KABUL EDİLMEZLİK KARARI

Transkript

1 Priştine, 16 Ocak 2013 Nr. Ref.: RK 347/13 KABUL EDİLMEZLİK KARARI Başvuru No: KI 76/12 Başvurucular Qamil Xhemajli Kosova Cumhuriyeti Hükümeti nin Priştine Üniversitesinden bilim doktorlarının emekliliklerine ilişkin ayrıntısı belirtilmemiş kararı hakkında anayasal denetim başvurusu KOSOVA CUMHURİYETİ ANAYASA MAHKEMESİ Mahkeme Heyeti: Enver Hasani, Başkan Ivan Čukalović, Başkanvekili Robert Carolan, Üye Altay Suroy, Üye Almiro Rodrigues, Üye Snezhana Botusharova, Üye Kadri Kryeziu, Üye Arta Rama-Hajrizi Başvurucu: 1. Başvurucu, İpek Belediyesi mukimi Qamil Xhemajli dir.

2 İtiraz Edilen Karar 2. Başvurucunun tarih veya sayı gibi ayrıntılar ile nerede yayımlandığına ve içeriğine ilişkin bilgiler belirtmeksizin Kosova Cumhuriyeti Hükümeti nin Priştine Üniversitesinden (bundan sonra: PÜ) emekli olan bilim doktorlarının 1000 tutarında emeklilik alma hakkı verip Anayasa ya aykırı olduğunu ileri sürdüğü karardır. Başvurunun Konusu 3. Başvurucu, tarih ve sayı gibi ayrıntıları belirtmediği ve PÜ den emekli olan bilim doktorlarının haklarını belirleyen bu kararın PÜ de çalışmamış veya PÜ dışında doktor olmuş kişilerin aynı haklara sahip olması gerektiği ve bu karara göre kendisinin de aynı haklara sahip olduğu görüşündedir. İlgili Hukuk 4. Başvuru Anayasa nın ve 21.4 fıkraları, 03/L-121 sayı ve 15 Ocak 2009 tarihli Kosova Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi Hakkında Yasa nın (bundan sonra: Yasa ) 20, 22.7 ve 22.8 madde ile fıkraları ve Kosova Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü nün (bundan sonra: İçtüzük ) 56. kuralı 2. fıkrasına dayandırılmıştır. Başvuru Süreci 5. Başvurucu 16 Ağustos 2012 tarihinde Kosova Anayasa Mahkemesi ne (bundan sonra: Mahkeme ) başvurmuştur. 6. Mahkeme, 17 Ağustos 2012 tarihinde başvurucudan Anayasa Mahkemesi nin benimsediği formu doldurup başvurusunu tamamlamasını ve Hükümet in Anayasa ya aykırı saydığı kararını ile bu kararla anayasal haklarının ihlaline ilişkin delilleri sunmasını talep etmiştir. 7. Başvurucu, doldurulmuş başvuru formunu 23 Ağustos 2012 tarihinde teslim etmiş, ancak Hükümet in Anayasa ya aykırı saydığı kararını teslim etmemiştir. 8. Mahkeme Başkanı nın 4 Eylül 2012 tarih ve GJR 76/12 sayılı kararıyla Üye Ivan Čukalović raportör yargıç olarak görevlendirilmiştir. Başkan ın aynı tarih ve KSH 76/12 sayılı kararıyla Üyeler: Almiro Rodrigues (başkan), Snezhana Botusharova ve Kadri Kryeziu dan oluşan Ön İnceleme Heyeti belirlenmiştir. 9. Almiro Rodrigues (başkan), Snezhana Botusharova ve Kadri Kryeziu dan oluşan Ön İnceleme Heyeti 23 Kasım 2012 tarihinde raportör yargı Ivan Čukalović in raporunu inceledikten sonra tam kadroda toplanan Mahkeme Heyetine başvurunun kabul edilmezliğine ilişkin öneri sunmuştur. Olguların Özeti 10. Başvurucu tarım ekonomisi alanında 2 Temmuz 1986 tarihinde Belgrat Üniversitesinde doktorasını tamamlamıştır. 11. Başvurucu, Kosova Cumhuriyeti Hükümeti nin PÜ den emekli olan bilim doktorlarının emekliliklerine ilişkin kararı hakkında 19 Haziran 2012 tarihinde Ombudsmanlık Kurumuna başvurmuştur. 2

3 12. Ombudsmanlık Kurumu nun 30 Haziran 2012 tarihinde başvurucuya gönderdiği teslim alma bildiriminde şu hususa yer verilmiştir: Şikâyet dilekçenizde belirtilen delil ve açıklanan koşullardan başvurunuza ilişkin sürecin yetkili organlar nezdinde devam ettiği görüldüğünden Ombudsmanlık Yasası nın 20. madde 1.3 bendi gereğince başvurunuzun kabul edilmez olarak reddine karar verilmiştir. 13. Mahkeme başvurucudan Hükümet in Anayasa ya aykırı saydığı kararının gönderilmesini talep etmesine rağmen o, herhangi bir delil sunmamıştır. Başvurucunun İddiaları 14. Başvurucu şu iddiaları ileri sürmüştür: Benim şikayetim Kosova Cumhuriyeti Hükümeti nin PÜ den emekli olan bilim doktorlarının 1000 tutarında emeklik maaşı almalarıyla ilgilidir. Bu karar RTK tarafından yayımlanmıştır. Yetkili organlardan söz konusu kararı talep etmeme rağmen herhangi bir cevap alamadım tarihinde Başbakan dan ve Başbakan Yardımcısı Sayın H. Kuqi den bu karara Kosova Ekonomisine emeği geçmiş bilim adamalarının da katılmasını talep ettim, ama her zaman olduğu gibi cevap alamadım. 15. Başvurucu devamında şu değerlendirmede bulunmuştur: Bu seçici kararla kanunlar ihlal edilmiştir; çünkü (Zagreb ve Belgrat) Üniversite diplomalarında bilim doktorlarına kanunların verdiği tüm haklar verilir ibaresi yer almaktadır. Bu karar seçici, incitici, kanunlara ve anayasaya aykırıdır; çünkü bilim doktorlarını iki gruba ayırmıştır: a) hakkı olanlar ve b) daha az hakkı olanlar. Bu ayrım emsalsiz abestir. 16. Başvurucu Anayasa Mahkemesi nden şöyle bir talepte bulunmuştur: Mahkemenizden Kosova Hükümeti nin bu kararını anayasaya aykırı ilan etmesini talep ediyorum yılında cebren emekli olduğumu ve yaşlılık emekliliğimin çıkması için 12 yıl beklemem gerektiğini bildiririm. Yaşım ilerlemiş (47 yaşındayım) ve dermansız birkaç hastalıktan muzdaripim ve bu yasal haktan yararlanma ihtimalim düşüktür. 3

4 Başvurunun Kabul Edilirliği 17. Mahkeme, başvurucuların şikâyeti hakkında bir karara varabilmesi için öncelikle Anayasa da belirtilip Yasa ve İçtüzükte ayrıntılarına yer verilen kabul edilirlik koşullarının yerine getirilip getirilmediğinin ele alınması gerektiğini tespit etmiştir. 18. Mahkeme bununla ilgili olarak Anayasa nın 113. madde 1 ve 7. fıkralarına atıfta bulunma ister: 1. Anayasa Mahkemesi, yasal şekilde sadece yetkili makamlarca açılmış davalar hakkında karar verir. 7. Yasalarla belirlenen tüm yasal yollar tükendikten sonra bireyler, kamu otoriteleri tarafından kendi bireysel hak ve özgürlükler ihlal edildiğinde dava açma haklarına sahiptirler. 19. Yasa nın 48. maddesi şöyledir: İstem müracaatında bulunan kişi, isteminde hangi hak ve özgürlüğünün ihlal edildiğini tahmin ettiğini ve müracaatta bulunan kişinin itirazda bulunmak istediği kamu otoritenin somut işleminin hangisi olduğu konusunda doğru bir açıklama yapmakla görevlidir. 20. Bunun dışında İçtüzüğün 36 (2) (d) kuralı şunu öngörmüştür: (2) Mahkeme, açıkça temelden yoksun başvuruları şu kanaatlere vardığında reddeder: d) Başvurucunun kendi iddiasını yeterli şekilde kanıtlayamadığı zaman. 21. Mahkeme, başvurucuların iddialarını desteklemek için ilk görünüş ispatı türünden bir delil sunmadıklarını tespit etmiştir (bkz. mutatis mutandis, 30 Haziran 2009 tarihli kabul edilmezlik kararı ve Vanek Slovakya Cumhuriyeti 53363/99 başvurusuna ilişkin 31 Mayıs 2005 tarihli AİHM kararı). 22. Başvurucu, Kosova Cumhuriyeti Hükümeti nin Priştine Üniversitesinden emekli olan bilim doktorlarına ilişkin kararıyla haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüş, ancak haklarının ihlal edildiği bu kararı sunmamıştır. 23. Sonuç olarak bu başvurudaki kabul edilirlik koşulları yerine getirilmemiştir. Başvurucu başvurusunda Anayasa ile güvence altına alınan haklarının ihlal edildiğini ileri sürdüğü Kosova Cumhuriyeti Hükümeti kararını delil olarak sunmaya muvaffak olamamıştır. 24. Netice itibariyle İçtüzüğün 36 (2d) kuralı gereğince başvuru açıkça temelden yoksundur. Söz konusu kural şöyledir: (2) Mahkeme, açıkça temelden yoksun başvuruları şu kanaatlere vardığında reddeder: d) Başvurucunun kendi iddiasını yeterli şekilde kanıtlayamadığı zaman. 4

5 BU SEBEPLERDEN DOLAYI Anayasa nın fıkrası, Yasa nın 46, 47 ve 48 maddeleri ve İçtüzüğün 36 (2d) kuralı gereğince Anayasa Mahkemesi nin 23 Kasım 2012 tarihinde yapılan duruşmasında oybirliğiyle: I. Başvurunun kabul edilmez olarak reddine karar verilmiştir. II. III. İşbu karar Yasanın 20.4 maddesi uyarınca taraflara bildirilip Resmi Gazetede yayımlanır. Karar derhal yürürlüğe girer. Raportör Yargıç Anayasa Mahkemesi Başkanı Ivan Čukalović, imza Prof. Dr. Enver Hasani, imza 5