FİNANSAL SİSTEM VE FİNANSAL PİYASALAR

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "FİNANSAL SİSTEM VE FİNANSAL PİYASALAR"

Gonca Adanır
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 FİNANSAL SİSTEM VE FİNANSAL PİYASALAR

2 FİNANSAL SİSTEM Fon talep edenler, fon arz edenler, fon akımını sağlayan araçlar, kuruluşlar ve piyasanın işleyişini düzenleyen hukuki ve idari kurallardan oluşan yapı.

3 Finansal Sistem ve Finansal Piyasalar YATIRIM ve FİNANSMAN ARAÇLARI YARDIMCI KURULUŞLAR HUKUKİ ve İDARİ DÜZEN

4 FİNANSAL SİSTEMİN UNSURLARI Fon arz edenler (tasarruf sahipleri) Fon talep edenler (yatırımcılar-tüketiciler) Yardımcı kuruluşlar Yatırım ve finansman araçları Hukuki ve idari düzen

5 ***FİNANSAL SİSTEMİN FONKSİYONLARI Tasarrufları Arttırma Likidite sağlama Servet Birikimi Ödeme Kolaylığı Kredi Kullandırma Politika Oluşturma

6 PİYASA Reel piyasalar Finansal Piyasalar Reel piyasa işlemlerinin parasal yönü

7 Finansal Piyasalar Fon arz ve talebinin biraraya gelerek değişimin gerçekleştiği ortam.

8 Finansal Piyasalar 1. Örgütlenme Biçimine Göre 2. Sağlanan fon süreleri açısından 3. Menkul Değerlerin İhraç Durumuna Göre

9 1. Örgütlenme Biçimine Göre Örgütlenmiş Finansal Piyasalar Belirli bir fiziksel mekânı olan, belirli kurallara göre işlemlerin yapılabildiği piyasalardır. Bankalar BIST hisse senetleri piyasası BIST tahvil ve bono piyasası İstanbul altın borsası

10 Örgütlenmemiş (Tezgâh Üstü- Over the Counter) Piyasalar Örgütlenmiş piyasalarda olduğu gibi belirli bir mekanda, önceden belirlenmiş kurallara göre işlemlerin yapılmadığı piyasalardır. (fiyat pazarlıkla oluşur, denetim ve gözetimi güç)) Tefeciler Bankerler Çek, kayıt ettirilmemiş menkul kıymetler

göre işlemlerin yapılmadığı piyasalardır.

11 2. Vadesine Göre Para Piyasası: Vadesi en fazla bir yıl olan (kısa vadeli) fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasalardır. - İşletmeler genellikle kısa süreli varlıklarının (hammadde, yardımcı madde, malzeme ve işçilik) finansmanında para piyasasından faydalanırlar. - Bankalardan sağlanan krediler senet iskontosu

- İşletmeler genellikle kısa süreli varlıklarının (hammadde, yardımcı madde,

12 Sermaye Piyasaları Vadesi bir yılı aşan fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasalardır. İşletmelerce bu piyasalardan sağlanan fonlar genellikle orta ve uzun süreli varlıkların finansmanında kullanılır.

13 Para ve Sermaye Piyasaları Karşılaştırması PARA PİYASASI SERMAYE PİYASASI Vade 1 yıldan kısa 1 yıldan uzun Fonların Kullanımı Araçlar Dönen Varlıkların Finansmanı Mevduat Sertifikaları Kambiyo senetleri Duran Varlıkların Finansmanı Menkul Kıymetler

Kullanımı Araçlar Dönen Varlıkların Finansmanı Mevduat

14 3. İşlem Gören Araçların İhraç Durumuna Göre Birincil piyasa, kurumların fon sağlamak amacıyla menkul kıymetlerini ilk defa ihraç ettiklerinde fon arz edenlerle karşılaştıkları piyasalardır. İkincil piyasalar, daha önce çıkarılmış menkul kıymetlerin işlem gördüğü piyasalardır. İkincil piyasaların en önemli kurumları menkul kıymetler borsaları ve finansal aracı kuruluşlardır. Spot Piyasalar, Ödemenin ve teslimin hemen yapıldığı piyasalardır. Vadeli piyasalar, önceden belirlenmiş bir fiyattan, gelecekteki bir zamanda ödemenin ve teslimin yapıldığı piyasalardır. (vadeli işlemler=türev araçlar)

İkincil piyasaların en önemli kurumları menkul kıymetler borsaları ve finansal aracı kuruluşlardır.

15 **FİNANSAL PİYASALARIN İŞLEVLERİ(fonların tasarruf edenlerden fon ihtiyacı olanlara transferi) Fon Sunanlar ve Kullananlar Arası Aracılık(fon maliyetlerinde azalma) Birikimlerin Ekonomiye Kazandırılması Risk Aktarımı ve Vade Ayarlama **Fon arz edenler min risk max getiri **Fon talep edenler düşük faiz uzun vade Mülkiyetin Yaygınlaştırılması

Birikimlerin Ekonomiye Kazandırılması Risk Aktarımı ve Vade Ayarlama **Fon arz

***ÜLKEMİZDEKİ FİNANSAL PİYASALAR Organize Piyasalar TC Merkez Bankası Piyasaları Açık piyasa İnterbank para piyasası Döviz piyasası BIST

16 ***ÜLKEMİZDEKİ FİNANSAL PİYASALAR Organize Piyasalar TC Merkez Bankası Piyasaları Açık piyasa İnterbank para piyasası Döviz piyasası BIST Piyasaları Pay piyasası Borçlanma Araçları Piyasası Yabancı menkul kıymetler piyasası İstanbul Altın Borsası İzmir Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası

Piyasaları Pay piyasası Borçlanma Araçları Piyasası Yabancı menkul

17 Organize Olmayan Piyasalar Serbest Altın Piyasası Serbest Döviz Piyasası

18 FİNANSAL ARAÇLAR Finansal varlık (menkul kıymet) nedir? Finansal piyasalara fon sunanlar diğer kişi ya da kurumlara sundukları bu fonlar karşılığında fon talebinde bulunanlardan bir belge almaktadırlar. Bu belgeye menkul kıymet veya finansal varlık denir. Finansal varlıkların, arsa, bina, araç, gereç gibi reel varlıklardan farkı, değerlerinin fiziki bir yapıya değil gelecekte beklenen nakit akışlarına göre belirlenmesidir.

talebinde bulunanlardan bir belge almaktadırlar. Bu belgeye menkul kıymet veya finansal varlık denir.

19 Finansal varlıkların başlıca özellikleri 1) Paraya çevrilebilirlik(likidite) 2) Bölünebilirlik 3) Geri dönülebilirlik 4) Vade 5) Riskin tahmin edilebilirliği 6) Vergi Özelliği (vergi muafiyeti ve düşük vergi) 7) Para birimi

dönülebilirlik 4) Vade 5) Riskin tahmin edilebilirliği

20 Para Piyasası Finansal Varlıkları Sermaye Piyasası Finansal Varlıkları Hazine Bonosu: vade 1 yıldan kısa olmak üzere Hazine bonosu hazine müşteşarlığı tarafından çıkarılır. iskontoyla satılan borçlanma senedidir.(devlet iç borçlanma senedi) Finansman Bonosu:Anonim şirketlerin fon sağlamak için ihraç ettikleri borçlanma senetleridir. Finansman bonolarının vadeleri, 30 ar gün ara ile 90 günden 1 yıla kadar olabilir(kısa vadeli). VDMK:Ticari işlemlerden doğan alacaklar karşılığında SPK dan izin alınarak bankalar, Finansman şirketleri, Finansal kiralama şirketleri, Gayrimenkul yatırım ortaklıkları tarafından çıkarılan kıymetli evrak. Mevduat sertifikası: bankalardaki mevduat karşılığında parayı yatıran kişi veya kuruma verilen,yatırılan para m,ktarını vadesini ve faiz oranını gösteren belgedir. Hisse senedi: Sermaye şirketlerinin ortaklarına sermaye paylarını belgelendirmek amacı ile verdikleri kıymetli evraklara hisse senedi denir. Tahvil:Devlet hazinelerinin veya anonim ortaklıklarının ödünç para bulmak amacıyla çıkardıkları borçlanma senedidir. Gelir Ortaklığı Senedi: Köprü, baraj, elektrik santralı, karayolu, demiryolu, telekomünikasyon sistemleri ile sivil kullanıma yönelik deniz ve hava limanları ve benzerlerinden, kamu kurum ve kuruluşlarına ait olanlarının gelirlerine, ortak olunması için çıkarılan senetlerdir. Kar ve Zarar Ortaklığı Belgeleri: Anonim ortaklıkların finansman ihtiyaçlarını karşılamak için ihraç edebilecekleri kar ve zarara katılma hakkı veren menkul kıymetlerdir.

Finansman bonolarının vadeleri, 30 ar gün ara ile 90 günden 1 yıla kadar olabilir(kısa vadeli).

21 Finansal Kurumlar Ticaret Bankaları Merkez Bankaları Sigorta Şirketleri Emeklilik ve Yardımlaşma Sandıkları Yatırım Şirketleri Kalkınma Bankaları

22 Finansal kurumların başlıca faydaları: Fon maliyetlerini azaltmak Portföy yönetimi, Pazar araştırması, Finansal analiz, Yatırım Faaliyetler çok sayıda fon arz ve talep edenler adına yapıldığı için maliyet tasarrufu sağlar.

23 Miktar ayarlaması yapmak Farklı miktarlarda sağlanan fonların farklı miktarlarda talep eden birimlere sunulması

24 Vade ayarlaması yapmak Finansal kurumlar çeşitli vadelerdeki finansal araçlarla hem fon sunanların hem de fon arz edenlerin isteklerine cevap verebilirler. Miktar ve vadede gerçekleşen bu dönüşüme bankaların transformasyon fonksiyonu denir.

25 Risk ayarlaması yapmak Toplanan fonların farklı riskteki finansal araçlara dönüştürülerek riskin dağıtılması Tek bir yatırımcının çeşitlendirmeye gitmesi mümkün değil.

26 Finansal danışmanlık hizmeti sunmak Portföy analizi, piyasa analizi, finansal analiz gibi konularda fon arz ve talep edenlere danışmanlık yaparlar.

27 Kaynak kullanımında etkinliği sağlamak Finansal kurumlar sahip oldukları uzmanlıkları nedeniyle topladıkları fonları uygun sektörlere, öncelikli sektörlere, verimli, karlı alanlara aktararak kaynak kullanımında etkinliği artırırlar.

28 Ödeme mekanizması sağlamak Para, senet, çek gibi ödeme araçları yerine elektronik ödeme araçlarının kullanımı artmıştır.

29 Menkul Kıymet Borsalarının Ekonomik İşlevleri Likidite Sağlama İşlevi İhraç edilmiş menkul kıymetler için sürekli Pazar oluşumunun sağlanması İkincil piyasalar ile menkul kıymetler kolaylıkla paraya dönüşebilmekte

30 Ekonomiye Kaynak Yaratma İşlevi Ekonomideki tasarruf seviyesinin yükseltilmesi Tasarrufların en verimli yatırım alanlarına kaydırılması

31 Sermaye Mülkiyetinin Geniş Bir Tabana Yayma İşlevi Şirketlerin halka açılması Sermaye daha geniş bir kesime yayılır İkincil piyasalarda daha çok kişiye küçük miktarlarda satış yapılabilmesi

32 Böylece şirketler sürekli bir değerlendirmeye tabi tutulmakta Ekonominin Göstergesi Olma İşlevi Borsada menkul değerlerin fiyatı ihraç eden şirketlerin Mali yapısı Başarı dereceleri Karlılık Hisse senedi, tahvil fiyatları kamuoyuna duyurulmakta

33 Menkul Kıymetlerle İlgili Bilgilere Kolay Ulaşma İşlevi Şirketlerin menkul kıymetlerinin borsada işlem görmesi için belli kurallara uyulması gerekmekte Şirketleri sürekli denetim altında olması Bilgilerin kamuya açıklanması

34 BİTTİ...

35 PARANIN ZAMAN DEĞERİ Para akışlarının farklı zaman noktalarında olması Farklı zaman noktasında alınan ya da verilen aynı miktardaki para aynı değerde değildir. Bugün alınacak para gelecekte alınacak aynı miktar paradan daha değerlidir.

36 FAİZ KAVRAMI Faiz, Belirli bir miktar paranın, belirli bir getiri oranı üzerinden, belirli bir vade ile borç verilmesi durumunda borçludan alınan bu paranın kirasıdır. Borç alan kişinin sermaye kullanımı sonucu ödemeye razı oldukları bedel. Borç verenler ise bugünkü tüketimlerinden vazgeçerek aldıkları faiz ile gelecekte daha fazla tüketim yapmayı beklemekte.

37 FAİZ Üretim faktörlerinden sermayenin beli bir süre için kullanımı karşılığı olarak sermaye sahibine ödenen bedel.

38 Faizin dört temel görevi: Üretim faktörü olan sermayenin maliyetidir. Makro dengeyi sağlayan önemli bir faktördür. Para talebini ve likidite tercihini etkileyen önemli bir faktördür. Bir maliyet unsurudur.

Benzer belgeler

KURUMLAR KISA ÖZET KOLAYAOF

DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. FİNANSAL KURUMLAR KISA ÖZET KOLAYAOF