ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3"

Yonca Buğra
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3

2 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi. Bu da kanın kimyasal yapısını bozacağından ölüm meydana gelirdi. Geri emilim kanın kimyasal bileşiminin ayarlanmasında ve idrar oluşumunda önemlidir. Bowman kapsülüne geçen maddelerin aktif ya da pasif taşıma ile tekrar kana geçmesine geri emilim denir.

# Proksimal Tüp: Su, pasif taşıma ile geri emilirken glikoz, aminoasit, iyonlar gibi maddeler aktif taşıma ile geri emilir. # Henle Kulpu: Kurak bölge memelilerinde henle kulpu oldukça uzundur.

Cl- iyonları aktif taşıma ile geri emilirken Na+ difüzyon ile onu izler. İnce kısmında ikisi de pasif taşıma ile geri emilir. # Distal Tüp: Çeperi üreye geçerli değildir.

3 # Proksimal Tüp: Su, pasif taşıma ile geri emilirken glikoz, aminoasit, iyonlar gibi maddeler aktif taşıma ile geri emilir. # Henle Kulpu: Kurak bölge memelilerinde henle kulpu oldukça uzundur. Çünkü yoğun olarak idrarın asıl meydana geldiği kısım henle kulpudur. İnen kolu H2O pasif taşıma ile geri emilir. Çıkan kolu H2O ya geçirgen değildir. Cl- iyonları aktif taşıma ile geri emilirken Na+ difüzyon ile onu izler. İnce kısmında ikisi de pasif taşıma ile geri emilir. # Distal Tüp: Çeperi üreye geçerli değildir. Bu nedenle bu tüpteki süzüntünün üre miktarı fazladır. # İdrar Toplama Kanalı: Süzüntü içindeki su ve üre pasif taşıma ile geri emilerek idrar yoğunlaştırılır. Not: Sağlıklı bir insanda glikoz, aminoasitin %100 ü, suyun %99 u, sodyum iyonlarının %99,5 u, ürenin %50 si geri emilerek kan dolaşımına katılır.

3) Salgılama Süzülme ile Bowman kapsülüne geçemeyen bazı ilaçlar, H+, K+, NH3, NH4 gibi maddeler nefron kanallarını saran kılcal damarlar ile nefron kanallarına geçer.

4 3) Salgılama Süzülme ile Bowman kapsülüne geçemeyen bazı ilaçlar, H+, K+, NH3, NH4 gibi maddeler nefron kanallarını saran kılcal damarlar ile nefron kanallarına geçer. Bu olaya salgılama ya da aktif boşaltım denir. Salgılama aktif taşıma ile olur. En çok distal tüpte meydana gelir. İdrarın Bileşeni Ortalama olarak günde 1 1,5 litre idrar oluşturulur. İdrarın ph ı, yenilen besinlere bağlı olarak 4,5 8 arasında değişir. İdrarda organik madde olarak üre, ürik asit, amonyak, kreatin, vitamin bulunur. İnorganik madde olarak sodyum, potasyum, kalsiyum, klor, fosfat ve su bulunur.

5 Böbreğin Düzenlenmesi Böbrekler kanın bileşimini, ph ını, doku sıvılarındaki iyonları düzenlemekle görevlidir. Kanı nefronlarla süzerken idrarı oluşturur ve kanın bileşimini belirli sınırlar içerisinde tutmakla görevlidir. Suyun Düzenlenmesi Kandaki ve vücuttaki su miktarının düzenlenmesi beyindeki hipofiz bezinin arka lobundan salgılanan antidiüretik hormon (ADH) adıyla Vazopressin hormonu tarafından düzenlenir. Bu hormon nefron kanallarının suya karşı direncini artırır. Doku sıvısındaki suyun artması ADH salgılanmasını azaltır. Nefron kanalcıklarının suya geçirgenliğini azaltır. Geri emilim az olur. Su kaybı fazlalaşır. Böylece su düzeyi normale gelmiş olur. Vücut sıvısının normalin altına düşmesi ADH salgılanmasını artırır. Geri emilim fazla olacağından su dengesi korunmuş olur. Vazopressin hormonu nefronun distal tüpünü kontrol ederek suyu düzenler. ADH az salgılanması durumunda suyun geri emilimi azalacağından çok seyreltik bir idrar atılır. Vücutta su azalacağından fazla su içilir. Buna şekersiz şeker hastalığı denir.

6 Mineral ve Tuz Miktarının Düzenlenmesi Mineral ve tuz miktarının düzenlenmesi böbrek üstü bezlerinden salgılanan aldosteron hormonunun kontrolündedir. Özellikle distal tüpten sodyumun geri emilmesini denetler. Vücudun ihtiyacı oranında sodyumun geri emilmesini sağlar. Sodyum iyonları proksimal tüpten pasif olarak kılcal damara geçer. Bu süzülme yeterli olmadığında aldosteron etkisiyle distal tüp ve idrar toplama kanalında aktif olarak sodyum geri emilir. Kalp ve böbrek rahatsızlıklarında süzülme yeterli olmadığından kanda ve doku sıvısında fazla sodyum bulunur. Sodyum su tutacağından vücudun değişik bölgelerinde ödeme sebep olur.

7 Kan ph ının Düzenlenmesi İnsan kanının ph ı 7,4 tür. Bu değer 7 ya da 7,7 olursa ölüme sebep olur. Böbrekler ve akciğerler asidik ve bazik özellikte maddeler atarak bu oranı sabit tutmaya çalışır. ADH Çalışma Prensibi Doku Hücrelerinde Su ADH ADH Böbrek suyun geri emilimini İdrar su yükselir. Doku hücrelerinde su normale döner. Doku Hücrelerinde Su ADH ADH Böbrek suyun geri emilimini İdrar su azalır. Doku hücrelerinde su normale döner. ADH kişide az salgılanması şekersiz şeker hastalığı (idrar çok fazla sulu olur. Vücutta su kaybı olduğundan kişi çok fazla su içer.) Aldosteron Çalışma Prensibi Na proksimal tüpte pasif taşıma ile geri emilir. Bu yetersiz olduğunda Aldosteron Aldosteron Distal tüpte aktif taşıma ile Na+ geri emilimi

Benzer belgeler

Omurgalılarda Boşaltım Organı (Böbrekler) Pronefroz böbrek tipi balıkların ve kurbağaların embriyo devrelerinde görülür.

Omurgalılarda Boşaltım Organı (Böbrekler) Omurgalıların boşaltım organları böbreklerdir. Ancak omurgalılarda pronefroz, mezonefroz ve metanefroz olmak üzere üç tip böbreğe rastlanır. Pronefroz böbrek tipi