Bilgi Toplumunda İnsan Nitelikleri, Yaşam Boyu Öğrenme, Bilgisayarın Eğitimde Kullanımı BDO Kuramsal Temelleri

Transkript

1 Bilgisayar 2 1. HAFTA Bilişim Teknolojilerinin Sosyal Yapı Üzerindeki Etkileri ve Eğitimdeki Yeri Bilgi Toplumunda İnsan Nitelikleri, Yaşam Boyu Öğrenme, Bilgisayarın Eğitimde Kullanımı BDO Kuramsal Temelleri

2 Bilgi Toplumunda İnsan Nitelikleri Tarım toplumu küçük topluluklar halinde ve göçebe avlanma, tarım, hayvancılık gücün sahibi toprak ve hayvancılığı elinde bulunduranlar Sanayi toplumu 17.yy ın sonlarından itibaren 2.dünya savaşı sonrasına kadar emek, sermaye ve doğal kaynaklara dayalı üretim gücün sahibi sanayisini geliştiren, fabrika ve makinelere sahip olanlar Bilgi toplumu bilgi, kültür ve ideoloji gibi değerlerin ön plana çıkması bilişimle ilgili işler, birçok alanda bilginin artmasına yönelik bir üretim güç odağı bilgiyi üreten, etkili biçimde kullanabilenler 2

3 Bilgi Toplumunda İnsan Nitelikleri değişim ve gelişime açık, alanında uzman, yaşam boyu öğrenmeye açık, yeni bilgiler üretebilen, İşbirliği içinde çalışabilen bilgiyi nerede, nasıl ve ne zaman kullanacağını bilen bireyler 3

4 Yaşam Boyu Öğrenme Geçmiş yıllarda mezun olurdunuz ve hayatınızı elinizdeki bilgiler ışığında devam ettirirdiniz. Günümüzde ise, mezun olduğunuzda elinizde olan bilgi bir süre sonra yetersiz kalmaktadır. Hizmet içi eğitimler, kurslar, sertifika programları Yaşam boyu öğrenme; doğduğumuzda başlar yaşam boyu devam eder. Sadece resmi değil, resmi olmayan eğitimi de kapsar. 4

5 Bilgi Teknolojilerinin Toplumsal Etkileri BT (Bilişim Teknolojileri) nin etkileri: Kurumların verimliliğinin arttırılması, Çalışanlara daha yüksek bir yaşam standardı, Güvenli çalışma ortamları, Daha kısa çalışma zamanı, Sunulan hizmetlerde gelişme, Özel hayata saldırı, Teknolojiye dayalı suçlar, 5

6 Bilgisayarın Eğitimde Kullanımı Neden eğitimde bilgisayar? Nasıl eğitimde bilgisayar? Amaç olarak? Araç olarak? 6

7 Bilgisayarların Eğitimde Kullanılması Geleneksel öğrenme ortamları artık yetersiz hale gelmiştir, artık: Öğrenci merkezli, Araştıran, ihtiyacı olan bilgiyi araştıran, değerlendiren ve sentezleyerek çözüm üretebilen, Bilgiyi gerçek yaşama transfer edebilen, öğrenme ortamlarına gereksinim vardır. 7

8 Eğitimde Teknoloji Kullanımı Eğitimde teknoloji kullanımını gerekli hale getiren nedenler: Bilgi hızla yayılmaktadır, Bireysel öğrenme ortamları, Faal öğrenme ortamları, Eleştirel düşünmeyi öğrenme, Kubaşık çalışma olanağı, Bireyler arası iletişimin artması, Küresel eğitim olanakları, Bilgiyi öğrenmeye karşı güdülenmenin artması, 8

9 Bilgisayarların Eğitimde Kullanılması Her ne kadar teknoloji denildiğinde akla ilk bilgisayarlar gelse de sadece bilgisayarlar ile sınırlı değildir. Mektupla eğitim Radyo ve televizyon ile eğitim Bilgisayarlar ile eğitim Bir sonraki??? 9

10 Bilgisayarların Eğitimde Kullanılması Bilgisayar Destekli Eğitim Bilgisayar Destekli Öğretim Eğitim nedir? Öğretim Nedir? Eğitim amaçlı bilgisayar kullanımının yararları: Öğrenmenin zenginleştirilmesi, Kayıt saklama ve tekrar kullanabilme, Öğrenmenin bireyselleştirilebilmesi, İletişim ve etkileşim yeteneği, Okul yönetiminde kullanılması, Uygun zaman ve yerde eğitim alınması 10

11 Web-tabanlı (Internet-tabanlı) Eğitim Faydaları Zaman ve yerden bağımsız bir şekilde bilgiye ulaşabilme, Öğretimin bireyselleştirilmesi, Eğitimde fırsat eşitliği Sayısal Bölünme? Bireylerin kendi hızlarında öğrenebilmesine imkan verme Eksiklikleri İletişim 11

12 Web-tabanlı (Internet-tabanlı) Eğitim Eş-zamansız Eğitimde E-posta, Tartışma listeleri, Web sayfaları, portallar bloglar Eş-zamanlı Eğitimde Sohbet Video konferans, sesli görüşme vb. 12

13 Eğitimde Teknolojiler, Gelecek! Yapay Zeka Bilgisayarlar düşünebilir mi? Uzman sistemler Karmaşık bir sistemde uzman bir kişinin yaptığı işleri yapan bir bilgisayar programı olarak düşünülebilir. Sanal Gerçeklik Matrix, Eğitimde Mobil Teknolojiler Cep telefonları, i-phone, PDA lar 13

14 BDÖ in Kuramsal Temelleri Davranışçı kuramlar Bilişsel kuramlar Oluşturmacı (Yapılandırmacı) kuramlar

15 BDÖ in Kuramsal Temelleri Davranışçı kuramlar Öğrenme dış etkilerle (pekiştirme, tekrar) elde edilen bir sonuçtur. Skinner tarafından geliştirilen doğrusal programlı öğretim modeli örneği Bireysel farklılıklar dikkate alınmaz! Farklı uyarıcılarla güdüleme yok!

16 BDÖ in Kuramsal Temelleri Bilişsel kuramlar Öğrenmede zihinsel süreçler etkindir. Bireyler bilgileri beyninde kodlar, zihinsel şemalarında organize eder ve günceller. Teknolojinin eğitim ortamlarında kullanılması gerektiği düşüncesini destekler. Bilgisayarların eğitimde bilgi sunum aracı olarak kullanılması bu kurama ait görüşlerin bir sonucudur.

17 BDÖ in Kuramsal Temelleri Oluşturmacı (Yapılandırmacı) kuramlar Öğrenme sürecinde birey aktif olmalıdır. Bilgiyi araştırma, yorumlama, analiz etme etkinlikleri bireyin sorumluluğundadır. Eğitim ortamları etkileşimli olmalıdır görüşünü savunurlar. Bilgisayarların eğitimde sadece sunum aracı olarak değil, öğrenme ortamında etkileşimi sağlayan araçlar olarak da kullanılmasını destekleyen görüştür.

18 Bilgisayar Destekli Öğretim in Kuramsal Temelleri Davranışçı ve bilişsel kuramların etkisi ile ilk BDÖ uygulamaları öğrencilerin tek başlarına çalışabildikleri veya bireysel olarak testler uygulayabildikleri ve dönütler alabildikleri sistemlerdir. Son yıllarda birebir uygulamaların akademik başarıya etkisinin fazla olmadığı ve sosyal soyutlanmışlık durumunun ortaya çıktığı yönündeki araştırma bulguları öğretim amaçlı özel bilgisayar programlarının yazılması yerine bilgisayar ve internet uygulamalarının öğretim amaçlı kullanımının daha etkili olduğu görüşünü desteklemektedir.

19 Eğitimde Bilgisayar Kullanımı Amaç bilgisayar eğitimi ise bilgisayar öğretimi, bilgisayar teknolojisi kavramlarının öğretimi, bilgisayar ağlarının öğretimi programlama dillerinin öğretimi Bilgisayar eğitimde bir araç ise Programlı öğretim ilkelerine uygundur. Bireysel ve grup öğretiminde kullanılabilir. Etkileşimli bir araçtır, Yazı tahtası, ders kitabı gibi genel bir araçtır. Pekiştiricidir, Ders yazılımları gibi uygun biçimde hazırlanmış pek çok uygulamayı kullanmaya imkan verir. Bir sınav ve değerlendirme aracı olarak kullanılabilir. Sınıf içi ve sınıf dışı etkinlikleri yönetim aracı olarak kullanılabilir.

20 Eğitimde Bilgisayarlar Bilgisayar Destekli Öğretim Öğretimi Destekleyici Araç Yönetim Aracı Alıştırma Uygulama Ofis uygulamaları Otomasyon Yazılımları Bire-Bir Öğretim Yazarlık yazılımları Ofis yazılımları Benzeşim Multimedya programları Veritabanları Eğitsel Oyunlar Problem Çözme Yazılımları

21 Bilgisayar Destekli Öğretim Bireyselleştirilmiş öğretim ilkelerine bağlı olarak oluşturulan bilgisayar programları ile öğrencinin etkileşimde bulunarak öğrenmeyi gerçekleştirdiği, öğrenmelerini izleyebildiği ve öğrenmelerini kendi başına değerlendirebildiği bir öğretim yöntemidir.

22 Bilgisayar Destekli Öğretim Bilgisayara dayalı öğretim (Computer Aided/Assisted) Instruction) Bilgisayar destekli /temelli) öğretim (Computer Based Instruction) Web Tabanlı Öğrenme (Web Based Learning) Elektronik öğrenme (e-learning) BDÖ genellikle eğitsel yazılımlar aracılığıyla veya son yıllarda Internet üzerinden sunulan Uzaktan Eğitim adı verilen yöntemle uygulanır.

23 BDÖ Uygulama Biçimleri Öğretim yazılımları Tekrar ve alıştırma yazılımları Birebir öğretim yazılımları Benzetim yazılımları Öğretim amaçlı oyun yazılımları Problem tabanlı öğrenme (sorun çözme) yazılımları Web tabanlı öğretim uygulamaları Bilgisayarlı testler Uzaktan eğitim Hiper ortam sistemleri Sanal gerçeklik (3-D uygulamaları) Yapay Zeka (Uzman Sistem) Uygulamaları Turing Makinesi Zeki Öğretim Sistemleri Uyarlanır hiper ortam sistemleri

24 Öğretimi Destekleyici Araç Olarak Bilgisayarlar Öğretmenin sınıf ortamında öğrencinin öğrenmesini kolaylaştırmak ve öğretimin etkililiğini arttırmak için bilgisayar yazılımlarını (multimedya programları, ofis programları) kullanarak öğretim materyali geliştirmesi/kullanması. Öğretmenin bilgisayarı bir ölçme/değerlendirme ve yönetim aracı olarak sınıfta kullanması. Öğrencilerin ve öğretmenlerin araştırma aracı olarak veritabanlarını kullanmaları. Öğrencilerin ve öğretmenlerin raporlaştırma aracı ofis programlarını kullanmaları.

25 Yönetim Aracı Olarak Bilgisayarlar Öğrenci bilgilerini raporlaştırmada ofis yazılımlarının kullanımı (Örn: duyuru hazırlama/sunma, ders başarı analizi,..vb.) Okulla ilgili yönetimsel işler için kullanılan otomasyon programları Öğrenci/öğretmen/idareci bilgilerinin arşivlenmesi, kütüphane hizmetlerinde veritabanlarının kullanılması

26 BDÖ in Tarihsel Gelişimi - Dünya da 1950 Skinner in Programlı Öğretim Makinesi 1950 sonu Amerika Birleşik Devletleri nde, Stanfod ve Illinois gibi gelişmiş üniversitelerde, bilgisayarın yönetsel amaçlarla kullanılması Bireyselleştirilmiş öğretim kavramı Bilgisayara dayalı öğretim kavramı 1963 Standford da öğretimsel amaçlı matematik yazılımı geliştirilmesi öğretim sistemleri IBM 1500 öğretim sistemi Plato TICCIT 1970 Avrupa ülkelerinde başlayan BDÖ çalışmaları (İngiltere, Fransa, Almanya,İsveç) 1980 İlk kişisel bilgisayar Hiper ortama dayalı öğretim 1990 ve sonrası Gelişmiş öğretim yazılımları Web tabanlı öğretim 2000 e-öğrenme Harmanlanmış öğretim Açık ders malzemeleri

27 BDÖ in Tarihsel Gelişimi - Türkiye de Başlangıç Okullara yönetsel faaliyetler için bilgisayarın girişi 1990 sonu Öğretimi destekleyici araç olarak kullanılması ~2003 ler Web tabanlı öğrenme (ODTÜ-IDEA, Sakarya Üniv., Anadolu Üniv.) ~2005 sonrası E-öğrenme E-devlet uygulamaları 2006 Öğretmen eğitiminde bilgisayar destekli öğretimin kapsamının genişletilmesi 2010 Açık ders malzemeleri