ANNUEL BİTKİLERİN AVANTAJLARI

Transkript

1 Ucuzdurlar. ANNUEL BİTKİLERİN AVANTAJLARI Olgun bitkiler çiçekli durumlarıyla satılırlar. Çiçeklenme süreleri mevsim boyunca devam eder. Bol sayıda çiçek verirler. Sahadan uzaklaştırılması kolaydır. Dayanıklıdırlar. Seralarda kolaylıkla yetiştirilebilirler.

2 ANNUEL BİTKİLERİN DEZAVANTAJLARI Değersiz oldukları hissi verirler. Çiçekleri ile ön planı çıkarlar, yaprakları ve diğer özellikleri göz ardı edilir. Bahçeye süreklilik duygusu vermezler. Geçicidirler. Çok canlı ve parlak renkli oldukları için bazen sıkıcı olabilirler. Sürekli sulanmaları gerekir. Peyzajda oranlarını tutturmak zordur.

3 PERENNİAL BİTKİLERİN AVANTAJLARI Uzun ömürlüdürler. Bölünerek de çoğaltılabilirler. Bahçeye form ve strüktür kazandırırlar. Daha az sulama ihtiyacı duyarlar. Yaprak formu ve yaprak rengi tekstürde daha etkilidir. Kış aylarında da bazen ilginç görüntülere neden olabilirler. Bahçede süreklilik hissi yaratırlar. Bazılarının çok enteresan meyveleri olabilir. Bunlar çiçek açtıktan, meyveler de kuruduktan sonra kesilerek kesme çiçek olarak değerlendirilebilirler.

4 PERENNİAL BİTKİLERİN DEZAVANTAJLARI Daha pahalıdırlar. Sık-sık bölmek parçalamak gerekir. Bu açıdan bakımları pahalıdır. Çiçekli kalma süresi kısadır. Yetiştiriciliği yapılırken belli başlı konular bilinirse ve uygulanırsa çiçeklenme uzatılabilir. Aksi taktirde işgalci olurlar.

5 ANNUEL VE PERENNİALLERİN PEYZAJDA KULLANIMLARI Yeşil alanlarda geniş parter oluşturma Çalılar arasındaki boşlukları doldurma Yüksek boylu bitkilerin kullanılamadığı ve sınırlı olduğu küçük ev bahçelerinde, Balkon ve terasların güzelleştirilmesinde bu bitkilerden faydalanılır.

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21 ANNUEL VE PERENNİALLERİN ÖNEMİ Bahçeye renk ve canlılık katma Monotonluğu giderme Yüzey etkisi yaratma İstenmeyen görüntüleri perdeler ve kapatırlar.

22 Annuel ve Perenniallerin Kullanımında Önemli Olan Özellikler: Çiçek açma zamanı Çiçekli kalma süresi Çiçek rengi Çiçek büyüklüğü Bitkinin boyu Ekolojik istekleri

23 Annuel ve Perenniallerin Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar: Annuel ve perenniallerden oluşan bir çiçek parterinin boyutu ve şekli, mekanın büyüklüğüne, tesis ve bakım imkanlarına, bakım için ayrılacak bütçeye ve peyzajın eksenine göre değişir. Çiçek parterinin şekli, park ve bahçenin stiline (formal veya informal olması) göre değişir. Çiçek parteri oluştururken yalınlık ilkesine uyulmalıdır. Oluşturulacak parterde; çok değişik tür ve renkler kullanmak yerine, az tür ve çeşit ile saf renkli bitkiler, tek veya öbekler halinde kullanılmalıdır.

24 Günümüz peyzajında çiçek parteri düzenlemelerinde perenniallerin kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Üreticiler, bitkilerin yetişme ortamı isteklerini, çiçeklenme sürelerini ve yetiştirme teknikleri ile ilgili konuları bilmesi gerekirken; Peyzaj Mimarları, bitkilerin ölçü, biçim ve renk açısından uyumlu bir biçimde nasıl kullanılacağı ile ilgili konularda bilgi sahibi olmalıdır.

25 ANNUEL VE PERENNİALERİN YETİŞTİRME TEKNİĞİ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER

26 TOHUMUN SAĞLANMASI Annuel ve perennial bitkilerin büyük bir çoğunluğu tohumla üretilmektedir. Yetiştiricilikte başarının en önemli şartı: orijini belli, kaliteli tohum kullanmak, tekniğine uygun ekim işlemini yapmak ve uygun bakım yapmak. Tohum materyali, özel firmalardan temin edilebileceği gibi, üreticinin kendisi tarafından da hazırlanabilir. Ancak bunun için üretici göz önünde bulundurması gereken önemli noktalar vardır.

27 Tohum temininde iklim ve toprak başta gelen önemli faktörlerdir. Tohumun olgunlaşması bitkinin ilkbahar, yaz, ve kış çiçeği oluşuna göre farklılık gösterir. Humus ve besin maddeleri açısından zengin ve kuvvetli topraklar tohum parselleri için idealdir. Saksı kültürünün kaliteli tohum elde edilmesinde kolaylıklar sağlar. Kaliteli tohum materyali, iyi bir seleksiyon (seçim) sonucunda elde edilen kaliteli fertlerden temin edilir.

28

29 SELEKSİYON ve DÖLLENME Seleksiyonda bitkilerin kalıtsal özellikleri ön planda tutulmalıdır. Bu kalıtsal özellikler: Çiçeklenmenin erken veya geç olması Bol, iri ve parlak çiçekli olması Çeşitli formlar Dayanıklılık (Hastalık ve kuraklık)

30 Seleksiyonun Amaçları Bitkilerin uzun ömürlü çiçeklenme dönemi, parlak ve gösterişli çiçek rengi, hastalık ve kuraklığa dayanma ve homojen gelişme göstermesi ve, Kesme çiçek olarak kullanılacak bitkilerin saplarının ve iri çiçeklerinin uzun süre bozulmadan kalması amacıyla seleksiyon (seçim) yapılır. Seleksiyon ve ıslah çalışmaları sonucunda her yıl birçok hibridler ortaya çıkmaktadır.

31 Seleksiyon Aşamaları: Çiçeklenme dönemine kadar yapılan seleksiyon: istenmeyen özellikte olan, fazla dallanan veya cılız kalan, iyi gelişmemiş fertler uzaklaştırılır. Seleksiyona çiçeklenmeye kadar devam edilir. Çiçeklenme safhasında yapılan seleksiyon: Erken veya geç çiçek açanlar, az çiçek veren, çiçek rengi, kalitesi ve büyüklüğü bakımından farklılık gösteren fertler uzaklaştırılır. Seleksiyon sonucu seçilen elit (seçkin) fertlerden edilen tohumlar istenilen özellikte olurlar ve üretimde bu tohumlar kullanılmalıdır.

32 Seleksiyon sonucunda bitkilerin arzu edilen özelliklerini koruma altına almak için döllenme şekillerini bilmek gerekir. Döllenme şekilleri; Kendi kendine döllenme, Komşu döllenme ve Yabancı döllenme olmak üzere üçe ayrılır.

33 İstenmeyen döllenmelerden kaçınmak için alınacak tedbirler: İnce elek teli ile çevreleme Üretme yastıklarını birbirinden uzak tutmak Ayrı yıllarda üretim yapmak

34 TOHUM EKİMİ Tohum ekim zamanı bölgelere göre farklılıklar göstermektedir. Ege ve Akdeniz bölgelerinde sonbahar ekimleri eylül veya ekim aylarında, yaz çiçekleri ise kış mevsimi sonunda şubat veya martta yapılmaktadır. Diğer bölgelerimizde ise genellikle şubat sonu veya martta, bazı yörelerimizde ise mart ve nisan aylarında tohum ekimi yapılmaktadır.

35 Tohum ekimi: İlkbahar çiçek tohumları serada tava ve kasalara Yaz çiçeklerinin tohumları açıkta kasa yastık ve tavalara ekimi yapılır. Derin kök yapan ve şaşırtma işlemine elverişli olmayanları direkt bahçedeki yerlerine ekmek gerekir. Tohumları pahalı olan ve özellikle şaşırtmaya ihtiyaç duyan çiçeklerin tohumlarını direkt bahçedeki yerlerine ekmekten kaçınılmalıdır. Tohum ekimi serpme (tam alanda) ve çizgi ekimi olmak üzere iki şekilde yapılır.

36 Tohum Ekiminde Dikkat Edilecek Hususlar Tohumların çimlenebilmesi için gerekli sıcaklık ortalama ºC dir. Tohum ekim derinliği tohumun büyüklüğüne, toprağın yapısına ve ekim mevsime göre değişir. Genel olarak tohum büyüklüğünün 2-3 katı derinlik uygundur. Tohum ekiminden sonra, çimlenme başlayıncaya kadar ekim tava ve yastıkları devamlı rutubetli tutulmalıdır ve gerekli ise gölgeleme yapılmalı ve çimlenme gerçekleşir gerçekleşmez gölgeleme kaldırılmalıdır. Çimlenmeden sonra verilen su miktarı azaltılmalıdır.

37

38

39 FİDECİKLERİN ŞAŞIRTILMASI Fidecikler, sonbahar ekimlerinde Aralık ayı başında bazen de şubat ayında çiçek parterlerine şaşırtılırlar. İlkbahar ekimlerinde ise şaşırtma işlemi mart sonu veya nisan başlarında yapılır. Tohumunu ekmede geç kalınmış olan çiçekler ile hızlı gelişen ve çok kısa sürede çiçek açanlar için şaşırtma işlemi yapılmayabilir. Kesme çiçek veya tohum elde edilmek isteniyorsa fideler mutlaka şaşırtmaya tabi tutulmalıdır.

40 ŞAŞIRTMADA DİKKAT EDİLECEK HUSULAR Söküm yapmadan önce ekim yastıkları sulanmalıdır Söküm sırasında kökler zedelenmemelidir. Sökülen fidecikler hemen dikilmelidir. Dikim hemen yapılmayacak ise fidecikler rutubetli tutulmalı ve gölgede bekletilmelidir. Dikim yapılacak yerler önceden hazırlanmalıdır. Dikim sırasında aralık-mesafeler iyi tespit edilmelidir.

41 Şaşırtma zamanı iyi tespit edilmelidir. Fideler yağmurlu, rüzgarlı, sıcak ve güneşli zamanlarda dikilmemelidir. Sıcak ilkbahar ve yaz günlerinde akşam saatlerinde dikim yapılması tercih edilir. Dikilecek fidelerin iyi bir kök ve gövde yapısına sahip olması gerekir. Dikimden hemen sonra fidelerin derhal sulanması gerekir.

42

43

44

45

46 BAKIM İŞLERİ Toprağı yüzeysel olarak çapalayıp-gevşetmek suretiyle havalandırmak Yabani otların alınması, temizlenmesi Sulama Destekleme Gübreleme Solan çiçeklerin uzaklaştırılması ve budama

47

48

49

50