ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

Transkript

1

2 ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ Hazırlayanlar: Habib Hürmüzlü, ORSAM Danışmanı / Bilgay Duman, ORSAM Ortadoğu Uzmanı / Aytekin Enver, ORSAM Arapça Tercümanı -Ağustos Sayı: 16 1 Ağustos 2012: Özellikle Suriye nin kuzeyindeki olayları Bölgesel Kürt Yönetimi ile görüşmek üzere Erbil e giden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, burada Erbil Türkmenlerinin verdiği iftar yemeğine katıldı. Ahmet Davutoğlu burada yaptığı açıklamada, "Kürt-Türkmen kardeşliği öylesine pekişecek ki, aramıza kimse fitne sokamayacak, fitne girmesine izin vermeyeceğiz" dedi. ( 1 Ağustos 2012: Irak Parlamentosu Mali Komisyonu ile Irak Merkez Bankası yetkililerinin Irak para biriminden üç sıfırın silinmesi ve yeni çıkacak para birimi ile ilgili yaptıkları ortak toplantıda para birimlerinde yer alacak semboller görüşüldü. Toplantıda, Irak Türkmen Cephesi Diyala Milletvekili ve Mali Komisyon Üyesi Hasan Özmen, Türkmen sembollerinin para birimlerinde yer almasını gerektiğini vurguladı. Prensip olarak uygun görülen öneri için Türkmen aydın ve tarihçiler ile yapılan görüşmelerde Kerkük Kalesinde bulunan Buğday Hatun (Gök kubbe)nin aday gösterilmesi önerildi. Milletvekili Hasan Özmen tarafından sunulan öneri Merkez Bankası yönetimi tarafından kabul edildi. (

3 1 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi Türkiye Temsilcisi Hicran Kazancı Türkiye'yi ziyaret eden Irak Parlamento Başkanı Usame El Nuceyfi'nin Dış İlişkiler Müsteşarı Aydın Aksu'yu kabul etti. Görüşme Irak Türkmen Cephesi Türkiye Temsilciliği'nde yapıldı. Aydın Aksu ve Irak Türkmen Cephesi Türkiye Temsilcisi Hicran Kazancı Irak'taki son gelişmeleri ele alarak Irak Parlamentosunda temsil edilen siyasi kitleler arasındaki kriz ve sorunlar ele alındı. ( 1 Ağustos 2012: Kerkük İl Meclisi Başkanı Hasan Turan, Kerkük İl Meclisinde bir toplantı düzenledi. Toplantıya Kerkük İl Meclisindeki Tarım Komisyonu ve Projeler Komisyonu ile Tarım, Su Kaynakları ve Belediye Bakanlıklarının temsilcileri katıldı. Toplantının Kerkük te yeni projelerle şehri güzelleştirme ve kum fırtınalarına karşı ağaçlandırma projeleri görüşüldü. ( 1 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi bir açıklama yaparak, Irak Parlamentosunun Bağdat İl Meclisi için Türkmenlere bir kişilik kota verilmesi kararının oy çokluğuyla alındığını ifade etti. (Afkar Hurra) 2 Ağustos 2012: Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Kerkük ü ziyaret etti. Ziyaret Ahmet Davutoğlu nun 1970 lerden bu yana Kerkük ü ilk ziyaret eden Türk yetkili olması açısından önem taşıyor. Ahmet Davutoğlu Kerkük e gidişinde, Kerkük Valisi Necmettin Kerim, Kerkük İl Meclisi Başkanı Hasan Turan ve Kerkük Vali Yardımcısı Rakan Sait ile pek çok yetkili ve halk tarafından karşılandı. Davutoğlu, Kerkük İl Yönetimi ve İl Meclisi üyeleri ile görüşmesinin ardından Irak Türkmen Cephesi ni ziyaret ederek, Irak Türkmen Cephesi Başkanı Erşat Salihi, Irak Türkmen Cephesi yetkilileri ile Türkmen milletvekilleri ile bir görüşme yaptı. Irak Türkmen Cephesi nde yapılan görüşmenin ardından bir açıklama yapan Ahmet Davutoğlu, Türkiye nin Türkmenlere olan desteğinin geçmişte olduğu gibi gelecekte de devam edeceğini belirterek, Türkmenlere birlik ve beraberlik çağrısında bulundu ve Türkmen halkına temsilcilerinizi destekleyin mesajı verdi. Irak Türkmen Cephesi ziyaretinin ardından Kerkük teki tarihi mekanları ziyaret eden ve Kerkük Camiinde namaz kılan Ahmet Davutoğlu, Kerkük ten ayrılarak Türkiye ye dönmek üzere Erbil e geçti. (ORSAM)

4 2 Ağustos 2012: Keldani-Süryani-Asuri Siyasi Hareketler Topluluğu Sözcüsü Ziya Butros yaptığı bir açıklamada, Irak Parlamentosunda 28 Temmuz da Türkmenlere ilişkin alınan Türkmenlerin Irak ta üçüncü unsur olduğunu belirten kararın kendilerinde endişe yarattığını ifade ederek, bu kararın alınmasında başka devletlerin rolü olduğunu söyledi. Kararın anayasaya aykırı olduğunu söyleyen Butros, Irak ta kaosa yol açabileceğini, ayrıca kararın sosyal adalet, insan hakları ve Irak vatandaşlığı gibi kavramlara aykırı olduğunu belirtti. (Al-Sumaria News) 3 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi Diyala İl Başkanlığı, Türkmeneli İşbirliği ve Kültür Vakfı nın yardımıyla, Mendeli de 30 Temmuz da bir iftar yemeği düzenleyerek, ihtiyaç sahiplerine yardımda bulundu. Ayrıca Diyala ya bağlı Celevle, Hanekin, Kızlarbat, Kördere, Mansuriye, Şehreban, Beledruz, Mendeli ve Kazaniye de 950 aileye yardım dağıttı. ( 5 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, 28 Temmuz kararının alınmasında payı olan gruplara teşekkür mektubu gönderdi. Salihi nin mektup gönderdiği kişiler arasında Irak Parlamento Başkanı Usame Nuceyfi, Irak Cumhurbaşkanı ve KYB lideri Celal Talabani, KDP lideri Mesut Barzani, Ulusal İttifak Başkanı İbrahim El-Caferi yer alıyor. ( 5 Ağustos 2012: UNICEF, Kerkük te bir sempozyum düzenledi. Düzenlenen sempozyuma Kerkük İl Meclisi Başkanı Hasan Turan da katıldı. Irak Planlama Bakanlığı nın desteğiyle düzenlenen sempozyumda UNICEF ve Irak Planlama Bakanlığı nın ortaklaşa hazırladığı

5 Kerkük teki anne ve çocuklara ilişkin rapor ele alındı. Raporda, Kerkük teki sağlık, eğitim, gıda gibi konuların durumu ele alındı. ( 5 Ağustos 2012: Türkmen Aşiretler ve Ayan Meclisi, 4 Ağustos 2012 tarihinde Feyzullah Sarıkahya başkanlığında bir toplantı düzenledi. Toplantıya Irak Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Türkmen Eğitim Genel Müdürü Faik Köprülü katıldı. Toplantıda Türkmen eğitiminin sorunları ve geleceği konuşuldu. ( 6 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu nun Kerkük ziyareti sonrasında Türkiye ve Irak arasındaki gerginliğin giderilmesi için Irak Başbakanı Nuri El-Maliki ile görüşeceğini, iki ülke arasında arabuluculuk yapabileceğini, Maliki ile görüştükten sonra Türkiye ye ziyarette bulunacağını söyledi. Salihi, arabuluculuğunun amacının Irak ın birlik ve beraberliğinin desteklenmesi olduğunu ifade ederek, iki ülkenin dostça ve barış içinde yaşamasının önemli olduğunu ve hiçbir dış aktörün Irak ın iç işlerine müdahale etmesini onaylamadıklarını dile getirdi. (Ur Haber Ajansı)

6 7 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi Kerkük İl Başkanı Kasım Kazancı, Romanya nın Irak Büyükelçisi ile bir görüşme yaptı. Görüşmede, Irak taki son durumun yanı sıra, özellikle Kerkük te yatırım ve proje olanakları görüşüldü. Ayrıca görüşmede KYB nin Dış İlişkiler Sorumlusu Hoşyar Abdurrahman da yer aldı. Öte yandan Romanya nın Irak Büyükelçisi, Türkmeneli Partisi ni de ziyaret ederek, Türkmeneli Partisi Başkan Yardımcısı Mustafa Türkmen ile bir görüşme yaptı. Görüşmeye Türkmeneli Partisi ve Kerkük İl Meclisi üyesi Gülen Ahmet Tepebaşı da katıldı. ( ( 8 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi nden bir heyet Türkiye yi ziyaret ederek Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile görüştü. Ahmet Davutoğlu ile görüşen ITC Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşad Salihi başkanlığındaki heyet Irak-Türkiye ilişkileriyle Türkmenlerin durumunu ele aldı. Heyette Irak Türkmen Cephesi Başkan Yardımcısı Ali Haşim Muhtaroğlu, Irak Türkmen Cephesi Türkiye Temsilcisi Hicran Kazancı, Irak Türkmen Cephesi Yürütme Kurulu Üyesi ve Kerkük İl Meclisi Başkanı Hasan Turan, Irak Türkmen Cephesi Resmi Sözcüsü Ali Mehdi ve Irak Türkmen Cephesi Diyala Milletvekili Hasan Özmen Beyatlı da yer aldı. (Türkmeneli TV) 10 Ağustos 2012: Kerkük polisinin yaptığı açıklamaya göre, kimliği belirsiz kişiler Kerkük ün merkezinde bir Türkmen işadamını kaçırdı. Kimliği belirsiz kişiler kullandıkları üç farklı araba ile öğlen saatlerinde, Köprülü şirketinin sahibi Türkeş Mustafa yı evinin yakınlarından kaçırdı. Kaçırma olayı Kerkük ün Bağdat yolu bölgesinde gerçekleştirildi. (Türkmeneli TV) 11 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, Sharqiya Televizyon Kanalında katıldığı bir programda, Irak ve Türkmenler hakkındaki soruları yanıtladı. Salihi açıklamalarında yaklaşık dört aydan beri Türkmen Kurultayı nın yapılmasına çalıştığını belirtti. Salihi, federalizme karşı çıktıkları için Irak Türkmen Cephesi nin Irak taki yönetim kademesinden uzak tutulduğunu ifade ederek, Irak ın bütünlüğünü istedikleri için siyasi kayıplara uğradıklarını dile getirdi. Salihi ayrıca, Telafer ve Tuzhurmatu nun vilayet olması taleplerinin etnisiteyle alakalı olmadığını söyledi. Salihi

7 açıklamalarının devamında Kürt gruplarla halen ciddi sorunları olduğu ifade ederek, bu sorunların ancak masada çözülebileceğini ve özellikle Kerkük meselesinde Birleşmiş Milletler gözetiminde Türkmen, Kürt ve Arap olmak üzere bütün tarafların görüşmesi gerektiğini dile getirdi ve Kerkük te vilayet meclisi seçimlerinin yapılmamasının sorunları arttırdığı belirtti. Salihi, Irak Türkmen Cephesi nin bütün kesimlere eşit yakınlıkta ve uzaklıkta olduğunu belirterek, hiçbir grubun tarafında olmadıklarını söyledi. Türkmen bölgelerindeki askeri unsurlardan rahatsız olduklarını ifade eden Salihi, Irak yetkili makamlarının halen Türkmen arazilerini istimlak ettiğini ve bunun Türkmen halkına sıkıntı yarattığını belirtti. (Sharqiya TV) 11 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi bir bildiri yayınlayarak, Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği üyeliğine Birleşmiş Milletlerin Türkmenlerin de yer alması için verdiği öneriye kabul etmeyen Ulusal İttifak a karşı çıktıklarını belirtildi. Birleşmiş Milletlerin önerisinde Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği için 4 üye Ulusal İttifak, 2 üye Irakiye, 2 üye Kürt Listesi ve 1 üye Türkmenlere verilmesine karşı çıkan Ulusal İttifak, bunun Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliğindeki dengeyi bozacağı gerekçesiyle, Türkmenlere verilen 1 üyeliğin Hıristiyanlara verilmesini talep etmişti. Bu tür açıklamaların Türkmenlerin arasında mezhepsel ayrışmanın tohumlarını atmaya yönelik olduğunun belirtildiği Irak Türkmen Cephesi nin bildirisinde, Türkmenlere tanınan hakkın hiçbir şekilde Hıristiyanlara verilmeyeceğini, çünkü Hıristiyanların kota üzerinden seçimlere katıldığı ifade edildi. Ayrıca bildiride, Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği üye sayısının toplamda 15 e çıkartılması önerisine karşı olunduğu ve eğer böyle bir yükseltme yapılacaksa biri Irakiye ve biri de Ulusal İttifak içerisinde yer alan Türkmenlere olmak üzere iki üyelik istedikleri dile getirildi. Bildiride, 28 Temmuz 2012 de Irak Parlamentosunda onaylanan raporun ardından Türkmenlerin asli unsurlar arasında yer aldığı vurgulandı. ( 12 Ağustos 2012: Irak ın Selahattin Vilayetine bağlı Tuzhurmatu İlçesinin Amirli Nahiyesinde Türkmenlere yönelik yapılan terör saldırısında 8 Türkmen genci öldürüldü. Bununla ilgili güvenlik güçleri soruşturma başlattı. Saldırı Irak Parlamento Başkanlığı tarafından da kınandı. (

8 13 Ağustos 2012: Türkmen Kadınlar Birliği ile Irak Türkmen Cephesi İnsan Hakları Birimi ortaklaşa bir sempozyum düzenledi. Sempozyumda, Türkmen kadınlarının durumu ve hakları konuşuldu. ( 13 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi Kerkük İl Başkanı Kasım Kazancı, ABD nin yeni Kerkük Konsolosu Timothy Pounds ile görüştü. ( 13 Ağustos 2012: 12 Ağustos 2012 tarihinde Amirli de Türkmen gençlerinin öldürülmesi nedeniyle Kerkük İl Meclisindeki Türkmen üyeler ortak bir basın açıklaması yaparak, Kerkük te Türkmenlere yönelik artan saldırılara karşı önlem alınması ve bir an önce faillerin yakalanması istendi. ( 15 Ağustos 2012: Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi bünyesinde Ortadoğu daki Türkmenlerle ilgili çalışmalar yapmak amacıyla, Ortadoğu Türkmenleri Araştırmaları Merkezi kuruldu. (ORSAM) 17 Ağustos 2012: Irak merkezi hükümetinin, Ramazan Bayramı nda Kerkük ü ziyaret etmek isteyen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ye vize vermemesine Irak Türkmen Cephesi nden tepki geldi. Irak Türkmen Cephesi Yürütme Kurulu Üyesi Aydın Maruf, Irak Başbakanı Nuri El-Maliki'nin tutumunun tarihi bir hata olduğunu belirterek, "Türkmenlerin bayram sevincini hüzne çevirdi" dedi. (AA)

9 22 Ağustos 2012: Kerkük teki Arap aşiretlerini temsil eden bir heyet, Irak Türkmen Cephesi ni ziyaret ederek, Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi ile görüştü. Görüşmede, Kerkük te Türkmenler ve Araplar arasındaki meseleler ele alındı ve Türkmenlerle Arapların kardeşliği vurgulandı. ( 25 Ağustos 2012: Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli'yi bayramda ziyaret eden Türkmenler, Türkmeneli bayrağını ve Kerkük toprağını Genel Başkan Bahçeli'ye verdi. Irak Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Ankara Şubesi'nce organize edilen ziyarette, Türkmen heyete Başkan Yardımcısı Necmettin Çenebaz başkanlık etti. Bahçeli, Türkmen heyetle bayramlaştıktan sonra, Irak Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Ankara Şubesi Başkan Yardımcısı Çenebaz tarafından kendisine Kerkük toprağı, Türkmeneli bayrağı ve bir plaket verildi. (Irak Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Ankara Şubesi) 25 Ağustos 2012: Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi El- Bağdadiye News e bir açıklama yaparak, Irak Anayasası nın 140. Maddesinin uygulanmasında bir şüpheleri olmadığını dile getirdi. (El-Bağdadiye News) 26 Ağustos 2012: Irak Türkmen Aşiret ve Ayan Meclisi ile Türkmen Muharipler Derneğinden bir heyet Kerkük teki Arap Siyasi Meclisini ziyaret etti. Görüşmede Kerkük te Türkmenler ve Araplar arasındaki ilişkiler konuşularak, Kerkük teki güvenlik durumu ele alındı. Taraflar Kerkük teki kaçırma ve şiddet eylemlerinin arttığına dikkat çekerek, bunun için gerekli önlemlerin alınması talep edildi. ( 27 Ağustos 2012: Türkmeneli Partisi yaptığı bir toplantıda, bir Türkmen Şurası kurulmasına karar verdi. Partiye bağlı olarak çalışacak Şura nın görevinin, partiyi desteklemek amacıyla önemli Türkmen şahsiyetlerin danışmanlık olacağı ifade edildi. (Türkmeneli Partisi)

10 28 Ağustos 2012: Irak İletişim Bakanı nın istifa etmesi üzerine Irak Başbakanı Nuri El- Maliki nin teklifi üzerine Vilayetlerden Sorumlu Devlet Bakanı Turhan Müftü, vekaleten İletişim Bakanı olarak atandı. (Al-Sumaria News) 28 Ağustos 2012: Irak ın Diyala Vilayetine bağlı Mendeli ilçesinde Türkmen tarım arazilerinin kasıtlı olarak yakıldığı bildirildi. Bunun üzerine Irak Türkmen Cephesi Diyala İl Başkanlığı bölgede inceleme yapmak üzere bir heyet oluşturarak, Mendeli yi ziyaret etti ve Türkmen halk ve aşiretler ile görüşüldü. ( 29 Ağustos 2012: Kerkük teki Arap aşiretlerinden bir heyet, Türkmeneli Partisi Başkanı Riyaz Sarıkahya yı ziyaret etti. Görüşmede Türkmenler ve Araplar arasındaki ilişkiler konuşuldu. ( 30 Ağustos 2012: Telafer İlçe Meclisi tarafından yapılan açıklamada, Telafer in yakın bir zaman içerisinde il yapılmasını umduklarını çünkü bunun için tüm yönetsel gereklerin mevcut olduğunu belirtildi. Meclis üyeleri tarafından yapılan açıklamada meclisin ve şehrin çevresindeki nahiye meclislerinin böyle bir niyetlerinin olmasının yanında bu talebin halkın isteği olduğu açıklandı. Telafer İlçe Meclisi Başkanı Mehmet Abdulkadir, bu amaçla toplantı ve paneller düzenlediklerini, katılanların tamamının bu fikri desteklediklerini söyledi. (