5953 Sayılı Basın İş Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu. Kanunlar Arasındaki Farklar. Yusuf Yücel

Transkript

1 5953 Sayılı Basın İş Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu Kanunlar Arasındaki Farklar Yusuf Yücel

2 Deneme Süresi Basın İş Kanunu İş Kanunu Mesleğe ilk intisap eden gazeteciler için tecrübe müddeti en çk üç aydır (5953/10) Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı knulduğunda, bunun süresi en çk iki ay labilir.(4857/15) Deneme Süresin içinde gerek Basın ve gerekse İş Kanununa tabi larak çalışanlar tazminatsız larak iş akdini fesh edebilir.

3 İstifa Basın İş Kanunu Gazeteci İş akdini işverenin kusuru neticesinde (gazetecin şeref veya şöhretini ihlal edici,manevi menfaatleri ihlal edici durumların sergilenmesi) iş akdini feshetmiş lsa idi (istifa etse) ne miktar tazminat alacak idiyse, miktar tazminat isteyebilir.(5953/11) İş Kanunu İşyerinde işçinin sağlığını tehlikeye düşürecek durumların luşması, İşveren tarafından sözleşme şartlarına riayet edilmemesi, işçinin şerefe ve haysiyetini kırıcı davranışlarda bulunması v.b durumlar nedeni ile istifa etmek isteyen çalışan kıdem tazminatını alır. (4857/24/I-II-III) Yukarıdaki haller dışında geçerli bir gerekçesi lmadan istifa eden, ve geçerli bir sebebi varsa da bunu istifa dilekçesine dökmeyen çalışan veya gazeteci İstifa etse dahi tazminat alamaz.

4 Kıdem ve İhbar Tazminatı 1 Basın Kanunu na Göre Kıdem Tazminatı gazetecinin mesleğe ilk giriş tarihinden hesaplanır. (5953/6) (Kurumumuza giren gazeteciden bir önceki işyerinden tüm haklarını aldığına dair ibranamesi alınması veya kurumumuza girerken İş Sözleşmesine kuruma giriş tarihi itibari ile bir önceki kurumlardan haklarını almış larak geldiğini beyan eder gibi bir madde kyulmazsı gerekir. Aksi takdirde 15 yıl Milliyet Gazetesinde çalışıp tazminat almadan ayrılan gazeteci Zaman Gazetesine girdiğinde 1 yıl çalıştıktan snra ayrılmış lsa bile 16 yıllık tazminatını talep etme hakkı vardır.) Gazeteciye her yıl hizmeti için,bir aylık brüt ücreti miktarınca kıdem tazminatı verilir.(5953/6) İhbar tazminatı 1-5 yıl arasında çalışan gazeteciler için => 1 aylık brüt ücret 5 yıldan fazla çalışan gazeteciler için => 3 aylık brüt ücrettir.

5 Kıdem ve İhbar Tazminatı 2 İş Kanunu na Göre Persnele çalıştığı her bir yıl için bir aylık brüt ücreti miktarınca tazminat verilir.bu miktar kıdem tazminatı tavanını geçemez. Kıdem Tazminatı Tavanı:1.988,48 YTL dir.(1475/15) İhbar tazminatı (4857/17) 0-6 ay çalışanlara => 2 haftalık ücret 6 ay-1,5 yıl çalışanlara => 4 haftalık ücret 1,5 yıl-3 yıl çalışanlara => 6 haftalık ücret 3 yıldan fazla çalışanlara => 8 haftalık ücret

6 Kıdem ve İhbar Tazminatı 3 Örnek Tazminat Hesaplama HASAN ALİ Zaman Gazetesi çalışanıdır. Kıdem Yılı:8 Net Ücreti: YTL Brüt ücret: YTL Bu şartlarda İki kanuna göre alacağı tazminatlar Basın İş Kanununa Göre Kıdem Tazminatı : ,16 İhbar Tazminatı : 8.756,08 Tplam : ,24 İş Kanununa Göre Kıdem Tazminatı : ,88 İhbar Tazminatı : 5.559,82 Tplam : ,70

7 Askerlik ve Gebelikte Ücret Basın İş Kanunu Askerlik Askerlik nedeni ile silah altına alınan gazeteci bu müddet zarfında ücret hakkını muhafaza eder. Askere giden gazetecinin iş akdi fesh edilemez Gazeteciye nrmal askerlik müddetince sn aldığı ücret yarı nispetinde ödenir. (5953/16) Gebelik Kadın gazetecinin hamileliği halinde,hamileliğin 7 inci ayından itibaren dğumun ikinci ayının snuna tplam 16 hafta izinli sayılır. Bu 4 ay zarfında müessese gazeteciye sn aldığı ücretin yarısını öder. Bu ücret SSK dan alacağı hastalık parasından hariçtir. (5953/16 İş Kanunu Askerlik Askerlik nedeni ile silah altına alınan çalışanın iş akdi çalışana kıdem tazminatı verilerek fesh edilir. (4857/17) Gebelik Kadın çalışana dğumdan önce 8,dğum snra 8 lmak üzere tplam 16 haftalık izin verilir. Bu 4 aylık süre zarfında çalışan SSK dan alacağı hastalık parasını alır. (4857/74)

8 Yıllık İzinler Basın İş Kanunu İş Kanunu İzin Süreleri (5953/21) 1-10 Yıl => 28 gün 11 Yıl snrası => 42 gün İzin Süreleri (4857/53) 1-5 Yıl => 14 İş günü 6-15 Yıl => 20 İş günü 16 yıl ve snrası => 26 İş günü

9 Ücret ve Ek Ödemeler Basın İş Kanunu Ücret ve İkramiye Gazeteciler ücretlerini her ay peşin larak alırlar (5953/14) Gazeteciler her hizmet yılı snunda işverenin sağladığı karın emeklerine düşen nispi karşılığı larak asgari birer aylık ücret tutarında ikramiye alırlar. (5953/14) Gazetecinin ölümü halinde ailesine sn aldığı ücretin 3 mislinden az lmamak üzere Ölüm Tazminatı verilir. (5953/18) İş Kanunu Ücret ve İkramiye Çalışanlara ücretler ilgili ayın snunda ödenir(4857/34) İkramiye gibi ek ödemeler işveren ile işçi arasında sözleşmelere istinaden yapılabilir. Mevcut kanununda bu dğrultuda zrlayıcı bir madde yktur. Mevcut kanununda Ölüm Tazminatı diye bir ödeme bulunmamaktadır. SSK tarafından şartlar luştuğu takdirde çalışanın eş ve çcuklarına maaş bağlanmaktadır.bu maaş Basın veya İş Kanunu içinde geçerlidir.

10 Haftalık Tatil Günleri ve Çalışma Saatleri Basın İş Kanunu Basın İş Kanununda günlük çalışma saati 8 saattir.günlük en fazla 3 saat fazla mesai yapabilirler Nrmal şartlar altında gazetecinin haftalık tatili 1 gündür.devamlı gece çalıştırılması durumunda ise haftalık tatil 2 gündür. İş Kanunu İş Kanununda günlük çalışma süresi 7,5 saattir.günlük en fazla 3 saat fazla mesai yapabilirler.fakat bu süre yıllık 270 saati geçemez Haftalık 45 saat çalışan bir persnel günlük 3 er saatlik fazla mesaide yapsa,gece vardiyasında da çalışsa haftalık izni 1 gündür.