KOAH riski altında olan (Evre 0) olguların önemi ve klinik farklılıkları
|
|
- Yeter Dinç
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KOAH riski altında olan (Evre 0) olguların önemi ve klinik farklılıkları Nuray KÖMÜS 1, Kemal Can TERTEMİZ 2, Can SEVİNÇ 2 1 Nizip Devlet Hastanesi, Gaziantep, 2 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir. ÖZET KOAH riski altında olan (evre 0) olguların önemi ve klinik farklılıkları Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) dünyada önemli bir sağlık sorunudur ve prevalansının artacağı tahmin edilmektedir. Erken dönemde öksürük, balgam ve nefes darlığı gibi kronik semptomlarla kendini gösterir. Spirometrik ölçümde henüz FEV 1 /FVC değerinin < 70 olmadığı bu dönem evre 0 KOAH (risk grubu) kabul edilirken, son The Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) rehberinde evrelemeden çıkarılmıştır. Sağlıklı birey kabul edilen bu olgular ile tamamen sağlıklı olguların klinik farklarının ortaya konması amacıyla spirometrik ölçüm, egzersiz kapasitesi, dispne indeksi, oksijen satürasyonu ve yaşam kalitesi prospektif olarak karşılaştırıldı. Yaş, cinsiyet ve sigara öyküsünde fark olmayan 58 risk grubu ve 63 sağlıklı erişkin değerlendirildi. Risk grubunda %77.6 öksürük, %53.4 balgam ve %62.1 nefes darlığı saptandı. Sigarayı aktif içicilerde öksürük ve balgam ön planda iken, bırakmış olan grupta nefes darlığı fazlaydı. FEV 1 mutlak değeri, FEF mutlak değeri, FEV 1 /FVC ve FEV 1, FVC, PEF, FEF beklenen % leri risk grubunda anlamlı düşük bulundu (p< 0.05). Ortalama altı dakika yürüme mesafesi risk grubundaki olgularda daha düşüktü, ancak fark anlamlı değildi (p> 0.05). Yürüme öncesi dispne indeksleri farklı değildi (p> 0.05), ancak yürüme sonrası dispne indeksi ve dispne risk grubunda daha yüksekti (p< 0.05). İstirahatte, egzersiz sonrası ve egzersizle oluşan desatürasyon ( ) risk grubunda daha düşüktü ancak farklar anlamlı değildi (p> 0.05). Short Form 36 (SF36) yaşam kalitesi fiziksel komponent ve mental komponent skorları da iki grup arasında farklı değildi (p> 0.05). KOAH risk grubu olguları sağlıklı insanlardan, kronik semptom ve riskli solunumsal maruziyet varlığı ile ayrılır. Bu olgularda spirometrik ölçümler anlamlı olarak kötüdür, ancak fonksiyonel parametrelerde anlamlı farkların olmaması subklinik hastalığı düşündürmektedir. Bu olgular bilgilendirilmeli, sigara bıraktırılmalı ve KOAH a gidiş engellenmeye çalışılmalıdır. Anahtar Kelimeler: KOAH, sigara, solunumsal semptom, spirometre. Yazışma Adresi (Address for Correspondence): Dr. Nuray KÖMÜS, Nizip Devlet Hastanesi GAZİANTEP - TURKEY nkomus@yahoo.com Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56(4):
2 Kömüs N, Tertemiz KC, Sevinç C. SUMMARY The importance of the at risk COPD patients (Stage 0) and clinical differences Nuray KÖMÜS 1, Kemal Can TERTEMİZ 2, Can SEVİNÇ 2 1 Nizip State Hospital, Gaziantep, Turkey, 2 Department of Chest Disease, Faculty of Medicine, Dokuz Eylül University, İzmir, Turkey. Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is an important world health problem and estimated that the prevalance will increase. In early period this disease in symptomatic with cough, sputum and dyspnea. FEV 1 /FVC was greater than 70% in early period and it was accepted as stage 0 (at risk) COPD before the last The Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) guideline. In last GOLD guideline this stage is excluded. In this study we aimed to find out the clinical differences between this cases and healty population. Prospectively spirometric measures, exercise capasity, dyspnea index, saturation of O 2 ( ) and life quality are compaired between two groups. We evaluated 58 at risk cases and 63 healty adults. There was no difference between two groups about age, sex and smoke sessations. In at risk group 77.6% cough, 53.4% sputum and 62.1% dyspnea were the symptoms. In curently smokers cough and sputum were dominant symptoms however dyspnea was dominant symptom in exsmokers. Absolute FEV 1, FEF values, predicted FEV 1 /FVC, FEV 1, FVC, PEF, FEF % values are lower in at risk group (p< 0.05). Mean six minutes walking distance were lower in at risk group but not statisticaly significant (p> 0.05). Dyspnea index before walking were not different between two groups (p> 0.05) however dyspnea index after walking and change were higher in at risk group (p> 0.05). Resting, after exercise and desaturation with exercise ( ) were lower in at risk group but not statisticaly significant. Physical and mental components of Short Form 36 (SF36) scores were similar in two groups (p> 0.05). COPD at risk group is seperated from healty population with chronic respiratory symptoms and inhalation of smoke or other irritans. In these cases spirometric measures are significantly worse although functional parametres are similar with healty population, so it is thought about being a subclinical disease. These cases must be educated about COPD, encouraged about giving up smoking and prevented occuring COPD. Key Words: COPD, smoking, pulmonary symptom, spirometry. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) dünyada dördüncü ölüm sebebidir ve prevalansının artacağı tahmin edilmektedir (1,2). Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre KOAH prevalansı, tüm dünyada erkeklerde binde 9.34, kadınlarda binde 7.3 tür (3). Afyonkarahisar da yapılan bir çalışmada, 45 yaş üstünde hava yolu obstrüksiyonu prevalansı %6.2 (erkeklerde %10.4, kadınlarda %3.1) olarak saptanmıştır (4). Sigara, DSÖ tarafından dünyanın en hızlı yayılan salgını olarak tanımlanmaktadır (5,6). KOAH ın en önemli nedenidir ve sigara içenlerde pulmoner fonksiyon daha hızlı azalmaktadır (7,8). Sigara, bronş epiteli ve alveollere direkt toksik etki yaparak mukus hipersekresyonu, siliyer disfonksiyon gibi patolojik değişikliklere neden olur. Bu değişiklikler kronik öksürük ve balgam gibi semptomları oluşturur. Benzer şekilde mesleksel ve çevresel riskli maruziyetler de bu patolojik değişikliklere ve semptomlara neden olabilir. Öksürük ve balgam genellikle nefes darlığı şikayetinden birkaç yıl öncesinde başlar. Kronik solunumsal semptomların başladığı dönemde kişinin spirometrik ölçümleri henüz KOAH tanı sınırında olmayabilir. Bu dönem yaşamın ileri döneminde KOAH gelişimi için risk oluşturduğu kabul edilerek The Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) rehberinde evre 0 KOAH (risk grubu) olarak ele alınmaktaydı (9). Ancak güncellenen son rehberde bu evre, evrelemeden çıkarılmıştır (10). Risk grubu olgulardan sağlıklı olguları ayıran tek kriter kronik solunumsal semptomların varlığıdır. Ancak birçok olgu var olan semptomlarını sigara kullanımıyla ilişkilendirip göz ardı etmektedir. 383 Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56(4):
3 KOAH riski altında olan (Evre 0) olguların önemi ve klinik farklılıkları Hem olguların semptomlarını göz ardı etmesi hem de GOLD evrelemesinden çıkarılması nedeniyle bu olgular sağlıklı birey olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada, risk grubundaki olgular ile tamamen sağlıklı olguların farkının ortaya konması amaçlandı. Bu amaçla iki grubun solunum fonksiyon testleri, dispne indeksi, oksijen satürasyonu, egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesinin karşılaştırılması planlandı. Olgular MATERYAL ve METOD Göğüs hastalıkları polikliniğinde değerlendirilen olgular çalışmaya dahil edildi. Anamnezde üç aydan uzun süredir var olan öksürük, balgam ve nefes darlığı semptomlarından herhangi birinin varlığı kronik solunumsal semptom olarak kabul edildi. Kronik solunumsal semptoma neden olabilecek astım, bronşektazi, tüberküloz, interstisyel akciğer hastalığı gibi akciğer hastalıkları ya da kronik sinüzit, farenjit gibi üst solunum yolu hastalığı tanısı olan olgular dışlandı. Sigara öyküleri ayrıntılı olarak sorgulandı. Yaşamı boyunca 100 sigaradan az sigara içenler; sigara içmeyen, geçmişte düzenli sigara içmiş ancak son altı aydır içmeyenler; sigarayı bırakmış, halen düzenli olarak içenler; aktif içici olarak kabul edildi (11). Sigara dışında olguların mesleksel ve çevresel solunumsal maruziyetleri sorgulandı. Riskli solunumsal maruziyeti ve biomass maruziyet öyküsü olan olgular KOAH açısından riskli kabul edildi. Anamnez, fizik muayene, akciğer grafisi ve spirometrik ölçüm ile herhangi bir akciğer hastalığı bulgusu olmayan sağlıklı olgular kontrol grubu olarak çalışmaya dahil edildi. Solunum Fonksiyon Testi SensorMedics Vmax22 0,6-2B version spirometre (ERS 1993 Update + Zapleta) cihazıyla ATS kriterlerine uygun olarak spirometrik ölçüm yapıldı (12). Spirometrik ölçüm üç kez tekrarlanıp en iyi değer alındı. 200 µ salbutamol ölçülü doz inhaler uygulandıktan 15 dakika sonra ölçüm tekrarlandı. Riskli maruziyet öyküsü (sigara, biomass, mesleksel vs.) ve kronik solunumsal semptomu olup postbronkodilatör FEV 1 /FVC > 70 ve FEV 1 %80 olan olgular evre 0 (risk grubu) KOAH kabul edildi (9). Egzersiz Kapasitesi ve Dispne Değerlendirmesi Olguların egzersiz kapasitesi altı dakika yürüme testi (6DYT) ile ölçüldü. Olgular altı dakika süreyle düz bir zeminde yürütüldü ve süre sonunda yürünen mesafe kaydedildi. 6DYT öncesinde ve sonrasında pulse oksimetre cihazıyla oksijen satürasyonları ( ) ölçüldü. Dispne algılaması ise 6DYT öncesinde ve sonrasında Modifiye Borg Skalası ile sorgulandı (Dispne-i= İstirahatte dispne indeksi, Dipne-e= Egzersiz sonrası dispne indeksi, Dispne= Dispne-i - Dispne-e, -i= İstirahatte oksijen satürasyonu, -e= Egzersiz sonrası oksijen satürasyonu, = -i - -e) (13,14). Yaşam Kalitesi Genel yaşam kalitesini değerlendirmek amacıyla olgulara Short Form 36 (SF36) anketi uygulandı. Anket sonuçları Fiziksel Komponent Skoru (FKS) ve Mental Komponent Skoru (MKS) olarak toplandı (15). İstatistiksel Analiz Veriler SPSS 11.0 programına girilerek istatistiksel analiz yapıldı. İstatistiksel analizde korelasyon analizi, ki-kare analizi ve t-testi analizi yapıldı. Tüm değerler için aritmetik ortalama ve standart sapma (X ± SD) hesaplandı. Korelasyon analizi için Pearson korelasyon kat sayıları kullanıldı. Sayısal değişkenlerin gruplar arası farkının analizinde ki-kare testi kullanıldı. Sonuçlarda p< 0.05 olanlar anlamlı kabul edildi. BULGULAR Risk grubunda olan 58 olgu ve kontrol grubunda olan 63 olgu prospektif olarak değerlendirildi. Kontrol grubu ile risk grubu olgular arasında yaş, cinsiyet, boy, kilo ve sigara öyküsü açısından fark yoktu. Yaş ortalaması risk grubunda 64 (40-95) iken, kontrol grubunda 63 (41-76) idi (p> 0.05). Risk grubunun 49 (%84.5) u erkek iken, kontrol grubunun 47 (%74.6) si erkekti (p> 0.05). Risk grubu olgularının 13 (%22.4) ünün sigara içmeyen, 18 (%31.0) inin aktif içici, 27 (%46.6) sinin bırakmış olduğu bulundu. Risk grubunda yer alan ancak sigara içmemiş olan 13 olgunun dördünde biomass, altısında mesleksel, üçünde hem çevresel hem mesleksel Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56(4):
4 Kömüs N, Tertemiz KC, Sevinç C. riskli solunumsal maruziyet öyküsü vardı. Kontrol grubunun 20 (%31.7) sinin sigara içmeyen, 21 (%33.3) inin aktif içici, 22 (%34.9) sinin bırakmış olduğu saptandı. İki grup arasında sigara öyküleri açısından fark saptanmadı (p> 0.05). Risk grubunun ortalama sigara başlama yaşı 20 iken, kontrol grubunun 21 bulundu, aradaki fark anlamlı değildi (p> 0.05). Yaşam boyunca toplam içilen sigara miktarı (paket-yıl) risk grubunda 45 (3-150), kontrol grubunda 34 (3-84) idi; aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p> 0.05) (Tablo 1). Kontrol grubunda hiç solunumsal semptom yokken risk grubunun 45 (%77.6) inde öksürük, 31 (%53.4) inde balgam, 36 (%62.1) sında nefes darlığı semptomu vardı. Sigara öyküsüne göre incelendiğinde sigara içmemiş olgularda semptom oranı düşüktü ve öksürük semptomu ilk sıradaydı. Sigarayı aktif içicilerde öksürük ve balgam ön planda iken, sigarayı bırakmış olanlarda nefes darlığı semptomu fazlaydı (Tablo 2). Risk grubu olguların semptomlarının cinsiyete göre dağılımı incelendi. Öksürük semptomu erkeklerde %73.5 iken, kadınlarda %100 oranında mevcuttu (p> 0.05). Balgam erkeklerde %57.1 iken, kadınlarda %33.3 idi (p> 0.05). Nefes darlığı ise erkeklerde %67.3 iken, kadınlarda %33.3 oranında saptandı (p> 0.05). Risk grubunda yer alan ve sigara içmemiş olan olguların tamamında riskli solunumsal maruziyet (biomass, mesleksel vs.) mevcuttu. Spirometrik ölçümlerinde iki grubun FVC mutlak değeri ve PEF mutlak değeri farklı değildi (p> 0.05). Ancak FEV 1 mutlak değeri, FEF mutlak değeri, FEV 1 /FVC ve FEV 1, FVC, PEF, FEF beklenen % leri risk grubu olgularında anlamlı düşük bulundu (p< 0.05) (Tablo 3). Tablo 1. Demografik özellikler. Risk grubu Kontrol grubu (n= 58) (n= 63) p Yaş ± ± Cinsiyet (erkek/kadın) 49/9 47/ Boy (m) ± ± Kilo (kg) ± ± Sigara İçmeyen 13 (%22.4) 20 (%31.7) 0.36 İçen 18 (%31.0) 21 (%33.3) Bırakmış 27 (%46.6) 22 (%34.9) Başlama yaşı ± ± Maruziyet (paket-yıl) ± ± Tablo 2. Evre 0 KOAH lılarda semptom dağılımı. İçmeyen Aktif içici Bırakmış Toplam Sayı % Sayı % Sayı % Sayı % Öksürük Balgam Nefes darlığı KOAH: Kronik obstrüktif akciğer hastalığı. 385 Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56(4):
5 KOAH riski altında olan (Evre 0) olguların önemi ve klinik farklılıkları Tablo 3. Spirometrik ve fonksiyonel parametreler. Risk grubu Kontrol grubu p FEV 1 mutlak (L) 2.39 ± ± FEV 1 % ± ± FVC mutlak (L) 3.26 ± ± FVC% ± ± FEV 1 /FVC ± ± PEF mutlak (L) 6.63 ± ± PEF% ± ± FEF mutlak (L) 1.78 ± ± FEF % ± ± DYT (m) 436 ± ± Dispne-i 0.1 ± ± Dispne-e 1.1 ± ± Dispne -0.9 ± ± % -i ± ± % -e ± ± % ± ± SF36- FKS ± ± SF36- MKS ± ± DYT: Altı dakika yürüme testi, SF36: Short Form 36, FKS: Fiziksel komponent skoru, MKS: Mental komponent skoru. Ortalama yürüme mesafesi, risk grubu olgularda 436 m iken, kontrol grubunda 457 m idi ancak aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p> 0.05). Test öncesi dispne indeksi risk grubunda 0.1 ± 0.7 iken, kontrol grubu olgularında 0.0 ± 0.0 saptandı aralarındaki fark anlamlı değildi (p= 0.057). Ancak test sonrası dispne indeksi risk grubunda daha yüksekti (0.2 ± 0.7 ye karşılık 1.1 ± 1.6) ve aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p< 0.05). Egzersizle oluşan dispne kötüleşmesi ( dispne) risk grubunda daha fazlaydı ve fark anlamlı bulundu (p< 0.05) (Tablo 3). İstirahatte ölçülen, risk grubunda ortalama %96.9 iken, kontrol grubunda %97.5 idi ve fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p< 0.05). Egzersiz sonrası ölçülen değerleri de risk grubu (%97.0) ile kontrol grubunda (%97.5) farklı değildi (p> 0.05). Egzersizle oluşan desatürasyon oranı ( ) da iki grup arasında farklı değildi (p> 0.05). SF36 yaşam kalitesi anketinin FKS ve MKS skorları açısından iki grup arasında fark saptanmadı (p> 0.05) (Tablo 3). Yapılan korelasyon analizlerinde kontrol grubu olgularında sadece egzersiz sonrası dispne indeksinin, egzersiz sonrası ile (r= -0.30) ve ile (r= 0.35) orta düzey anlamlı korelasyonu saptandı (p< 0.05). Risk grubu olgularında ise; FEV 1 beklenen % leri ile egzersiz öncesi (r= 0.29) ve egzersiz sonrası (r= 0.31) arasında orta düzey pozitif korelasyon saptandı (p< 0.05). Ayrıca, egzersiz sonrası dispne indeksinin, 6DYT (r= -0.41), istirahatteki (r= -0.27) ve SF36 FKS (r= -0.32) ile negatif korelasyonu saptandı (p< 0.05). TARTIŞMA KOAH için insidans, prevalans ve mortalite oranları, genellikle gelişmiş ülkelerde daha doğru hesaplanmaktadır; ancak bu verilerle bile hastalık yükünün olduğundan daha düşük hesaplandığına inanılmaktadır (16). KOAH tanı oranı, gelişmiş ülkelerde bile gerçekte olduğundan daha düşüktür. Çünkü hastalar semptomatik olana kadar ve ileri safhaya gelene kadar doktora başvurmamaktadır (17). Birçok olgu var olan semptomlarını sigara içiminin normal Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56(4):
6 Kömüs N, Tertemiz KC, Sevinç C. bir sonucu olarak kabul etmektedir. Nefes darlığı, hastada en fazla yetersizlik oluşturan ve genellikle hastayı doktora getiren semptomdur. Öncesinde birkaç yıl öksürük ve balgam çıkarma semptomu tolere edilir. Hava yolu obstrüksiyonunun derecesi, klinik bulgulara bakılarak öngörülemez. Hastalığın erken safhalarında spirometrede bozukluk olmayabilir. Bunun nedeni, KOAH da en erken değişikliklerin alveol duvarları ve küçük hava yollarında meydana gelmesidir. Normal spirometrik ölçümlere sahip olan ancak riskli solunumsal maruziyeti ve kronik solunumsal semptomları olan olgularda, KOAH gelişimine dair sınırlı veri vardır (18-21). Sigara içen ve GOLD evre 0 olan olgularda KOAH gelişimi 5 ve 15 yıllık izlemde %13.2 ve %20.5 olarak saptanmıştır. Sigara içen ve solunumsal semptomu olmayan olgularda ise KOAH gelişimi %11.6 ve %18.5 bulunmuştur (18). Bu verilerle, son güncellenen GOLD rehberinde evre 0, KOAH evrelemesinden çıkarılmıştır (10). Ancak sigara bırakılmasının desteklenmesi ve olguların bilgilendirilmesi açısından bu olguların ayırt edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır (18). Yapılan çalışmalarda evre 0 kabul edilen olguların mortalite riski konusunda farklı sonuçlar elde edilmiştir (22). Bu olgularda mortalite riskinin normal sağlıklı insanlara göre arttığını gösteren çalışmaların yanında belirgin farklılık gösterilemeyen çalışmalar da vardır (20,23). Risk grubu olguların toraks bilgisayarlı tomografi bulgularında amfizem visual skoru sağlıklı insanlardan anlamlı yüksek bulunmuştur. Ayrıca, bu olgular arasında visual skorun, sigara içen olgularda sigara içmeyenlerden anlamlı yüksek olduğu gösterilmiştir (19). Çalışmamızda risk grubu olguların FEV 1 mutlak değeri, FEF mutlak değeri, FEV 1 /FVC ve FEV 1, FVC, PEF, FEF beklenen % leri anlamlı düşük bulundu. Tsushima ve arkadaşlarının çalışmasında, risk grubu olguların V 50 /V 25, MMF% ve PEFR% değerleri sağlıklı kişilerden düşük bulunmuştur. Bu ölçümlerin sigara tarafından oluşturulan küçük hava yolundaki bozuklukları gösterdiği vurgulanmıştır (19). Çalışmamız literatürde, risk grubu olguların egzersiz kapasitesi, dispne indeksi, satürasyon ve yaşam kalitesini normal sağlıklı bireylerin ölçümleriyle karşılaştıran ilk çalışmadır. 6DYT mesafesi, istatistiksel olarak anlamlı olmamakla beraber risk grubundaki olgularda düşük saptandı. Egzersiz sonrasında dispne indeksleri kontrol grubunda düşmezken, risk grubunda anlamlı olarak azaldı. Bu durum risk grubu olguların egzersiz toleransının azaldığını göstermektedir. Normal sağlıklı kişilerde, egzersiz esnasında artan oksijen gereksinimi, tidal volümü artırmak için akciğerlerin inspiratuar rezerv volümün (IRV) bir kısmı kullanılarak karşılanır. KOAH lı olgularda ventilatuar kapasite azaldığı için, submaksimal egzersizle oluşan strese yanıt verememektedir. Bu azalma, hem alveollerdeki hasar hem de solunum kaslarının zayıflığı ile ilişkilidir. Oluşan hiperventilasyon ile ekspiratuar akım kısıtlanır ve dinamik hiperinflasyon artar. Hiperinflasyonun total akciğer kapasitesini aşması sekonder kısıtlayıcı nedendir. Hava yollarının aşırı inflasyonu ve hava hapsi, rezidüel volümü artırır ve IRV kullanımı kısıtlanır. Böylece egzersizle artan ihtiyaç tolere edilemez ve nefes darlığı hissi artar. İstirahatte ölçülen, egzersiz sonrası ölçülen ve egzersizle oluşan desatürasyon oranı ( ) da iki grup arasında farklı değildi. SF36 yaşam kalitesi anketinin FKS ve MKS skorları açısından iki grup arasında fark saptanmadı. Ancak kontrol grubunda sadece egzersiz sonrasında ölçülen dispne indeksi ile arasında korelasyon saptanırken, risk grubu olgularında egzersiz sonrasında ölçülen dispne indeksi, 6DYT mesafesi, yaşam kalitesi ve egzersiz sonrası ile korele bulundu. Ayrıca, FEV 1 beklenen % si ile egzersiz öncesi ve sonrası değerleri korele bulundu. Risk grubu olgularında egzersiz sonrası dispne indeksinin daha kötü olması ve egzersiz toleransının azalması, obstrüksiyonun derecesi, hiperinflasyon, yaşam kalitesi bozukluğu ve ile ilişkili olabilir. Çalışmamızda, sigarayı aktif içenlerde öksürük ve balgam ön planda iken, sigarayı bırakmış olan grupta nefes darlığı ön planda saptandı. Bu durum, bireylerin öksürük ve balgam varlığını sigaranın etkisi olarak kabul edip göz ardı ettiğini 387 Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56(4):
7 KOAH riski altında olan (Evre 0) olguların önemi ve klinik farklılıkları ancak nefes darlığı hissetmeye başlayınca sigarayı bıraktığını düşündürmektedir. Sigara bırakıldıktan sonra hava yolu obstrüksiyonunun ilerleyişinin, sigara içmeyen bir kişinin durumuna geri döndüğü veya FEV 1 de, sigara içmeye devam edenlerde görülen yıllık düşüş hızının yaklaşık yarısının görüldüğü ortaya konmuştur (24,25). Sigaranın bıraktırılması KOAH gelişimini önlemenin en etkili yoludur (25-28). Çalışmalar, erken tanı ve uygun tedavinin, KOAH hastalarında prognoz açısından majör bir fark yaratabileceğini göstermektedir (8,29,30). Birinci basamak sağlık hizmetlerinin KOAH erken tanı ve tedavisindeki önemi büyüktür. Kronik pulmoner semptomu olan olgular öncelikle bu merkezlere başvurmaktadır. Günümüzde birçok birinci basamak sağlık hizmetinde spirometrik ölçüm yapılabilmektedir ve bu hekimler ulusal ve uluslar arası KOAH rehberlerini temel alarak hastaları yönlendirmektedir. Eğer hekimler tarafından da bu semptomlar göz ardı edilirse, prevalansı hızla artan KOAH ın erken tanı konması ve yıllık FEV 1 kaybının azaltılması engellenmiş olur. Türkiye gibi sigara tüketiminin ve riskli solunumsal maruziyetin fazla olduğu ülkelerde, bu semptomların dikkate alınması, olguların riskli maruziyetler konusunda bilgilendirilmesi ve sigaranın bıraktırılması gerekmektedir. KO- AH ın önlenebilir bir sağlık sorunu olduğu unutulmamalıdır. KAYNAKLAR 1. Calverley PMA, Walker P. Chronic obstructive pulmonary disease. Lancet 2003; 362: Murray CJ, Lopez AD. Alternative projections of mortality and disability be cause : Global burden of disease study. Lancet 1997; 349: Toraks Derneği. KOAH çalışma grubu. Kronik obstruktif akciğer hastalığı tanı ve tedavi rehberi. Toraks Dergisi 2000; 1: Fidan F, Sezer M, Kara Z ve ark. Afyonkarahisar ilinde havayolu obstruksiyonu prevalansı. Türk Toraks Derneği. Toraks Dergisi. 10. yıllık kongre Nisan 2007 Bildiri özetleri. Cilt: 8 Ek: 2 Sayfa: Nakajima H. Message from the diroctor-general of the World Health Organization for World no tobacco day WHO Tobacco Alert. Internet Edition-Advisory kit. 1996; 4: Çan G, Çakırbay H, Topbaş M ve ark. Doğu karadeniz bölgesinde sigara içme prevalansı. Tuberk Toraks 2007; 55: Siafakas NM, Vermeire P, Pride NB, et al. ERS-consensus statement. Optimal assessment and management of chronic obstructive pulmonary disease (COPD). Eur Respir J 1995; 8: Anthonisen NR, Connett JE, Kiley JP, et al. Effects of smoking intervention and the use of an inhaled anticholinergic bronchodilator on the rate of decline of FEV 1 : The lung health study. JAMA 1995; 273: Pocket Guide to COPD. Management and Prevention. Summary of patient care information for primary health care professionals (updated july 2003) World Health Organisation. Global Initiative for COPD. National Institutes of Health Pub, April 2001: Fidan F, Sezer M, Ünlü M ve ark. Kahvehane, kafeterya, lokanta çalışanları ve müşterilerinin sigara ile ilgili bilgi ve tutumları. Tuberk Toraks 2005; 53: ATS Committe, Standards for the diagnosis of patients with chronic obstructive pulmonary disease. ATS Consensus Report. Am J Respir Crit Care Med 1995; 152: ATS Committee on Proficiency Standards for Clinical Pulmonary Function Laboratories. ATS Statement: Guidelines for the six-minute walk test. Am J Respir Crit Care Med 2002; 166: Borg GA. Psychophysical bases of perceived exertion. Med Sci Sports Exerc 1982; 15: Ware JE Jr, Sherbourne CD. The MOS 36-item short-form health survey (SF-36): I. Conceptual framework and item selection. Med Care 1992; 30: Halbert RJ, Isonaka S, George D, Iqbal A. Interpreting COPD prevalence estimates: What is the true burden of disease? Chest 2003; 123: Ferguson GT, Enright PL, Buist AS, Higgins MW. Office spirometry for lung health assesment in adults: A consensus statement from the National Lung Health Education Program. Chest 2000; 117: Vestbo J, Lange P. Can GOLD Stage 0 provide information of prognostic value in chronic obstructive pulmonary disease? Am J Respir Crit Care Med 2002; 166: Tsushima K, Sone S, Yoshikawa S, et al. Clinical differences in the Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease Stage 0. Respir Med 2006; 100: Stavem K, Sandvik L, Eriksen J. Can Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease Stage 0 provide prognostic information on long-term mortality in men? Chest 2006; 130: Cerveri I, Corsico A, Zoia MC. GOLD Stage 0. Am J Respir Crit Care Med 2003; 167: Mannino DM. GOLD Stage 0 COPD. Is it real? Does it matter? Chest 2006; 130: Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56(4):
8 Kömüs N, Tertemiz KC, Sevinç C. 23. Ekberg-Aronsson M, Pehrsson K, Nilsson JA, et al. Mortality in GOLD stage of COPD and its dependence on symptoms of chronic bronchitis. Respir Res 2005; 6: Scanlon PD, Connett JE, Waller LA, et al. Smoking cessation and lung function in mild-to-moderate chronic obstructive pulmonary disease. The Lung Health Study. Am J Respir Crit Care Med 2000; 161(2 Pt 1): Aytemur Solak Z, Kaçmaz Başoğlu Ö, Erdinç E. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olgularında sigarayı bırakma başarısı. Tuberk Toraks 2006; 54: Wagena EJ, van der Meer RM, Ostelo RJ, et al. The efficacy of smoking cessation strategies in people with chronic obstructive pulmonary disease: Results from a systematic review. Respir Med 2004; 98: Willemse BW, Postma DS, Timens W, ten Hacken NH. The impact of smoking cessation on respiratory symptoms, lung function, airway hyperresponsiveness and inflammation. Eur Respir J 2004; 23: Pauwels RA. National and international guidelines for COPD: The need for evidence. Chest 2000; 117: van der Valk P, Monninkhof E, van der Palen J, et al. Management of stable COPD. Patient Educ Couns 2004; 52: Strategies in preserving lung health and preventing COPD and associated diseases. The National Lung Health Education Program (NLHEP). Chest 1998; 113: Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56(4):
AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ
AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU
Detaylı6 dakika yürüme testindeki performansın doğum esnasındaki ağrı skorları üzerine etkisi
6 dakika yürüme testindeki performansın doğum esnasındaki ağrı skorları üzerine etkisi Ebru Yüce, Deniz Ulaş, Nermin Köşüş, Serap Simavlı, Aydın Köşüş Amaç 6 dakika yürüme testindeki performansın doğum
DetaylıASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık
DetaylıKronik obstrüktif akciğer hastalığı olgularında sigarayı bırakma başarısı
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olgularında sigarayı bırakma başarısı Zeynep AYTEMUR SOLAK, Özen KAÇMAZ BAŞOĞLU, Ertürk ERDİNÇ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir.
DetaylıKRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI OLGULARINDA FONKSİYONEL VE FİZYOLOJİK PARAMETRELERİN MORTALİTE ORANI ÜZERİNE OLAN ETKİLERİ
T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI OLGULARINDA FONKSİYONEL VE FİZYOLOJİK PARAMETRELERİN MORTALİTE ORANI ÜZERİNE OLAN ETKİLERİ
DetaylıKOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı
KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı KOAH Zararlı gaz ve partiküllere karşı havayolları ve akciğerin artmış kronik inflamatuar yanıtı ile ilişkili ve genellikle ilerleyici özellikteki kalıcı hava akımı
DetaylıKronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Deniz İNAL İNCE, Nur TUNALI, Sema SAVCI, Hülya ARIKAN Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu, ANKARA
DetaylıKronik obstrüktif akciğer hastalığında yaşam kalitesinin belirlenmesinde SF-36 sağlık taramasının değeri
Kronik obstrüktif akciğer hastalığında yaşam kalitesinin belirlenmesinde Şadan SOYYİĞİT, Müzeyyen ERK, Nazlı GÜLER, Günseli KILINÇ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim
DetaylıKOAH da dinamik hiperinflasyonun egzersiz dispnesi, egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesine etkisi
KOAH da dinamik hiperinflasyonun egzersiz dispnesi, egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesine etkisi Eylem Sercan ÖZGÜR 1, Sibel ATIŞ 1, Arzu KANIK 2 1 Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları
DetaylıTıp Fakültesi Çalışanlarında Sigara İçme Prevalansı, Nikotin Bağımlılığı ve Solunum Fonksiyon Testleri #
Tıp Fakültesi Çalışanlarında Sigara İçme Prevalansı, Nikotin Bağımlılığı ve Solunum Fonksiyon Testleri # Sibel ÖZKURT*, Mehmet BOSTANCI**, Remzi ALTIN*, Aysun ÖZŞAHİN**, Beyza AKDAĞ*** * Pamukkale Üniversitesi
DetaylıTÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri
TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri KOAH hastalarının sigara bırakma danışmanlığı almasının önemini kavrayabilecektir. Kısa
DetaylıSt. George solunum anketinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği
KLİNİK ÇALIŞMA/RESEARCH ARTICLE Tuberk Toraks 2013; 61(2): 81-87 Geliş Tarihi/Received: 30/04/2013 - Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 13/05/2013 St. George solunum anketinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği
DetaylıTemel Solunum Fonksiyon Testleri Değerlendirme. Prof.Dr.Gaye Ulubay Başkent Üniversitesi Göğüs Hast. AD 2016 Antalya
Temel Solunum Fonksiyon Testleri Değerlendirme Prof.Dr.Gaye Ulubay Başkent Üniversitesi Göğüs Hast. AD 2016 Antalya x eksenine ölçülen volüm, y eksenine ise akım hızı (volüm/zaman) konulur l Akım
DetaylıSOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ. Doç Dr Tunçalp Demir
SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ Doç Dr Tunçalp Demir SFT-SINIFLANDIRMA A-)Spirometrik inceleme 1. Basit spirometri 2. Akım-volüm halkası a)maksimal volenter ventilasyon (MVV) b)reversibilite c)bronş provokasyonu
Detaylı(İnt. Dr. Doğukan Danışman)
(İnt. Dr. Doğukan Danışman) *Amaç: Sigara ve pankreas kanseri arasında doz-yanıt ilişkisini değerlendirmek ve geçici değişkenlerin etkilerini incelemektir. *Yöntem: * 6507 pankreas olgusu ve 12 890 kontrol
DetaylıKOAH lı olgularda depresyon durumu, solunum fonksiyon testi, egzersiz performansı ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
KOAH lı olgularda depresyon durumu, solunum fonksiyon testi, egzersiz performansı ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi Gaye ULUBAY, Sevinç SARINÇ ULAŞLI, Berna AKINCI, Aslı GÖREK, Şule
DetaylıKOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi
KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi Ayşe GÜNER*, Nazlı ATAK* * Ankara Üniversitesi Sağlık Eğitim Yüksek Okulu, ANKARA ÖZET Bu çalışma, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
DetaylıOrta ve Şiddetli Obstrüksiyonu Olan KOAH lı Hastalarda Altı Dakikalık Yürüme Testini Belirleyen Faktörler
Orta ve Şiddetli Obstrüksiyonu Olan KOAH lı Hastalarda Altı Dakikalık Yürüme Testini Belirleyen Faktörler Sema SAVCI, Deniz İNAL İNCE, Hülya ARIKAN Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
DetaylıPULMONER REHABİLİTASYONDA SOLUNUM İŞİ VE NEFES DARLIĞINI AZALTMA YÖNTEMLERİ. Doç. Dr. Fzt. Sema Savcı H.Ü. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu
PULMONER REHABİLİTASYONDA SOLUNUM İŞİ VE NEFES DARLIĞINI AZALTMA YÖNTEMLERİ Doç. Dr. Fzt. Sema Savcı H.Ü. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu Ventilatuar Limitasyon Dispne Aktivitenin azalması Fonksiyon
DetaylıSolunum Fonksiyon Testleri. Prof Dr Mustafa Erelel İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
Solunum Fonksiyon Testleri Prof Dr Mustafa Erelel İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Solunum Fonksiyon Laboratuvarı Göğüs Hastalıklarının En Gürültülü Yeri İyi ventile edilmiş Nem %2080 Isı 1430
DetaylıKOAH Çadırında Ölçülen SFT Sonuçları ve KOAH Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi
ARAŞTIRMA/ Original Article KOAH / COPD Toraks Dergisi 2006; 7(1): 23-28 KOAH Çadırında Ölçülen SFT Sonuçları ve KOAH Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi Atike Demir 1, Melih Büyükşirin 1, Gülru Polat
DetaylıPulmoner hipertansiyon hastalarının takibinde fraksiyone ekshale nitrik oksitin yeri
Pulmoner hipertansiyon hastalarının takibinde fraksiyone ekshale nitrik oksitin yeri Nilay Orak Akbay*, Züleyha Bingöl*, Nuran Gökbulut*, Esen Kıyan*, Ekrem Bilal Karaayvaz**, Mehmet Kocaağa**, Ahmet Kaya
DetaylıKOAH: TANIM VE EPİDEMİYOLOJİ
KOAH: TANIM VE EPİDEMİYOLOJİ Doç.Dr. Hakan Günen İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Malatya KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) en önemli ölüm ve sağlık yoksunluğu
DetaylıTemel SFT Yorumlama. Prof. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD
Temel SFT Yorumlama Prof. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD SPİROMETRİ ENDİKASYONLARI A. Semptom, bulgu veya anormal laboratuar sonuçları varlığında akciğer hastalığı tanısını doğrulamak
DetaylıPrediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun
DetaylıPostmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi
Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal
DetaylıHalı Mağazası Çalışanlarında Solunumsal Yakınmalar ve Solunum Fonksiyon Testleri #
Halı Mağazası Çalışanlarında Solunumsal Yakınmalar ve Solunum Fonksiyon Testleri # Sibel ÖZKURT*, Fatma FİŞEKÇİ*, Sevin BAŞER*, Remzi ALTIN*, Beyza AKDAĞ** * Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs
DetaylıTanıdan tedaviye KOAH. Esra Uzaslan
Tanıdan tedaviye KOAH Esra Uzaslan Kronik obstrüktif akciğer hastalığı Nasıl tanı koyarız? Hangi hastada hangi tedaviyi vereceğimize nasıl karar veririz? Nasıl tedavi ederiz? KOAH nasıl tanı koyarız? KOAH
DetaylıTürkiye de KOAH Epidemiyolojisi
Derleme Review 7 Türkiye de KOAH Epidemiyolojisi Epidemiology of COPD in Turkey Dr. Yasin ABUL, Dr. Tevfik ÖZLÜ Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Trabzon ÖZET
DetaylıKKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TANISI ALAN HASTALARDA UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUĞUN BELİRLENMESİ Burcu DOĞAN Hemşirelik Programı YÜKSEK LİSANS
DetaylıPRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ
PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ N Emiralioğlu, U Özçelik, G Tuğcu, E Yalçın, D Doğru, N Kiper Hacettepe Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı Genel Bilgiler Primer
DetaylıKOAH değerlendirme testinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği
KLİNİK ÇALIŞMA/RESEARCH ARTICLE Tuberk Toraks 2012; 60(4): 314-320 Geliş Tarihi/Received: 28/09/2012 - Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 13/11/2012 KOAH değerlendirme testinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği
DetaylıHipertansif ve hipertansif olmayan kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde fonksiyonel egzersiz kapasitesinin karşılaştırılması
JOURNAL OF EXERCISE THERAPY AND REHABILITATION Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation. 2017;4(1):26-32 ORIGINAL ARTICLE Hipertansif ve hipertansif olmayan kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan
DetaylıSOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ DEĞERLENDİRMESİ. Dr. Levent Cem MUTLU Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD
SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ DEĞERLENDİRMESİ Dr. Levent Cem MUTLU Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD Spirometri üç temel ölçümü sağlar: FVC ( Zorlu vital kapasite) FEV1 (bir saniyedeki
DetaylıKronik obstrüktif akciğer hastalığında mortalite ve mortaliteyi etkileyen faktörler
KLİNİK ÇALIŞMA/RESEARCH ARTICLE Tuberk Toraks 2012; 60(2): 114-122 Geliş Tarihi/Received: 22/12/2010 - Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 20/04/2012 Kronik obstrüktif akciğer hastalığında mortalite ve mortaliteyi
DetaylıTıkandım, Nefes Alamıyorum. Tunçalp Demir
Tıkandım, Nefes Alamıyorum Tunçalp Demir Olgu 1 55 yaşında erkek hasta 2-3 yıldır nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma yakınmaları mevcut. Nefes darlığı düz yolda giderken bile oluyor. Geçen yıl 1 kez
Detaylıİnvaziv olmayan mekanik ventilasyon tedavisinde klinik ve polisomnografik izlem: Basınç ayarı kontrolü rutin olarak yapılmalı mı?
İnvaziv olmayan mekanik ventilasyon tedavisinde klinik ve polisomnografik izlem: Basınç ayarı kontrolü rutin olarak yapılmalı mı? Burcu Zeydan, Gülçin Benbir, Derya Karadeniz İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
DetaylıKırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç Düzeyi Araştırması
MAKALELER / Articles Kırıkkale İli Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Bilinç Düzeyi Araştırması Research on Chronic Obstructive Pulmonary Diseases Awareness Level ın The City of Kırıkale Arzu DAŞKAPAN1,
DetaylıKOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
KOAH NE DEMEKTİR? KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? Hastalar için özet bilgiler KOAH nedir? KOAH, hastalığın belli başlı özelliklerinin tanımını içinde barındıran Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı teriminin
Detaylıİzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ Hazırlayan: Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 1 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI TANITIM
Detaylı17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ
17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ GİRİŞ Ülkemizde KOAH prevalansı 40 yaş üzeri erişkin nüfusta %19 dur, diğer bir ifadeyle yaklaşık
DetaylıAstımlı Hastalarda ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyinin Karşılaştırılması
Özgün araştırma Astımlı ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyi Astımlı Hastalarda ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyinin Karşılaştırılması Hazal Sonbahar 1, Deniz İnal İnce 1, Melda Sağlam 1, Naciye Vardar
DetaylıAraştırmalar / Original Articles Kadın ile Erkek KOAH lı Olguların Karşılaştırılması
ISSN 13-2961 Tüm hakları saklıdır, tamamen ve kısmen tıpkıbasımı yasaktır Araştırmalar / Original Articles ile KOAH lı Olguların Karşılaştırılması Comparison of Male and Female COPD Subjects İlknur Başyiğit
DetaylıADÖLESANLARDA, AKTİF VE PASİF SİGARA İÇİMİNİN SOLUNUM FONKSIYON TESTLERİ ÜZERINE ETKİSİ
Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi 2015; 55 (2) Klinik Çalışma ADÖLESANLARDA, AKTİF VE PASİF SİGARA İÇİMİNİN SOLUNUM FONKSIYON TESTLERİ ÜZERINE ETKİSİ Gürkan ATAY 1, Melike TOPUZ
Detaylıİnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D
DetaylıASTIMLI HASTALARDA VE SAĞLIKLI KİŞİLERDE DİSPNE DÜZEYİNİN
ASTIMLI HASTALARDA VE SAĞLIKLI KİŞİLERDE DİSPNE DÜZEYİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Hazal Sonbahar 1, Deniz İnal İnce 1, Melda Sağlam 1, Naciye Vardar Yağlı 1, Ebru Çalık Kütükcü 1, Hülya Arıkan 1, Cemile Bozdemir
DetaylıBRONŞ DUYARLILIK TESTLERİ. Prof. Dr. Tunçalp Demir
BRONŞ DUYARLILIK TESTLERİ Prof. Dr. Tunçalp Demir BRONŞ DUYARLILIK TESTLERİ 1.)REVERSİBİLİTE 2.)BRONŞ PROVOKASYON TESTLERİ REVERSİBİLİTE Tanım Havayolu obstrüksiyonu bulunan olgularda, farmakolojik bir
DetaylıGERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ
GERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ Murat Tuğcu, Umut Kasapoğlu, Çağlar Ruhi, Başak Boynueğri, Özgür Can, Aysun Yakut, Gülizar
DetaylıHava Yolu Obstrüksiyonunu Gösteren Ölçütler
Hava Yolu Obstrüksiyonunu Gösteren Ölçütler Uğur GÖNLÜGÜR, Arzu MİRİCİ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, ÇANAKKALE ÖZET Astım ve kronik obstrüktif akciğer
DetaylıGöğüs hastalıkları polikliniğine başvuran olguların sigara içme özellikleri
Göğüs hastalıkları polikliniğine başvuran olguların sigara içme özellikleri Göksel KITER 1, Sevin BAŞER 1, Beyza AKDAĞ 2, Ali EKİNCİ 1, Nihal ÜNAL 1, Esma ÖZTÜRK 1 1 Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi,
DetaylıÇay işçilerinde solunum semptomları ve fonksiyonları
Çay işçilerinde solunum semptomları ve fonksiyonları Lütfi ÇÖPLÜ, Z. Toros SELÇUK, A. Sema YILMAZ, Begüm ERGAN ARSAVA, A. Fuat KALYONCU, A. Altay ŞAHİN, Y. İzzettin BARIŞ Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi,
DetaylıPULMONER REHABİLİTASYON ÜNİTESİ NASIL YAPILANDIRILMALI
PULMONER REHABİLİTASYON ÜNİTESİ NASIL YAPILANDIRILMALI Doç. Dr. PINAR ERGÜN Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi PULMONER REHABİLİTASYON ve EVDE BAKIM MERKEZİ Pulmoner
DetaylıDr. Nalan Ogan. Ufuk Ü.T.F. Göğüs Hastalıkları A.D.
Dr. Nalan Ogan Ufuk Ü.T.F. Göğüs Hastalıkları A.D. Giriş Astım ve KOAH, en sık görülen kronik akciğer hastalıkları Her ikisi de havayolu obstruksiyonu ve kronik havayolu inflamasyonu ile karakterize Sigara
DetaylıPulmoner Rehabilitasyona Aday Olgunun Değerlendirilmesi Ve Program Yapılandırma. Dr. Dicle Kaymaz Dr. Fzt. Melda Sağlam
Pulmoner Rehabilitasyona Aday Olgunun Değerlendirilmesi Ve Program Yapılandırma Dr. Dicle Kaymaz Dr. Fzt. Melda Sağlam 1 OLGU 70 yaşında, erkek hasta Şikayet: Nefes darlığı,öksürük Hikaye:~25 yıldır olan
DetaylıDünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)
Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya
DetaylıPulmoner Hipertansiyon Ayırıcı Tanısında Solunum Fonksiyon Testleri Spirometri
Pulmoner Hipertansiyon Ayırıcı Tanısında Solunum Fonksiyon Testleri Spirometri Doç. Dr. Funda Coşkun Uludağ Üniversitesi Göğüs Hastalıkları 1. Ulusal ADHAD Kongresi 26-29 Mayıs 2016 Kıbrıs Amaç Solunum
DetaylıStabil KOAH lı Hastalarda Salbutamol ve İpratropium Bromidin Arteryel Kan Gazları Üzerine Etkileri
Stabil KOAH lı Hastalarda ve İpratropium Bromidin Arteryel Kan Gazları Üzerine Etkileri Tülay ÖZDEMİR*, Esra GEÇKİN*, Candan ÖĞÜŞ*, Aykut ÇİLLİ* * Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
DetaylıAKCİĞER KANSERİ. Doç.Dr.Filiz Koşar
AKCİĞER KANSERİ Doç.Dr.Filiz Koşar Akciğer Kanseri Nedir? Kanserler genellikle ilk ortaya çıktığı dokuya göre adlandırılır. Akciğer kanseri ilk önce akciğerde başlar Akciğerler göğüs boşluğumuzun büyük
DetaylıKronik solunum hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon; bileşenleri, organizasyon
Kronik solunum hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon; bileşenleri, organizasyon Prof. Dr. Müzeyyen Erk Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD Plan Kronik solunumsal hastalıklar KSH da egzersiz
DetaylıKRONİK SOLUNUM YETERSİZLİĞİNDE DİSPNE VE YAŞAM KALİTESİ; KULLANILAN SKALA VE ANKETLER
KRONİK SOLUNUM YETERSİZLİĞİNDE DİSPNE VE YAŞAM KALİTESİ; KULLANILAN SKALA VE ANKETLER Prof. Dr. Öznur AKKOCA YILDIZ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları ABD. DİSPNE Solunumun rahatsız
DetaylıSigarayı Bırakma Poliklinikleri Yapılandırılması. Doç Dr Zeynep Ayfer Aytemur İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
Sigarayı Bırakma Poliklinikleri Yapılandırılması Doç Dr Zeynep Ayfer Aytemur İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Sigara bırakma poliklinikleri, rutin poliklinik hizmetlerinden
DetaylıDünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi. Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi
Dünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi EKMUD İstanbul Günleri 1 Mart 2016 Kronik hepatit B ve C Kronik hepatit B ve C dünyada önemli
DetaylıGÖĞÜS HASTALIKLARI UZMANLARINA DÜZENLİ KONTROLE GİTMEYEN KOAH HASTALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt XXX Sayı 3, 2016 GÖĞÜS HASTALIKLARI UZMANLARINA DÜZENLİ KONTROLE GİTMEYEN KOAH HASTALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ASSESSMENT OF COPD PATIENTS WITH UNREGULAR VISITS TO PULMONOLOGISTS
DetaylıHışıltılı Çocuk. Ne zaman astım diyelim?
Pediatrik Astım Hışıltılı Çocuk Ne zaman astım diyelim? Prof. Dr. Hasan YÜKSEL 2. Puader Kongresi 2013, Antalya Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji Bilim Dalı ve Solunum Birimi hyukselefe@hotmail.com
DetaylıKOAH ta steroidlerin pabucu dama mı atıldı? PROF.DR.ARZU MIRICI-2018 İSTANBUL
KOAH ta steroidlerin pabucu dama mı atıldı? PROF.DR.ARZU MIRICI-2018 İSTANBUL KOAH ın patofizyolojik özellikleri Mukus hipersekresyonu Mukosiliyer transportta azalma Mukozal hasar Enflamatuar hücre sayısında/
DetaylıKronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Yaşam Kalitesi ve Solunum Fonksiyon Testi ile İlişkisi #
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Yaşam Kalitesi ve Solunum Fonksiyon Testi ile İlişkisi # Serkan AKBAY*, Bahar KURT*, Arzu ERTÜRK*, Meral GÜLHAN*, Nermin ÇAPAN* * Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs
DetaylıAlevlenmelerin en yaygın nedeni, trakeobronşiyal enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Şiddetli alevlenmelerin üçte birinde neden saptanamamaktadır
Toraks Derneği, Göğüs Hastalıkları Uzmanları ve solunum hastalıkları alanında çalışan diğer uzmanlık dallarındaki hekimler tarafından 1992 de kurulan bir ulusal uzmanlık derneğidir. Toraks Derneği nin
DetaylıAKCİĞER VOLÜMLERİ Sema Umut. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD
AKCİĞER VOLÜMLERİ Sema Umut İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD VOLÜM VE KAPASİTELER Akciğerin tek kompartmanlarına volüm birden fazla kompartmanlarına kapasite denir AKCİĞER VOLÜMLERİ
DetaylıKronik Obstrüktif Akci er Hastal ve Obstrüktif Uyku Apne Sendromunda Egzersiz Kapasitesinin Kar la t r lmas
ÖZGÜN ARA TIRMA ORIGINAL ARTICLE UYKU BOZUKLUKLARI SLEEP-DISORDERED BREATHING Kronik Obstrüktif Akci er Hastal ve Obstrüktif Uyku Apne Sendromunda Egzersiz Kapasitesinin Kar la t r lmas Comparison of Exercise
DetaylıÖZGEÇMİŞ. ...(Pejman Golabi)...Göğüs Hastalıkları Uzmanı. : Acıbadem Maslak hastanesi, Büyükdere Caddesi No:40 Maslak Sarıyer İstanbul
ÖZGEÇMİŞ...(Pejman Golabi)......Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doğum Tarihi : 05.05.1974 Doğum Yeri İş Adresi : Tahran-İran : Acıbadem Maslak hastanesi, Büyükdere Caddesi No:40 Maslak Sarıyer İstanbul Telefon:
DetaylıKocaeli Medical J 2017; 6; 2: ARAŞTIRMA MAKALESİ/ ORIGINAL ARTICLE ABSTRACT. Şule Taş Gülen1, Pakize Özçiftçi Yılmaz2
ARAŞTIRMA MAKALESİ/ ORIGINAL ARTICLE Kocaeli Medical J 2017; 6; 2: 38-42 KOAH da Nutrisyonel Durumun Değerlendirmesinde Mini Nutrisyonel Anketin Kullanılabilirliği ve Solunum Fonksiyon Parametreleriyle
DetaylıKronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi
Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kaliteli yaşam; kişinin temel ihtiyaçlarını karşıladığı,
DetaylıDüşük Doz BT AC Kanser Taraması. Prof.Dr.Levent ELBEYLİ Türk Göğüs Cerrahisi Derneği YK.Bşk.
Düşük Doz BT AC Kanser Taraması Prof.Dr.Levent ELBEYLİ Türk Göğüs Cerrahisi Derneği YK.Bşk. Ulusal Kanser Tarama programları Serviks Kanseri Kolon Kanseri Meme Kanseri Türk Göğüs Cerrahisi Derneği Türkiye
DetaylıTÜTÜN VE ASTIM. Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri
TÜTÜN VE ASTIM Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri Kısa Dersimizin Hedefleri KISA DERSİMİZİN AMACI: Öğrencileri tütünün astım üzerindeki zararlı etkileri ile astım hastalarına ve ebeveynlerine
DetaylıDİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı
DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili
DetaylıGARD Türkiye Projesi. Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri
GARD Türkiye Projesi Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri KBYM Triaj Bilgilendirme Eğitim İleri teknoloji hastaneleri 2. Basamak hastane Evde bakım I. basamak Acil Servisler Özel bakım kuruluşları
DetaylıDoç. Dr. Alev GÜRGÜN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
ALAN TESTLERİ Doç. Dr. Alev GÜRGÜN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Sunum içeriği Egzersiz testi endikasyonları Egzersiz kapasitesinin değerlendirilmesinde kullanılan testler
DetaylıTürkiye de birinci basamak hekimlerinde astım ve KOAH farkındalığının değerlendirilmesi
doi 10.5578/tt.26564 Tuberk Toraks 2016;64(2):152-162 Geliş Tarihi/Received: 21.05.2015 Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 25.05.2016 KLİNİK ÇALIŞMA RESEARCH ARTICLE Türkiye de birinci basamak hekimlerinde
DetaylıAKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018
AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç
DetaylıBÖLÜM PULMONER REHABİLİTASYON VE EVDE BAKIM
BÖLÜM 16 PULMONER REHABİLİTASYON VE EVDE BAKIM Pulmoner Rehabilitasyon ve Evde Bakım 49 Pulmoner Rehabilitasyon ve Evde Bakım Prof. Dr. Pınar Ergün Pulmoner Rehabilitasyon (PR); kronik obstruktif akciğer
DetaylıIASLC Kongresi nin ardından
IASLC Kongresi nin ardından -Akciğer kanser epidemiyolojisi - Akciğer kanserinde tarama - Akciğer kanserli hastada sigara Dr Ülkü Yılmaz Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma
DetaylıTekstil Sektöründe Kadın Solunum Sağlığı. Dr. Fatma EVYAPAN Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD TTD Çevre Meslek Çalışma Grubu
Tekstil Sektöründe Kadın Solunum Sağlığı Dr. Fatma EVYAPAN Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD TTD Çevre Meslek Çalışma Grubu Sunum Akışı Solunum Sisteminin Biyolojik Davranışında
DetaylıRestriktif Akciğer Hastalıklarında Spirometrik Veriler ve Hasta Örnekleri
Restriktif Akciğer Hastalıklarında Spirometrik Veriler ve Hasta Örnekleri Dr. Candan Öğüş Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı AC lerin mekanik özellikleri Kompliyans Elastik
DetaylıTÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI PASİF ETKİLENİM
TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI VE PASİF ETKİLENİM TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ Başlıca tütün ürünleri nelerdir? SİGARA ELEKTRONİK SİGARA PİPO PURO NARGİLE ESRAR
DetaylıGöğüs Hastalıklarında Maluliyet Hesaplanması ve Sık Yaşanan Sorunlar
BÖLÜM 5 Göğüs Hastalıklarında Maluliyet Hesaplanması Sık Yaşanan Sorunlar Hacettepe Ünirsitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları ABD, İş Meslek Hastalıkları BD, Ankara Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)'ne göre
DetaylıDoğu Karadeniz Bölgesi nde sigara içme prevalansı
Doğu Karadeniz Bölgesi nde sigara içme prevalansı Gamze ÇAN 1, Haşim ÇAKIRBAY 2, Murat TOPBAŞ 1, Murat KARKUCAK 2, Erhan ÇAPKIN 3 1 Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı,
DetaylıKronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Alevlenme Nedenleri
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Alevlenme Nedenleri Süleyman Savaş HACIEVLİYAGİL, Hakan GÜNEN, Levent Cem MUTLU, Gazi GÜLBAŞ İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, MALATYA
DetaylıKRONİK HİPERSENSİTİVİTE PNÖMONİSİ. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD
KRONİK HİPERSENSİTİVİTE PNÖMONİSİ Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD OLGU 58 y E hasta 10.01.2017 de son aylarda eforla artan nefes darlığı, öksürük, yorgunluk Özgeçmiş: 10 yıldır
DetaylıTütün Fabrikası Çalışanlarında Sigara Kullanımı ve Solunum Semptomlarının Prevalansı
Van Tıp Dergisi: 19 (2): 72-77, 2012 Klinik Çalışma Tütünün Fabrika Çalışanlarında Yanetkileri Tütün Fabrikası Çalışanlarında Sigara Kullanımı ve Solunum Semptomlarının Prevalansı Hasan Hamzaçebi *,**,
DetaylıKRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TEDAVİSİNDE GELİŞMELER
KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TEDAVİSİNDE GELİŞMELER Dr. Ali Kocabaş GİRİŞ Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH); tam olarak geri-dönüşümlü olmayan ve genellikle yavaş bir ilerleme gösteren
DetaylıBİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı
BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA GÜNCEL DURUM > 6330 Aile Sağlığı Merkezi
DetaylıKronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Koruma, Tanı ve Tedavi Raporu 2014
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Koruma, Tanı ve Tedavi Raporu 2014 Prof. Dr. Ali Kocabaş, Prof. Dr. Sibel Atış, Prof. Dr. Lütfi Çöplü, Prof. Dr. Ertürk Erdinç, Uzm. Dr. Begüm Ergan, Prof. Dr.
DetaylıSOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ. Prof.Dr.Nurhayat YILDIRIM
SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ ProfDrNurhayat YILDIRIM Spirometrik ölçüm sakin solunum, zorlu inspirasyon, zorlu ekspirasyon, derin ve hızlı olarak belli bir sürede yapılan solunum esnasında ölçülen zaman,
DetaylıTekstil endüstrisinde sağlık gözetimi
Tekstil endüstrisinde sağlık gözetimi Millworkers by Laurence Stephen Lowry (1948) Prof.Dr. Nadi Bakırcı Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı A.D. Tekstil Sektörü Elyaf ve ipliği kullanım eşyasına
DetaylıHemodiyaliz Hastalarında Salusin Alfa ve Beta Düzeylerinin Ateroskleroz ile İlişkisi
Hemodiyaliz Hastalarında Salusin Alfa ve Beta Düzeylerinin Ateroskleroz ile İlişkisi Savaş SİPAHİ 1, Ahmed Bilal GENÇ 2, Seyyid Bilal AÇIKGÖZ 3, Mehmet YILDIRIM 4, Selçuk YAYLACI 4, Yakup Ersel AKSOY 5,
Detaylı1 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji 2 FMC Türkiye 3 İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
Gülay Aşçı 1, Cenk Demirci 2, Zeki Soypaçacı 3, Özen Önen Sertöz 1, Serkan Kubilay Koç 2, Sinan Erten 2, Sıddig Momin Adam 2, Handan Öğünç 2, Gökçe Kaya 2, İrfan Hastürk 2, Emine Ünal 2, Ali Başçı 1, Ercan
DetaylıBir üniversite hastanesinde solunumsal maluliyet değerlendirme pratiği: 136 hastanın analizi
KLİNİK ÇALIŞMA/RESEARCH ARTICLE Tuberk Toraks 2012; 60(2): 145-152 Geliş Tarihi/Received: 27/01/2012 - Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 27/04/2012 Bir üniversite hastanesinde solunumsal maluliyet değerlendirme
DetaylıSİGARA BIRAKTIRMA POLİKLİNİĞİ YAPILANDIRILMASI
SİGARA BIRAKTIRMA POLİKLİNİĞİ YAPILANDIRILMASI Doç Dr Tunçalp Demir Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD DSÖ sigarayı en önemli önlenebilir hastalık nedeni olarak tanımlamaktadır. Her yıl sigaraya
DetaylıÇOCUKLARDA SİGARAYA MARUZİYETİN ETKİLERİ. Dr.Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı
ÇOCUKLARDA SİGARAYA MARUZİYETİN ETKİLERİ Dr.Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı PASİF SİGARAYA MARUZİYET Çocuklar zamanlarının %60-80 kadarını iç ortamlarda Türkiye
Detaylı