Yüzme Suyu Direktifi

Transkript

1 MODÜL 1 Su Çerçeve Direktifi, Su Çerçeve Direktifinin Kardeş Direktiflerle İlişkisi, Nehir Havzası Yönetim Planlaması, Su Kütleleri, Tipoloji ve Sınıflandırma Yüzme Suyu Direktifi R. Michael Jackman Antalya Aralık, 2014

2 Tarihçe Yüzme Suyu Direktifi (76/160/EEC) halkın, suyun rekreasyonel kullanmı sırasında kaza sonucu ya da kronik kirlilik etkilerinden korunması için tasarlanmıştır. Direktif ile uyum için dolayısıyla yüzme suyu kalitesinin halk sağlığı kapsamında ve yüzme sularının güvenli olması için direktifin etkinliği açısından önemlidir. Yüzme Suyu Direktifi (BWD) Avrupa daki en eski çevre mevzuatından biridir ve uyumla ilgili veriler 1970 lere dayanır. Direktif altında, Üye Ülkelerin, kıyı ve karasal yüzme suyu alanları tahsis etmeleri ve buralardaki suyun kalitesini yüzme sezonu boyunca izlemeleri gerekir.

3 Mevcut AB Direktifleri Yüzme suyu ile ilgili yeni AB mevzuatı 2006 yılında yürürlüğe girmiştir. Yeni Yüzme Suyu Direktifi mevzuat önlemlerini güncelledi ve yönetim ve teftiş yöntemlerini basitleştirdi. Yüzme suyu kalitesinin klasifikasyonu, önceki Yüzme Suyu Direktifindeki yıllık sonuçlar yerine üç ya da dört yıllık dönemlerde belirleniyor. Yeni Yüzme Suyu Direktifi kapsamında yüzme suyu kalite sınıflarının değerendirme prosedürleri daha güvenilir ve gerçekçi sonuçlar veriyor. Yeni Yüzme Suyu Direktifi sağlık ve çevrenin korunmasının yanı sıra çevresel yönetim tecrübeleriyle (EEA) ilgili bilimsel verilere dayanıyor. - Su Çerçeve Direktifi ile bağlantı

4 Amaç ve Kapsam Direktifin amacı, çevre kalitesini muhafaza etmek, korumak ve geliştirmek ve Su Çerçeve Direktifini; a. yüzme suyu kalitesinin izlenmesi ve klasifikasyonu b. yüzme suyu kalitesinin yönetimi ve c. yüzme suyu kalitesi ile ilgili halkın bilgilendirilmesi konularında tamamlayarak insan sağlığını korumaktır.

5 Amaç ve Kapsam Bu Direktif, fazla sayıda insanın yüzmek için kullandığı her tür yüzey suyu için geçerlidir. Ancak; (a) Yüzme ve spa havuzları (b) İyileştirme ve tedavi amaçlı kullanım için tutulan sular (c) Yüzey ve yeraltı sularından ayrılmış ve yapay alanlarda tutulan sular

6 Göstergeler Göstergeler, AB kapsamındaki kıyı ya da karasal alanda tahsis edilmiş yüzme suyu kalitesinde, mikrobiyolojik parametreler (bağırsak enterokokları ve Escherichia coli) ve gözle görülebilecek katran kalıntıları, cam, plastik ya da başka atıkların olmadığına dair standatlara uygunluğunda zaman içinde oluşan değişiklikleri gösterir. Gösterge bölgede tahsis edilmiş yüzme sularının AB mevzuatındaki zorunlu kalite standartlarına uyum oranı ile daha sıkı rehber standartlara uyum oranını ölçer. Ölçümler son yirmi yılda oluşmuş değişiklikleri gösterir. Ayrıca atık su arıtma tesislerindeki gelişmelerin su kalitesi üzerindeki etkisini değerlendirir.

7 İzleme 1. Üye Ülkeler, tüm yüzme sularını ve yüzme sezonunun uzunluğunu yıllık olarak belirleyecektir. 24 mart 2008 den sonraki ilk yüzme sezonu için ilk kez belirleyeceklerdir. 2. Üye Ülkeler, AB Resmi Gazetesi tarih ve L 64/39 sayılı Annex IV belgesi kapsamında yer alan Ek I, sütun A da belirtilen parametrelerin izlenmesini sağlayacaklardır.

8 İzleme İzleme noktası yüzme suyunun içinde ve (a) pek çok yüzücünün beklendiği ya da (b) yüzme suyu profili göz önünde bulundurulduğunda en fazla kirliliğin beklendiği bölgede olmalıdır. Her yüzme sezonunun açılışından önce her yüzme suyu alanı için bir izleme çizelgesi oluşturulacaktır. Örnek toplama işlemi takvimde belirtilen tarihten en geç dört gün sonra yapılmalıdır.

9 İzleme Yüzme suyu kalite değerlendirmeleri; (a) her bir yüzme suyu hakkında (b) her yüzme sezonu bittiğinde (c) içinde bulunulan ve takip eden üç yüzme sezonu boyunca toplanan su kalitesi veri setlerine dayanarak ve (d) Ek II de belirlenmiş prosedürlerle uyumlu çekilde yapılmalıdır.

10 İzleme Su kalite değerlendirmeleri/profilleri üç takip eden yüzme sezonu boyunca toplanan verilerin derlenmesiyle hazırlanan veri setleri kullanılarak yapılabilir. Aksi bir durumda AB önceden haberdar edilmelidir. Ancak, değerlendirme dönemleri, beş yılda bir kez değiştirilebilir.

11 Sınıflandırma Su kalitesi değerlendirmeleri en az 16 örnekten oluşmalıdır. Ek II kapsamındaki kriterlere göre süzme suları (a) zayıf ; (b) yeterli ; (c) iyi ; ya da (d) mükemmel olarak sınıflandırılırlar.

12 Cyanobakteriyel (Mavi Yeşil Alg) riskleri 1. Yüzme suyunda potansiyel cyanobakteriyel çoğalması görülürse, Su Çerçeve Direktifi ne göre sağlık riskeleri için uygun izlemenin yürütülmesi gerekir. 2. Cyanobakteriyel çoğalması oluştuğunda ve sağlık riskleri tespit edildiğinde bu maddeye maruz kalinmasının önüne geçebilmek için halkın bilgilendirilmesi dahil tüm önlemlerin ivedilikle alınması gerekir.

13 Diğer Parametreler 1. Yüzme suyunda makro-alg ve/veya fitoplankton varlığı tespit edilirse kabul edilebilirlikleri ve sağlığa olan etkileri araştırılarak, halkin bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere gerekli tümyönetimsel önlemlerin alınması gerekir 2. Yüzme sularında, katran kalıntıları, cam, plastik ve diğer başka atıklar gibi kirliliğe yönelik gözle inceleme de yapılmalıdır. Bu tarz bir kirlilik bulunduğunda, gerekli olması durumunda halkın bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere tüm yönetimsel önlemlerin alınması gerekir.

14 Sınıraşan sular ile ilgili işbirliği Bir nehir havzasının, yüzme suyu kalitesine sınıraşan olumsuz etkisi olduğunda, dahil olan ülkeler bu Direktife uygun şeklide işbirliği yapmalıdır. Uygun bilgi alışverişi ve etkilerin kontrol altına alınabilmesi için ortak eylemler gerçekleştirilmelidir.

15

16

17

18

19 Sınıflandırmalar Yüzme suları için uygun sınıflandırma verilir; 1. Eğer, yüzme suyu kalitesine ait en son değerlendirme dönemi kapsamında elde edilen veriler, mikrobiyolojik değerler, Ek I deki değerlere eğit ya da daha iyi ise. 2. Eğer, yüzme suyu kısa dönemli kirliliğe maruz ise de; - uyarı ya da gerekli olduğu durumlarda yasaklama şeklinde, suyu yüzmek için kullananların bu kirleticilere maruz kalmasını engellemek üzere, teftiş, erken uyarı sistemleri ve izleme gibi önlemlerin alınması, - kirliliğin nedenlerini önlemek, azaltmak ya da ortadan kaldırmak üzere önlemlerin alınması, - örnek sayısının bu kısa dönemli kirlilik nedeniyle göz ardı edilmesi gerekir.

20 İzleme 1. Her yüzme sezonundan kısa bir süre önce bir örnek alınmalıdır. 2. Yüzme sezonu boyunca dört kezden az olmamak kaydıyla örnekler alınmalı ve analiz edilmelidir. 3. Örnekleme tarihleri yüzme sezonu boyunca uygun ve eşit aralıklara yayılmalı ve her örnek alma arasında bir aydan fazla zaman olmamalıdır. 4. Kısa vadeli kirlenme görüldüğünde kirliliğin geçip geçmediğini görmek için ek örnekler alınmalıdır. Bu örnek yüzme suyu kalitesi verilerinin yer aldığı raporda yer almaz.

21 Örnekleme Örnekleme noktası Örnekler suyun yüzeyinin 30 cm altından alınmalıdır ve suyun derinliği en az bir metre olmalıdır Örnek şişeleri sterilize edilmelidir Örnekleme Prosedürü En az 250 ml örnek alınmalıdır Örnek şişeler şeffaf olmalıdır (cam, polyethene ya da polypropylene). Aseptik teknikler Örnekle ilgili bilgi çiçenin üzerine silinmez kalemle yazılmalı ve örnekleme formuna kaydedilmelidir.

22 Analiz öncesi örneklerin depolanması ve taşınması Su örneklerinin, taşımanın her aşamasında ışık, özellikle doğrudan güneş ışığı alması engellenmelidir. Yaklaşık 4 derece sıcaklıkta, bir buz kutusu ya da buzdolabında saklanmalıdır. Eğer laboravutara ulaşması dört saatten fazla olacaksa mutlaka buzdolabında saklanmalıdır. Örnekleme ve analiz arasındaki süre mümkün olduğunca kısa tutulmalıdır. Örneklerin mümkünse aynı gün içinde analiz edilmesi tavsiye edilir.

23 Kaynaklar Örnekleme Kıyı suları örneklemesiyle ilgili daha fazla bilgi Su Kalitesi Örneklemeleri ile ilgili ISO 5667 belgesinden edinilebilir Bölüm 9: Deniz suyu örneklemesi için rehber Metodoloji Geçiş sürecinde yüzme suyu kalite değerlendirmesi metodolojisi - Globevnik, L., Zupan Vrenko, D., Kovačič, M. (DEDUCE and Güneydoğu Baltik teki ICZM için Uzay Veri Altyapısı: SEB/state/16.pdf EEA : CSI and :

24 Doğal sularda yüzmek canlandırıcı, sağlıklı ve rahatlatıcı olmalıdır ve bu yüzden de onları korumalıyız Özellikle Türkiye de bu sulara bağlı bir turizm endüstrisi varken, Onları korumak çok gereklidir! Teşekkürler