ŞÇ SA LI I VE Ş GÜVENL HAVACILIKTA S G. : Havacılık ve Uzay Tıbbı

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ŞÇ SA LI I VE Ş GÜVENL HAVACILIKTA S G. : Havacılık ve Uzay Tıbbı"

Kelebek Gulden
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 om n. c ga ŞÇ SA LI I VE Ş GÜVENL or ke m er sim & Soyisim Ö renci Numarası do HAVACILIKTA S G w w w.g Ders Ö retim Görevlisi : M. Görkem ERDO AN : : Havacılık ve Uzay Tıbbı : Dr. Pınar B RLER

2 ÇER K şçi Sa lı ı ve ş Güvenli i şçi Sa lı ı ve ş Güvenli i ( S G) nedir? S G neleri içerir? ş güvenli inin önemi ş güvenli inin amaçları ş kazaları ve maliyetleri 4857 sayılı iş kanunu M. GÖRKEM ERDO AN 2

3 Havacılıkta S G Havacılıkta Güvenlik Havacılıkta güvenlik faktörleri Havacılık güvenli i açısından çalışma ortamındaki önemli faktörler S G açısından havacılık kazaları Havacılıkta kaza tanımları Başlıca kaza nedenleri Referanslar Referanslar (Resimler için) M. GÖRKEM ERDO AN 3

4 ŞÇ SA LI I VE Ş GÜVENL M. GÖRKEM ERDO AN 4

5 ŞÇ SA LI I VE Ş GÜVENL NED R? şçi Sa lı ı ve ş Güvenli i, kısaca S G, işin yapılması sırasında işyerindeki fiziki çevre şartları sebebiyle işçilerin maruz kaldıkları sa lık sorunları ve mesleki risklerin ortadan kaldırılması veya azaltılması ile ilgilenen bilim dalıdır. Türkiye de her 5 dakikada bir iş kazası olmakta ve her 4 saatte bir kişi iş kazasından ötürü hayatını kaybetmektedir. Bu, S G in Türkiye için ne kadar önemli oldu unu anlamak için yeterlidir. M. GÖRKEM ERDO AN 5

6 S G NELER ÇER R? Genel işçi sa lı ı ve iş güvenli ini ş kazaları ve meslek hastalıklarının sebeplerini ş yerindeki riskleri Kaza, yaralanma ve hastalıktan korunma prensiplerini ş ekipmanlarının güvenli kullanımını Yasal mevzuatı Kişisel koruyucu alet kullanımını Gerekli uyarı işaretlerini lk yardımı M. GÖRKEM ERDO AN 6

7 S G N ÖNEM S G kavramında çalışanların can güvenli i, makine, araç ve gerecin, işyerinin, çevrenin, üretilen malın güvenli i gibi unsurlar yer almaktadır. Bu kapsamda iş dünyasında çalışan çok sayıda insan, malzemeler, makineler, araç ve gereçler, çevre, ekoloji ve iş dünyası ile ilgisi olmayan milyonlarca insanın hayatı ve mutlulu u S G in önemini kendili inden ortaya çıkarmaktadır. M. GÖRKEM ERDO AN 7

8 S G N AMAÇLARI S G in tanımına da bakılarak çıkarılabilinen amaçları şunlardır: 1) Çalışanların güvenli ini sa lamak 2) Üretimin güvenli ini sa lamak 3) şletmenin güvenli ini sa lamak 4) Ekolojik çevrenin güvenli ini sa lamak M. GÖRKEM ERDO AN 8

9 Ş KAZALARI VE MAL YETLER ş yerinde S G e uyulmadı ı takdirde bir çok kaza meydana gelebilir. Bu kazalar, insan hayatının yanı sıra maddi hasara da yol açmaktadır. ş kazalarından ötürü oluşabilecek iki tür maliyet söz konusudur: 1) Görünür maliyetler 2) Görünmez maliyetler M. GÖRKEM ERDO AN 9

10 Ş KAZALARI ş yerlerinde oluşabilecek kazalar iş güvenli i ile alakalıdır: 1) Yangın 2) Yüksekten düşme 3) Güneşte aşırı kalma 4) Elektrik 5) Kişisel hastalıklar (Şeker, kalp, di er hastalıklar gibi) Bu durumların işçi sa lı ı üzerine etkileri aşa ıdaki durumlarından biri olarak açı a çıkabilir: 1) Yanma M. GÖRKEM ERDO AN 10

13 2) Yutulan yabancı cisim 3) Göz, kulak, burun veya bo azda yabancı cisim 4) Sıcaklık çarpması 5) Suda bo ulma 6) Hayvan ısırı ı (köpek, arı, akrep vs.) 7) Kırık, burkulma 8) Bilinç kaybı 9) Elektrik çarpması 10) Kalp krizi 11) Havale 12) Sara-Epilepsi nöbeti 13) Zehirlenme M. GÖRKEM ERDO AN 13

14 MAL YETLER Görünür Maliyetler: 1) lk müdahale, ambulans ve tedavi masrafları 2) Geçici veya sürekli iş göremezlik ve ölüm ödemeleri 3) şçiye veya yakınlarına ödenen maddi ve manevi tazminatlar 4) Sigortaya ödenen tazminatlar M. GÖRKEM ERDO AN 14

15 Görünmez Maliyetler: 1) şletmenin, makinaların, prosesin yada fabrikanın bir bölümünün yada tamamının kaybedilmesi 2) şçinin üretimde çalışmaması nedeniyle iş gücü ve maliyet kaybı 3) Adli masraflar (Mahkeme) 4) şe yeni bir işçinin alınması gerekiyorsa veriminin düşük olmasının getirdi i maliyet 5) Kazanın getirdi i fazla mesainin maliyeti 6) Kaza esnasında, bu bölümde işin durması nedeniyle zaman ve maliyet kaybı 7) Proses, makina veya tezgahın kısmen yada tamamen zarar görmesi nedeniyle tamir yada yeni makina alımının getirdi i maliyet M. GÖRKEM ERDO AN 15

16 8) Ürünün yada ham madddelerin zarara u raması 9) Çalışanların moral bozuklu u nedeniyle dolaylı yada dolaysız iş yavaşlatmaları 10) Yeni işçi alımı gerekiyorsa, işçiye verilen e itim ve işçinin işi ö renmesi esnasında geçen sürenin getirdi i maliyet 11) Bürokratik işlemlerle ilgili harcanan zaman ve maddi kayıp 12) Siparişin zamanında teslim edilememesi nedeniyle u ranılacak kayıplar M. GÖRKEM ERDO AN 16

17 4857 SAYILI Ş KANUNU S G ile alakalı kanun, Avrupa Birli i Uyum Süreci kapsamında düzenlenen 4857 sayılı iş kanunudur. S G bu kanunun 5. bölüm madde kısmında yer almaktadır. Bazı örnek 4857 sayılı iş kanununun 5. bölümünde yer alan bazı maddeler aşa ıda yer almaktadır. M. GÖRKEM ERDO AN 17

18 4857 SAYILI Ş KANUNU MADDE 77 İşverenler, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmakla yükümlüdürler. İşverenler işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar. M. GÖRKEM ERDO AN 18

19 4857 SAYILI Ş KANUNU MADDE 77 İşverenler işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar. İşçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. M. GÖRKEM ERDO AN 19

20 4857 SAYILI Ş KANUNU MADDE 80 Sanayiden sayılan ve devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldı ı iş yerlerinde iş sa lı ıve güvenli i kurulu kurma yükümlülü ü yasa ile düzenlenmektedir. Ayrıca bu kurulların iş sa lı ı ve güvenli i mevzuatına uygun olarak verilen kararlarını iş verenler uygulamakla yükümlüdürler. M. GÖRKEM ERDO AN 20

21 4857 SAYILI Ş KANUNU MADDE 81 Devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran işverenler, işyerlerine bir veya daha fazla işyeri hekimi çalıştırma ve işyeri sağlık birimi oluşturma ile yükümlüdürler. M. GÖRKEM ERDO AN 21

22 4857 SAYILI Ş KANUNU MADDE 82 Sanayiden sayılan ve devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işverenlere, iş güvenliği önlemlerinin sağlanması bakımından bir veya daha fazla mühendis veya teknik eleman görevlendirme yükümlülüğü getirilmiştir. M. GÖRKEM ERDO AN 22

23 HAVACILIKTA S G M. GÖRKEM ERDO AN 23

25 HAVACILIKTA GÜVENL K Havacılık sektöründe güvenlik; havacılık faaliyetlerine ilişkin kaza, kırım ve bunlar sonucu kayıp ve hasarların olmayışı olarak tanımlanabilir. Havacılıkta güvenlik üç madde altında incelenebilir: 1) Bireysel Güvenlik 2) Hava Aracı Güvenli i 3) Uçuş Güvenli i Günümüzde uçakla seyahat etmek, bir çok seyahat şekline göre en güvenli seyahat biçimidir. M. GÖRKEM ERDO AN 25

26 HAVACILIKTA GÜVENL K FAKTÖRLER Havacılıkta güvenlik faktörler faaliyet çevresine (çalışma çevresi, dış çevre), havayoluna özgü faktörlere, hava aracına (bakım, tasarım vs.) ve insan faktörüne ba lıdır. Havacılıkta güvenlik faktörleri önem sırasına göre aşa ıdaki gibidir: 1) nsan faktörü 2) Hava aracı bakımı faktörü 3) Çalışma çevresi faktörü 4) Havayolu güvenlik kültürü faktörü 5) Hava aracı tasarımı faktörü 6) Dış çevre faktörleri M. GÖRKEM ERDO AN 26

27 HAVACILIK GÜVENL AÇISINDAN ÇALIŞMA ORTAMINDAK ÖNEML FAKTÖRLER Işıklandırma Isı Nem Gürültü seviyesi Havalandırma Makine ve techizatların kullanım talimatlar, uyarıları ve önlemleri Çalışma saatleri ve süreleri M. GÖRKEM ERDO AN 27

28 S G konusundaki e itim ve bilgi düzeyi Yorgunluk Uykusuzluk Yukarıdaki maddeler, her iş sektöründe iş güvenli ini, dolayısıyla işçi sa lı ını etkileyebilece i gibi, havacılık sektöründe de çok önemli rol oynamaktadırlar. M. GÖRKEM ERDO AN 28

29 HAVACILIKTA KAZA TANIMLARI ICAO ve NTSB gibi uluslar arası otoriteler tarafından, do ru tanımlanabilmeleri için, kazalar kategorilere ayrılmışlardır: 1) Hava Aracı Kazası: Uça a ilk yolcu alımından son yolcu ininceye kadar geçen sürede oluşan kazalar. 2) Hava Aracı Yer Kazası: Aracın bakım-onarım gibi yer çalışmaları esnasında meydana gelebilecek kazalar. M. GÖRKEM ERDO AN 29

31 BAŞLICA KAZA NEDENLER Uçuş ekibi (Kazaların ~ %70 i) Hava aracı (Kazaların ~ %10 u) Bakım (Kazaların ~ %5 i) Meteorolojik Koşullar (Kazaların ~ %4 ü) Hava Trafik Kontrol Sistemleri (Kazaların ~ %4 ü) Kazaların ~ %7 si di er nedenlerden dolayı oluşmaktadır. M. GÖRKEM ERDO AN 31

32 REFERANSLAR Havacılık Güvenli i Açısından nsan Kaynakları Yönetimi ve THY Teknik A.Ş. nde Bir Araştırma, lker Can, stanbul, 2008 Yüksek Lisans Tezi SG E itimi Sunum Dosyası, Kadir Erdo an, Sayılı Yeni ş Kanunu Yükümlülükleri Sunum Dosyası, Mete Yanıkçı

33 REFERANSLAR (RES MLER Ç N) RuYup6SwHV4/s1600/yangin-tupu.jpg olu-84-yarali.html/ucak-kazaa

Benzer belgeler

İş Güvenliği Çalışmalarının Faaliyet Alanları. Tehlikeler, Riskler, Sağlıksız Koşullar, Güvensiz Koşullar,

İş Güvenliği Çalışmalarının Faaliyet Alanları. Tehlikeler, Riskler, Sağlıksız Koşullar, Güvensiz Koşullar, İş Güvenliği Nedir? İşin yürütülmesi sırasında, çeşitli nedenlerden kaynaklanan, sağlığa zararlı durumlardan korunmak ve daha iyi bir çalışma ortamı oluşturmak amacı ile yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır.