AKCİĞER VOLÜMLERİ Sema Umut. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "AKCİĞER VOLÜMLERİ Sema Umut. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD"

Su Gökçe
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 AKCİĞER VOLÜMLERİ Sema Umut İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD

2 VOLÜM VE KAPASİTELER Akciğerin tek kompartmanlarına volüm birden fazla kompartmanlarına kapasite denir

3 AKCİĞER VOLÜMLERİ STATİK Zamanla ilişkilendirilmeden yapılan ölçümler DİNAMİK Zorlu solunum manevraları sırasında yapılan ölçümler

4 STATİK AKCİĞER VOLÜMLERİ VC IC IRV ERV TLC RV FRC

5 DİNAMİK AKCİĞER VOLÜMLERİ FVC FEV1 FEV6

6 AKCİĞER VOLÜMLERİ ÖLÇÜM ENDİKASYONLARI FVC düşük FEV1/FVC normalin alt sınırında Restriktif? Obstruktif? Kombine? 6

7 AKCİĞER VOLÜMLERİ ÖLÇÜM ENDİKASYONLARI PAH da altta yatan parenkimal veya hava yolu hastalığının tanınması

8 AKCİĞER VOLÜMLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Yaş Boy Cinsiyet Vücut kitlesi Etnik özellikler Yaşam tarzı Pozisyon

9 STANDARDİZASYON Cihazın uygunluğu Kalibrasyon kontrolü Ölçüm Kabul edilebilirlik Tekrar edilebilirlik Referans değerleri Değerlendirme

10 ISI Tüm gaz volümleri BTPS olarak bildirilmeli 17 o C in altındaki ısılarda ölçüm yapılmamalı

11 VİTAL KAPASİTE (VC) Maksimal bir inspirasyondan sonra yapılan tam bir ekspirasyon ile çıkarılan hava hacmi

12 İNSPİRATUAR VİTAL KAPASİTE (IVC) Tam bir ekspirasyondan sonra yapılan maksimal bir inspirasyonla alınan hava hacmi

13 VİTAL KAPASTİE (VC) Solunum Kaslarının İncelenmesi Oturur ve yatar durumda VC farkı

14 İNSPİRATUVAR KAPASİTE(İC) İstirahatteki bir ekspirasyondan sonra yapılan derin bir inspiryumla alınan hava hacmi İC=İRV+TV IC IC

15 İNSPİRATUVAR KAPASİTE Hava hapsi ve hiperinflasyon Solunum rezervi Dispne ve egzersiz toleransının göstergesi

16 IC/TLC VE MORTALİTE IC/TLC 25%, mortalite %71. IC/TLC >25%, mortalite %29. Casanova Am J Respir Crit Care Med 2005

17 REZİDÜEL VOLÜM (RV) Tam ekspirasyonun bitiminde akciğerlerde kalan hava volümü RV = FRC ERV RV = TLC VC

18 REZİDÜEL VOLÜM Göğüs duvarı ve akciğer elastik recoil ü Ekspiratuar kas gücü Akım hızlarıyla belirlenir

19 FONKSİYONEL REZİDÜEL KAPASİTE (FRC) Normal ekspirasyonun bitiminde akciğerlerde bulunan hava volümü (EELV) FRC= ERV + RV

20 FONKSİYONEL REZİDÜEL KAPASİTE FRC tüm respiratuar sistemin statik bir dengede olduğu volümdür Akciğerler ve göğüs duvarının pasif elastik özellikleriyle belirlenir

21 TOTAL AKCİĞER KAPASİTESİ (TLC) Maksimal inspirasyonun bitiminde akciğerlerde bulunan hava volümü TLC = RV + VC TLC = FRC + İC İC

22 TOTAL AKCİĞER KAPASİTESİ TLC artar Obstruksiyon Elastik recoil kaybı Astım,KOAH TLC azalır Restriksiyon Elastik recoilda artış Pulmoner fibrosis Obesite Kas hastalığı PAH %20

23 YAŞLANMA RV FRC TLC VC IC

24 YATAR DURUM TLC RV VC FRC

25 GEBELİKTE VOLÜMLER TLC RV VC FRC

26 OBESİTE VKİ ile ters orantılı RV TLC FRC ERV

27 TLC, FRC VE RV SPİROMETREYLE SAPTANAMAZ Nitrojen arındırma Helyum dilüsyon Pletismografi 8 6 TLC IRV IC VC Radyoloji 4 TV 2 ERV FRC RV 0

28 SPİROMETRELER Volüm ölçülebilen (gaz dilüsyonu) geli Basit spirometreler spirometreler

29 DİLÜSYON YÖNTEMLERİ VARSAYIM Her Mechanisms iki akciğerin of Uneven tümünde Ventilation ventilasyonun in COPD Her iki akciğerin homojen tümünde ventilasyonun olduğu homojen Unequal lung compliances and airway resistances of olduğu lung units leads to a wide distribution of RC-constants Asynchronously emptying results in a changing gas concentration at the mouth Contributes to air trapping

30 HELYUM DİLÜSYON YÖNTEMİ Volümü ve yoğunluğu bilinen bir gazın dilüsyonu yardımıyla bilinmeyen bir hacmin hesaplanması esasına dayanır

31 HELYUM DİLÜSYON METODU V1XC1=V2XC2 C1: Testin başında spirometredeki helyum yoğunluğu C2: Test sonunda spirometredeki ve hastanın akciğerindeki helyum yoğunluğu V1: Spirometredeki gaz ölçümü V2: Spirometredeki ve akciğerlerdeki gaz volümü

32 BAĞLANTI HATALARI

33 ÖNCE FRC ÖLÇÜLÜR FRC ölçümünden sonra, ERV ölçülür ve yavaş IVC manevrası yapılır RV= FRC-ERV TLC=FRC+İC

35 NİTROJEN ARINDIRMA YÖNTEMİ Alveol havasında %75-80 olan Nitrojenin %100 O 2 verilerek arındırılması esasına dayanır

40 HELYUM VE NİTROJEN YÖNTEMLERİ Sadece hava yolu bağlantısı olan volümler ölçülür Amfizem alanları, büller ve kistler, ölçüm dışı kalabilir

41 PLETİSMOGRAFİ

42 PLETİSMOGRAFİ VARSAYIMLAR Gaz akımı olmadığında Pao =PA Tüm akciğerde basınç değişiklikleri eşit Sadece toraks içindeki gazlar kompresse oluyor

43 PLETİSMOGRAFIN AVANTAJLARI Obstrüksiyonu olanlarda sonuçlar daha doğru Ventilasyonun dağılımından etkilenmez Uygulaması kolay ve çabuk Aynı seansta Raw ölçülebilir

44 PLETİSMOGRAFIN DEZAVANTAJLARI Pahalı Yer kaplayıcı Klostrofobik hastalar

45 PLETİSMOGRAFİK TORAKS GAZ VOLÜMÜ ÖLÇÜMÜ Pletismografi BOYLE prensibine dayanır. Isı sabit olduğunda sabit bir gaz volümü komprese ve dekomprese edildiğinde gaz volümü artar ve azalır, fakat gaz basınç ve volümünün çarpımı sabittir P1XV1 = P2XV2

46 TORASİK GAZ HACMİ (TGV) Toraks kafesinde bulunan mutlak gaz hacmidir FRC seviyesinde ölçülürse TGV=FRC

47 PLETİSMOGRAFİK TORAKS GAZ VOLÜMÜ ÖLÇÜMÜ Toraks kafesi içindeki tüm gaz volümlerini ölçer Toraks gaz volümü ölçümü sakin solunum esnasında ekspirasyon sonunda yapılır, böylece FRC ölçülmüş olur

48 ÖNCE FRC ÖLÇÜLÜR FRC ölçümünden sonra, ERV ölçülür ve yavaş IVC manevrası yapılır RV= FRC-ERV TLC=FRC+İC

49 KOAH da METOT FARKLILIKLARI FRC (pletismograf) FRC (He veya N2) farkı akciğerlerde ki kist ve büllerin hacmini verir Farktan hesaplanan hava hapsi volümü obstrüksiyonun değerlendirilmesinde yararlı bir indeks olabilir

50 OBSTRUKTİF PATERN FEV1/FVC RV TLC RV/TLC FRC VC PFT II 50

51 RESTRİKTİF VENTİLASYON BOZUKLUĞU TLC de azalma FEV1/VC normal

52 RESTRİKTİF PATERN RV TLC FRC VC RV/TLC PFT II 52

53 RESTRİKTİF VENTİLASYON BOZUKLUĞU İnterstisyel Akciğer Hastalıkları Akciğer Ödemi Akciğerin Yer Kaplayan Lezyonları Plevra Hastalıkları Nöromusküler hastalıklar Lokomotor Sistem Sorunları PAH

54 KOMBİNE VENTİLASYON BOZUKLUĞU TLC de azalma FEV1/FVC de azalma

55 KOMBİNE PATERN FEVı/FVC RV TLC FRC VC 55

56 KOMBİNE VENTİLASYON BOZUKLUĞU

57 PAH da AKCİĞER VOLÜMLERİ Genellikle akciğer volümleri normaldir %20 azalma olabilir İnterstisyel akciğer hastalıkları ile ayırmada volümler yeterli olmayabilir Ciddi volüm kaybı parenkim hastalığına bağlı PAH ı düşündürür

58 Akciğer Hastalığı veya Hipoksiye bağlı Pulmoner Hipertansiyon KOAH İnterstisyel akciğer hastalıkları Kombine restriktif ve obstruktif patternli diğer akciğer hastalıkları Uyku bozuklukları Alveoler hipertansiyon Yükseklik hastalığı

59 mpap 35 mm Hg?

60 SFT FVC: 1740 ml(%59) FEV1: 640 ml(%29) FEV1/FVC: %37 FEF 25-75: 0,22(%9)

61 VOLÜMLER Nitrojen Washout TLC: 6510 ml(%122) RV: 3010ml(%114) RV/TLC:%46

62 VOLÜMLER Pletismografik TLC: 7240 ml(%136) RV: 3780ml(%140) RV/TLC:%52 Fark:710ml

64 Yanlış Tanı Eksik veya Gereksiz Tedavi yi engellemek için STANDARTLARA UYGUN TEST Yetersiz testler yerine HİÇ YAPMAMAK DAHA İYİ!

66 Although pulmonary function in patients with PAH is often completely normal, reductions in lung volumes of 20% are common, making the differentiation from interstitial lung disease on the basis of pulmonary function tests difficult.32 A significant obstructive pattern is not characteristic and should suggest obstructive airways disease. In patients with idiopathic PAH, the diffusing capacity for carbon monoxide (DLCO) is typically reduced to 60% to 80% of predicted. Severe reductions in DLCO may also occur, but this tends to be more commonly seen in PAH associated with scleroderma. The presence of mild to moderate arterial hypoxemia is often caused by ventilation-perfusion mismatch or reduced mixed venous oxygen saturations resulting from low cardiac output. A severe reduction of arterial oxygen saturation is suggestive of right-to-left intracardiac or intrapulmonary shunts

67 Pulmonary hypertension due to lung diseases and/or hypoxia Chronic obstructive pulmonary disease 3.2 Interstitial lung disease 3. 3 Other pulmonary diseases with mixed restrictive and obstructive pattern 3.4 Sleep-disordered breathing 3.5 Alveolar hypoventilation disorders 3.6 Chronic exposure to high altitude 3.7 Developmental lung diseases

68 Çıkar Çatışması Beyanı Son üç yıl içinde, sunumumun içeriğiyle ilgili herhangi bir çıkar çatışmam yoktur

Benzer belgeler

SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ. Doç Dr Tunçalp Demir

SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ. Doç Dr Tunçalp Demir SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ Doç Dr Tunçalp Demir SFT-SINIFLANDIRMA A-)Spirometrik inceleme 1. Basit spirometri 2. Akım-volüm halkası a)maksimal volenter ventilasyon (MVV) b)reversibilite c)bronş provokasyonu