Diyabette Beslenme. Diyabet

Transkript

1 Diyabette Beslenme Diyabet BR.HLİ.044

2 Diyabet Hastası Nasıl Beslenmeli? Halk arasında şeker hastalığı olarak adlandırılan diyabet, düzenli beslenme programı gerektirir. Düzenli ve bilinçli bir beslenme programı, şeker düzensizliklerini ve bunun sonucunda oluşabilecek problemleri önlemede oldukça etkilidir. Bu nedenle, diyabet hastalığı teşhisi konulmuş olan bireylerin, teşhis konulduğu andan itibaren beslenmelerine dikkat etmeleri gerekir. Ancak bilinçli ve hastaya uygun/özel bir diyet programı uygulanması çok önemlidir. Diyabet hastalarının bu diyeti ömür boyu düzgün bir şekilde uygulayabilmeleri için alışkanlıklarını değiştirmeleri gerekebilir. Bu diyete, belirli bir süre uygulanacak bir diyet gözüyle bakılmaması, alışkanlıkların değiştirilebilmesine olanak sağlar. Alışkanlıkların değiştirilmesi kolay değildir. Bu nedenle diyete daha kolay adapte olunmasını sağlamak için yardım alınmalıdır. Hem hastaya uygun olan diyet programının hazırlanması hem de adaptasyon sürecinin daha kolay atlatılabilmesi için diyabet hastalığı teşhisi konulduktan sonra bir diyetisyene başvurulması gerekir. Düzgün bir diyet programının ilk adımı uygun enerjinin belirlenmesidir. Diyabet hastalığı teşhisi konulduktan sonra her şeyden kısma ve sağlıksız diyetler uygulanma yoluna gidilir. Bu hatalı bir uygulamadır. İnsan vücudunun pek çok besine ihtiyacı vardır. Eğer gerekli olan besinleri de tüketmeme yoluna gidilirse, şeker düşmesi (hipoglisemi) durumu başta olmak üzere pek çok olumsuz olay ortaya çıkabilir.

3 İnsan vücudunun ihtiyaç duyduğu enerji ve besin öğelerinin alınması, hayatın devam etmesi ve vücudun çeşitli fonksiyonlarını yerine getirmesi için gereklidir. Enerji ve çeşitli besin öğelerinin insan vücudu için önemini ayrıntılı bir şekilde inceleyelim. Enerji: İnsan vücudunun çalışması ve fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için dışarıdan enerji alması gerekir. Enerji kaynağı besinlerdeki karbonhidratlardır. Eğer dışarıdan besinlerle, yeterli miktarda enerji alınmazsa insan vücudu güçsüz düşer ve hayati fonksiyonlarını etkin bir şekilde yerine getiremez. Bu nedenle, yeterli enerji alınması büyük önem taşır. Yetersiz enerji alımının olumsuz etkileri sağlıklı insanlarda kendini yavaş yavaş görünürken, diyabet hastalarında çok daha hızlı bir şekilde görülür. Yetersiz enerji alımı sonrasında kan şekerinde düşüşler meydana gelebilir. Bunun tam tersi de sorun meydana getirir. Eğer vücut için gerekli olandan daha fazla enerji alımı söz konusu ise hem kilo artışı hem de kan şekerinin yükselmesi durumu ortaya çıkar. Bu nedenle, diyabet hastalarının kendileri için uygun enerjiyi içeren diyet uygulamaları büyük önem taşır. Protein: Protein insan vücudunun yapı taşıdır. İnsan vücudunu oluşturan hücreler proteinden meydana gelir. Bu nedenle, besinlerle yeterli miktarda protein alınması büyük önem taşır. Protein içeren besinler; et, süt, yoğurt, peynir, yumurta olarak sayılabilir. Diyabet hastalığı için diyet uygularken protein içeren besinlerin uygun miktarda tüketilmesi gerekir. Bu besinler tüketilirken bir nokta göz önüne alınmalıdır.

4 Proteinden zengin olan besinler aynı zamanda doymuş yağ ve kolesterolden de zengindirler. Diyabet hastaları kalp hastalığı riski de taşırlar. Proteinden zengin besinler çok fazla tüketildiğine kalp hastalığı oluşum riskini daha da artırabilir. Protein kaynağı olan besinler, yeterli miktarda ancak aşırıya kaçmadan tüketilebilir. Karbonhidrat: Karbonhidratlar, vücudun enerji gereksiniminin büyük bir kısmını karşılar. Bu nedenle de diyette mutlaka yer alması gerekir. Karbonhidrat içeren besinler arasında ekmek, pilav, makarna, patates gibi besinler sayılabilir. Diyabet hastalarının karbonhidrat içeren besinleri tüketmemelerine yönelik bir inanış bulunur. Ancak bu pek de doğru değildir. Diyabet hastalarının uygulaması gereken diyette enerjinin yaklaşık yarısının karbonhidratlardan karşılanması gerekir. Böylece enerji gereksinimi karşılanabilir. Karbonhidrat kaynağı olan besinlerin yeterli miktarda diyette yer alması, Diyabet hastalığı diyetinin sağlıklı bir diyet olmasında büyük önem taşır. Yağ: Sağlıklı bir beslenme programında olması gereken diğer bir besin öğesi de 'yağ'dır. Çünkü yağ, hem enerji gereksinimin karşılanması hem de yağda eriyen vitaminlerin kullanımını sağladığı için diyette yer alması gereken bir besin öğesidir. Diyabet hastalığı diyetinden yağın kesinlikle çıkarılmaması gerekir. Ancak yağ tüketimi ayarlanırken 2 noktaya dikkat edilmesi gerekir. Yağın miktarı ve yağın cinsi Diyabet hastalığını yönelik diyetler vücut için gerekli olan yağı içermeli ancak fazlasını içermemelidir.

5 Yağın cinsi de önemlidir. Sağlıksız yağ tüketimi azaltılmalı, sağlıklı yağ tüketimi artırılmalıdır. Doymuş yağlar margarin, tereyağı, iç yağı gibi yağlardır. Doymamış yağlar ise mısır özü yağı, ayçiçeği yağı, zeytinyağı gibi yağlardır. Yemekler yapılırken sıvı yağlar kullanılmalıdır. Vitaminler ve Mineraller: Besinlerle alınan vitaminler ve mineraller, insan vücudunun yaşamının devam etmesi ve çalışması için anahtar roller üstlenir. Özellikle bazı vitamin ve minerallerin şeker hastalığı üzerine olumlu etkileri tespit edilmiştir. Bu nedenle, vitamin ve minerallerin de dengeli ve yeterli bir şekilde vücuda alınması gerekir. Posa: Diyabet hastalığına yönelik diyetlerde posa (diğer bir adı ile lif) büyük önem taşır. Posa, kan şekerinin dengelenmesinde etkilidir. Posa içeren besinler arasında kuru baklagiller, sebzeler, meyveler, kepekli ekmek, çavdar ekmeği, tam buğday unundan yapılan ekmekler gibi besinler sayılabilir. Özellikle kuru baklagiller, diyabet hastalığı diyetinde sıklıkla tüketilmesi gereken besinler arasında yer alır. Haftada 2 kez kuru baklagil tüketimine özen gösterilmesi; ancak miktarının iyi ayarlanması gerekir.

6 Öğün Sayısı: Diyabet hastalarının kan şekerlerinin düzenli gitmesi için 6 öğün halinde beslenmeleri gerekir. 3 ana öğün, 3 ara öğün şeklinde beslenilmesine özen gösterilmelidir. Her öğün arası 2,5 3 saat olmalıdır. Eğer 3 saat geçilirse veya ara öğünler atlanacak olursa kan şekerinde düşme meydana gelebilir. Bu nedenle, diyabet hastalarının öğün düzenlerine çok dikkat etmeleri ve öğünlerini aksatmadan tüketmeleri gerekir. Diyabet hastalığı tedavisinin en önem kısmını diyet oluşturur. Yeterli ve dengeli bir diyetle diyabet hastalığının olumsuzluklarından ve oluşabilecek diğer hastalıklardan korunulması mümkündür. Diyetin her yönden yeterli ve dengeli hale getirilmesi için diyetisyeniniz size yardımcı olacaktır. Diyabet Hastalığına Yönelik Diyetin Püf Noktaları 6 öğün halinde beslenilmelidir. Öğünler arasında denge olmalıdır. Öğün araları 2,5 3 saati geçmemelidir. Diyet yeterli ve dengeli bir şekilde planlanmalıdır. Vücudun enerji gereksinimi karşılanmalıdır. Diyabet hastalarının büyük bir kısmı ideal ağırlıklarının üzerindedir. Bu hastaların zayıflatılması gerekir. Diyabet hastalığını yönelik diyetlerde ölçülü miktarda ekmek veya pilav, makarna, patates gibi karbonhidrat içeren besinler tüketilmelidir.

7 Et, süt, yumurta, yoğurt, peynir gibi protein kaynağı olan besinler yeterli miktarda tüketilmeli; ancak aşırıya kaçılmamalıdır. Diyabetik hastalar için yasak olan meyve yoktur. Her meyve tüketilebilir; ancak meyvelerin miktarlarının ayarlanması gerekir. Özellikle şekerden zengin muz, kavun, üzüm gibi meyveler ölçülü olarak tüketilmelidir. Ara öğünlerde meyvelerin yanında süt, yoğurt veya ayran tüketilmesi iyi olur. Kabuklu meyveler, kabukları ile tüketilmelidir. Diyabet Hastalığı Diyetinde Yenilmemesi Gereken Besinler Şeker ve şekerli besinler (bal, reçel, pekmez, marmelat vb.), Kızartılmış ve kavrulmuş besinler, Sucuk, salam, sosis, pastırma, Alkollü içecekler ve meşrubatlar, Hayvansal yağlar ve margarinler, Krema, kaymak, mayonez, tahin, tahin helvası, Et suyu, tavuk suyu ve bunların ilavesi ile yapılan besinler, Çikolata, Hamur işleri, İçeriği bilinmeyen hazır gıdalar.

8 World Hospital Standarts Approved by JCI Acreditation Certificate Saray Mah. Siteyolu Cad. No: Ümraniye / İstanbul Telefon: (Pbx) info@hisarhospital.com BR.HLİ.044