Biyosidal Ürünlerde İş Sağlığı ve Güvenliği

Transkript

1 ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Biyosidal Ürünlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Deniz BOZ ERAVCI Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim Uzmanı 1

2 İçerik - İş Sağlığı ve Güvenliği - İlgili Mevzuat Neler Söylüyor? - Biyosidal Ürün Kullanımında Tehlikeler - Maruziyet Kontrolü ve İzleme - Biyolojik İzlem, Sağlık Gözetimi - Eksikliklerimiz, Öneriler? 2

3 İş Sağlığı ve Güvenliği AMAÇ? İşyerlerinde tüm çalışanlar için iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir. Kongresi Kasım 2016 Antalya 3

4 İlgili Mevzuat Neler Söylüyor? 6331 İşveren Yükümlülükleri MADDE 4 (1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede; a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar. b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar. c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır. d) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır. e) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır... (4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz. 4

5 İlgili Mevzuat Neler Söylüyor? Çalışan Yükümlülükleri Madde 19-(1) Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür. (2) Çalışanların, işveren tarafından verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yükümlülükleri şunlardır: a) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek. b) Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve korumak. c) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde, işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber vermek. d) Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak. e) Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak 5

6 İlgili Mevzuat Neler Söylüyor? KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK Yönetmeliğin amacı; İşyerinde bulunan, kullanılan veya herhangi bir şekilde işlem gören kimyasal maddenin etkilerinden kaynaklanan mevcut veya ortaya çıkması muhtemel risklerden çalışanların sağlığını korumak ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamak için asgari şartları belirlemektir. 6

7 Biyosidal Ürünlerin Kullanım Usul ve Esasları Hk. Yönetmelik Madde 17 (Çalışma süresi ve Şartları) Ürün hazırlama ve uygulama işlerinde; -hamile kadınlar, -18 yaş altı -hasta ve hastalıklı olanlar ile alkolikler ÇALIŞTIRILAMAZ. Devamlı olarak 3; toplamda 6 saatten fazla çalışma yapılamaz. 7

8 Uygulamada İzlenmesi Gereken - Tehlikeleri tanıma (MSDS formları..) - Doz-yanıt değerlendirmesi - Maruziyet değerlendirmesi - Risk analizi Prosedürler; - Fiziksel ve Kimyasal Özellikler, - Uygun kontrol tedbirlerinin belirlenmesi - Acil durum planları - ve Ekolojik ilkyardım Bilgi, prosedürleri - Gözetim, izleme, denetleme - Mevzuat Bilgileri, - Madde/Müstahzar ve Şirket/İş Sahibinin Tanıtımı, - Bileşimi/İçeriği Hakkında Bilgi, - Tehlikelerin Tanıtımı, - İlk Yardım Tedbirleri, - Yangınla Mücadele Tedbirleri, - Kaza Sonucu Yayılmaya Karşı Tedbirler, - Elleçleme ve Depolama, - Maruziyet Kontrolleri/Kişisel Korunma, - Kararlılık ve Tepkime, - Toksikolojik Bilgi, - Bertaraf Bilgileri, - Taşımacılık Bilgileri, - Diğer Bilgiler.. 8

9 Biyosidal Ürün Uygulamalarında Tehlikeler Fiziko-kimyasal tehlikeler Patlayıcı, oksitleyici, alevlenir, kolay alevlenir çok kolay alevlenir.. Akut Toksisite Kronik Toksisite 9

10 Biyosidal Ürün Uygulamalarında Tehlikeler Çevresel Tehlikeler Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hk. Yönetmelik Çevre ortamına girdiğinde çevrenin bir veya birkaç unsuru için hemen veya sonradan kısa veya uzun süreli tehlikeler gösteren maddeler çevre için tehlikeli madde olarak tanımlanır. 10

11 Doz-Yanıt İlişkisi - Bir kimyasala maruziyet ile toksik etki veya hastalığın oluşma derecesi arasındaki ilişki tahmin edilir. Maruz Kalınan Ajan Cevap Modelleme 11

12 Maruziyet Kontrolü ve İzleme KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK MADDE 7 (1) Tehlikeli kimyasal maddelerle çalışmalarda çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden riskler aşağıdaki önlemlerle ortadan kaldırılır veya en az düzeye indirilir; a) İşyerinde uygun düzenleme ve iş organizasyonu yapılır. b) Tehlikeli kimyasal maddelerle çalışmalar, en az sayıda çalışan ile yapılır. c) Çalışanların maruz kalacakları madde miktarlarının ve maruziyet sürelerinin mümkün olan en az düzeyde olması sağlanır. ç) İşyerinde kullanılması gereken kimyasal madde miktarı en az düzeyde tutulur. d) İşyeri bina ve eklentileri her zaman düzenli ve temiz tutulur. e) Çalışanların kişisel temizlikleri için uygun ve yeterli şartlar sağlanır. f) Tehlikeli kimyasal maddelerin, atık ve artıkların işyerinde en uygun şekilde işlenmesi, kullanılması, taşınması ve depolanması için gerekli düzenlemeler yapılır. g) İkame yöntemi uygulanarak, tehlikeli kimyasal madde yerine çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden tehlikesiz veya daha az tehlikeli olan kimyasal madde kullanılır. 12

13 Maruziyet Kontrolü ve İzleme KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK Yapılan işin özelliği nedeniyle ikame yöntemi kullanılamıyorsa, risk değerlendirmesi sonucuna göre ve öncelik sırasıyla aşağıdaki tedbirler alınarak risk azaltılır. - Teknolojik gelişmeler doğrultusunda mühendislik çözümleri, uygun makine seçimi vb, - Uygun iş organizasyonu, havalandırma---toplu koruma - Kişisel koruma 13

14 Ortam ve Kişisel Maruziyet Ölçümleri - Ortam ölçümleri çalışmanın en aktif (buharlaşma/tozuma) olduğu zamanda yapılmalıdır. - Temizlik ve bakım şartları ve ortam değişimleri ölçümlerde dikkate alınmalıdır. - Yaka hizasında dozimetreler kişisel maruziyet miktarını tespit edebilir. 14

15 Maruziyet Sınır Değerleri TLV-TWA (Eşik Sınır Değer-Zaman Ağırlıklı Ortalama, mg/m3) 8 saat bazında uzun süreli ve tekrarlı maruziyetlerde çalışan sağlığını bozmayan ağırlıklı ortamalama konsantrasyon TLV-STEL (Eşik Sınır Değer- Kısa Süreli Maruziyet Sınır Değeri, mg/m3) Aşılmaması gereken 15 dk lık ağırlıklı konsantrasyon maruziyet sınırıdır. 15

16 Biyolojik İzlem Sağlık Gözetimi - Tehlikeli madde maruziyetlerinin biyolojik etkilerinin ölçümü (kan, idrar vb biyolojik ürünler) 6331 sayılı Kanunun 15 inci maddesi uyarınca; a) Yapılan risk değerlendirmesi sonucunda sağlık yönünden risk altında olduğu saptanan çalışanlar uygun sağlık gözetimine tabi tutulur. b) İşyerinde koruyucu önlemlerin alınmasında sağlık gözetimi sonuçları dikkate alınır.. c) Bu gözetimler, hastalık ve etkilenmeyi tespit edecek geçerli tekniklerin bulunduğu durumlarda yapılır. 16

17 ç) Ek-2 de belirtilen biyolojik sınır değeri bulunan tehlikeli kimyasal maddelerle çalışmalarda, aynı ek teki prosedüre uygun sağlık gözetimi yapılır. Çalışanlar bu işe başlamadan önce bu durumdan haberdar edilir. d) Sağlık gözetimine tabi tutulan her çalışan için kişisel sağlık ve maruziyet kayıtları tutulur ve güncellenir. e) Kişisel sağlık ve maruziyet ile ilgili kayıtlar, yapılan sağlık gözetimi ve kişinin maruziyet düzeyi izleme sonuçlarının bir özetini içerir. Sağlık gözetiminde biyolojik izleme ve gerekli incelemeler yer alır. 17

18 f) İleriki bir tarihte değerlendirilmesi açısından, sağlık ve maruziyet ile ilgili kayıtlar, gizliliği de dikkate alarak, uygun bir şekilde tutulur ve muhafaza edilir. g) Kayıtların bir örneği, istenmesi halinde Bakanlığa verilir. ğ) Çalışanlar, kendilerine ait sağlık muayene sonuçları ve etkilenme düzeylerine ait bilgileri görme hakkına sahiptir. h) İşyerinde faaliyetin sona ermesi halinde, işveren sağlık ve maruziyet kayıtlarını Sosyal Güvenlik Kurumu il müdürlüğüne teslim eder. ı) Sağlık gözetimi sonucunda; işyerinde tehlikeli kimyasal maddeye maruz kalan çalışanda, bu maddeden kaynaklanan tanımlanabilir bir hastalık veya olumsuz sağlık etkisi görülmesi veya biyolojik sınır değerin aşıldığının tespit edilmesi halinde, çalışan durumdan haberdar edilir ve kendisine yapılması gerekli sağlık gözetimi ile ilgili gerekli bilgi ve tavsiyeler verilir. 18

19 Eksikliklerimiz Öneriler.. -Doğru İSG yaklaşımları mevcut değil, risk değerlendirme kavramında hala subjektif kriterler geçerli.. -Uygulama rehberi eksikliği -Mevzuat genişliği, profesyonelde kafa karışıklığı? 19

20 İletişim Çalışma Bakanlığı Danışma Hattı ALO 170 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi

21 Teşekkürler 21