İMAR PLANLARININ ONAYLANMASI PLAN YAPIM VE ONAYI BM VEYA İGM ONAYI İTİRAZLARI DEĞERLENDİRME YÜRÜRLÜK KESİN KARAR İLAN- ASKI UYGULAMA

Transkript

1 İMAR PLANLARININ ONAYLANMASI 1 PLAN YAPIM VE ONAYI BM VEYA İGM ONAYI İTİRAZLARI DEĞERLENDİRME YÜRÜRLÜK İLAN- ASKI KESİN KARAR UYGULAMA 2 1

2 PLAN YAPIMINA AİT ESASLARA DAİR YÖNETMELİK Yönetmelik hükümleri her tür ve ölçekteki plan yapımına ilişkin esasları kapsamaktadır. Özel Kanunlara göre belirlenen alanlarda Kanun ile farklı hüküm getirilmemiş ise plan yapımına dair teknik kurallar konusunda Yönetmelik hükümleri geçerlidir. Plan tür ve ölçekleri (çevre düzeni planı, nazım imar planı planı, uygulama imar planı mevzii imar planı, koruma amaçlı imar planı vb.) Kentsel, Sosyal ve Teknik Altyapı Tablosu (EK-1) Eğitim Tesisleri, Sosyal ve Kültürel Tesisler, Sağlık Tesisleri, Resmi Tesisler,İbadet Yerleri 3 PLAN YAPIMINA AİT ESASLARA DAİR YÖNETMELİK ÇDP yapımına ilişkin usul ve esaslar Plan yapımı ile ilgili araştırma konuları Jeolojik etüt raporları ile ilgili açıklamalar Plan hiyerarşisi ile ilgili düzenlemeler imar planı/ mevzii imar planı ÇDP ilişkisi Plan değişiklikleri ile ilgili düzenlemeler Plan raporları ile ilgili açıklamalar Lejant ve plan çizim normları 4 2

3 PLANLAMA Planlar; lejand, plan notları ve açıklama raporu ile bir bütündür İmar planları, imar ile ilgili yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmalıdır Her tür ve ölçekte plan yapımı sürecinde jeolojik/jeoteknik etütler onaylanmalı, eşik analizi, yerinde inceleme, yeterli nitelikte ve kapsamda araştırmalar yapılmalı, ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınmalıdır Nazım İmar Planı olmadan uygulama imar planlarının onaylanmaması gerekir. Uygulama imar planı, nazım imar planının büyütülmesi sonucu elde edilmemelidir İmar planları sınırları belli alanlara özgü karar getirmektedir. Yönetmelikler ise geneldir 5 PLAN VE YÖNETMELİK Yerel Yönetimler İmar Kanunu ve Yönetmeliklerine aykırı olmamak koşulu ile kendi beldelerinin özelliklerine ilişkin meclis kararı alarak Yönetmeliğe ek ilave getirebilir Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğe göre tanımlar ve ruhsatlara ilişkin planlarda hükümler getirilemez (Emsal, TAKS, alan kullanış, parsel ve yapı düzenine ait tanımlar) İmar planlarında çekme mesafeleri, TAKS, KAKS ve diğer yapılaşma koşulları ile ilgili bir hüküm yoksa Tip İmar Yönetmeliği hükümleri geçerlidir Blok veya ayrık nizama göre tabi olan ve imar planı ile ölçü ve emsal verilmemiş yerlerde TAKS % 40 ı hiçbir şekilde geçemez 6 3

4 PLAN NOTLARI İmar planı notları imar planının kendisi gibi uygulanması kesin ve zorunlu idari işlemdir. İmar planıyla belirlenmiş yapılaşma koşullarını açıklayıcı, belirleyici ve bütünleyici nitelikte olan plan notunun bazı yapılar için uygulanması bazı yapılar için ise uygulanmamasının plan bütünlüğünü ve dengesini bozacağı, şehircilik ilkeleri ve planlama esasları açısından kötü örnek oluşturacağı açık olduğundan, plan notlarının keyfi uygulanması mevzuata uygun olmayacaktır. 7 İMAR PLANLARINDA YAPILAŞMA KOŞULLARI 8 4

5 İMAR PLANLARI Nazım imar planları ve uygulama imar planları; Kanunda tanımlanan idarelerce, bu planların kendi ölçeklerinin gerektirdiği kararları içerecekşekilde hazırlanmalıdır. 9 NAZIM İMAR PLANLARI Nazım imar planları tanımı gereği; planlaması yapılan alan veya yerleşmenin, genel arazi kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, yerleşme alan veya alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, gerekli durumlarda yapı yoğunluğunu, ulaşım sistemini ve problemlerin çözümü gibi unsurları içermek durumundadır. Büyükşehir belediyesince nazım imar planları hazırlanırken, uygulama imar planıyla getirilebilecek ve uygulamaya esas olacak kararlar, örneğin kat adetleri, yükseklikleri, cephe hatları, parsel büyüklükleri gibi detaylar, nazım imar planı ile getirilmemelidir. 10 5

6 PLANLARIN İLANI Belediyelerce hazırlanan imar planlarının, belediye meclisinin onayından itibaren belediye başkanlığınca belirlenen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilmesi zorunludur. Bir aylık ilan süresi içinde planlara yapılan itirazlar, belediye meclisince on beş gün içinde incelenerek kesin karara bağlanmak durumundadır. 11 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ Plan değişiklikleri planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine, kamu yararına ve imar mevzuatına uygun olarak, gerekli araştırma ve incelemeler yapılarak, ayrıntılı rapora bağlanarak, usulüne uygun olarak yapılmalıdır Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde plan değişiklikleri yapılmalıdır Plan değişiklikleri varsa üst ölçekli plan kararlarına uygun olmalıdır 12 6

7 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ İmar planlarında bulunan sosyal ve teknik altyapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi ve yerinin değiştirilmesine ilişkin plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılamaz. Bilimsel ve teknik açıdan gerekçeleri ortaya konulmalıdır. Plan ana kararlarını değiştirmeden, plan bütünü dikkate alınarak imar planı değişiklikleri gerçekleştirilmelidir. Zorunlu haller; Afet, Kestirilememiş demografik hareketler, Ekonomik, sosyal ve teknolojik gelişmeler, Üst ölçekli planlarda alınan yeni kararlar vb, 13 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ İmar planında verilmiş olan inşaat emsalinin, kat adedinin, ifraz şartlarının değiştirilmesi sonucu nüfus yoğunluğunun arttırılmasına dair imar planı değişikliklerinde artan nüfusun ihtiyacı olan sosyal ve teknik altyapı alanları plan değişikliğine konu alana hizmet vermek üzere artırılır. Ayrıca yeşil alanın kaldırılmasına yönelik olan plan değişikliklerinde, kaldırılan yeşil alan miktarı kadar yeşil alan artırımı yapılmalıdır. 14 7

8 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ Zorunlu hallerde plan değişikliği yapılabilmesi için; Plan değişikliklerinde ilgili yatırımcı bakanlık ve kuruluşların görüşü alınmalıdır İmar planındaki bir sosyal ve teknik altyapı alanının kaldırılabilmesi ancak bu tesisin hizmet götürdüğü bölge içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması suretiyle yapılabilir Plan müellifinin gerekçeli uygun görüşü alınır. Danıştay 6. Dairesi yürürlükten kaldırılan plan müellifinin gerekçeli uygun görüşünün alınması şarttır ifadesinin yönetmelikten kaldırılmasını hukuka uygun bulmamış ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında eser olarak nitelendirmiştir 15 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ Mevcut bir imar planında değişiklik yapılabilmesi için, öncelikle yeterlilik belgesine sahip müellifçe plan değişikliğinin hazırlanması ve sonrasında hazırlanmış olan plan değişikliğinin belediye meclisince onaylanması zorunlu olduğuna göre; yeterlilik belgesine sahip müellifçe hazırlanmış bir imar planı değişikliği olmaksızın, "onay mercii" olan belediye meclisi tarafından plan değişikliği yerine geçecek şekilde dava konusu kararın alınmasında ve 3194 sayılı İmar Kanununun 8. maddesine yollamada bulunarak alınan bu kararın bir plan değişikliği şeklinde uygulamaya konulmasında mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. (İDARİ DAVA DAİRELERİ Karar:2003/662 Esas: 2001/880 09/10/2003) 16 8

9 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ İmar affından yararlanan yapıların imar durumu göz önünde bulundurularak imar planı ya da plan değişikliği yapılamaz. Mevzuata aykırı yapıyı yapı ruhsatına bağlayabilmek amacıyla plan değişikliği yapılamaz. 17 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ Üst ölçekli planların, idari yargı tarafından yürürlüğünün durdurulması ya da iptali halinde; 3194 sayılı İmar Kanunu hükümleri uyarınca imar planları arasında hiyeraşik bir ilişki olması nedeniyle alt ölçekli planların üst ölçekli planlara uygun olması gerekmektedir. Bu ilke dikkate alındığında üst ölçekli bir planın mahkemece iptal edilmesi halinde iptal gerekçesinin icaplarına göre alt ölçekli planlarda da bir değişiklik yapılmasının veya tamamıyla yürürlükten kaldırılmasının, plan yapımına ilişkin ilkelere uygun olarak idare tarafından belirlenmesi gereken bir husus olduğu, gerekli görülüyor ise idarenin alt ölçekli planları da iptal ederek bu planlarda yargı kararının gereklerine ve plan yapımı ilkelerine uygun revizyon yapabileceği; 18 9

10 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ Çevre düzeni planının mahkemece iptal edilmesi durumunda, üst ölçekli imar planı bulunmasa dahi idarelerin nazım imar planı ve uygulama imar planı yapma yetkisi bulunduğundan, iptal kararındaki gerekçeler de değerlendirilerek ve plan yapımına ilişkin ilkelere uyulması suretiyle 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planların yapılması mümkündür. 19 MEVZİİ İMAR PLANI Mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz kalması veya yeni yerleşim alanlarının kullanıma açılması durumunda yapılmalı (planlama esasları,şehircilik ilkeleri, kamu yararı) Mevzii imar planı yapımından önce yer seçimi ile ilgili yerleşme bütününde planlama esaslarına göre kullanım kararı verilmesi Parsel sınırları ilgili idarece belirlenmeli (parsel büyüklükleri; maliklerine ulaşılamayan, malikleri belli olmayan, malikleri bulunmayan yerler planlanan alan içinde ise % 20 sini aşmaması) Kamuya ait bir yol ile bağlantısının kurulması (erişebilirliğin sağlanması) 20 10

11 MEVZİİ İMAR PLANI Kısıtlamalar Sınırların ilgili idarece belirlenmesi Parsel sınırları Parsel büyüklükleri Ulaşılabilirlik Her tür ve ölçekteki plan sınırları dışında Planla bütünleşmeyen konumdaki Jeolojik-Jeoteknik Etüt Halihazır Harita Mülkiyet 21 MEVZİİ İMAR PLANI Yürürlükteki planlarla bütünleşmemesi Mevzii imar planı da imar planı olduğundan nazım ve uygulama ölçeğinde hazırlanmalı Sosyal ve teknik altyapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlaması Jeolojik etütlerin onaylanması Arsa ve arazi düzenlemesinin yapılması He tür ve ölçekteki plan sınırları dışında olmalı (çevre düzeni planı bulunan alanlarda mevzii imar planı yapılamaz) 22 11

12 İMAR PLANLARINDA YARGI SÜRECİ İmar Planlarına Dava Açma Süresi imar planları onaylandıktan sonra, son ilan tarihinden itibaren 60 gündür.imar planlarına karşı bir aylık askı süresi içinde başvuruda bulunulması ve bu başvuruya idari dava açma süresinin başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden itibaren 60 gün içinde cevap verilmemesi durumunda, başvuru reddedilmiş sayılarak takip eden 60 gün içinde dava açmak mümkündür. Davalar imar planlarının onayladığı idarelere göre Bölge Mahkemeleri veya Danıştay a açılmaktadır Açılan dava sonucuna göre mahkemeler yürütmenin durdurulması (kanuna açıkça aykırı olması ve telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurması) ve iptal kararları vermektedir 23 İMAR PLANLARINDA YARGI SÜRECİ Planların iptal edilmesi ile alan plansız duruma düşer. İdare mahkeme kararlarına göre yetkili idare idari işlemi yerine getirmelidir. Yargı kararları idari işlem yerine geçmemektedir. İmar planlarının iptal edilmesi, bu plana dayanılarak verilen yapı ruhsatlarını kendiliğinden ortadan kaldırmaz. Ancak iptal kararı bu ruhsatların hukuksal geçerliliğini etkilemektedir. Mahkeme Kararlarının Anayasa gereği 30 gün içinde uygulanması gerekir. Mahkeme kararlarına karşı belli süreler içinde üst mahkemelere itiraz etmek mümkündür (Danıştay, Danıştay İdari Davalar Genel Kurulu) 24 12

13 PLAN YAPIMINI YÜKÜMLENECEK MÜELLİFLERİN YETERLİLİĞİ HAKKINDA YÖNETMELİK Planlarının ihale suretiyle elde edilmesi durumunda; plan müellifinin, Yönetmelikte o yerleşme için belirlenen asgari yeterlilik belgesine haiz olması şarttır. Planlama yarışmaları sonucunda yapılan ihaleler bu hükmün dışındadır. Her tür ve ölçekteki planların nüfus projeksiyonu ve alana göre grupları belirlenen plan müelliflerince yapılması zorunludur. Kamu kurumları için de geçerlidir Plan değişiklikleri ve ilave planlar, planın belirlenen grubunda yeterlilik belgesine sahip müellifler tarafından yapılır 25 13