ELEKTRONİK TİCARET DR. AYŞEGÜL SAĞKAYA GÜNGÖR

Transkript

1 ELEKTRONİK TİCARET DR. AYŞEGÜL SAĞKAYA GÜNGÖR

2 E-İŞ Elektronik İş (E-iş) Bilgi ve iletişim teknolojilerinin bir şirketin tüm aktivitelerini desteklemek amaçlı uygulanması Şirketin iç ve dış veri sistemlerini birbirine bağlayan metotlar 2

3 E-TİCARET Elektronik Ticaret (E-ticaret) Bireyler ve kurumların, açık ağ ortamında (İnternet) ya da sınırlı sayıda kullanıcı tarafından ulaşılabilen kapalı ağ ortamlarında (intranet, extranet) yazı, ses ve görüntü şeklindeki sayısal bilgilerin işlenmesi, iletilmesi ve saklanması temeline dayanan ve bir değer yaratmayı amaçlayan ticari işlemlerin tümü 3

4 E-İŞ VE E-TİCARET 4

5 NEDEN E-TİCARET? (1/2) Düşük maliyet, düşük fiyat, Tedarik zincirinde iyileşme, Global boyutlarda iş yapma imkanı, Müşteri sayısında artış, 7/24/365 çalışan şirket, Yeni ürün ve hizmetlerin pazara hızla sunulması, Daha az işletim, üretim ve stok maliyeti. 5

6 NEDEN E-TİCARET? (2/2) Hata oranlarında azalma, Şirket ile hedef kitlesi arasında doğrudan iletişim kurma olanağı, Tedarikçiler ve müşteriler ile anında haberleşme, Müşteriden direkt veri toplama, Hızlı problem çözümü, Müşteri memnuniyetinde artış. 6

7 DÜNYADA E-TİCARET Gelişmiş ülkelerde ticaretin yüzde 51'den fazlası internet üzerinden Dünya e-ticaret hacmi 10 trilyon doların üzerinde 2011 de ABD, Japonya, İngiltere, Almanya ve Çin in toplam e-ticaret hacmi 500 milyar USD 7

8 TÜRKİYE DE E-TİCARET (1/2) 2010 yılı sonu itibariyle 15,2 milyar TL 10,64 milyar TL doğrudan son tüketici ile yapılan (B2C, C2C) işlem hacmi 4,56 milyar TL firmalar arası e-ticaret (B2B) hacmi Firmalar arası e-ticaret hacminin %85 i 200 firma tarafından yapılıyor 8

9 TÜRKİYE DE E-TİCARET (2/2) E-ticaret Türkiye de en hızlı büyüyen sahalardan biri 2011 de Türkiye %68 lik e-ticaret büyüme hacmiyle dünyanın en çabuk büyüyen ikinci e- ticaret pazarı Sadece 2011 yılının ilk 3 ayındaki e-ticaret cirosu 4 milyar 843 milyon 500 bin TL 9

10 Şekil 2. Girişimlerde yıllara göre bilgisayar kullanımı, İnternet erişimi ve Web sayfası sahipliği (Son tarih: Ocak 2011) 10

11 25 Kasim 2011 Web sayfasına sahip olan girişimlerin %17,9 u çevrimiçi (online) sipariş, rezervasyon ya da kayıt işlemi hizmeti vermektedir yılı araştırma sonuçlarına göre; girişimlerin %14,2 si bilgisayar ağları üzerinden ürün/hizmet siparişi vermiş, %12,3 ü ise ürün/hizmet siparişi almıştır. 11

12 25 Kasim 2011 İnternet erişimine sahip girişimlerin %11,7 si, 2010 yılında kamu kurum ve kuruluşlarının elektronik satın alma sistemine mal ve hizmet teklifi vermiştir. Elektronik iletişimi sınırlayan en önemli nedenler : - %39,2 ile ihtiyaç duymama -%34,2 ile elektronik işlemlerin hala kâğıt evrak veya yüzyüze görüşme gerektirmesi 12

13 Ürün / Hizmeti Tüketen Firma Bireysel Tüketici E-TİCARETİN SINIFLANDIRILMASI Ürün / Hizmeti Sağlayan Bireysel Tüketici Firma 13

14 14

15 FİRMADAN SON KULLANICIYA (B2C) Firmadan bireysel tüketiciye (B2C) e-ticaret Son tüketiciye yönelik olarak şirketlerin ürün ve hizmetlerinin satışına ilişkin elektronik ortamda yürüttükleri ticari faaliyetler 15

16 FİRMADAN SON KULLANICIYA (B2C) Şirket için avantajlar Satışların artması Coğrafi sınırlardan kurtulma: Tüm dünyaya satış imkanı Mağaza saatleri kısıtından kurtulma (7/24/365) Maliyetlerde düşüş Rekabet avantajı Farklı pazar segmentlerine ulaşma imkanı, Müşteriyle direkt, birebir iletişim kurma, veri toplama olanağı, Etkili pazarlama Müşteri memnuniyetinde artış Daha az iş gücüyle daha verimli çalışma 16

17 AMAZON.COM 17

18 AMAZON.COM yılları arasında geleneksel, İnternet üzerinden ve Amazon.com tarafından yapılan satış hacmindeki değişiklik oranlarının karşılaştırması (%) 18

19 AMAZON.COM 152 milyondan fazla aktif kullanıcı 2011 toplam cirosu 12,95 milyar $ 2010 yılında dünyanın en büyük 340. şirketi Amazon un mağazası nerede? 19

20 EBAY 20

21 EBAY 97 milyon aktif kullanıcı 2011 toplam cirosu 11,6 milyar $ 5 milyar $ ciro (2011 yılı, sadece iphone ve ipad uygulaması üzerinden) Ebay in mağazası nerede? 21

22 FİRMALAR ARASI (B2B) Firmalar arası elektronik ticaret (B2B) Firmaların arasındaki iş süreçlerini birbirine bağlayan e-ticaret türü Sipariş, Faturalama, Ödeme işlemleri Projelendirme, Ürün dağıtım ve teslimat işlemleri... 22

23 VERİLERLE B2B Türkiye de 2010 yılı sonu itibariyle gerçekleşen 15.2 milyar TL lik sanal işlem hacminin 4,56 milyar TL si B2B den Firmalar B2B yöntemiyle B2C ye göre yaklaşık 10 kat daha fazla gelir elde ediyor 23

24 E-SATINALMA (1/2) Elektronik Satınalma Firmalar arası e-ticaret alanında satın alınacak olan ürün veya hizmetlerin internet üzerinden alışverişinin gerçekleştirilmesi E-satınalma sistemleri ürün ve hizmet satmak/almak isteyen kalifiye ve kayıtlı alıcı ve satıcı firmaları biraraya getiren yapılardır 24

25 E-SATINALMA (2/2) E-satınalma işlemlerine örnekler: Fatura ve diğer belgelerin taranması, depolanması, çağırılması, Onayların yönetilmesi, Yetkilendirilme isteklerinin yönlendirilmesi, İşlemleri doğrulamak için belgelerin eşleştirilmesi. 25

26 GENEKSEL VE ELEKTRONİK Geleneksel Yöntem İşlem Maliyeti 107 USD /sipariş E-Satınalma 30 USD / sipariş Çevrim Süresi Uyum Düzeyi Envanter Malın Maliyeti 7,3 gün %70 %100 %100 2 gün %95 %20-%50 arasında düşüş %5-%10 arasında düşüş Tablo. Geleneksel Satınalma ve E-Satınalmanın Karşılaştırılması 26

27 ELEKTRONİK PAZARYERİ (1/8) Elektronik pazaryeri (e-pazaryeri) Firmalar arası e-ticaretin gerçekleştirildiği, çoğunlukla birbirinden daha önce haberdar olmayan (tesadüfi) alıcı ve satıcılardan oluşan elektronik ortamlar 27

28 ELEKTRONİK PAZARYERİ (2/8) Tedarikçi yönlü e-pazaryerleri Üretici grupları tarafından kurulan ve işletilen e- pazaryerleri 28

29 ELEKTRONİK PAZARYERİ (3/8) Alıcı yönlü e-pazaryerleri Etkili satın alma ortamı oluşturmak amacıyla alıcı konsorsiyumları tarafından işletilen e- pazaryerleri 29

30 ELEKTRONİK PAZARYERİ (4/8) Özel teşebbüse ait e- pazaryerleri (çoktan-çoğa); Üçüncü kişiler tarafından işletilen, alıcı ve satıcıların belli bir sanayi dalında bir araya geldikleri e-pazaryerleri 30

31 ELEKTRONİK PAZARYERİ (5/8) Tedarikçiler için faydalar Yeni alıcıların bulunması, Yeni pazarlar bulunması, İlave satış kanalı yaratılması, Doğrudan alıcıya ulaşılması, Daha düşük maliyet, Daha güvenilir işleyiş, Şirketin tanıtımı, 31

32 ELEKTRONİK PAZARYERİ (6/8) Tedarikçiler için faydalar (devam ) Değer zincirinin iyileştirilmesi, Rekabet avantajı, eşit şartlarda rekabet, Rakipleri izleme imkanı, Çalışma saatlerinden kaynaklanan sınırların ortadan kalkması, Açık artırma yoluyla satış imkanı. 32

33 ELEKTRONİK PAZARYERİ (7/8) Alıcılar için faydalar Yeni tedarikçiler bulunması, Daha düşük maliyet, Aracıların ortadan kalkması, Fiyatlar ve stok düzeyi gibi alanlarda şeffaflık sağlaması, Çalışma saatlerinden kaynaklanan sınırların ortadan kalkması, 33

34 ELEKTRONİK PAZARYERİ (8/8) Alıcılar için faydalar (devam ) Açık artırma/eksiltme imkanı, Elektronik kaynak oluşturması, Tedarikçi seçimindeki kısıtlılığın ortadan kalkması, Piyasada mevcut en uygun fiyat ve maliyetle ürün alımını garanti etmesi, Sistemin sürekli izlenebilmesi Tek bir noktadan ürünün uygunluğunun ve fiyatının kontrol edilebilmesi. 34

35 35

36 36

37 37