CNC FREZE BAHAR DÖNEMİ DERS NOTLARI

Transkript

1 CNC FREZE BAHAR DÖNEMİ DERS NOTLARI

2 Frezeleme; mevcut olan en esnek işleme yöntemidir ve neredeyse her şekli işleyebilir. Bu esnekliğin dezavantajı, optimize etmeyi daha zor hale getirecek şekilde uygulama içerisinde çok fazla değişkenin yapılandırılmasıdır. Frezeleme Yöntemleri; Yüzey frezeleme Kenar frezeleme Profil ve tornalarken frezeleme Kanal ve diş frezeleme Özel yöntemler Açılı frezeleme(rampalama), dalma

3 Başlangıçta göz önünde bulundurulması gerekenler 1. Frezelenmiş konfigürasyon :Tüm konvansiyonel uygulamalara ek olarak, frezeleme eskiden tornalanan, delinen veya kılavuzlanan delik, diş, havuz ve yüzeyleri üretmek için güçlü bir alternatiftir. Frezelenecek konfigürasyonlar, dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Doğru operasyonlar ve kesicilier seçilmelidir.

4 2. Parça İş parçası yüzeyleri döküm veya dövme kabuklu, zorlu olabilir. İnce bölümler ve zayıf bağlamanın neden olduğu kötü rijitlik durumlarında özel takımlama ve stratejiler kullanılması gerekebilir. İş parçası malzemesi ve işlenebilirliği aynı zamanda optimal kesme değerlerinin belirlenmesi için de incelenmelidir.

5 3. Tezgah Tezgah, frezeleme yönteminin seçiminde en büyük öneme sahiptir. Yüzey/90 veya kanal frezeleme 3 eksenli tezgahlarda gerçekleştirilebilirken, 3D profillerinin frezelenmesinde alternatif olarak 4 veya 5 eksenli tezgahlar gerektirebilir. Tornalama merkezleri, tahrikli takımlara bağlı olarak frezeleme kapasitesine sahiptir ve işleme merkezlerinin de genellikle tornalama kapasitesi vardır. CAM gelişmeleri, 5 eksenli tezgahların giderek daha yaygın olacağı anlamına gelmektedir.

6 Yöntem seçimi

7

8 Yüzey frezeleme Yüzey frezeleme en yaygın frezeleme operasyonudur ve farklı takımlardan oluşan geniş bir kapsamın kullanımı ile gerçekleştirilebilir. 45º giriş açılı frezeler çok sıkça kullanılır. Yuvarlak uçlu frezeler, 90º kenar frezeleri ve kenar/ yüzey frezeleri de bazı durumlarda kullanılır.

9 10 75 yüzey ve dalma frezeleme takımları, temel olarak yüzey frezeleme işlemleri için kullanılır, ancak dalma frezeleme için uygun olan çok küçük giriş açıları olan frezelerdir. Yuvarlak kesici uçlar ve büyük radyüslü frezeler Yuvarlak uçlu frezeler oldukça çok yönlüdür ve hem zorlu yüzey frezeleme ve profil işleme operasyonları için kullanılır hem de kusursuz açılı frezeleme (rampalama) kapasiteleri vardır. Küresel uçlu frezeler birincil olarak 3D şekillerin (kalıplanmış yüzeylerin) profil frezelenmesi için kullanılır.

10 Giriş açısı Bu, kesici ucun ana, öncü kesme kenarı ve iş parçası yüzeyi arasındaki açıdır. Talaş kalınlığı, kesme kuvvetleri ve takım ömrünün hepsi özellikle giriş açısından etkilenir. En yaygın giriş açıları 90, 45, 10 'dir (küçük talaş derinliğinde küresel uçlu kesici uçlar kullanılır) Düz kenarlarda giriş açısının azaltılması, kr, talaş kalınlığını hex, verilen bir ilerleme hızı için fz azaltır. Bu talaş inceltme etkisi malzemenin miktarını kesme kenarının daha geniş bir parçasına yayar. Daha küçük giriş açıları radyal kuvveti azaltarak ve kesme kenarını koruyarak kesime daha kademeli bir giriş sağlar. Azalan giriş açılarında daha yüksek eksenel kuvvetler iş parçası üzerindeki basıncı artıracaktır. 90 frezeler Ana uygulama alanı 90º kenar frezelemedir. Çoğunlukla ilerlemenin yönünde radyal kuvvetler oluşturur. İşlenen yüzey yüksek eksenel kuvvete maruz kalmayacaktır, ince duvarları olan iş parçasının frezelenmesi için avantajlıdır.

11 45 frezeler Yüzey frezeleme için genel tercih. Oldukça dengeli radyal ve eksenel kesme kuvvetleri oluşturur. Kesime düzgün giriş. Uzun kullanma mesafeleri ile veya daha küçük/zayıf takımlar ve bağlamaları ile frezeleme yaparken düşük titreşim sağlar. Kolayca parçalanan kısa talaş oluşturan malzemelerin frezeleme işlemleri için özellikle uygun. Daha ince bir talaşın oluşumu birçok uygulamada orta bir kesme kenarı yükü sağlarken daha yüksek tabla ilerlemesi fırsatı sayesinde yüksek verimliliğe olanak sağlar.

12 10 frezeler Yüksek ilerleme ve dalma frezeleme takımları. Oluşturulan ince talaş, küçük talaş derinliklerinde ağız başına çok yüksek ilerlemelere fz, ve sonuç olarak aşırı tabla ilerlemelerine, vf olanak sağlar. Baskın eksenel kesme kuvveti fener miline doğru yönlendirilir ve onu dengeler. Bu, uzun ve zayıf kurulumlar için titreşim yatkınlıklarını sınırlaması nedeniyle uygundur. Havuzların dalma frezelenmesi için veya uzatılmış bir freze kullanımı her gerektiğinde. Üç eksen kullanarak delik oluşturmada etkili.

13

14 Güç ve tork Temel olarak frezelemedeki güç gereksinimleri aşağıdakiler ile birlikte değişkenlik gösterir: kaldırılacak talaş miktarı ortalama talaş kalınlığı kesici geometrisi kesme hızı. Talaş kaldırma oranı ne kadar büyükse (Q cm³/dk), güç gereksinimi de o kadar yüksek olur. Egzotik malzemelerin kaba talaş işlemesi için düşük fener mili hızları,yeterli güç ve torkun kullanılabilirliği üzerinde çok büyük etkiye sahiptir. Yetersiz tork ve gücü olan bir tezgah, karşılık olarak dengesiz performansa neden olacak olan istikrarsız talaş kalınlığı üretir. Modern işleme merkezlerinin büyük çoğunluğunun doğrudan tahrikli fener milleri vardır. Artan fener mili hızı kapasitesi ve/veya yeteneği aşağıdakiler ile sonuçlanır: Daha yüksek dev/dk'larda daha düşük tork Daha düşük dev/dk'larda daha düşük güç

15 3. Tezgah Tezgah, frezeleme yönteminin seçiminde en büyük öneme sahiptir. Yüzey/90 veya kanal frezeleme 3 eksenli tezgahlarda gerçekleştirilebilirken, 3D profillerinin frezelenmesinde alternatif olarak 4 veya 5 eksenli tezgahlar gerektirebilir. Tornalama merkezleri, tahrikli takımlara bağlı olarak frezeleme kapasitesine sahiptir ve işleme merkezlerinin de genellikle tornalama kapasitesi vardır. CAM gelişmeleri, 5 eksenli tezgahların giderek daha yaygın olacağı anlamına gelmektedir.

16 Takım tutucu ve kesici bakımı Kesici uçların, İşleme veya kullanma esnasında zarar görmediklerinden emin olmak için kesici uç yuvasını düzenli olarak kontrol edilmelidir. Kesici uç yuvalarının, kirden veya işlemeden kaynaklanan talaşlardan arınmış olduğundan emin olunmalıdır. Aşınmış veya hasarlı vidaları ve rondelaları değiştirilmelidir. Doğru vida sıkmasını sağlamak için bir tork anahtarı kullanılmalıdır. En iyi performansı elde edebilmek için tüm erkek ve dişi parçaların temizlenmesi yılda bir kez yağlanması yapılmalıdır. Tork anahtarı Delik işleme takımlarından en iyi performansı alabilmek adına, kurulmuş delik işleme takımının ve kesici ucun doğru bir şekilde sıkılması için bir tork anahtarı kullanılmalıdır. Çok yükseğe ayarlanmış tork, takımın performansını olumsuz olarak etkileyecektir ve kesici ucun,rondelanın ve vidanın kırılmasına neden olacaktır.

17 Takım tutucu-freze tarama başlığı-kesici uç montajı

18 FREZE İÇİN HESAPLAMALAR Diş başına ilerleme f z = h ex κ r

19

20 AA7039 Malzemenin aşağıdaki şartlarda frezeleme işlemi yapılacaktır. Verilen değerlere göre frezeleme parametrelerini hesaplayınız. Frezelenecek iş parçasının ölçüleri 200 X 200 x 100 mm dir. Freze çapı : 63 mm Talaş derinliği : 2 mm Diş sayısı : Hex ve Vc kesme hızını tablodan belirleyiniz. 1-İşleme genişliğini hesaplayınız. 2-Diş başına ilerleme hızını hesaplayınız. 3-devir sayısını hesaplayınız 4-tabla ilerleme hızını. Bir devirdeki ilerleme hızını Bir dakikadaki Talaş kaldırma hacmini Net gücü Torku hesaplayınız