FİZİK IŞIĞIN YANSIMASI VE AYNALAR

Transkript

1 İZİ ŞĞ ASAS VE AAAR Ş Ğ A S A S V E A A A R Cisimleri görmemizi sağlayan, göze gelerek cisimleri algılamamıza yarayan enerjiye ışık denir. endiliğinden ışık üreten sistemlere ışık kaynağı denir. sı yoluyla ışık veren kaynaklara (Güneş, mum alevi, ampül, sıcak metaller) sıcak, ışık kaynakları, elektrik ve magnetik etkilerle ışık veren kaynaklara (luoresan lamba, ateş böceği) soğuk ışık kaynakları denir. şık türdeş ortam içerisinde doğrusal yolla yayılır. şığın aynı türdeş ortam içerisindeki hızı sabittir. Ortam değiştikçe ışığın hızıda değişir. şığın boşluktaki hızı c =.0 8 m/s dir. Üzerine düşürülen ışığın tamamını geçirebilen cisimlere saydam cisim, bir kısmını geçirip bir kısmını geçiremeyen cisimlere yarı saydam cisim, ışığı hiç geçirmeyen cisimlere ise saydam olmayan cisim denir. G Ö G E oktasal ışık kaynağı Saydam olmayan cisim Ekran am gölge Gölge ışığın doğrusal yolla yayılmasının bir sonucudur. Şekildeki gibi noktasal ışık kaynağının önüne saydam olmayan bir cisim konulduğunda, perde üzerinde hiç ışık düşmeyen bir bölge (gölge) oluşur. Oluşan bu gölgenin alanını bulmak için benzer üçgenlerden yararlanılır. Şekildeki düzenekte ışık kaynağından hiç ışık almayan bölgelere tam gölge, ışık kaynağının bir kısmından ışık alıp bir kısmından alamayan bölgelere yarı gölge denir. am gölge Şekildeki sistemde, engel ve perde sabit kalmak koşuluyla, noktasal ışık kaynağı veya yönünde hareket ettirilirse perdede oluşan gölgenin alanı değişmez. yönünde hareket ettirilirse gölgenin alanı küçülür, yönünde hareket ettirilirse gölgenin alanı artar. üresel ışık kaynağı Ekran arı gölge am gölge şık kaynağı ve engelin boyutları eşitse kaynağın hareket ettirilmesi perde üzerinde oluşan tam gölgenin alanını değiştirmez. ve perde sabit kalmak koşuluyla kaynak engele yaklaştırılırsa yarı gölgenin alanı büyür, uzaklaştırılırsa küçülür. aynak, engelden büyük ise; ise r c r g r c dir. rg üresel ışık kaynağı konumunda iken oluşan gölgenin şekli, am gölge arı gölge üresel ışık kaynağı Saydam olmayan cisim Ekran arı gölge am gölge konumunda iken gölgenin şekli; arı gölge w w w. a k a d e m i t e m e l l i s e s i. c o m i z i k D e r g i s i / S a y ı

2 Ş Ğ A S A S V E A A A R ÖRE ÇÖZÜ Özdeş ve noktasal ve ışık kaynaklarının önüne saydam olmayan cisim şekildeki gibi konuluyor. Buna göre, perde üzerinde oluşan gölgenin şekli aşağıdakilerden hangisine benzer? ( :am gölge :arı gölge ) şık kaynağına doğru bakıldığında saydam olmayan cismi kaynağın bir kısmının görülmesine engel olur. Şekil deki görüntünün oluşması yani karanlık bölgenin ortada olması için noktasından bakılmalıdır. Şekil teki görüntünün oluşması yani karanlık bölgenin aşağıda kalması için noktasından bakılmalıdır. Cevap E dir. ÇÖZÜ A S A V E D Ü Z E A A şık ışınlarının bir yüzeye çarparak geldiği ortama geri dönmesine yansıma denir. Şekil - ve den engele teğet ışınlar gönderildiğinde oluşan gölgenin görünümü şekildeki gibi olur. Cevap B dir. ÖRE 999 ÖSS aralel bir ışık demetinin bir yüzeye çarparak tekrar paralel yansımasına düzgün yansıma, yüzeyde her doğrultuda yansımasına dağınık yansıma denir. Şekil - A S A A U A R aranlık bir ortamda, küresel bir ışık kaynağının önüne Şekil deki gibi topu konulmuştur. aynağa,, noktalarının birinden bakıldığında, Şekil deki gibi, bir başkasından bakıldığında da Şekil teki gibi bir ışıklı bölge görünüyor. Gelen ışın ormal ansıyan ışın : Gelme açısı : ansıma açısı Buna göre, ışıklı bölgenin Şekil ve Şekil teki gibi göründüğü noktalar hangileridir? şıklı bölgenin Şekil deki gibi şıklı bölgenin Şekil teki gibi göründüğü nokta göründüğü nokta Şekildeki gibi yansıtıcı yüzeye gelen ışının yüzeye değdiği noktaya bir dik çizilir. Bu dik doğruya yüzeyin normali denir. Gelen ışının normalle yaptığı açıya ise yansıma açısı denir. ansımanın iki kanunu vardır.. Gelen ışın, yansıyan ışın ve normal aynı düzlemdedir.. Gelme açısı, yansıma açısına eşittir. şın yüzeye dik doğrultuda (ormale paralel) gelirse, kendi üzerinden geri yansır. i z i k D e r g i s i / S a y ı

3 İ Z İ D Ü Z E A A DA G Ö R Ü Ü Şekildeki noktasal cisminin görüntüsünün bulunabilmesi için ayna üzerine en az iki ışın gönderilmelidir. ansıyan ışınların uzantılarının kesiştiği noktada noktasal cisminin görüntüsü oluşur. Görüntü yansıyan ışınların uzantılarının kesişmesiyle oluştuğundan sanaldır. ı ı ı ÇÖZÜ Şekilde görüldüğü gibi ışık ışını dan, den kez yansıyarak düzeneği terk eder. D ü z l e m A y n a d a Ö z e l D u r u m l a r. Birbirine paralel olan düzlem aynaların arasına konulan şekildeki cisminin görüntü sayısı sonsuzdur. Cevap D dir. Eğer cisim şekildeki gibi belli bir boyutu sahipse, ve noktalarının görüntüleri bulunup daha sonra birleştirilir.. Bir cisim düzlem aynaya V hızıyla yaklaşırsa, cismin görüntüsüde aynaya V hızıyla yaklaşır. Cismin görüntüsüne göre hızı V olur. D ü z l e m A y n a d a G ö r ü n t ü Ö z e l l i k l e r i. Düzlem aynada oluşan tüm görüntüler sanaldır.. Cismin aynaya olan uzaklığı, görüntünün aynaya olan uzaklığına eşittir.. Gelen ışın. yansıyan. Cisim ve görüntünün boyları birbirine eşittir.. yansıyan. Cisim ve görüntü birbirine göre simetriktir. ÖRE ÖSS - 00 Düzlem aynaya gelen ışın sabit kalmak koşuluyla ayna açısı kadar döndürülürse yansıyan ışında aynanın dönme yönünde kadar sapar.. Aralarında açısı bulunan kesişen iki düzlem ayna arasına yerleştirilen bir cismin görüntü sayısı, Şekildeki gibi düzenlenmiş dik açılı ve aynalarından oluşan düzeneğe gelen ışık ışını, den n, den de n kez yansıyarak düzeneği terk ediyor. 60 n = dir. Buna göre, n ve n kaçtır? n n. Bir kişinin düzlem aynaya baktığında kendisini baştan ayağa görebilmesi için kendi boyunun yarısı büyüklüğündeki aynanın göz ayak mesaesinin yarısı kadar yüksekte, kendisine paralel bir duvara asılması gerekir. Bu durumda kişiyle ayna arasındaki mesaenin bir önemi yoktur. w w w. a k a d e m i t e m e l l i s e s i. c o m

4 Ş Ğ A S A S V E A A A R ÖRE Şekildeki bölgesinde bulunan bir düzlem aynaya gelen ışık ışını, ı olarak yansıyor. Ayna döndürülerek, yansımış ı ışınının, ışını ile çakışması sağlanıyor ÖSS. Gözün düzlem aynadaki görüntüsü bulunur. Oluşan görüntüden aynanın uçlarına şekildeki gibi ışınlar çizilir. Aynanın önündeki ışınların arasında ve üzerinde kalan bölge görüş alanını oluşturur. G Görüş alanı G ı Buna göre, aynanın dönme yönü ve açısı aşağıdakilerden hangisi olabilir? Göz aynaya yaklaştıkça görüş alanı artar, uzaklaştıkça azalır. Dönme yönü Dönme açısı ÇÖZÜ ÖRE Şekildeki O noktasında bulunan bir gözlemci,,, noktalarından hangilerinin ilk görüntüsü hem hem de aynasında görülebilir? 99 ÖSS Gelen ve yansıyan ışının çakışması için yansıyan ışının yönünde 0 dönmesi gerekir. Ayna kadar döndürülürse ışın ayna ile aynı yönde kadar döner. 0 O halde ayna yönünde 70 döndürülmüştür. Cevap D dir. G ö r ü ş A l a n ı Bir düz aynaya bakıldığında ayna önündeki bölgenin belli bir kısmı ayna içinde görülür. Bu bölgeye görüş 0 alanı denir. Görüş alanını bulmak için iki yol vardır.. Gözden aynanın uçlarına ışın gönderildiğinde, yansıyan ışınların arasında ve üzerinde kalan bölge görüş alanıdır. Görüş alanı ı 0 alnız alnız ve ve, ve ÇÖZÜ O noktasındaki gözlemcinin ve aynalarındaki görüş alanları çizildiğinde ilk görüntüsü hem hem de aynasında görülebilen nokta dir. oktasal cismi ile, düzlem aynaları şekildeki gibi yerleştiriliyor. O O O Cevap B dir. O noktasından bakan bir göz, noktasal cisminin aynalardaki görüntülerinden en çok kaç tanesini görebilir? i z i k D e r g i s i / S a y ı

5 İ Z İ ÇÖZÜ O O daki gözlemci aynasının arkasında olduğundan in içinde görüntü göremez. Gözlemci sadece aynasında oluşan ilk üç görüntüyü görebilir. Cevap C dir. ÖRE 00 - ÖSS Cevap A dır. Ü R E S E A A A R arıçapı R olan küresel bir yüzeyin çukur yüzeyinin R parlatılmasıyla oluşan aynaya çukur ayna, tümsek yüzeyinin parlatılmasıyla oluşan aynaya ise tümsek ayna denir. (erkez), (Odak noktası), (epe noktası) R (arıçap). Odak noktasının aynanın tepe noktasına uzaklığına odak uzaklığı denir. Odak uzaklığı, yarıçapın yarısına eşittir. (R = ) Ç u k u r A y n a d a Ö z e l ş ı n l a r düzlem ayna. e paralel gelen, ışınlar odaktan geçecek şekilde yansır. Şekildeki,, noktalarından bakan gözlemcilerden hangileri, düzlem aynada, hem hem de noktasal cisimlerinin görüntülerini görebilir? alnız alnız ve ve ve. Odaktan geçecek şekilde gelen ışınlar asal e paralel yansır. ÇÖZÜ, ve noktalarından bakan gözlemciler için görüş alanı çizilirse,. erkezden geçerek gelen ışınlar kendi üzerinden geri yansır. düzlem ayna düzlem ayna. epe noktasına gelen ışınlar asal le eşit açı yapacak şekilde yansırlar. ve yi görebiliyor. alnız yi görebiliyor. alnız yi görebiliyor. düzlem ayna. Herhangi bir ışın, ışının çukur aynaya değdiği noktaya merkezden normal çizilir. Gelen ışın normalle eşit açı yapacak şekilde yansır. ormal w w w. a k a d e m i t e m e l l i s e s i. c o m

6 Ş Ğ A S A S V E A A A R Ö z e l D u r u m l a r. i den kesecek şekilde gelen ışınlar, uzantıları aynanın arkasında ten geçecek şekilde yansırlar.. Herhangi bir ışın, ışının tümsek aynaya değdiği noktaya merkezden normal çizilir. Gelen ışın normalle eşit açı yapacak şekilde yansır. Ö z e l D u r u m l a r.. i ten kesecek şekilde gelen ışınlar, den geçecek şekilde yansırlar. i ten kesecek şekilde gelen ışın, uzantısı den geçecek şekilde yansır. ü m s e k A y n a d a Ö z e l ş ı n l a r. e paralel gelen ışın, uzantısı odaktan geçecek şekilde yansır.. Uzantısı ten geçecek şekilde gelen ışın uzantısı ten geçecek şekilde yansır.. Uzantısı odaktan geçecek şekilde gelen ışın, asal e paralel yansır. üresel aynalarda odak uzaklığı yalnızca aynanın eğrilik yarıçapına bağlıdır. Gelen ışının rengi ve ortamın kırıcılık indisi ışının izleyeceği yolu etkilemez. ÖRE. Uzantısı merkezden geçecek şekilde gelen ışın kendi üzerinden geri yansır. Odak uzaklıkları ve olan çukur ve tümsek aynaya. epe noktasına gelen ışın, asal le eşit açı yapacak şekilde yansır. gelen ışını şeklideki yolu izlemektedir. Buna göre, oranı kaçtır? 6 i z i k D e r g i s i / S a y ı

7 İ Z İ ÇÖZÜ = br = br = br olur. Cevap C dir. Çukur aynada cisim ya da görüntüden hangisi aynaya daha yakınsa o daha küçüktür. Aynalarda, ışınların kendilerinin kesişmesiyle oluşan görüntü gerçek, uzantılarının kesişmesiyle oluşan görüntü sanaldır. Çukur aynada tek sanal görüntü cisim odakla tepe noktası arasında iken oluşur. B a ğ ı n t ı l a r Ç u k u r A y n a d a G ö r ü n t ü O l u ş u m u. Cisim sonsuzda ise görüntü odakta nokta şeklinde ve gerçektir.. Cisim merkezin dışında ise görüntü odakla merkez arasında, boyu cismin boyundan küçük, ters ve gerçektir.. Cisim merkezde ise görüntü merkezde, boyu cismin boyuna eşit, ters ve gerçektir.. Cisim odakla merkez arasında ise görüntü merkezin dışında, boyu cismin boyundan büyük, ters ve gerçektir.. Cisim odakta ise görüntü sonsuzda ve belirsizdir. ı ı ı H C: Cismin boyu H g: Görüntünün boyu D C: Cismin aynaya uzaklığı Dg: Görüntünün aynaya uzaklığı Dg Dc Hg Odak uzaklığı, cisim ve görüntünün boyu arasında HC DC, ilişkisi vardır. DC Dg Hg Dg Odak uzaklığı bulunurken görüntü sanalsa, görüntünün aynaya uzaklığı ( ) alınır. Bu bilgiler ışığında çukur aynada cisim ve görüntünün yeri arasında D C D g H C H g h h h h h h h ilişkisi yazılabilir. h h Hc ü m s e k A y n a d a G ö r ü n t ü O l u ş u mu 6. Cisim odakla tepe noktası arasında ise görüntü aynanın arkasında, boyu cismin boyundan büyük, düz ve sanaldır. ı ümsek aynada cisim nerede olursa olsun, görüntü her zaman ayna ile odak noktası arasında, düz, sanal ve boyu cismin boyundan küçük olur. Cisim sonsuzda iken görüntü odakta ve nokta halinde olur. ı w w w. a k a d e m i t e m e l l i s e s i. c o m 7

8 Ş Ğ A S A S V E A A A R B a ğ ı n t ı l a r, DC D g HC D C Hg Dg Hc Dc Dg Hg Ç Ö Z Ü Ü E S bağıntıları tümsek ayna içinde geçerlidir.. ümsek aynada, cisim aynaya yaklaştıkça, görüntüde boyu büyüyerek aynaya yaklaşır. ÖRE Çukur aynanın önüne şekildeki gibi yerleştirilen cisminin görüntüsü aşağıdakilerden hangisi gibi olur? x ve özdeş noktasal ışık kaynakları ve saydam olmayan küresel engellerle yapılan şekildeki deneyde perde üzerinde oluşan gölgenin şekli aşağıdakilerden hangisi gibidir? ( :am gölge :arı gölge ). ÇÖZÜ cismini parça parça düşünürsek, düşey parçanın görüntüsü odakla merkez arasında ve ters olur. atay parçanın görüntüsü ise odakla merkez arasında ve uzantısı odaktan geçecek şekilde olur. x x ı Cevap B dir. perde ve özdeş noktasal ışık kaynakları ve saydam olmayan küresel engelle yapılan deneyde perde üzerinde oluşan tam ve yarı gölge şekildeki gibidir. Buna göre, tam gölgenin alanını arttırmak için;. ışık kaynağını engelden uzaklaştırmak. ışık kaynağını e yaklaştırmak. yi engelden uzaklaştırmak. işlemlerinden hangileri yapılmalıdır? alnız alnız ya da ya da ya da ya da 8 i z i k D e r g i s i / S a y ı

9 İ Z İ. şık kaynağı 7. A üresel bir ışık kaynağı ve saydam olmayan engelle yapılan şekildeki deneyde hangi bölgelerden bakan gözlemciler ışık kaynağının tamamını göremezler? alnız alnız ve ve ve A Şekildeki cisminden çıkan ışınların önce A daha sonra A aynasından yansıyarak oluşturduğu görüntü numaralandırılmış görüntülerden hangisidir? (Birim kareler özdeştir.) V V. V V Eşit karelere bölünmüş düzlemde şekildeki gibi yerleştirilmiş iki düzlem aynadan yansıyan, ve Z ışınlarından hangileri noktasal ışık kaynağından gelmiş olabilir? alnız alnız ve ve Z, ve Z. O noktasındaki düzlem aynaya gelen ışının izlediği yol şekilde verilmiştir. O 0 Buna göre, ışının aynaya gelme açısı, aynayla yaptığı açı olduğuna göre, α θ Z oranı kaçtır? 8. G Duvar eterince uzun duvarı önünde bir G noktasından düzlem aynaya bakan bir gözlemci duvarın belirli bir kısmını görebiliyor. Buna göre,. Ayna yönünde hareket ettirilmeli.. Göz yönünde hareket ettirilmeli.. Ayna yönünde, göz yönünde hareket ettirilmeli. işlemlerinden hangileri tek başına yapıldığında gözün duvar üzerindeki görüş alanı büyür? alnız alnız ve ve, ve 9. d 6. Eşit karelere bölünmüş düzleme şekildeki gibi yerleştirilmiş,,,, ve mat cisimlerine G noktasından bakan göz, hangilerini düz aynada görür? alnız alnız ve ve m ve G Odak uzaklığı olan çukur aynadan d kadar uzağa asal ine dik bir düzlem ayna yerleştiriliyor. e paralel gelen ışınının kendi üzerinden geri yansıması için d uzaklığı en azla kaç olmalıdır? w w w. a k a d e m i t e m e l l i s e s i. c o m 9

10 Ş Ğ A S A S V E A A A R 0.. Ç Ö Z Ü E R Şekildeki çukur aynaya asal i noktasından keserek gelen ışını, asal i noktasından keserek yansımaktadır. Buna göre, çukur aynanın odak noktası nerededir? (oktalar arası uzaklıklar eşittir.) arası arası noktası arası noktası Cevap A dır.. deki tam gölgenin alanını ışık kaynağı oluşturmaktadır. am gölgenin alanını arttırmak için, ye yaklaştırılabilir veya perde engelden uzaklaştırılabilir. Cevap B dir.. bölgesine ışık kaynağından hiç ışık düşmediğinden bölgesinden bakan bir gözlemci ışık kaynağını göremez. Cevap A dır... şınların devamını çizersek ve Z ışınlarının noktasal ışık kaynağından geldiği görülür. Z Cevap D dir.. leri çakışık odak uzaklıkları sırasıyla ve olan çukur ve tümsek aynaya gelen ışını şekildeki yolu izlemektedir. Buna göre, aynaların odak uzaklıkları oranı, kaçtır? (oktalar arası uzaklıklar eşittir.) Şekildeki odak noktası olan tümsek aynanın önündeki asal e paralel cisminin görüntüsü numaralandırılmış görüntülerden hangisidir?. Gelen ve yansıyan ışın arasındaki açı 0 dir. şının aynaya gelme açısı = 7 olur. Aynayla yaptığı açı = olur. = 7 = olur. 6. Gözün görüntüsü alındığında, cisminin kendisi cisminin, görüntüsü ise cisminin görünmesini engeller. cisminin görüntüsü ise cisminin görünmesini engeller. Dolayısıyla göz ve cisimlerinin görüntülerini görebilir. 7. cisminin A aynasındaki görüntüsü, in A aynasındaki görüntüsü ise olmaktadır. A A 0 G O Cevap E dir. ı ı G ı Cevap E dir. Cevap D dir. 0 i z i k D e r g i s i / S a y ı

11 İ Z İ 8.. Aynanın gözlemciye yaklaştırılması gözlemcinin görüş alanını değiştirmez. ( yanlış). Gözlemci aynaya yaklaştırılırsa, görüş alanı artar. ( doğru). Gözlemcinin ya da aynanın düşey doğrultuda hareketi görüş alanını değiştirmez. ( yanlış) Cevap B dir. 9. Eğer ayna çukur aynanın odağında ise ışın kendi üzerinden geri yansıyabilir. Bu durumda d = tir. Eğer ayna te ise ışın kendi üzerinden geri dönebilir. d = tir. l. Durum l. Durum O U E R A R E S İ. Şekildeki gibi silindirik bir ışık demeti gönderilen küresel cisme, G noktasından bakan bir gözlemci cisimdeki aydınlık ve karanlık bölgeyi nasıl görür? G Cevap C dir. 0. Gelen ışının asal i kestiği noktayı cismin bulunduğu yer, yansıyan ışının asal i kestiği noktayı görüntünün olduğu yer olarak düşünürsek, Dc D g 7 = () br dir. () Cevap A dır.. Çukur aynada ışın br den gelip, uzantısı br den geçmiştir. ani den gelip uzantısı den geçecek şekilde yansımıştır. = br olur. ümsek aynada ise ışın br den gelip uzantısı br den geçecek şekilde yansımıştır. ani den gelip, uzantısı = br olur. dir. den geçmektedir. Cevap A dır.. Özdeş,, küresel engelleri ışık kaynağı eşit karelere bölünmüş düzlemde bir perde önüne şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Buna göre, perdede oluşan görüntü aşağıdakilerden hangisi gibi olur?. cisminin görüntüsü şekildeki gibi çizilirse oluşan görüntü nolu görüntüdür. ı ı Cevap B dir. w w w. a k a d e m i t e m e l l i s e s i. c o m

12 Ş Ğ A S A S V E A A A R. d d d 6. G Saydam olmayan küresel ve engelleri ile noktasal ışık kaynağı perde önüne şekildeki gibi yerleştirilmiştir. lerin perde üzerinde oluşturduğu gölge alanları birbirine eşit olduğuna göre, yarıçapları oranı, nedir? R R Eşit karelere bölünmüş şekildeki düzlemde G noktasından düzlem aynaya bakan göz,,, ve mat cisimlerinden hangilerinin görüntüsünü göremez? ve ve ve, ve, ve 7. V. Eşit karelere bölünmüş düzleme yerleştirilen şekildeki düzlem aynalara gönderilen ışını n, ışını n dea yansıyarak düzeneği terk ediyor. Buna göre, n n oranı kaçtır? 6 6 Çocuk V Düzlem ayna Batı Doğu Şekildeki sistemde çocuk doğu yönünde V, düzlem ayna batı yönünde V hızıyla ilerlemektedir. Buna göre,. Çocuğun görüntüsünün aynaya göre hızı batıya doğru V dir.. Görüntünün çocuğa göre hızı batıya doğru 8V dir.. Görüntünün yere göre hızı batıya doğru 7V dir. yargılarından hangileri doğrudur? alnız alnız ve ve ve. Eşit karelere bölünmüş düzlemde ve düzlem aynaları arasına noktasal cismi şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Buna göre, noktasal cisminin hangi noktalarda görüntüsü oluşmaz? alnız alnız ve ve ve 8. Şekildeki düzlem aynaya, ve noktalarından bakıldığında yeterince büyük duvarında görülen bölgeler h, h ve h olmaktadır. Buna göre, h, h ve h arasındaki ilişki nedir? (Birim kareler özdeştir.) h = h = h h > h > h h = h > h h > h = h h > h > h i z i k D e r g i s i / S a y ı

13 İ Z İ 9. Çukur aynaya gelen ışını şekildeki yolu izlemektedir. V V V V O U E R A R E S İ V Buna göre,. Aynanın odak noktası arasındadır.. Aynanın merkezi arasındadır.. noktasına konulan bir cismin görüntüsü, noktasında ters ve gerçek oluşur. yargılarından hangileri doğrudur? alnız alnız ve ve, ve 0. noktasından tümsek aynaya gelen ışını şekildeki yolu izliyor. Buna göre, aynanın odak uzaklığı kaç d dir? d d. op oktasal ve ışık kaynakları ile top bir perde önüne şekildeki gibi yerleştiriliyor. Buna göre, perdede oluşan gölgenin şekli aşağıdakilerden hangisi gibi olur? ( :am gölge :arı gölge ). am gölge. Odak noktası olan çukur ayna ile düzlem ayna eşit karelere bölünmüş düzleme şekildeki gibi yerleştiriliyor. Buna göre, noktasındaki ışıklı cisimden çıkan ışınların önce çukur sonra düzlem aynada yansıyarak oluşturduğu görüntü hangi noktadır? U Z arı gölge Saydam olmayan küresel bir engelin perde üzerinde oluşturduğu tam ve yarı gölge şekildeki gibidir. Z U. Odak uzaklığı olan çukur aynanın noktasındaki cismi sabit V hızıyla noktasına götürülüyor. V Buna göre,,, düzeneklerinin hangilerinde şekildekine benzer bir tam ve yarı gölge gözlenebilir? Bu sürede görüntünün ortalama vektörel hızı nedir? (oktalar arası uzaklıklar eşit ve kadardır.) alnız alnız ve ve ve w w w. a k a d e m i t e m e l l i s e s i. c o m

14 Ş Ğ A S A S V E A A A R. Eşit karelere bölünmüş düzleme özdeş noktasal ışık kaynakları, ve çubukları ile bir yor. perde şekildeki gibi yerleştirili- R S U Buna göre, perdede belirtilen aralıklardan hangileri her iki ışık kaynağındanda ışık alamaz? alnız alnız S ve S ve S ve RS 6. Şekildeki düzenekte cisminden çıkan ışınların önce sonra aynasında yansıyarak oluşturduğu görüntü dür. ı. Şekildeki ışını kutu içindeki düzlem aynaya açısıyla geldiğinde gibi, ayna bir miktar döndürülüp açısıyla geldiğinde ise gibi yansımaktadır. Buna göre, θ θ oranı kaçtır? 0 60 Buna göre, cismi numaralandırılmış cisimlerden hangisidir? 7. noktasal ışık kaynağı mat engel düzlem ayna ve yeterince uzun perde eşit karelere bölünmüş düzleme şekildeki gibi yerleştiriliyor. Ayna Buna göre, perdede oluşan tam gölge ve yarı gölgenin şekli nasıldır?. ( :am gölge :arı gölge ) Eşit bölmelendirilmiş düzleme yerleştirilen düzlem aynalara gönderilen,, ışık ışınları yansımalardan sonra hangi noktalardan geçerler? i z i k D e r g i s i / S a y ı

15 İ Z İ x x x x Şekillerde küresel aynalara gönderilen ışık ışınlarının izlediği yollar verilmiştir. Buna göre, aynaların odak uzaklıkları arasındaki ilişki nedir? > > > > > > > > = > Çukur ayna ümsek ayna Odak uzaklıkları eşit ve kadar olan, asal leri çakışık çukur ve tümsek aynadan oluşan şekildeki sistemde cisminin yalnız çukur ve yalnız tümsek aynada oluşan görüntüleri aşağıdakilerden hangisi gibi olur? (oktalar arası uzaklıklar eşit ve kadardır.) Çukur ümsek 9. Şekildeki, ve ışınlarından hangileri yansımalardan sonra kesinlikle kendi üzerinden geri döner? (üresel aynaların odak noktası, merkezi dir.) alnız alnız ve ve, ve. üresel bir ayna önündeki bir cismin görüntüsünü cisme göre düz ve büyük veriyor. Buna göre,. üresel ayna tümsek aynadır.. Görüntü sanaldır.. Cismin aynaya uzaklığı odak uzaklığından küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur? alnız alnız ve ve, ve w w w. a k a d e m i t e m e l l i s e s i. c o m