İÇİNDEKİLER GİRİŞ:... 1

Transkript

1 İÇİNDEKİLER GİRİŞ:... 1 Birinci Ayrım: MİLLETLERARASI ÖRGÜT TEORİSİ... 3 I. Milletlerarası Örgütlerin Doğuş Nedenleri... 3 II. Uluslararası İlişkiler ve Milletlerarası Örgütler... 5 III. Milletlerarası Örgütlerin Amaçları... 6 IV. Milletlerarası Örgütlerde Üyelik... 7 A. Kurucu Üye... 7 B. Tam ya da Asıl Üye... 8 C. İmtiyazlı Üyelik... 8 D. Ortak Üye ya da Nispi Üyelik... 9 E. Gözlemci Üye... 9 V. Milletlerarası Örgütlerin Sınıflandırılması A. Üye Kabulüne Göre B. Kurucularına Göre C. Faaliyet Alanına Göre a. Genel Amaçlı Örgütler b. Ekonomik Örgütler c. Askeri Örgütler d. Kültürel Örgütler VI. Küreselleşme ve Bölgeselleşme Bağlamında Milletlerarası Örgütler A. Doğal Küreselleşme B. Yönetilen Küreselleşme C. Bölgeselleşme Oluşumları VII. Milletlerarası Örgütler ve Gelişme Olgusu İkinci Ayrım: MİLLETLERARASI İKTİSADİ BÜTÜNLEŞME TEORİSİ I. Milletlerarası İktisadi İşbirliği Örgütleri II. Milletlerarası İktisadi Bütünleşmeler A. İktisadi Bütünleşmelerin Amaçları a. Dış Ödeme Güçlüklerinin Giderilmesi b. Ticaret ve Sermaye Serbestleştirilmesi v

2 c. Etkinlik Sahasını Genişletme d. Azgelişmiş Ülkelere Fırsat Oluşturma B. İktisadi Bütünleşme Aşamaları a. Serbest Ticaret Alanı b. Gümrük Birliği c. Ortak Pazar d. İktisadi Birlik e. Siyasi Birlik C. İktisadi Bütünleşmenin Başarı Şartları a. Coğrafi Yakınlık b. İktisadi Yakınlık c. Faktör Donanımı Hali d. Siyasi Yakınlık e. Kültürel Yakınlık f. Askeri Yakınlık D. Ekonomik Bütünleşmelerin Etkileri a. Ticaret Oluşturucu Etki b. Ticaret Saptırıcı Etki c. Üretim ve Tüketim Etkisi d. Ticaret Hadlerine Etkileri e. İktisadi Bütünleşme ve Kutuplaşma Teorisi f. İktisadi Birlikler ve İkinci En İyi Teori Üçüncü Ayrım: MİLLETLERARASI MALİ VE FİNASAL KURULUŞLAR I. Bretton Woods Konferansı ve Sonuçları A. Bretton Woods Konferansını Hazırlayan Şartlar B. Konferansa İngiliz Teklifi: Keynes Planı C. Konferans İçin ABD Teklifi: White Planı D. Keynes ve White Planlarında Ortak Talepler E. Keynes ve White Planlarında Farklı Talepler F. Konferansın Sonucu II. Uluslararası Para Fonu (IMF) A. IMF nin Amaçları B. IMF nin Organları a. Genel Kurul b. Yönetim Kurulu c. Genel Müdürlük (Sekretarya) C. IMF ye Üyelik D. IMF Sisteminde KOTA E. IMF ve Bretton Woods (BW) Sistemi a. Bretton-Woods da Döviz Kuru Sistemi b. Bretton Woods Sisteminde ABD Doları c. BW Sisteminin Yıkılışı d. Yeni Dönemde IMF nin Yeni Görevleri e. Uluslararası Para Sisteminde Yeni Dönem F. IMF nin Finansman Kaynakları vi

3 G. IMF Kaynaklarını Kullanma a. Kredi Dilimi Politikası b. IMF Kolaylıkları ve Tavizli Krediler i. Yoksulluğu azaltıcı krediler ii. Dış şoklara karşı korunma kolaylığı kredileri iii. Genişletilmiş Fon kolaylığı kredileri iv. Ek Finansman kolaylığı kredileri v. Telafi edici finansman kolaylığı kredileri vi. Olağanüstü hal kredileri c. IMF nin Kredi Politikası ve Gelişmekte Olan Ülkeler H. Özel Çekme Hakkı (SDR) a. SDR Oluşturulması b. SDR nin Değeri ve Faizi İ. IMF nin Teknik Yardım Faaliyetleri III. Dünya Bankası Grubu A. Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD) a. IBRD nin Amaçları b. IBRD nin Yapısı ve Yönetimi i. IBRD ye Üyelik ii. Genel Kurul iii. Yönetim Kurulu iv. Sekreterya c. IBRD nin Finansman Kaynakları i. Üyelerden Toplanan Sermaye ii. Aldığı Borçlar iii. Faaliyet Gelirleri d. IBRD nin Kredi Politikasının Esasları e. IBRD Kredilerinin Değerlendirilmesi B. Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA) a. IDA ya Üyelik, Sermaye Yapısı ve Oy Gücü b. IDA nın Kurumsal Yapısı c. IDA nın Finansman Kaynakları d. IDA nın Kredi Politikasının Esasları C. Uluslararası Finansman Kurumu (IFC) a. Yapısı ve Yönetimi b. IFC nin Amaçları c. Sermayesi ve Oy Gücü d. IFC Kredileri ve Politikası e. IFC nin Teknik Kolaylıkları D. Çok Taraflı Yatırım Garanti Ajansı (MIGA) a. MIGA nın Örgüt Yapısı b. MIGA nın Sunduğu Hizmetler i. Kar Taşıma Riski ii. Sözleşme İhlali Riski iii. İç Çatışma, Terör ve Savaş Riski iv. Kamulaştırma Riski vii

4 E. Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları Çözümü Merkezi (ICSID) IV. Uluslararası Denkleştirme Bankası: (BIS) A. BIS in Amaçları B. BIS in Organları C. BIS in Faaliyetleri a. Mali Ajan ve Mutemetlik Faaliyetleri b. Milletlerarası Parasal İşbirliğine Ait Faaliyetler c. BIS in Bankacılık Faaliyetleri V. Az Gelişmiş Ülkelerde Sermaye Algısı A. Sermayenin Tanımı ve Türleri B. Dış Borç Eyleminin Değerlendirilmesi a. Ekonomik Politikaları Yönlendirmek b. Mallarına Pazar Oluşturmak c. Siyasi Kontrolü Sağlamak d. Makro Ekonomik Dengeleri Kurmak e. Faiz Geliri Sağlamak f. Oluşturulan Borç Alma İhtiyacı VI. Az Gelişmiş Ülkeler ve Finansal Örgütler A. Dünya Bankası Politikaları ve Yoksulluk B. Dünya Bankası ve Azgelişmiş Ülkeler Dördüncü Ayrım: MİLLETLERARASI İKTİSADİ KURULUŞLAR I. Avrupa Birliği A. AB nin Yönetimi a. Avrupa Komisyonu b. Avrupa Parlamentosu c. Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi d. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi e. Avrupa Adalet Divanı f. Avrupa Sayıştay ı B. Avrupa Birliği nin Tarihi Süreci C. Avrupa Birliği ve Türkiye İlişkileri a. Ankara Antlaşması ve Katma Protokol b. AB Sürecinde Gümrük Birliği Aşaması c. Birliğin Genişleme Sürecinde Türkiye II. Tarife ve Ticaret Genel Antlaşması (GATT) A. GATT ın Amacı, Yapısı ve Yönetimi B. GATT ın Temel Prensipleri a. En Çok Kayrılan Ülke Prensibi ve İstisnaları b. Tarifelerin Dışında Koruma Kullanılmamalıdır c. Tarife İndirmenin Karşılıklılığı ve Bağlayıcılığı d. GATT Süreci ve Haksız Rekabet i. Haksız Rekabete Karşı Anti-Damping Önlemleri ii. Sübvansiyona Karşı Telafi Edici Vergi iii. Çok Elyaflılar Antlaşması (MFA) e. GATT ın Arabuluculuk Vazifesi viii

5 III. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) A. Dünya Ticaret Örgütü nün Yapısı B. Dünya Ticaret Örgütü ve Görevleri C. DTÖ nün Karar Alma Şekilleri D. DTÖ'de Uyuşmazlıkların Halli E. DTÖ ve GATT Arasındaki Farklar F. DTÖ ve Tarım Politikaları a. DTÖ nün Tarım Politikaları ve Türkiye b. Türkiye nin Tarım sektörü için Yapması Gerekenler c. DTÖ Tarım Politikalarının Artı ve Eksileri G. Gelişme Yolundaki Ülkeler ve DTÖ IV. Milletlerarası Ticaret Odası A. MTO nın Yönetim Şekli B. MTO Organları C. MTO na Bağlı Organizasyonlar D. MTO nun Sorun Çözme Yolları a. Uzlaştırma Yöntemi b. Tahkim Divanı ve Hakem Heyeti V. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansları (UNCTAD) A. UNCTAD ın Örgüt Yapısı B. UNCTAD Konferanslar Serisi a. UNCTAD-I b. UNCTAD-II c. UNCTAD-III d. UNCTAD-IV e. UNCTAD V f. UNCTAD VI g. UNCTAD VII h. UNCTAD VIII ı. UNCTAD IX i. UNCTAD X j. UNCTAD XI k. UNCTAD XII l. UNCTAD XIII C. UNCTAD Konferanslarının Değerlendirilmesi VI. Birleşmiş Milletler Kalkınma Ajansı (UNDP) A. UNDP nin Amacı B. UNDP nin Çalışma Prensipleri VII. Birleşmiş Milletler Sanayi ve Kalkınma Örgütü (UNIDO) Beşinci Ayrım: MİLLETLERARASI ÖZEL İHTİSAS ÖRGÜTLERİ I. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) II. Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) III. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) IV. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ix

6 Altıncı Ayrım: MİLLETLERARASI İKTİSADİ OLUŞUMLAR I. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) A. OECD ye Üyelik ve Katılım B. OECD nin Amaç ve Faaliyetleri II. G-8 (G-7) Ülkeleri A. G-8 Zirvelerinin Amaçları B. G-8 nin Ekonomik Gücü III. G-20 Ülkeleri IV. DAVOS Toplantıları A. Davos Toplantılarının Kurumsallaşması B. Davos Toplantılarının Etkileri V. Dünya Sosyal Forumu A. DSF Nasıl Ortaya Çıktı? B. DSF nin İlkeleri Yedinci Ayrım: TÜRKİYE NİN ETKİN OLDUĞU MİLLETLERARASI KURULUŞLAR I. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) A. KEİ'nin Amaçları ve Kapsamı B. KEİ'nin Yapısı ve Organları a. KEİ Dışişleri Bakanları Toplantısı b. KEİ Parlamentolar Arası Toplantısı c. KEİ Konseyi d. Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası e. Çalışma Grupları II. Kalkınma İçin Bölgesel İşbirliği (RCD) III. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) A. Ekonomik İşbirliği Teşkilatının Genişlemesi B. EİT nın Yapısı ve Faaliyet Alanları C. Teşkilatın Çalışma İlkeleri D. Ekonomik İşbirliği Teşkilatının Hedefleri IV. İslam Konferansı Teşkilatı A. İKO nün Hedefleri B. İKÖ nün Yapısı C. İKÖ ne Üyelik V. İslam Ülkeleri Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) IV. Uluslararası Örgütler, Küreselleşme ve Türkiye DEĞERLENDİRME-SONSÖZ EK-I Uluslararası Kuruluşlarla İlgili Kısaltmalar ile Türkçe ve İngilizce Anlamları YARARLANILAN KAYNAKLAR x