Nebile ÖZDEMİR Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Organ Nakli Merkezi

Transkript

1 Nebile ÖZDEMİR Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Organ Nakli Merkezi

2 TÜRKİYEDE BÖBREK NAKLİ 1975 yılında canlı 1978 yılında kadavra

3 E.Ü.T.F Hastanesi Organ Nakli Uygulama ve Araştırma Merkezi 1988 yılında kadavradan böbrek nakli ile başlamıştır.

4 Güncel Bekleme Listesi (2013) TOPLAM

5 2014 YILI BÖBREK NAKLİ 1824 canlıdan 452 kadavradan 2276

6 BÖBREK NORMAL İŞLEVLERİNİ YERİNE GETİREMEDİĞİNDE BÖBREK YETMEZLİĞİ AKUT KRONİK

7 KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ NEDENLERİ Sistemik hastalıklar. Böbrek kistleri. Kanamalar Bazı ilaçlar. Glomerülonefrit. Akut böbrek yetmezliği. Nefrotoksinler. Bilinmeyen nedenler.

8 KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ

9 KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ Son 20 yıl içerisinde böbrek nakli alanında büyük mesafeler alınmış ve kronik böbrek yetmezliğinin standart tedavisi böbrek nakli haline gelmiştir.

10 BÖBREK NAKLİNİN AVANTAJLARI Fizyolojik replasmanın normale yakın olması, Moral olarak iyi bir rehabilitasyon, Yaşam kalitesinin artması

11 Böbrek Naklinin Kontrendike Olduğu Durumlar Primer ve metastatik kanser Aktif enfeksiyon varlığı İleri karaciğer hastalığı Ciddi kalp hastalıkları

12 Böbrek naklinin kontrendike olduğu durumlar Aktif mide ülseri Tedaviye dirençli kronik enfeksiyon Psikiyatrik hastalık Hastanın nakili reddetmesi

13 ORGAN NAKLİ MERKEZİ

14 Böbrek naklinde tercih edilen seçenek PRE-EMTİF NAKİLLERDİR.

15 Neden Pre-emtif Nakil Daha az komplikasyon Daha sağlıklı ve uzun bir yaşam

16 BÖBREK NAKLİ Canlı vericiden böbrek nakli Kadavra vericiden böbrek nakli

17 CANLI DONÖRDEN BÖBREK NAKLİNİN POTANSİYEL ÜSTÜNLÜKLERİ Hastaya daha erken sürede nakil şansı, Kısa ve uzun dönem sonuçlarının daha iyi olması, Greft böbreğin daha erken dönemde fonksiyona başlaması,

18 CANLI DONÖRDEN BÖBREK NAKLİNİN POTANSİYEL ÜSTÜNLÜKLERİ İmmünsüpresif tedavinin kadavradan böbrek nakline göre daha az yoğun olması, Hasta ve donör arasındaki aile ve duygu bağlarının güçlenmesi.

19 CANLI VERİCİLİ BÖBREK NAKLİ

20 BÖBREK NAKLİNDE ALICI HAZIRLIĞI Fizik Muayene Kan İncelemeleri (hmg, detaylı biyokimya testleri,tiroid fonk. testleri, protrombin zamanı, seroloji)

21 BÖBREK NAKLİNDE ALICI HAZIRLIĞI İmmünolojik Değerlendirme (Kan grubu-hla tiplemesi-cross-match negatifliği) Enfeksiyon Değerlendirmesi

22 BÖBREK NAKLİNDE ALICI HAZIRLIĞI İdrar Analizleri ( rutin ve 24 h idrar testleri) Radyolojik İncelemeler (PAAC. ) Kardiyolojik tetkikler (EKG,EKO)

23 BÖBREK NAKLİNDE ALICI HAZIRLIĞI Solunum sisteminin Değerlendirilmesi Kardiyovasküler Sisteminin Değerlendirilmesi Psikososyal Değerlendirme

24

25

26 CANLI BÖBREK DONÖR ADAYLARININ NAKİL İÇİN HAZIRLANMASI Potansiyel verici adaylarının bilgilendirilmesi Aile içinden uygun vericilerin belirlenmesi Psikiyatri konsültasyonu Ayrıntılı anamnez Fizik muayene

27 CANLI BÖBREK DONÖR ADAYLARININ NAKİL İÇİN HAZIRLANMASI İmmünolojik incelemeler Kan testleri Mikrobiyolojik incelemeler Görüntüleme yöntemleri (.batın BT) Diğer testler

28

29 CANLI DONÖR OLAMAYANLAR 18 yaş altı bireyler, Böbrek fonksiyon bozukluğu bulunanlar, Şiddetli hipertansiyon, Diabetes mellitus,

30 CANLI DONÖR OLAMAYANLAR Aşırı şişmanlık, Psikiyatrik bozukluk, HIV,HBV veya HCV infeksiyonu, Ailede herediter böbrek hastalığı anamnezi.

31 KADAVRA VERİCİLİ BÖBREK NAKLİ

32 KADAVRA DONÖR Pek çok nedenlerle yoğun bakımda tedavisi devam ederken, beyin ölümü gelişmiş potansiyel vericilerin organları bağışlandığı takdirde bu vakalar kadavra donör olarak tanımlanmaktadır.

33 Canlı vericisi olmayan hasta DOKU TİPİ LABORATUVARINA başvurur. PRA testi yapılır kadavra listesine alınır 6 ayda bir rutin kontroller yapılır.

34 KADAVRA LİSTESİNDEN ACİL ÇAĞRI Herhangi bir diyaliz yöntemi ile tedavisi mümkün olmayan hastalar için nakil merkezleri tarafından ulusal koordinasyon merkezine (UKM) acil böbrek bildirimi yapılabilir.

35 KADAVRA LİSTESİNDEN ACİL ÇAĞRI Söz konusu bildirimin geçerli olabilmesi için Ulusal Koordinasyon Merkezi diyaliz bilim kurulundan 3 üyenin olurunun alınmasını gerekli görmektedir. Olumlu görüş alındıktan sonra asgari doku uyumu şartına uymak koşulu ile kadavra böbrek acil böbrek alıcısına gider.

36 MARJİNAL DONÖRLER (CANLI-KADAVRA) Yaşlı donörler Diyabetik donörler (diyabet süresi kısa, komplikasyonları retinopati, mikroalbuminüriyok ise) ABO uyumsuz donörler

37 MARJİNAL DONÖRLER (CANLI-KADAVRA) Serum kreatinini yüksek, hedef organ hasarlı hipertansiyonu olan yada enfeksiyonu olan donörler. ABO uyumsuz donörler

38 HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI

39 HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI Alıcının seçim kriterleri hakkında bilgi sahibi olmak, Organ nakli ile ilgili tıbbi, yasal, etik donanıma sahip olmaları ve bilgi gelişimini takip edebilmeleri,

40 HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI Kadavradan yapılan transplantasyonlarda açıklanması istenmeyen bilgileri hasta ve ailesine söylememek, Nakil öncesi protokolü doğru uygulamak.

41 HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI Doku ve organ bağışına danışmanlık ve rehberlik edebilmeleri, Hizmet içi eğitim programlarına katkıda bulunmaları,

42 HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI Acil ve rutin tanı protokolleri ve özel girişimlerdeki bakım içeriği hakkında bilgi sahibi olmak, Hasta ve ailesini ilaç tedavisi, ilaçların yan etkileri ve buna yönelik komplikasyonların tanınması ve önlenmesi konusunda eğitmek,

43 HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI Organ nakli multidisipliner bir ekip çalışması gerektirir. Hemşire de bu ekip içerisinde önemli bir yere sahiptir.

44

45