İÇİNDEKİLER BÖLÜM I. Öğr. Gör. Sadi YILMAZ Prof. Dr. Ruhi SARPKAYA. iii

Transkript

1 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I Öğr. Gör. Sadi YILMAZ Prof. Dr. Ruhi SARPKAYA ÖNSÖZ... xiii EĞİTİMİN TEMEL KAVRAMLARI....1 GİRİŞ...2 EĞİTİM... 3 EĞİTİM OLGUSUNUN TARİHSEL EVRİMİ... 4 İlkel Toplumlarda Eğitim... 5 Köleci Toplumlarda Eğitim... 5 Feodal Toplumlarda Eğitim... 7 Kapitalist Toplumlarda Eğitim... 7 Sosyalist Toplumlarda Eğitim... 9 EĞİTİM SÖZCÜĞÜNÜN ETİMOLOJİK ANALİZİ VE ONA YÜKLENEN TOPLUMSAL ANLAMLAR... 9 Bazı Eğitim Tanımları İNSAN KÜLTÜR VE EĞİTİM Kültürleme Kültürleşme EĞİTİM HAKKI ve EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTSİZLİĞİ EĞİTİM TÜRLERİ İNFORMAL (DOĞAL) EĞİTİM FORMAL (BİÇİMSEL) EĞİTİM Örgün Eğitim Okul Öncesi Eğitim İlköğretim Ortaöğretim Yükseköğretim Yaygın Eğitim Halk Eğitimi iii

2 Çıraklık Eğitimi Hizmetiçi Eğitim Uzaktan Eğitim e-öğrenme ÖĞRENME...27 ÖĞRETME...27 ÖĞRETİM...28 ÖĞRETİM PROGRAMI...28 ÖZEL EĞİTİM...29 ELEŞTİREL PEDOGOJİ (EĞİTBİLİM)...30 ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI BÖLÜM II Yrd. Doç. Dr. Turan Akman ERKILIÇ SOSYO-EKONOMİK, POLİTİK VE PEDAGOJİK BOYUTLARIYLA EĞİTİMİN FELSEFİ TEMELLERİ GİRİŞ FELESEFENİN EĞİTİM ALANINA KATKILARI EĞİTİM ve FELSEFİ TEMELLERİ NASIL ÇALIŞILMALIDIR? FELSEFENİN ÇALIŞMA ALANLARI ONTOLOJİ: Varlık Felsefesi EPİSTEMOLOJİ: Bilgi Felsefesi AKSİYOLOJİ: Değer Felsefesi BİLİM FELSEFE İLİŞKİLERİ BENZERLİKLER FARKLILIKLAR Bilim Felsefe İlişkileri ve Benzerlikler Bilim ve Felsefe Arasındaki Farklılıklar BAŞLICA FELSEFELER ve EĞİTİME YANSIMALARI İdealist - Klasik Görüşler ve Eğitime Yansımaları Realist - Esasici Görüşler ve Eğitime Yansımaları iv

3 Deneyci Yararcı Görüşler ve Eğitime Yansımaları Liberal Görüşler ve Eğitime Yansımaları Yeniden Oluşturmacı Görüşler ve Eğitime Yansımaları Eleştirel-Radikal Pedagojik ve Politeknik Eğitimin Eğitime Yansımaları Post-Modern Görüşler ve Eğitime Yansımaları ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI BÖLÜM III Yrd. Doç. Dr. Pınar YENGİN SARPKAYA EĞİTİMİN TOPLUMSAL TEMELLERİ GİRİŞ EĞİTİM SOSYOLOJİSİNİN ÖNEMİ EĞİTİMDE AMAÇLAR VE TOPLUM EĞİTİMİN TOPLUMSAL İŞLEVLERİ EĞİTİM VE AİLE OKUL ÇEVRE İLİŞKİSİ KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARI VE EĞİTİM EĞİTİM KURUMLARI VE EŞİTLİK Ekonomik Etkenler Coğrafi Etkenler Sosyal Etkenler Siyasal Etkenler BEYİN GÖÇÜ VE EĞİTİM Beyin Göçünü Önleme ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI v

4 BÖLÜM IV Prof. Dr. Ruhi SARPKAYA Yrd. Doç. Dr. Pınar YENGİN SARPKAYA EĞİTİMİN TARİHSEL TEMELLERİ GİRİŞ BATI EĞİTİMİNİN GELİŞİMİ Antik Çağda Eğitim Orta Çağda Eğitim Aydınlanma Döneminde Eğitim BİLGİ TOPLUMUNDA EĞİTİM TÜRK EĞİTİMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eski Türklerde Eğitim Selçuklular Döneminde Eğitim Osmanlılarda Eğitim Sisteminin Gelişimi Birinci Dönem Eğitim Kurumları( ) İkinci Dönem Eğitim Kurumları ( dönemi) Cumhuriyet Döneminde Eğitim Sisteminin Genel Görünümü Atatürk ün Eğitim Politikasının Kaynakları ve Temel İlkeleri Eğitim Ulusal Olmalıdır Eğitim Bilimsel Olmalıdır Eğitim Karma Olmalıdır Eğitim Uygulamalı (İşlevsel) Olmalıdır Eğitim Laik Olmalıdır Öğretmenlere Değer Verilmelidir Eğitim Disiplinli Olmalıdır Öğretimde Fırsat Eşitliği Sağlanmalıdır Öğretim Birliği Sağlanmalıdır ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI vi

5 BÖLÜM V Doç. Dr. Hakan GÜNDOĞDU EĞİTİMİN PSİKOLOJİK TEMELLERİ GİRİŞ GELİŞİM PSİKOLOJİSİ VE İNSAN GELİŞİMİ Bedensel Gelişim Bilişsel Gelişim Bilişsel Gelişimi Etkileyen Faktörler Ahlak Gelişimi Psikoseksüel Gelişim Psikososyal Gelişim Öğrenme Klasik Koşullama Edimsel Koşullama Bilgiyi İşleme Kuramı ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI BÖLÜM VI Yrd. Doç. Dr. Erdal KÜÇÜKER EĞİTİMİN YÖNETSEL TEMELLERİ GİRİŞ Eğitimin Politik İşlevi ve Eğitim Hakkı Devlet Nedir, Kökenleri Nelerdir? Liberalizmin Devlet Anlayışı Marksizmin Devlet Anlayışı Realizmin Devlet Anlayışı Devlet Politika İlişkisi Yönetim Nedir? vii

6 Karar verme Örgütleme İletişim Etkileme Eşgüdümleme Değerlendirme (Denetleme) Okul Yönetimi Nedir? Okul Yönetiminin Amaçları Okul Yönetiminin Görevleri ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI BÖLÜM VII Yrd. Doç. Dr. Atila YILDIRIM EĞİTİMİN EKONOMİK TEMELLERİ GİRİŞ Ekonomi Nedir? Ekonominin Temel Özellikleri Eğitim Ekonomi İlişkisi Kalkınma ve Eğitim Ekonomik Büyüme ve Eğitim İlişkisi Eğitim Sunusu(arzı) ve Özellikleri Eğitim İstemi(talep) ve Özellikleri Eğitimin Finansman Kaynakları Eğitim Harcamaları ve Özellikleri İşgücü Planlaması ve Ekonomi İlişkisi Ekonomi Eğitimi ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI viii

7 BÖLÜM VIII Doç. Dr. Ramazan BAŞTÜRK EĞİTİM BİLİMLERİNDE YÖNTEM GİRİŞ BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI Araştırma Konusunun Belirlenmesi Problemin Ortaya Konması İlgili Kaynakların Taranması Araştırma Yönteminin Belirlenmesi ARAŞTIRMA YAKLAŞIMLARI Nicel Araştırma Yaklaşımı Betimsel Model Deneysel Model Nitel Araştırma Modelleri ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI BÖLÜM IX Doç. Dr. Kazım ÇELİK BİR MESLEK OLARAK ÖĞRETMENLİK GİRİŞ MESLEK NEDİR? MESLEKLEŞME KOŞULLARI ÖĞRETMENLİK MESLEĞİ MESLEKLEŞME KOŞULLARI ÖĞRETMEN ROLLERİ ÖĞRETMENDE BULUNMASI GEREKEN KİŞİSEL VE MESLEKSEL NİTELİKLER. 241 ÖĞRETMEN YETERLİLİKLERİ Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri ix

8 ÖĞRETMEN YETİŞTİRME SİSTEMİNDEKİ GELİŞMELER Cumhuriyet Dönemi Öncesi Gelişmeler Cumhuriyet Dönemi Arası Gelişmeler Arası Gelişmeler ÖĞRETMENİN ÖZEL GÜNLERİ Kasım Öğretmenler Günü Mart Öğretmen Okullarının Kuruluş Yıldönümü ÖĞRETMEN ANDI SONSÖZ ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI BÖLÜM X Yrd. Doç. Dr. Meral URAS Yrd. Doç. Dr. Aydan KURŞUNOĞLU EĞİTİM AÇISINDAN TOPLUMSAL DEĞİŞME VE YENİLEŞME GİRİŞ Değişme nedir? Değişme İle İlgili Kavramlar Toplumsal Değişmenin Önemi Toplumsal Değişme Türleri Toplumsal Değişmenin Kaynakları Ekonomik Güçler Teknolojik Güçler x

9 6. Değişmeye Karşı Oluşan Tutumlar ve Değişmeye Direnç Toplumsal Değişme Kuramları EĞİTİM VE TOPLUMSAL DEĞİŞME Toplumsal Değişmede Eğitimin Rolü Eğitim ve Ekonomik Değişme Eğitim ve Teknolojik Değişme Eğitim ve Toplumsal Güçler Eğitim ve Toplumsal Değişme İlişkisini Açıklayan Farklı Görüşler ÖZET KAYNAKÇA DEĞERLENDİRME SORULARI xi