Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler ve Orta Vadeli Program. 22 Kasım 2013

Transkript

1 Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler ve Orta Vadeli Program 22 Kasım 201

2 Büyüme Tahminleri (%) 4, 4,1 Küresel Büyüme Tahminleri (%) 4,1,2,0 ABD Büyüme Tahminleri (%) 2,,,,,,1,6,6 2,8 2,6 2,4 2,2 2,0 1,8 2,1 2,6 2, 2, 2, Ekim 2012 Tahmini Ekim 201 Tahmini 1,6 1,4 1, Ekim 2012 Tahmini Ekim 201 Tahmini 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 Avro Bölgesi Büyüme Tahminleri (%) 0,2 1,2 1,0 6,1,,,,,1 4, Gelişmekte Olan Ülkeler Büyüme Tahminleri (%),,6,1-0,2-0,4-0,6-0, Ekim 2012 Tahmini Ekim 201 Tahmini Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu 4, 4, 4, 4, Ekim 2012 Tahmini Ekim 201 Tahmini 2

3 Yükselen Ekonomilerin Büyüme Seyri (%) Projeksiyon Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu

4 Dünya Ticareti (Yıllık % Değişim) 6,2,6,8,0 4, 4,4 4,,8,2 2,6 2, Ekim 2012 Tahmini Ekim 201 Tahmini Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu 4

5 Yükselen Ekonomilerin Tahvil Piyasalarına Giriş ve Çıkışlar (milyon dolar) Kaynak: Emerging Portfolio Fund Research (EPFR)

6 Yükselen Ekonomilere Yönelik Özel Sermaye Akışı (net, milyar $) * 2014* (*) Tahmin Kaynak: IIF 6

7 ABD 10 Yıl Tahvil Faizi (%),,0 2, 2,0 1, 1,0 Ekim 12 Kasım 12 Aralık 12 Ocak 1 Şubat 1 Mart 1 Nisan 1 Mayıs 1 Haziran 1 Temmuz 1 Ağustos 1 Eylül 1 Ekim 1 Kasım 1 Kaynak: Bloomberg

8 Emtia Fiyatları Artış Hızı (yıllık ortalama, %) Petrol Metal Gıda Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu 8

9 Brent Petrol Varil Fiyatı (ABD Doları) Kaynak: Reuters Not: 2014 ve sonrası dönem için OVP varsayımıdır.

10 Son Dönem Makroekonomik Gelişmeler GSYH Büyüme Hızı (%) 12,4, 8,, 4,4,1 2,8 2, 1, 1,4 20-Ç1 Ç2 Ç Ç Ç1 Ç2 Ç Ç4 201-Ç1 Ç Milyon Kişi İşgücü Piyasası Gelişmeleri (mevsimsel düzeltilmiş) İstihdam İşsizlik Oranı (sağ eksen) % -40 Cari İşlemler Dengesi (yıllıklandırılmış, milyar dolar) 12 Enflasyon (yıllık % değişim) Cari İşlemler Dengesi Kaynak: TÜİK, TCMB Altın Hariç Cari İşlemler Dengesi TÜFE Çekirdek Enflasyon (I) 10

11 Toplam Yurtiçi Tasarruflar (% GSYH) , * (*) Gerçekleşme Tahmini Kaynak: Kalkınma Bakanlığı

12 Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Tasarruf Oranları (201, % GSYH) 0 1, , 1,2 0,6 0,6 28, ,1 2,0 20, 18, 1,1 1,8 1,2 12, Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, IMF Veritabanı 12

13 Orta Vadeli Programın Temel Öncelikleri Orta Vadeli Programın Temel Öncelikleri; Cari açığı azaltmak, Enflasyonu düşürmek, İşsizliği düşen bir patikaya oturtmak, Yurtiçi tasarruf oranını artan bir trende kavuşturmaktır. 1

14 Dış Denge Cari İşlemler Dengesi (% GSYH) Enerji ve Altın Hariç Cari İşlemler Dengesi (% GSYH) -2,0-4,0 1, 1,0 0, 0,0 1,1 0,2 0,0 0,2 0, -6,0-8,0-6,2 -,1-6,4 -, -, -0, -1,0-1, -2,0-2, -0,2-10, * 2014* 201* 2016* -,0 -, Ortalama -2, * 2014* 201* 2016* -,0 Enerji Dengesi (% GSYH) 1,0 0, Altın Dengesi (% GSYH) 0,6 -,4 0,2 -,8-6,2-6,6 -,0 -, -,8-6,1-6, -6, * 2014* 201* 2016* -0,2-0,6-1,0-1,4-0, Ortalama -0, -0, -0,4-1, * 2014* 201* 2016* (*) Orta Vadeli Program ( ) Tahminleri Kaynak: TÜİK, TCMB 14

15 Enflasyon Oranı (%) 6,8 6,,0, Kaynak: Orta Vadeli Program,

16 İşsizlik Oranı (%),6,,4,4,2,2,0 8, 8, Kaynak: Orta Vadeli Program,

17 GSYH Büyümesi (%) 6,0,0 4,6 4, Kaynak: Orta Vadeli Program,

18 Toplam Kamu Faiz Dışı Dengesi (Program Tanımlı) / GSYH (%) 1, 1,2 1, 1,0 0, 1,0 0, 0, Kaynak: Orta Vadeli Program,

19 Merkezi Yönetim Bütçe Açığı / GSYH (%) 2, 2,2 Program 2,0 1, 1,0 Gerçekleşme Tahmini 1, 0, 1,2 1,6 1,1 0, Kaynak: Orta Vadeli Program,

20 AB Tanımlı Borç Stoku (% GSYH) Kaynak: Orta Vadeli Program,

21 Son Dönemdeki Makro İhtiyati Düzenlemeler - I Son dönemde kredi kartları ve tüketici kredilerine yönelik yürürlüğe konulan makro ihtiyati düzenlemeler: Tüketici finansman şirketlerinin zorunlu karşılık kapsamına alınması Kredi kartı limit tahsislerinin ve limit artırımlarının, kart hamilinin gelirinin tespiti ve teyidine dayalı olarak yapılması. Kredi kartlarında ilk yıl için gelirin 2 katı, ikinci ve devam eden yıllar için gelirin 4 katı ile sınırlı olarak limit tahsis edilmesi Mevcut kart hamillerinin limit artırım taleplerinde yukarıda belirlenen limitin üzerinde artışa izin verilmemesi Gelir düzeyi tespit edilemeyenler için kredi kartı limitinin bin Türk Lirası ile sınırlandırılması Kredi kartında asgari ödeme tutarlarının artırılması (Kredi kartı limiti TL ye kadar olan kredi kartları için dönem borcunun yüzde 0 undan, TL arasında olanlar için yüzde inden az olmaması. Bu oranlara bir yıllık (yüzde 2 ve yüzde 2) geçiş süreci sonunda ulaşılması) 21

22 Son Dönemdeki Makro İhtiyati Düzenlemeler - II Bir takvim yılı içinde asgari ödeme tutarının, toplam üç kez ödenmemesi halinde, dönem borcunun tamamı ödeninceye kadar nakit kullanımına kapatılması ve limit artırımı yapılmaması Bir takvim yılı içinde asgari ödeme tutarının üst üste üç kez ödenmemesi halinde, dönem borcunun tamamı ödeninceye kadar kullanıma (harcama ve nakit kullanımı) kapatılması ve limit artırımı yapılmaması Bankaların sermaye yeterliliği oranının hesabında, kredi kartları vasıtasıyla, mal ve hizmet alımı veya nakit olarak kullandırılan krediler ile taşıt kredilerinin risk ağırlığının artırılması (Kredi kartları için risk ağırlığı, taksit ödemeleri 1 6 ay arası olanlar için yüzde den yüzde 100 e, 6 12 ay arası olanlar için yüzde 10 den yüzde 200 e, 12 aydan fazla olanlar için yüzde 200 den yüzde 20 ye) (Taşıt kredileri için risk ağırlığı, vadesi 1 2 yıl arası olanlar için yüzde ten yüzde 10 ye, 2 yıldan uzun vadeli olanlar için yüzde ten yüzde 200 e) Tüketici kredileri tanımı kapsamına kredi kartları ve kredili mevduat hesaplarının dahil edilmesi böylece bu tür krediler ile taşıt kredileri için bankaların daha yüksek genel karşılık ayrılması 22

23 Son Dönemdeki Makro İhtiyati Düzenlemeler - III Etki analizi ve değerlendirme çalışmaları devam eden konular: Kredi kartlarında ve bazı tüketici kredilerinde ürün bazında taksit sayısına sınır getirilmesi Kredi kartlarında uygulanan borç/gelir oranının diğer bireysel kredilere de genişletilmesi Konut kredilerindeki asgari peşinat uygulamasının diğer bireysel kredi alanlarından bazılarına genişletilmesi 2

24 Son Dönemdeki Makro İhtiyati Düzenlemeler - IV KOBİ ve ihracat kredilerini destekleyen düzenlemeler: Merkez Bankasının, Eximbank a kullandırdığı reeskont kredi limitini, milyar ABD dolardan milyar ABD dolarına, vadesini ise 4 aydan 8 aya yükseltmesi Eximbank tarafından sağlanan ihracat sigorta poliçelerinin Türkiye Cumhuriyeti Merkezi Yönetimi tarafından verilen garantiler gibi dikkate alınan bir risk azaltımı aracı haline getirilmesi İhracat ve KOBİ lere yönelik nakdi ve gayri nakdi kredilere uygulanan genel karşılık oranlarının düşürülmesi (İhracat kredilerinde yüzde 0 ve KOBİ kredilerinde yüzde 0,) 24

25 Yapısal Reformlar Enerji İthalat Bağımlılığının Azaltılması Rekabet Gücünün Artırılması ve Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Özel Tasarrufların Artırılması ve Finansman Kalitesinin İyileştirilmesi Yenilenebilir Enerji Toplam elektrik arzında yenilenebilir enerjinin payının artırılması Yerli Kaynaklar Yüksek Linyit potansiyeli Enerji Verimliliği Konut, sanayi ve ulaştırmadaki enerji tasarrufu potansiyelinin değerlendirilmesi Nükleer Enerji Toplam enerji arzında nükleer enerjinin payının artırılması Yeni Yatırım Teşvik Sistemi Girdi Tedarik Stratejisi İhracat pazarlarının çeşitlendirilmesi Hizmet ihracatının desteklenmesi amaçlı vergi teşvikleri AR-GE ve yenilikçilik destek programları Yeni Ticaret Kanunu Kayıt dışı ekonomiyle mücadele stratejisi Eğitim Reformu Bireysel Emeklilik Sistemine devlet katkısının getirilmesi Sigortacılık sektörünü destekleyici düzenlemeler Doğal afet sigortasının etki alanını genişletici düzenlemeler Özkaynak finansmanının teşviki (Sermaye Piyasası Kanunu, Borsa İstanbul, Melek Yatırımcılık Sistemi, Girişim Sermayesine Yönelik Destekler) KKDF nin dış borçlanma vadesine göre farklılaştırılması Mevduatların vadesinin uzatılması (Munzam karşılıkların ve stopajın mevduatın vadesine göre farklılaştırılması, mevduatın vadesinden önce çekimlerde faiz kaybının önlenmesi) Kira sertifikası ihraçları Banka Dışı Finansal Kuruluşlar Yasası Yabancıların taşınmaz alımına ilişkin yeni düzenleme İstanbul Finans Merkezi Projesi 2

26 Bireysel Emeklilik Sistemi Sistemdeki Yeni Katılımcı Sayısı (bin kişi) Toplam Fon Tutarı (milyar TL) , , İlk 4 Hafta İlk 4 Hafta 10 Kasım Kasım 201 Kaynak: Emeklilik Gözetim Merkezi 26