207 Kinezyoloji I. Kinezyolojide Temel Kavramlar - 2. yrd.doç.dr.emin ulaş erdem

Transkript

1 207 Kinezyoloji I Kinezyolojide Temel Kavramlar - 2 yrd.doç.dr.emin ulaş erdem

2 İNTERNAL VE EKSTERNAL KUVVETLER Musküloskeletal sistemde hareket ve stabilizasyona etki eden kuvvet prensipleri ikiye ayrılır İnternal kuvvetler; Vücuttaki yapılar tarafından üretilen kuvvetler, aktif (genelde istemli kaslar) ya da pasif (intramusküler konnektif doku, ligamentler ve eklem kapsülü) olabilir. Eksternal kuvvetler; Vücut dışındaki yapılar tarafından etki eden kuvvetler (gravite, valiz, ya da başka bir kişi)

3

4 KUVVET VEKTÖRÜ Kuvvet vektörel bir kavramdır. 4 komponenti vardır; Magnitude (büyüklük) Direction (doğrultu) Sense (yön) Point of application (Uygulama noktası)

5 MUSKÜLOSKELETAL TORKLAR Rotasyon ekseni ile kuvvet arasındaki en kısa mesafeye moment kolu denir. Üretilen kuvvet ile moment koluna tork (torque) ya da moment denir. Kuvvet bir cismi belli bir lineer doğrultuda iter ya da çeker, fakat tork rotasyon ekseninde döndürür.

6

7 KAS KONTRAKSİYON TİPLERİ İzometrik kontraksiyon: Sabit bir uzunluğu koruyarak gerçekleşen kasılma tipidir. İnternal kuv. = eksternal kuv Konsentrik kontraksiyon: Kontraksiyon sırasında kasın boyunda kısalma olan tiptir. İnternal kuv. > eksternal kuv. Eksentrik Kontraksiyon: Kontraksiyon sırasında kas boyunda uzama olan tiptir. İnternal kuv < eksternal kuv.

8

9 KAS HAREKETLERİ Agonist: Belirli bir harekette görev alan asıl kas ya da kas grubu Antagonist: Belirli bir agonist gruba zıt yönde (aksi hareket) çalışan kas ya da kas grubu Sinerjist: Belirli bir hareketi birlikte yapan (koopere eden) kas çifti ya da kas grubu

10 MUSKÜLOSKELETAL KALDIRAÇLAR Belirli bir pivot noktasına asılmış çubuktan oluşan basit makine

11

12 Archimedes MÖ 287 MÖ 212

13 KALDIRAÇ TİPLERİ Birinci sınıf kaldıraçlar: Rotasyon ekseni zıt kuvvetler arasında bulunan kaldıraç tipidir.

14 KALDIRAÇ TİPLERİ İkinci Sınıf kaldıraçlar: İki özelliği vardır, Rotasyon ekseni bir kemiğin son ucundadır ve internal kuvvetin kaldıraç kolu uzundur.

15 KALDIRAÇ TİPLERİ Üçüncü sınıf kaldıraçlar: İki özelliği vardır, ikinci sınıf kaldıraçlar gibi rotasyon ekseni bir kemiğin son ucundadır fakat eksternal kuvvetin kaldıraç kolu uzundur.

16 AVANTAJ DEZAVANTAJ??

17

18 ISAAC NEWTON 25 Aralık Mart 1727

19 NEWTON UN HAREKET YASALARI Yasa : Eylemsizlik Yasası: Eylemsizlik yasasını açıklamadan önce eylemsizliğin ne anlama geldiğini açıklayalım. Eylemsizlik: Cismin durumunu koruma isteğine denir. Örnek; hareket halindeki arabanın şoförü aniden frene basınca şoförün önceki durumunu korumak isteyip öne doğru hareketlenmesi veya durgun arabada aniden gaza basan şoförün geri doğru hareketlenmesidir.

20 NEWTON UN HAREKET YASALARI - 1 Sabit kabul edilen bir referans noktasına göre cisme etki eden bileşke kuvvet 0 ise, cisim duruyorsa durmasına devam eder, hareketli ise sabit hızla hareketine devam eder eder. Yani cisim durumunu korur, Cisme etki eden bileşke kuvvet 0 olması gerekir. Cisim önceden durgunsa,durmaya devam eder. Cisim önceden hareketli ise hareketine sabit hızla devam eder. Hızda herhangi bir değişim olmadığı için ivme 0 dır

21 NEWTON UN HAREKET YASALARI Yasa :Dinamiğin Temel Prensibi Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır değilse, cisim bu kuvvetin doğrultu ve yönünde ivme kazanır. Kuvvetin, cisme kazandırdığı ivmeye oranı sabit olup, bu sabit değer cismin kütlesine eşittir ve aşağıdaki formülle ifade edilir. F=m.a

22 NEWTON UN HAREKET YASALARI Net kuvvet kendi yönünde ivme meydana getirir. Yani ivme ile kuvvet aynı yöndedir. 2.Cismin hızı ve cisme etki eden net kuvvet aynı yönde ise cisim düzgün hızlanır 3. Cismin hızı ve cisme etki eden net kuvvet ters yönde ise cisim düzgün yavaşlar.

23 NEWTON UN HAREKET YASALARI Yasa : Etki -Tepki Prensibi Bir cisme kuvvet uygulandığında cisim de kuvvet kaynağına aynı büyüklükte ve zıt yönde kuvvet uygular. Bunlardan birincisine etki,ikincisine tepki denir. Örnek; Elimizi masaya vurunca elimizin ağrıması, kaza yapan araçta hasar oluşması gibi.

24