BİLİMSEL SUNU HAZIRLAMA

Transkript

1 GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FBE 501 BİLİMSEL ETİK BİLİMSEL SUNU HAZIRLAMA DOÇ. DR. AYŞEGÜL İYİDOĞAN

2 SUNUM İÇERİĞİ Giriş Sunumu Yapan Kişinin Görsel Özellikleri Bilimsel Sunumun Planlanması Bilimsel Sunum İçin Araştırmalar Bilimsel Sunumun Hazırlanması Bilimsel Sununun Yapılması Görsel Araçlar Sıkça Yapılan Hatalar

3 GİRİŞ Bilimsel sunu hazırlarken aktarılan bilgilerin özelliği ne olursa olsun iyi planlanmalı ve tekniğine uygun sunulmalıdır. Bilimsel sunu yapacak kişi: Kendisini tam olarak yansıtabilmeli Anlattığı konuya tam olarak hakim olmalı Dinleyenlerin dikkatini toplamalı Anlattıklarının akılda kalmasını sağlamalı.

4 Sunumu Yapan Kişinin Görsel Özellikleri Sunumu yapan kişi bakımlı fakat gösterişten uzak olmalıdır. Sunucunun kıyafeti dinleyenlerin kıyafetinden çok farklı olmamalıdır. Hem erkek hem kadınlarda koyu renk kıyafetler tercih edilmelidir. Sunucu salona girdikten sonra hızla kürsü arkasına geçerek dinleyicilerden saklanmamalıdır. Toplantının başında dinleyicileri tarafından baştan aşağıya bir kez görünmelidir.

5 Dinleyicilerle göz teması Sunum anında orada olun; kendinize ve nasıl göründüğünüze değil, dinleyiciye odaklanın. Dinleyici ile göz teması kurun, sürekli elinizdeki notlara, bilgisayar ekranına ya da slaytlara bakmayın. Dikkatinizin dağıldığını hissettiğinizde, bir dinleyici seçin ve onu gülümsetene ya da başıyla sizi onaylatana kadar ona odaklanın (5-6 saniye).

6 Vücut dilinin ve ses tonunun önemi Mesaj iletiminin %55 ini vücut diliniz %35 ini ses tonunuz %10 unu söyledikleriniz oluşturur. Ses tonunuzu en etkili şekilde kullanmak için, doğal konuşma tonunuzda ve hızınızda, yüksek sesle ve tane tane konuşun.

7 BİLİMSEL SUNUMUN PLANLANMASI Sunum konusunun belirlenmesi Hedeflerin saptanması ve koordine edilmesi Sunum için gerekli bilimsel araştırmaların yapılması En iyi sunum içeriğinin bulunması Problemlerin sunuş öncesi çözülmesi Dinleyici ve dinleyici Analizi Sunumun hazırlanması

8 BİLİMSEL SUNUM İÇİN ARAŞTIRMA YAPILMASI Sunum yapacağınız konuya benzer konular daha önce anlatılmış mı? Konu sizin alanınızla ilgili mi? Anlatacağınız konu güncel bir merak mı? Bilimsel sunu yapacaksanız literatür taraması yapılması

9 Dinleyici Kitlesinin Analizi Bilgi düzeyleri Beklentileri Diğer özellikleri Sunumunuzu kime sunduğunuz önemlidir. Yani sunumunuz dinleyici odaklı olmalıdır. Akademisyenlerden oluşan bir topluluğa yapacaksanız; dinleyicileriniz ağırlıklı olarak hangi üniversite, bölümlerden oluşuyor? Anlatacağınız konudaki bilgi ve ilgi seviyeleri ne?

10 Konunuz ile dinleyiciler arasındaki bağlantıyı kurmalısınız.. Konunuz dinleyiciler için önemli mi? Önemliyse neden önemli? Sunumunuz sonrasında dinleyicinin hayatı, düşünceleri nasıl değişecek, iyileşecek? Dinleyicinin konunuzla ilgili temel sorunları, merak ettikleri neler? Sunumunuzda sağladığınız bilgiyi dinleyici nasıl kullanacak?

11 SUNUMUN HAZIRLANMASI 1.Sunum analizi Sunuşun içeriğini ve geliştireceğiniz temeli oluşturmaktır. 2. Verilerin toplanması 3. Verilerin düzenlemesi İçerik iyi düzenlenmemişse dinleyiciler hayal kırıklığına uğrayacak, konuyu izlemekte güçlük çekeceklerdir. Sunumdaki kilit noktalarının sırası ve zamanlaması iyi yapılmalıdır.

12 Sunum planını çıkartma Toplanan verilerden seçim yaparak, sadece ulaştırmak istediğimiz bilgileri ayıklamak Bu bilgilerin giriş, gelişme ve sonuç içindeki yerlerini saptamak. Metin yazma (Yazılı metin hem mesajı hem de sunulacak görsel materyalleri tanımlar.) Yazılı metinde giriş, gelişme ve sonuç belirgin olmalıdır.

13 Sunum akışınızı iyi planlamalısınız Akış; Problemin tanımı Problemin neden önemli olduğu Sizin problemi çözmedeki katkınız Önceki çalışmalar yeterli mi, değilse neden? Sizin çalışmanız mevcut çalışmaya ne kattı? Geliştirdiğiniz teknoloji, yenilik Yönteminiz Sonuçlar Geleceğe yönelik çalışmalar Proje özeti

14 a) Giriş Sunum içeriği mutlaka verilmelidir. Sunuşun amacını bildirir. Dinleyicilerin dikkatini çeker. Dinleyicilere konuya alışmaları için zaman tanır.

15 b)gelişme Konuşmacının mesajını aktarır. Sözcükler kolay anlaşılmalı, cümleler kısa olmalıdır. Fiil çatısının pasif değil aktif olması uygundur. c) Sonuç Sonuç bölümünde dikkatler söylemek istediklerimize yöneltilmeli ve dinleyicilere bir tamamlanmışlık duygusu verilmelidir. Kapanışta dikkat çekici bir cümle kullanılması dikkatleri yoğunlaştırır. Konuşmanın mesajının yer aldığı çok kısa bir özet sonuç bölümünü ortaya koyar.

16 Metni konuşmaya dönüştürme : Yazılı metin tamamlandığında sunuşun yazma kısmının bittiğini düşünebilirsiniz. Ancak yazılı metinlerin dil yapısı ve akış stili konuşma metinindekinden çok farklıdır. Bu nedenle sunuş öncesi eldeki yazılı metin konuşma metni haline getirilmelidir.

17 Başlıklardaki yazı karakterlerinin büyüklüğü en fazla 32 punto olmalıdır. Birinci düzey maddeler için en fazla 28 punto İkinci düzey maddeler için en fazla 24 punto Üçüncü düzey maddeler için en fazla 20 punto Kaynakça için punto kullanılmalıdır.

18 Bir slaytta en fazla 60 sözcük yer almalıdır. Görsel içermeyen slaytlarda en fazla 6 adet madde kullanılmalıdır. Sunuşta şahıs zamirleri kullanmak konuşmaya doğal bir hava ve sıcaklık verir. Sunuş cümleleri kısa olmalı, mümkünse kelimeyi geçmemelidir. Olumlu cümleler kullanılmalıdır.

19 Cümleler kısa olmalıdır Argo sözcükten kaçınmalıdır. İyi okumak iyi sunuş yapmak değildir. İnsanlar öğrendiklerinin %75 ini görerek, %13 ünü ise duyarak öğrenir. Başka bir deyişle, mesajınızı iletmenizde slaytlarınızın görselliği oldukça etkilidir. Ancak görsel ögeler yalnızca gerçekten gerektiğinde kullanılmalıdır ve kullanımlarının bir amacı olmalıdır.

20 Slaytlarınızda yazı ve görseller dengeli kullanılmalıdır. Görselleriniz iletmek istediğiniz mesajla alakalı olmalıdır. Grafik çeşitleri arasında mesajınızı en iyi aktaracak grafiği seçmelisiniz. Dinleyiciler grafiği gördüğünde sizin açıklamanıza gerek duymadan anlayabilmelidir. Bu da grafikte, hangi verinin neyi ifade ettiğinin açıkça yazılmasını gerektirir.

21 Sunumun provasını yapma Kesinlikle provasız sunuş yapılmamalıdır. Bir konuyu iyi bilmekle, onu iyi sunmak farklı şeylerdir. Sunuş planı gereğince hangi noktada neyin ön plana alınacağı veya ne zaman hangi örneğin verilmesi gerektiği gibi konular zamanla unutulur. Provasız sunuş alışkanlığı sunuşta kullanılan teknik yardımcıların da sunuş öncesi kontrol edilmemesi alışkanlığına kolaylıkla dönüşeceği için kaçınılmaz olarak sürpriz aksilikler olacaktır.

22 Sunumu Bitirirken Soru-cevap bölümünde gelebilecek soruları ve yanıtlarınızı sunum öncesinde düşünün. Soru geldiğinde savunmaya geçmeyin ve öncelikle soruyu anladığınızdan emin olun. Soru sorulurken cevabınızı değil soruyu düşünün. Yanıtını bilmediğiniz sorular için, politik yanıtlar vermeye çalışmak yerine kibarca bilmediğinizi belirtebilirsiniz. Soruları almak için en uygun zaman sunumun sonudur; böylece sunum esnasında dikkatiniz dağılmaz, kendinizi sunum akışı ve süresine daha rahat ayarlayabilirsiniz.

23 SIKÇA YAPILAN HATALAR Ekrandan ya da elinizdeki notlardan okumak. Gereksiz uzun, yazı ve görsellerle dolu slaytlar kullanmak. Ekranın önünü kapatmak, dinleyiciye arkanızı dönmek. Süreye dikkat etmemek. Konunun dışına çıkmak. Slaytlara söyleyeceklerinizi bire bir kopyalamak. Bilgi yoğun slaytları, 10 saniyeden az süre boyunca göstermek. Anekdot ve anılarda fazla kişisel olmak, gereksiz espriler yapmak.

24 İyi Sunum: Az slayt Az satır Az sözcük Kötü Sunum: Bol renkli, Konuyu saptıran, Dikkat dağıtan, Okunamayacak kadar küçük yazılı. Mesela

25

26 Kaynaklar TÜBİTAK, Etkili Sunumlar İçin El Kitabı Prof. Dr. Süleyman TAŞGETİREN in Derlemesi Prof. Dr. E. Elçin EMRE nin Sunumu

27