah Ekinci Serbest Muhasebeci Mali Müþavir ============================================================================